Skírnir - 01.08.1909, Page 20

212
Prestarnir og játningarritin.
trú og kenningu, sem gjörir kirkjuna að evangelisk-lút-
erskri kirkju, þá væri með því ekkert um það sagt h v a ð a
játningar skuli gilda hér, og því oíður verður sagt, að með
því sé lögfest skuldbinding prestanna við nokkurt játning-
arrit. Því að hvorki kirkjuordinantía Kristjáns 3. né kirkju-
ordinantía Kristjáns 4. nefna nokkur játningarrit á nafn.
Aftur á móti nefna þær báðar »nokkrar sjerlegar Bækur,
sem Landsprestarner skulu hafa, hvörjar þeir kunna ekki
vel án að vera, efter því að þar útganga á þessum tímum
margar slæmar Bækur«; en »sérlegu bækurnar« eruþessar:
»1) Heilög Biblía, 2) D. Martini Lutheri Postilla, 3) Confes-
sionis Augustanæ Apologia Philippi (þ. e. játningarvörn
Melanktons)1, 4) Loci Communes Philippi (þ. e. trúfræði
Melanktons), 5) einhver önnur góð Bók, af hvörre þeir
megi vel kunna að útskýra Barnalærdómenn med D. Mart.
Luth. Parvo Catechismo og 6) Instructio visitationis Saxo-
nieæ.« — Hvorug ordinantían hefir nokkurn prestaeið ann-
nn en embættiseiðinn, þar sem ekki er með einu orði
minst á nokkurt játningarrit. Við prestsvígsluna er bisk-
upunum boðið, »að leggja fyrer þann, sem Kirkjunnar
Þjónustu skal meðtaka, eina Bífalning, a ð hann skule
réttilega prédika Evangelíum og útdeila Sacramentum til-
heyrilega . ... og hann skule eirnen iðuglega lesa þá
heilögu Skript og iðka sig í henne«, — en játningarritin
eru ekki nefnd á nafn. Að biskupar hér á landi, eins
og átti sér stað í Danmörku, hafi á eigið eindæmi látið
presta, er vígslu tóku, undirskrifa sérstakan prestaeið með
skuldbindingu við játningarritin, er næsta ólíklegt, með
því að hræðslan við »kryptó-kalvínskuna« var hér með öllu
ástæðulaus; en það var hennar vegna, að dönsku biskup-
arnir sumir tóku það upp hjá sér að heimta slíka skuld-
bindingu af prestutn þeim, er vígslu tóku. Um reglulega
lögfestingu játningarritanna er ekki að ræða í danska rik-
inu fyr en með útkomu dönsku laga Kristjáns konungs
‘) Það er eftirtektarvert, að Játningarvörnin er hér nefnd, en e k k i
Játningin sjálf. Þetta sýnir, að hér getur ekki verið um lögfestingn
ákveðinna játningarrita að ræða.