Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1960, Blaðsíða 85
RÆÐA VIÐ DOKTORSPRÓF 16. JANÚAR 1960
89
góS til þess, og höfundurinn hefði átt að taka þetta ómak af lesanda
sínum og hlífa honum við að spilla svo fögrum grip sem þessi bók er.
Prentvillur finnast þó nokkrar í þessari bók, og eru þær, eins og
ætíð, til lýta, þótt ekki séu svo stórvægilegar að misskilningi valdi,
enda má nú fyrr vera. Prófarkalestur er sem sagt ekki eins vandaður
og hann ætti að vera, og þykist ég vita, að hér mundi betur hafa til
tekizt, ef bókin hefði verið prentuð hér heima. Villurnar stafa sýni-
lega margar af því, að bókin er sett af manni, sem kann ekki íslenzku,
en þó er það vitanlega höfundurinn, sem ábyrgðina ber. Annars er
ekki ætlun mín að eltast við prentvillur.
Tilvitnanakerfi bókarinnar er einfalt, og finn ég ekki að því sem
meginreglu. Höfundur verður ekki sakaður um að fylla verk sitt
óskyldum fróðleik, hún heldur sig mjög fast að efninu, og vitnar
fremur lítið til fræðirita. Stefnan er augljóslega sú að vitna til eins
fárra höfunda og minnst verður komizt af með, og höfundur hefur
síður en svo reynt að bregða lærdómssvip á verk sitt með íburðar-
miklu tilvitnanakerfi. Þetta er geðfellt, en hér ber þó að forðast öfgar
eins og annars staðar, og ekki má þetta tilvitnanakerfi að mínum
dómi fátæklegra vera. Sá sem þessa bók les mun eflaust telja sjálf-
sagt, að þar sé getið um allt, sem um Bjarnastaðahlíðar- og Flata-
tungufjalir hefur birzt, enda er það ekki mikið að vöxtum. En hér
skortir nokkuð á, að minnsta kosti hef ég ekki fundið tilvitnun til
fyrirlestrar, sem ég flutti um þessi efni á fundi í Bergen 1953, þar
sem þau voru í fyrsta sinni kynnt á víðari vettvangi. Þessi fyrirlest-
ur birtist nokkuð styttur í árbók háskólans í Bergen, Universitetet i
Bergen, Árbok 1955, Historisk-antikvarisk række, bls. 84—91, undir
titlinum Ringerike Style in Iceland. Þessi grein hefur nokkurt sjálf-
stætt gildi, þó að mest af efni hennar komi fram í grein minni í Acta
Archaeologica, sem höf. vitnar dyggilega til. En grein þessa hefði
allt um það átt að nefna, a. m. k. til þess að fylla töluna, en auk þess
hygg ég, að hún skipi sinn sess í rannsóknarsögu þessara fjalarstúfa.
Ég skal geta þess, að mér fyrir mitt leyti líkar ekki meðferð höf-
undar á bókartitlum í tilvísunarskránni. Hún virðist nota þar upp-
hafsstafi í orðum, sem fyrir koma í fyrirsögnum eða bókatitlum, alveg
að geðþótta sínum. Áhrif eru þar frá sið Engilsaxa að skrifa stóra
stafi í öllum meiri háttar orðum í þessum samböndum, en ekki á slíkt
við um skandinaviskar bækur, og ekki er svo vel, að þetta sé þá algild
regla í bókinni. En þetta er auðvitað formsatriði, sem ekki kemur