Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Blaðsíða 77

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1933, Blaðsíða 77
77 allar undir Staðarfell og voru allar góðar varpeyjar. Suður-af Deild- arey er Emburhöfði, ásamt Litlu- og Stóru-Nauteyjum, og fleiri hólm- um, sem alla fjarar í frá Emburhöfða, nema Dýjanesið, sem er fyrir utan ytri enda Emburhöfðans. Emburhöfði er allmikið landflæmi og hefir alla tíð verið séreign, og því ekki legið undir neina sérstaka jörð, enda var þar byggð fram undir aldamót 1700, eftir því, sem stendur í bréfabók Boga stúdents Benediktssonar á Staðarfelli. Síðasti bóndinn, sem þar bjóT~HenBæring. Málaferli urðu á milli hans og sóknarprestsins, sem þjónaði Hvammi og Staðarfelli, út-af greiðslu til prests og kirkjugjaldi. Emburhöfða-bóndinn taldi sig eiga hægra með að sækja kirkju að Dagverðarnesi en Staðarfelli, og vildi því eigi greiða gjöld til sóknarprestsins í Hvammi né Staðarfells-kirkju. Mála- rekstur þessi endaði með konungsúrskurði, og var Emburhöíða-bónd- anum leyft að eiga kirkjusókn að Dagverðarnesi, enda skyldi hann greiða lögboðin gjöld sín þangað, en ekki til Hvamms-prestakalls, svo sem prests- og kirkju-tíund, ljóstoll o. fl. Eftir að byggðin lagðist niður í Emburhöfða, hvíldi sú skylda á þeim, sem notaði Emburhöfða að greiða prestinum í Skarðs-þingum og kirkjunni í Dagverðarnesi tíundir af Emburhöfða, þar til lögunum var breytt um gjöld til prests og kirkju árið 1907. í Emburhöfða sést enn fyrir túni, túngarði og bæjar- tóftum. Af hvaða ástæðum byggðin lagðist niður þar, er mér ókunnugt, en síðan hefir Emburhöfði verið hafður með ýmsum jörðum í Fells- strandar-hreppi svo sem Arnarbæli, Stóru-Tungu, Ytra-Felli, og nú siðustu 38 ár með Kjarlaksstöðum. Á þeim tíma var mikið sótzt eftir ábúð á Emburhöfða, svo mikið, að um eitt skeið urðu málaferli út-af ábúðinni; mun það aðallega hafa gjört, að þar var talsvert mikið æðarvarp, yfir 30 pund dúns, og lambabeit fyrir allt að 100 lömb að haustinu, fram undir jól, sem á þeim árum þótti mikil hlunnindi að hafa umráð yfir. Því allt fram um síðustu aldamót voru fráfærur tíðkaðar á hverjum bæ, og því nálega öll lömb sett á vetur, og því aðeins fargað veturgömlu og fullorðnu sauðfé. Nú mun æðarvarp vera lítið í Emburhöfða, og beitin aðallega notuð fyrir hesta að vetrinum, en lítið slegið, enda eru þar fremur reitingslegar slægjur. Suður-af Emburhöfða liggja Stóru- og Litlu-Tungu-eyjar, sem eru 6 alls, auk smá-hólma. Til forna lágu 4 af þessum eyjum undir Stóru- Tungu (Langey, Ólafsey, Bjarnarey og Hrúthólmi), en 2 af þeim undir Litlu-Tungu (Bjargey og Tóftarey). Fyrir meira en öld voru eyjar þessar teknar undan þessum jörðum, sem þær bera nafn af, og byggðar eða léðar öðrum en ábúendum jarðanna. Nú fyrir all-mörgum árum hafa eyjar þessar verið seldar undan jörðunum og liggja því ekki lengur undir þær, en bera aðeins nöfn þeirra. Allar þessar eyjar eru
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.