Gangleri - 01.04.1870, Blaðsíða 7
7
ig gengur nú í þá margur skildingur og ber ávöxt,
sem ella Iieíði lent í svalli hjá óráðsmönnum.
4. Seðlabanki („Seddelbank®) nefnist sá banki,
er hefir löghcimilað vald til að gefa út hina svonefndu
bankaseðla (Bancosedler), oggjaldblöð tBankno-
ter), það er: peningateikn í stað silfurpeninga.
Tilgangurinn með seðla útgáfuna er helzt sá, að
koma til vegar nægilegum gjaldeyri, sem gengið geti
manna á milli; en eigi pappírspeningar að geta gilt sem
silfurpeningar, verða þeir að vera byggðir á silfurverði,
þannig, að bankinn geti innleyst seðla sína þegar krafist
er með silfurpeningum; en til þess útheimtist að hann
hafi ætíð fyrirliggjandi nokkuð af þeim. Aldrei þarf að
óttast, að hann verði krafinn um, að innleysa alla seðla
sína í einu, og ekki einu sinni helming þeirra, þess
vegna þarf silfur innstæða hans ekki að vera meiri, cn
nokkur hlnti af upphæð þeirri, er hann hefir gefið út í
seðlum, og það því síður sem hann lætnr engan seðil
frá sjer nema í móti fullu verði eður vissu fyrir ákvæð-
isverði þeirra, annaðhvort í víxluin, ríkisskuldabrjefum
eður öðru veði. í’annig gengur engin sá seðill manna
á milli, er bankinn eigi hafi fengið fasta eign fyrir.
Sökum hættu þeirrar, er getur verið samfara brjef-
um þeim, scm bankinn tekur í móti seðlum sínum, er á-
ríðandi að hann hafi ætíð nokkra vara innstæðu; ogþví
heldur ef hann tekur á móti þeim brjefum, er eigi falla
til borgunar fyrri en eptir langan tíma Opt hefir það
borið við, að seðlar hafa verið settir í umrás til hjálpar
ríkissjóðum, og sjást þess Ijósust dæmi á hinum gömlu
dönsku bönkum. IJað hefir einnig sjezt, hve hættu-
legt slíkt ráðleysi er fyrir laud og lýð, er slíkur verðlaus