Skírnir - 01.08.1909, Síða 61

Betur má ef duga skal.
253
skoðun, að íþróttir eígi þeir menn einir að stunda, sem
sérstaklega eru til þess fallnir; þeir eigi að halda uppi
heiðri þjóðar sinnar á því sviði, að sínu leyti eins og
vísindamennirnir halda uppi sóma hennar í vísindum,
skáldin í skáldskap, iðnaðarmenn i iðnaði, stjórnmálamenn
í stjórnspeki. Þetta er einmitt fótakeflið, sem leikfimi
Grikkja, og þar með þjóðþroski þeirra, féll svo hrapallega
um. Það er ekki mælikvarðinn fyrir líkainsmenningu
þjóðanna, hversu marga sigurvegara þær eiga á allsherjar-
leikmótum, heldur hitt, hversu alúðlega íþróttirnar eru
stundaðar af almenningi og hversu ríkan sess þær skipa
í uppeldisfari þjóðarinnar. Leikfimin á ekki að vera ein-
göngu atvinnugrein eða framastarf einstakra manna; það
er aukageta; hún á að vera uppeldisgrein fyrir almenn-
ing, þroskaráð þjóðinni í heild sinni. Og það er hún ekki
hér á landi. Hún er hvorugt, hvorki uppeldisgrein að
neinu ráði né atvinnugrein.
Nei, við höfum verið blindir eigi einungis á uppeldis-
gildi íþróttanna og heilnæmisgildi, heldur einnig á beina
nytsemi þeirra í hinni daglegu baráttu fyrir lífinu.
Glögt dæmi þess er sundkunnáttan hér á landi.
»Land veit eg laugandi fót í löðrandi norðurhafsöldu«.
Við erum flestir aldir upp við brimnið og sjómeti. Okkur
er eins og bent til þess af náttúrunnar hálfu að verða
bæði láðs og lagar dýr. Við heyjum lífsbaráttu okkar svo
að segja jöfnum höndum á sjó og landi. Ægir tekur þjóð-
inni óspart blóð ár eftir ár, svo að sáran svíður í undina
eftir. Það er eins og hann sé að storka henni með þvi,
hversu lítt hún hirðir um að stæla sig til baráttunnar við
hann. Mönnum er auk þess kunnugt, að sund — eigi sízt í sjó
— er einhver hin hollasta líkamshreyfing: það herðir og
hreinsar húðina, gerir hana hæfari til að gegna ætlunar-
verki sínu, því ætlunarverki, að stilla í hóf líkamshitan-
um. Fötin, sem við dúðum okkur í, halda húðinni sí og
æ jafnheitri, svo að húðvöðvarnir, sem til þess eru ætl-
aðir að stilla í hóf hitanum, fá ekki að njóta sín og lin-
ast þess vegna og ónýtast að lokum sakir aðgerðaleysis.