Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Ukioqatigiit

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Qupperneq 64

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Qupperneq 64
68 ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS hafa verið mjóar (0,5 mm) með stuttum burstkenndum hárum á mið- tauginni og mjókkandi fram í þunna, hér um bil 100 mm langa, tennta títu. Blómskipunarleggur axins hefur að meðaltali verið 2,4 mm lang- ur milli liða, en verið 1 til 1.9 mm að breidd. Er það að vísu allt of stutt fyrir erlent fjögurra hliða bygg, en breiddin bendir þó til þess, að hér hafi verið um vanvaxið fjögurra hliða bygg að ræða. Af þeim axbrotum, sem fundust, má auk þess sjá, að hliðarblóm samstæðn- anna sín hvorum megin á axleggnum skara hvort annað, og bendir það tvímælalaust til fjögurra hliða byggs. Að lokum má enn marka hið sama af skeifulaga dæld neðst á ytri blómögn. Af öllum þessum ein- kennum má telja öruggt, að hin kolaða byggtegund er Hordeum vul- gare og þá af svipaðri gerð og undirtegund sú, sem kölluð er palli- dum. Öxin hafa verið gisin og drúpandi, títur skertar og blómagnir eðlilegar. Netla (Urtica urens eöa dioeca). Um 20 hlutar af öllu fræi brunasallans var óreglulega egglaga og stundum jafnvel flatvaxið fræ, um 2.5 mm á lengd og yfir 1 mm á breidd. Fræ þetta var raunar hnot með einum stíl og einrýmdu egg- legi, og eftir stærð og lögun að dæma gat ekki verið um aðra jurt að ræða en netlu. Áfast við sum hnotin voru leifar af bikarblöðum, sem gáfu sama til kynna, og auk þess var í sallanum fjöldi smárra brenni- hára af þeirri gerð, sem finnast á brenninetlu og tvíbýlisnetlu. (H. intermedium). Til frekari greiningar má einnig taka tillit til lögunar axins og lengdar milli liða blómskipunarleggsins. Og myndast við það 7 undirtegundir. Síðan er unnt að halda áfram með skiptinguna, eftir því hvort blómagnirnar loða við fræskurnina (kjarninn þakinn) eða eru lausar frá henni (kjarninn nakinn). Hvernig lögun títanna er, hvernig litur blómagna, lögun aukaagna o. s. frv. Er möguleiki fyrir því að setja þessa eiginleika saman á þúsundir vega, en í náttúr- unnar ríki eru afbrigðin þó mun færri. Er við lítum nú nánar á þá bygggerð, sem hefur öll þrjú blómin vel þroskuð og kallast samnafninu polystichum, mynda blómin sex raðir eftir endilöngu ax- inu. Þó geta stakstæð hliðarblóm skarað þannig hvert annað, að tvær hliðarraðir líti út sem ein, og lítur axið þá út sem það væri fjórhliða. Er sexhliða bygg kallað H. hexastichum, en fjórhliða H. vulgare (eða H. tetrastichum). Fleira greinir milli þessara undirtegunda, svo sem það, að fjórhliða byggið hefur langt mjótt og drúpandi ax, en hið sexhliða útstandandi og upprétt ax. Á erlendu fjórhliða byggi er bilið milli axliða um 2.8 til 3.6 mm, en á sexhliða um 2.1 til 2.5 mm. Eins og áður er að vikið, er síðan til fjöldi gerða af hvorri þessara undirtegunda.1)
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152

x

Árbók Hins íslenzka fornleifafélags

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Árbók Hins íslenzka fornleifafélags
https://timarit.is/publication/97

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.