Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.03.1880, Page 6
70
ann og leita til botns, en að þenjast út og léttast að
því skapi sem hann hitnar, og er þetta ólíkt því, er á
sér stað með vatn, því að það er þéttast, þá er það
er 40 heitt.
Eg hefi þegar nokkrum sinnum nefnt íshafsdjúp-
ið með þess kalda sjó, og skal eg nú nákvæmar skýra
frá, hvað með því er meint. — þ>að er hið mikla djúp
milli Grænlands og íslands að vestanverðu, en Spits-
bergen og Noregs að austan. — Út að djúpi þessu eru
io—25 mílur frá vesturströnd Noregs, og nefnist það
hafsbrúnin, er sjórinn allt í einu dýpkar svo mjög. ís-
lands megin er eigi fullkannað, hve langt er út að
hafsbrúninni og íshafsdjúpinu vestanverðu, eður með
öðrum orðum: hve langt grynningarnar ganga út frá
austurströnd íslands, en ef álykta má frá þvi, sem
kannað er, mun það vera undir 20 mílur. Milli hafs-
brúna beggja landanna Noregs og íslands liggur þá
íshafsdjúpið norðan frá heimskauti og suður undir
Færeyjagrynningarnar og Norðursjávargrynningarnar,
að ógleymdum álnum, er úr því gengur í suðvestur
milli Færeyja og Hjaltlands. Hið mesta dýpi, er fund-
izt hefir í djúpi þessu milli íslands og Noregs er 1860
faðmar,1 og er það á 66. mælistigi norðurbreiddar, í aust-
ur af Langanesi, mitt á milli beggja landanna. Djúp
þetta liggur frá norðri til suðurs, og er sjórinn ofan á
því öllu á milli íslands og Noregs heitur, þ. e. fyrir
ofan o°, 2—400 faðma frá sjávarmáli, og nær heiti
sjórinn jafnvel rúma 400 faðma niður í miðju djúpinu;
við hafsbrúnina Noregs megin nær hann 350 faðma
niður; íslands megin er þetta ekki fullkannað, en svo
er að sjá, ef ráða skal af því er kannað er, sem að
eigi séu fullir 200 faðmar niður að hinum ískalda
*) Mest dýpi í Norður-íshafinu er fundið miðja vega milli Spitsbergen
og Grænlands 2650 faðmar.