Gangleri - 01.04.1870, Blaðsíða 5

5
þeir settir undir opinbert eptirlit eður yfirstjórn, og er
þar að auki veitt ýins einkarjettindi.
Bönkunuin er skipt í 5 meginflokka eptir tilgangi
þeirra, og er hverri tegund gefið nafn fyrir sig, er
berulir á ætlunarverk hennar, sem nú skal greina:
1. Ávísanabanki („Girobank'*), er optast stofnað-
ur af kaupmönnutn í þeim tilgangi, að gjöra peningaverzl-
unina auðveldari og koina á föstu peningaverði.
Innstæða hans er mikið fje í góð-málmum, er
meðlimirnir skjóta saman og geyma í honum óáhrærða.
1 banka þessum er fje og skuldaskipti manna — helzt
kaupmanna — á stöðugri hringrás, þó að eins með ávís-
unum og flutningi úr reikningi í reikning hlutaðeigcnda,
svo þótt innstæða hans ávaxtist eigi, eða liggi kyr, er
þó þetta í rauninni hið sama sem sjálfir peningarnir
gengi manna á milli.
Eigi að síður er þessi tegund banka, sem sjerstak-
ur banki, eigi af haidin og á sjer hvergi stað, í eigin-
legum skilningi, nema í Ilamborg; og er það sami bank-
inn og hinn atorkusami kaupmaður Beckmann stofnaði
þar 1619. Síðan var að vísu nokkurs konar lánsstofn-
un samcinuð við hann; en eigi íæst lán í honum þann
dag í dag, nema mót góð-málmum.
2. Aídráttabankinn („Discontobanken"), kaupir
víxla og önnur áreiðanleg og eindöguð skuldabrejef, áð-
ur en þau eru fallin til borgunar, með vissum afdrætti.
Upphæð afdráttar þessa fer eptir eðli og ástandi
brjefsins, er hann kaupir, og er hún optast frá 1 til
2 g (af hundraði), reiknuð frá þeim degi, er kaupin
gjörast og til þess dags, er brjefið fellur til borgunar.
í*essi grein banka er hin hagkvæmasta í mörgu