Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Árgangur

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Blaðsíða 65

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Blaðsíða 65
JURTALEIFAR FRÁ BERGÞÓRSHVOLI Á SÖGUÖLD 69 Haugarfi (Stellaria media). Hér um bil tíundi hluti þess fræs, sem fannst í brunaleifunum, voru lítil (1.0x0-8) hnöttótt fræ, sem ýmist voru einstök eða allt að fimm saman í hýðisslitrum. Einkenni þeirra voru nabbar, sem þöktu yfir- borðið og lágu í hringlaga röðum út frá fræstrengnum, en þar var snúður á fræinu og nokkuð djúp skerðing í bað. Bendir allt á arfa- fræ og þá einna líklegast á haugarfa. SJcurfa (Spergula arvensis). Að lokum skal þess getið, að einnig fundust tvö lítil (1.2x0.3 mm) kringlulaga, tvíkúpt fræ með himnufaldsleifum, sem er ótvírætt fræ af skurfu. 3. Hugleiðingar wm tilkomu efnisins. Á greiningu þeirri, sem hér hefur verið getið, af ástandi og eðli þessara brunaleifa, sést að hér hefur aðallega verið um samsafn ræktunarplantna að ræða. Að u.ndanskildu birkinu eru þessar jurtir ekki til í hinni upprunalegu villtu íslenzku flóru, en munu snemma fluttar hingað beint eða óbeint af manna völdum. Að slíkar jurtir hafi getað vaxið á þessum tíma má rökstyðja með dæmum úr forn- um ritum, af örnefnum og af útbreiðslu þeirri, er sumar þeirra ná seinna meir í gróðurríki landsins. Að þær eru samankomnar á einn stað þá þær brenna, er heldur engin tilviljun, því auðsætt er, að þang- að eru þær fluttar af mönnum, enda finnast þær í húsarúst, eins og að framan getur. — Nú má deila um, hvort brunaleifar þær, sem um ræðir, séu af jurtum, er vaxið hafi á íslandi, eða hvort um aðfluttan vöxt sé að ræða, og skal reynt að benda á atriði, er styðja fremur hinn fyrri möguleika, auk þess sem gera skal samanburð á þessum og öðrum fundum af fornum jurtaleifum á Norðurlöndum. Ber þess fyrst að geta, að allur vöxtur og lögun birkisins benti til þess, að það hafi verið íslenzkt að gerð og uppvexti, og varð það bezt séð á árhringunum og kvistunum. Eru mestar líkur til, að þetta sé brunnið birkiárefti eða eldiviður. Þess er getið hér að framan, að af byggleifum hafi fundizt auk korns hlutar af blöðum, stönglum og rótum. Af magni þessara jurta- hluta, af því hvernig sum kornin voru áföst axleggnum og af því hvernig sumir stönglarnir lágu reglulega hlið við hlið, mátti draga þær ályktanir, að einhver hluti byggsins hafi verið í kerfum og bygg-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116
Blaðsíða 117
Blaðsíða 118
Blaðsíða 119
Blaðsíða 120
Blaðsíða 121
Blaðsíða 122
Blaðsíða 123
Blaðsíða 124
Blaðsíða 125
Blaðsíða 126
Blaðsíða 127
Blaðsíða 128
Blaðsíða 129
Blaðsíða 130
Blaðsíða 131
Blaðsíða 132
Blaðsíða 133
Blaðsíða 134
Blaðsíða 135
Blaðsíða 136
Blaðsíða 137
Blaðsíða 138
Blaðsíða 139
Blaðsíða 140
Blaðsíða 141
Blaðsíða 142
Blaðsíða 143
Blaðsíða 144
Blaðsíða 145
Blaðsíða 146
Blaðsíða 147
Blaðsíða 148
Blaðsíða 149
Blaðsíða 150
Blaðsíða 151
Blaðsíða 152

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.