Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Blaðsíða 24

28
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
hverir. ÞaS er leitt neSanjarðar eftir rás, sem gerð er úr grjóti á
sama hátt og laugin. Árið 1733 skemdist vatnsrásin í landskjálfta.
Sira Finnur prófastur Jónsson, síðar biskup í Skálholti, gerði við
hana, en hún hefir síðan gengið úr lagi á ýmsum stöðum.
Þegar í laugina er komið, er heita vatninu hleypt í hana gegnum
lítið gat, og þegar nóg er komið, er því lokað með steini og rennur þá
vatnið eftir sínum venjulega farvegi niður dalinn. í botni laugar-
innar er annað gat og um það er vatninu hleypt úr lauginni og með
þessu móti er henni stöðugt haldið hreinni.
I flestum lýsingum þessarar frægu laugar er sagt, að köldu vatni
sje einnig hleypt í hana til kælingar. En þetta er ekki rjett, og þarna
í grendinni er ekkert kalt vatn, svo að til daglegrar notkunar er ekki
um annað vatn að ræða en úr heitum lindum. Þeir sem laugina nota,
verða að bíða unz nægilega hefir kólnað í henni. Er þá gengið niður
rið og má hafa svo djúpt í henni sem vill, en þó ekki yfir fjögur fet.
Með því að gólfið fer hækkandi frá miðdepli, verður eftir því grynnra
sem fjær honum dregur, og út við bekkinn er það ekki dýpra en svo,
að barn getur staðið þar. Fyr á tímum var það siður að alt heimilis-
fólkið færi í laug í senn, konur og karlar, og sumstaðar á landinu
helzt sá siður enn í dag.
Vegna þess hve Snorralaug er lítið notuð, var hún í nokkurri van-
hirðu, þegar jeg sá hana. Vatnið var gruggugt og allmikil mold hafði
safnast á botninum. Þegar jeg hafði látið í ljósi þá ósk að mega baða
mig í henni, var tappinn tekinn úr afrásinni og vatn úr Skriflu látið
renna gegnum hana hindrunarlaust alla nóttina. En að morgni þess 26.
júní fór jeg niður í hana úr tjaldi mínu og hafði þá tækifæri til þess
að njóta til fulls þeirra gæða og þess munaðar að fara í laug.“ 12)
9) Ein merkasta heimild okkar er skýrsla séra Eggerts Guðmunds-
sonar í Reykholti til Fornleifanefndarinnar dönsku, en þar er Snorra-
laug lýst:
„Greinileg Frásaga
um merkilegar fornaldar-leifar í Reikhollts-sókn innan Borgar-
fiardarsýslu, eptir fyrimælum hinnar konúnglegu nefndar til slíkra
hluta vidurhallds.
1: Snorra Laug, Sturlusonar, Laugin siálf er ummáls 21 al: Danskt
mál, nærfelt krínglótt, i henni eru Steinar af Svokölludu hvera grióti,
12) Ferðabók eftir Ebenezer Henderson, Rvík, 1957, bls. 320 — 321.