Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Síða 30

30
fætur sennilega krepptir allmikið, en maðurinn horft mót vestri. Tenn-
ur voru allar fastar í kjálkanum, og auk þeirra fundust nær allar
hinar tennurnar lausar í sandinum; þær eru mjög slitnar og sýna, að
hér hefur verið jarðaður mjög aldraður maður. Spjótsoddurinn, og
raunar tennur og beinaleifar einnig, bentu til, að hér hefði verið graf-
inn karl, en ekki kona. En því miður eru beinin mjög óheilleg, mest-
megnis brot ein, leggjaendar og smábein. Vinstra megin í miðri gröf-
inni fundust leifar af smáhnífi, sennilega mathnífi; eru þær helzt úr
skaptinu, sem hefur verið úr furu; af blaðinu sjest að eins lítið eitt;
er það 1,4 að breidd og virðist hafa verið þunnt. Annað óreglulegt
brot af einhverju áhaldi úr járni, og þó með litlu stykki á úr blýi,
fannst hér einnig; verður ekki sjeð, af hverju það er. Enn fremur
fannst hér litið heinbrýni, 10,5 cm. að 1., 1,1—1,6 cm. að breidd, 0,4
að þykkt í annan endann, og er hann með gati á, svo sem algengt
er um fornbrýni, en hinn endinn er 1,2 cm. á hvorn veg. Nær því,
sem verið hafði vinstri öxlin, fannst rónagli úr járni, mjög ryðbrunn-
inn og ryðbólginn, 3 cm. að lengd nú. — Gröfin virtist hafa verið
nokkru dýpri í miðju en við endann, og þar voru hnífurinn og brýnið.
— Spjótið er fremur heillegt, einkum fjöðrin, sem er 18 cm. löng
og 2,5 að breidd mest, með litlu dragi eptir miðju beggja vegna. Fal-
urinn er 6 cm. að lengd, það sem eptir er af honum, en hefur verið
mikið lengri; oddurinn varla minna en 30 cm. allur að lengd. Falur-
inn er 1—1,5 cm. að þverm. og hefur farið víkkandi út til enda.
Sennilega eru þessar dysjar báðar frá því um miðja 10. öld.
2. Dysjar manns og hests hjá Stafnsrétt i Svartárdal.
Miðvikudaginn 20. September 1933 fundu tveir gangnamenn úr
Skagafirði, þeir Vilhjálmur Sigurðsson og Sigurður Óskarsson, höfuð-
kúpu af manni við götur þær, er fjársafnið er rekið um til Stafns-
réttar, fremst í Svartárdal í Húnaþingi, þegar komið er með það af
afrétti og það er rekið norður Lækjahlíð svo-nefnda við Fossadal, er
gengur suður úr Svartárdal innst, lítið eitt til vesturs; var höfuðkúp-
an í rananum eða hlíðartaglinu norður frá Lækjahlíð, austanvert við
mynni Fossadals, um 500—600 m. fyrir sunnan Stafnsrétt, þá er nú
er höfð, en mjög skammt fyrir sunnan rústir Stafnsréttar hinnar
gömlu, sem eru á hlíðarrananum. — Þeir gangnamennirnir aðgættu
fundarstaðinn og virtist þeim þarna vera leifar af dys manns, og rétt
hjá komu í Ijós hestsbein, er bentu til, að þar hefði einnig verið
dysjaður hestur. Þeir tilkynntu hreppstjóra, Stefáni Sigurðssyni á Gili
i Svartárdal, fundinn, og afhentu honum lítinn hlut úr kopar (bronzi),