Óðinn - 01.01.1925, Blaðsíða 46
46
ÓÐINN
Jafnframt þingmenskunni hlóðust á hann ýmisleg störf
heima í hjeraði í almennings þarfir. Hann var odd-
viti í sveit sinni, sýslunefndarmaður o. fl. I Vopna-
firði var hann hreppstjóri og póstafgreiðslumaður.
Töluvert hefur Jón frá Sleðbrjót ritað í blöð og
tímarit. Bæði Seyðisfjarðarblöðin gömlu, Austri og
Bjarki, geyma ýmsar ritgerðir eftir hann, og eftir að
hann fór vestur ritaði hann oft í íslensku blöðin í
Winnipeg, í Óðinn hjer heima og fleiri blöð. Hann
hefur og skrifað nokkra þætti af Landnámssögu Is-
lendinga vestan hafs, sem nú lengi hefur verið að
koma út, smátt og smátt, í tímaritum þeirra, fróð-
legt safn, sem síðar ætti úr að verða heildarrit. Um
íslensk mál hugsaði hann altaf og átti brjefaskifti við
ýmsa gamla kunninga hjer heima. Hann var ljóð-
elskur maður og alúðarvinur Páls heitist Ólafssonar
skálds, þótt aldursmunur þeirra væri mikill, og eng-
inn mun hafa beitt sjer meira fyrir því en Páll Ólafs-
son, að afla Jóni frá Sleðbrjót fylgis, er hann var
fyrst kosinn á þing. Varð róstusamt á Fljótsdalshjer-
aði út af þeim kosningum, því keppinautur Jóns, síra
Sigurður Gunnarsson, var viðsæll maður og hafði
mikið fylgi. Lifðu lengi þar eystra á vörum manna
ýmsir kviðlingar, sem fóru milli Páls Ólafssonar og
andstæðinga hans og Jóns út af þeim kosningum.
Búmaður mun Jón aldrei hafa verið meiri en í
meðallagi og efnaður varð hann aldrei. Arin 1880—90
voru mestu harðindaár á Austurlandi og hnektu að
sjálfsögu velmegun allra þeirra, sem þá höfðu nýlega
byrjað búskap, eins og átti sjer stað um Jón. Hann
hafði allstórt bú og ýmisleg umsvif fram yfir það,
sem alment gerðist. Hann var örlátur maður, en eng-
inn eyðslumaður. Einhverra orsaka vegna var hann
orðinn svo skuldugur síðustu dvalarár sín hjer, að
hann gat ekki undir því risið og varð gjaldþrota rjett
áður en hann fór vestur. Gamall kunningi hans úr
Jökulsárhlíðinni, Jón Sigurðsson, sem verið hafði þá
mörg ár vestra, lánaði honum fje til þess að komast
með skyldulið sitt vestur um haf.
Kona Jóns var Guðrún Jónsdóttir, fædd 20. okt.
1855, dóttir Jóns bónda á Surtsstöðum í Jökulsárhlíð
Þorsteinssonar. Þau giftust 14. júlí 1876 og eignuð-
ust 11 börn. Dóu 4 þeirra í æsku, en 7 voru á lífi
er faðir þeirra ljetst, 3 synir, Páll, Guðmundur og
Jón, og 4 dætur, Björg, Ragnheiður, Helga og Ingi-
björg. Björg var gift áður en þau fóru vestur Bjarna
ljósmyndara Þorsteinssyni frá Höfn í Borgarfirði
eystra, og eiga þau heima í Selkirk vestra. Bræð-
urnir voru, er faðir þeirra dó, allir ókvæntir, en
Ragnhildur var gift Þorsteini bónda Guðmunssyni við
Leslie í Saskatchewan og Helga Eysteini Árnasyni í
Winnipeg. Þau Jón og Ingibjörg voru þá til heimilis
hjá móður sinni, er fyrir skömmu hafði flutst til
Winnipeg.
Fyrstu árin sem Jón dvaldi vestra, var hann með
fjöldskyldu sína í Álftavatnsbygð hjá Jóni Sigurðssyni
vini sínum, sem fyr er nefndur. Þaðan fluttust þau í
Siglunesbygð við Manitobavatn og bjuggu þar fram
til vorsins 1923. »Búnaðist þeim mæta vel, enda nutu
þau góðrar aðstoðar sona sinna uppkominna*, segir í
eftirmælagrein um Jón í Heimskringlu, 2. jan. 1924.
»Aldrei kunni Jón hjer fyllilega við sig«, segir í
sömu greininni. »Var hugurinn tíðast heima í sveitinni
hans fornu. Heilsu hafði hann þó allgóða framan af,
en lakari hin síðustu ár«. Veturinn 1923 fann hann
fyrst til munu til sjúkleiks þess, er dró hann til dauða,
og í maí 1923 var hann fluttur á skjúkrahús í Winni-
peg. Skömmu síðar fluttust kona hans og börn, sem
hjá þeim voru, til bæjarins, og dvaldi hann eftir það
á heimili þeirra, og andaðist þar.
Guðrún dóttir Bólu-Hjálmars.
F. 13. desember 1839. — D. 22. maí 1904. Kveðið á
greftrunardegi hennar 29. maí 1904.
Mælir fár, nje við moldir tárast. —
Man nú enginn þann, er lengi
hljóma ljet gegn hvössu hreti
Háfamálin dýrrar sálar?
Hjálmars ljóð voru heit sem glóðir,
hreint var málið sem hvassa stálið. —
Þó er hjer fátt að fremdarháttum,
er fylgt er hans barni að grafarhjarni. —
Hnigin er eik með blöðum bleikum,
— bölskúr laust hana á köldu hausti; —
Iaufin fjellu föl að velli,
falli nam valda stormsins alda.
Styrkum fótum, stofnsins rótum,
stóð kún treyst í veðri geystu,
Blómin þáðu blíðar náðir
bitrar um nætur við trjesins rætur.
Hvíl þú rótt! Eftir kvalanóttu,
kær var þjer blundur á hinstu stundu,
Margt var sem þreyfti, — margt þig grætti, —
mein vissi jeg blæða, er þurfti að græða.
Þögn er djúp! — Vfir þínum hjúpi
þylji' enginn harma, nje strjúki hvarma.
Vornótt þig mjúkum vefur dúkum,
vorsól í heiði skín yfir leiði! P. P.