Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1985, Page 120

124
ÁRBÓK FORNLEIFAFÉLAGSINS
40. Jón Sigurðsson, „Biskupatal á íslandi", Safti til sögtt íslands og íslettzkra bókmetUa að
fortiu og ttýju I, Rcykjavík 1886, bls. 6-7.
41. DI III-XVI, Frásögur um forttaldarleifar I—II, Reykjavík 1983.
42. DI XVI, nr. 31, bls. 70, Di XVI, nr. 41, bls. 97.
43. Guðbrandur Jónsson, „Dómkirkjan á Hólum í Hjaltadal“, Saftt til sögtt íslattds og
islenzkra bókmenta V, Reykjavík 1919, bls. 382, 384, sjá einnig fig. bls. 55 í Cheetham
1973.
44. D1 V, bls. 247-249, 357.
45. Frásögur um fornaldarleifar 1983 I—II, bls. 8 og 15 (Kirkjubær), bls. 40 (Þingmúli),
bls. 41 og 56 (Vallanes), bls. 279-286 (Hvanncyri), bls. 296-297 (Hítardalur), bls. 388
(Staðarhóll), bls. 408 (Selárdalur), bls. 464-465, 471 (Þingeyrar) og bls. 571 (Möðru-
vcllir). Á bls. 44 má lesa upphaf lýsingar á altaristöflu úr Eiðakirkju á Fljótsdalshéraði
sem hljóðar svo: „Altaris Tabla, med máladri Brík yfir, oll af Eik, med gegnskornu
og fallegu Bíldhoggvara verki. I hana midja cr innsett Krossmark af alabastri, hvará
Jóhannes og Maria cru sitt til hvorrar Hlidar." Óvíst er hvernig bcr að skilja þessa
lýsingu en ólíklegt cr að hér hafi verið um enska alabasturstöflu að ræða.
46. l’aul Gaimard, Voyage en Islattde et au Groenland. Publie par ordre dtt roi sotts la dircction
de M. Paul Gaitnard. Atlas historique, Tomc premicr, Paris 1842, ntynd nr. 3.
47. Þessar endurbætur voru gerðar í tíð Gísla Þorlákssonar biskups (1657-1684) skv.
skýrslu Hólastóls 1685 sem nú cr í Þjóðskjalasafni. Hcilög Katrín hefur upphaflega
vcrið með kórónu á höfði, sjá Hildburgh 1930, bls. 39.
48. Mynd 2 virðist vera einstök þar sem ekki hcfur varðveist tafla með angist Krists í
grasgarðinum og handtöku hans fyrir neðan í einni mynd sjá Cheetham 1984, bls.
223, þó að tvær senur af ýmsum atburðum á sömu töflu hafi varðveist, sjá Chcetham
1984, nr. 134 og 208.
49. Þctta atriði benti Suzanne Jordan mér á í bréfi frá októbcr 1981, og vil ég þakka henni
fyrir það.
50. W.H.St. John Hope, „On thc Sculptured Alabaster Tablets called Saint John’s
Heads“, Archaeologia III, 1890, bls. 669-708, Prior and Gardner 1912, fig. 584 og bls.
505, Pitman 1954, bls. 222-224, pl. á móti bls. 217 og fig. VII, Long 1928, bls. 102,
Chcetham 1973, bls. 56-58 og ibid. 1984, bls. 317-332.
51. Þctta virðist hafa átt sér stað fyrir tilstuðlan Fransiskusreglunnar sem var sterk í Nott-
ingham á þessum tíma, sbr. Pitman 1954, bls. 224.
52. Þctta var algengt í lok 15. aldar sjá Chcetham 1984, bls. 296 (Type B) og nr. 229.
53. Myndin er minni en þau dænii sem eru í bók Cheethams 1984, bls. 297-308. Hún
hefur mjög líklcga verið ætluð til cinkanota, og hefur upprunalega verið í sérstakri
skápaumgjörð, sjá nr. 12.
54. Frásögur um fornaldarleifar 1983, bls. 279-286. Hcr cr mjög greinagóð lýsing á töfl-
unni.
55. Einnig eru varðveitt nokkur brot úr myndunum; þar á mcðal er lítið höfuð með
smáhöfuð í bakgrunni.
56. Prior and Gardner 1912, fig. 536 og 579, Hildburgh 1944, fig. XI, Pitman 1954, fig.
XVIII.
57. Sjá Hildburgh, Archaeologia, 1949, bls. 58.
58. „Lögmatttts-antiáll" (Eb) Islattdske Aiinaler indtil 1578, udg. Gustav Storm, Christiania
1888, bls. 295.
59. DI V, bls. 303-307, DI IX, bls. 305.
60. Þessar endurbætur hafa verið gerðar af Guðmundi bíldhöggvara eða bíldi Pálssyni á
19. öld skv. safnskrá Matthíasar Þórðarsonar. Guðmundur (1830-1884) stundaði nám
erlendis, en ferðaðist síðan mikið um landið, einkum norðanlands, og skar út ýmsa
hluti sér til viðurværis. Hann vann að tréskurði í Þingeyrakirkju, skar út postula og