Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Side 40

44
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
er sagt var, hefur Snorralaug staðið tóm í frostum oftar en einu
sinni. Má hugsa sér, að þá hafi klaki þrýst á efstu lögin í veggnum,
og skýrir það þá ástand þeirra, en eins og drepið var á, voru vegg-
irnir farnir að slúta og efstu steinarnir lausir eða horfnir.
Botninn er að jafnaði hæstur í miðju, þó mun hæsti bletturinn
vera úti við set. Henderson fullyrðir, að botninn sé mun lægri í miðju
en úti við vegg. Ekki er auðhlaupið að átta sig á því, enda vitum við
ekki hvenær botnhellurnar voru lagðar. Ef mishæðirnar stafa af
klaka, hljóta þær að hafa verið komnar fram löngu áður, nema þá að
hellurnar hafi verið nýlega lagðar, þegar Henderson kom í Reykholt,
en fyrir því eru engar sérstakar líkur. Og þegar frostið byrjar að
aflaga botnflöt af þessari gerð, rís hann í miðju, þar sem aðhaldið
er minnst.
*
Þann 15. júní hófst vinnan við sjálfa laugina. Upphaflega hafði
ekki verið ráðgert að eiga við neitt nema barmana og tröppurnar, en
Snorralaug leyndi á sér, hún var verr farin en nokkurn hafði grunað.
Steinarnir voru margir mjög tærðir, efstu fjögur hleðslulögin að
mestu ónýt og níu steinar í neðsta laginu. Hins vegar var setið í all-
góðu lagi og botnhellurnar yfirleitt heilar. Fór svo, að mestallur
laugarveggurinn var rifinn. Þá kom í ljós, að hvergi var troðinn leir
milli steinanna (sjá lýsingu Hendersons), og að neðsta lagið, sem
mönnum hafði sýnzt, að væri úr mjög þykkum steinum, var í raun-
inni hlaðið úr hellum, fremur þunnum, reistum á rönd. Auk þess sást,
að botnhellurnar eru allar úr hveragrjóti. Það sem nýtilegt þótti af
steinunum, sem rifnir voru úr hleðslu, var höggvið til á ný, en það
var tiltölulega fátt og varð ódrjúgt. Loks vantaði þrjá steina í botn-
setið, við skörðin að norðan og sunnan. Tröppurnar þurfti að endur-
nýja, og óhjákvæmilegt var að hækka laugarbarmana, en uppruna-
legri tölu hleðslulaganna var haldið.
Viðgerðin krafðist mikils aðflutnings á hveragrjóti. Eins og drep-
ið var á, finnst það nærtækt í landi Úlfsstaða og Kópareykja. Liggur
það ýmist í klöpp eða í óreglulegum hellum og hnullungum. Þurfti
að kljúfa mikið af því á staðnum. Til flutninganna var höfð jeppa-
bifreið og kerra, kerran var alltaf fyllt, en samt munu um 15 slík
hlöss hafa farið til viðgerðarinnar. Grjótið var svo höggvið til við
laugina. Það var mjög misgott, grjótið úr Úlfsstaðalandi var auð-
velt viðfangs, mjúkt og seigt, en stór hluti þess, sem tekið var á