Skírnir - 01.01.1914, Síða 66
66
Hvar er Lögberg hið forna?
heyra], en madrinn var bædi vitr ok tungumiúkr«. Hér
hefi eg merkt með hornklofum orðamuninn úr handriti
séra Eyólfs, sem er prentaður neðanmáls i Sturlungu (2
þ. 34. k.). Ekki er það líklegt að Sturla lögsögumaður
Þórðarson, sem sagt er að hafi tekið við, af Brandi biskupi,-
að rita Sturlungu, hafi skilið við handritið svo, að segja að
mönnum hafi leiðst að heyra ræður afa síns, en í hinu
orðinu að hann hafi verið vitur og mælskur. Þó er það
enn ólíklegra að sagnameistarinn Snorri sonur Sturlu, sem
frá er sagt, hafi skrifað það1). Það eru reyndar orðin »á-
virkit fyrir bud sína«, sem alt veltur á í þessu Lögbergs-
máli. Þ a u hafa vakið þetta nýmæli, (að Lögberg haö
verið fyrir vestan öxará), hjá Guðbrandi, þótt undarlegt
megi virðast að h a n n skyldi ekki meta meira bezta
skinnhandrit frá 14. öld, en pappírshandrit t. d. frá 18. öld.
Um það segir Olsen: »Reindar vantar þau orð, sem alt
er hér undir komið (»á virkið örir búð sína«) í hið elsta
handrit af Sturlungu, en þau hljóta að vera upphaöeg,
þvi auðskilið er, að þau gátu fallið burtu, en hitt er óskilj-
anlegt að nokkur haö farið að bæta þeim við, haö þau:
ekki staðið hér upphaöega«2).
Það er vafalaust engum kunnugra en Olsen, að mörgu
heör verið bætt inn í Sturlungu, eftir daga þeirra Snorra
Sturlusonar og Sturlu Þórðarsonar, og má t. d. benda á
kaöann i næsta kapítula eftir þann, sem hin áður tilfærðu
orð eru tekin úr. Þar er sagt um söguritarann Sturlu:
»Því at hann var göfugr, godsamr, allvitr ok hófsamr
madr«, diarfr ok einardr. Láti gud honum nú raun loö
betri3). Þessi orð hafa vafalaust verið skrifuð eftir daga
þeirra Snorra og Sturlu. Hver mundi hafa getað frætt
hina yngri sagnaskrifara um, hvað upphaöega hefði staðið,
þegar elztu handritin báru það ekki með sér. Það cr
‘) Prófessor Olsen hefir í hinni miklu og merkilegu ritgerð um
Sturlungu, í „Safni til sögu íslands“, leitt að þvi sennileg rök að Snorri
hafi skrifað sögu föður síns (sjá Safn til sögu ísl. III. bls. 213—224).
*) German. Abhandl. bls. 143.
8) Sturlunga 2. þ. 35. k.