Eimreiðin


Eimreiðin - 01.01.1896, Qupperneq 12

Eimreiðin - 01.01.1896, Qupperneq 12
»Þvf þaö er einmitt hiö einkennilega, og svo að kalla dæmalausa, viö þetta ástand, að hin sjerstaklegu mál sjálf, sem hjer koma til greina, og löggjöfin um þau sjerstaklega, eru rikisþinginu óviökomandi, þegar ekki er litið til hinnar fjár- hagslegu hliðar. Þau heyra öll, eptir því sem hingað til hefir við gengizt, undir ráðgjafaratkvæði alþingis, og þegar alþingi hefir sagt álit sitt um þau, er það konungur, sem hefir vald d aö auglýsa eöa gefa út fyrirskipanir, innan þeirra tak- marka, sem ákveðin eru í alþingis-tilskipuninni og öðrum ákvörðunum, sem þar til heyra, fyrir hiö sjerstaklega islenzka löggjafarsviö.« Það er þannig viðurkennt jafnvel af þeim ráðherra, sem kom stöðulögunum á framfæri, að þessi lög hafi inni að halda ákvæði um málefni, sem hafi verið ríkisþinginu óviðkomandi. Og þegar nú þessu er þannig háttað, hvernig getur þá það atvik, að ríkis- þingið með því að samþykkja lagaákvæði, er snertu stjórnarskipun Islands, hefur stigið feti framar en það var um komið, haft nokkra rjettarþýðingu gagnvart íslandi? Nei, lögin eru að því leyti, sem þau eru samþykkt af ríkisþinginu, einungis bindandi fyrir Dan- mörku, en fyrir Island hefur samþykki ríkisþingsins — þegar fjár- hagsákvæðin eru frá skilin — alls enga þýðingu. Fyrir ísland eru lögin einungis bindandi að þvi leyti, sem þau eru gefin af hinum einvalda konungi, því þegar þau vóru gefin út, var hið íslenzka löggjafarvald í höndum hans eins. Þessi skoðun, að lögin, að því leyti sem þau eru samþykkt af ríkisþinginu, væru einungis bindandi fyrir Danmörku, kom líka þegar fram við umræðurnar á fólksþinginu hjá Dr. Winther, án þess að nokkur hreyfði mótmælum gegn henni. A þingfundi ii. nóv. farast honum þannig orð: »í 7. gr. er kveðið svo að orði: »lög þessi öðlast gildi 1. dag aprílmánaðar 1871«. Jeg hugsa mjer, að þessi ákvörðun geti orðið orsök til mótmæla af hálfu íslendinga, að þeir nefnilega kunni að halda, að engin lög, sem snerta ísland, eigi að geta orðið gildandi fyrri en þau hafi verið lögð fyrir alþingi; en það er ómögulegt, að lög þessi geti orðið lögð fyrir alþingi á íslandi fyrir 1. apríl 1871. Hjer vil jeg þó einnig halda því fram, að ákvörðun þessi hafi fulla heimild, því hún þýðir, að lög þessi gilda milli hinnar dönsku stjórnar og hins danska ríkisþings þ. e.fyrir Danmörku; ,en því næst gilda þau og að nokkru leyti fyrir ísland, sem sje aÖ pvi leyti, aö Islendingar geta ekki vœnzt eöa krafizt heerra tillags til sinna sjerstaklegu útgjalda.t Menn geta af þessu sjeð, að sú skoðun, sem jeg hefi haldið fram hjer í kveld, er engin ný skoðun, sem jeg eða íslendingar yfir höfuð hafi fundið upp á. Hún hefur þegar komið fram við umræðurnar um lögin sjálf á hinu danska fólksþingi og verið þar sett fram af einum af fulltrúum hins danska höfuðstaðar (Kaup- mannahafnar). Jeg sný mjer þá að stjórnarskránni.
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80

x

Eimreiðin

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.