Eimreiðin - 01.09.1897, Page 31

klukkunni og hinum samhringt. Altarið er tjaldað hinum bezta skruða,
presturinn fer í skástu messuklæðin, og altarinu hjerna á Hólum, sem
páfinn gaf Jóni Arasyni, hinum síðasta katólska biskupi á Islandi, er
lokið upp. Oll þessi viðhöfn var höfð við mig einu sinni, án þess jeg
ætti von á, en síðan hefi jeg ekki leyft það, því jeg álit að menn eigi
engan mannamun að gera sjer í þeim efnum.
Af brúðkaupssiðum er það að segja, að á undan hjónavigslunni
safnast brúðhjónin og svaramennirnir í húsi nokkru hjá kirkjunni. Prest-
urinn kemur þangað einnig og heldur stutta tölu til brúðhjónanna. Pví
næst les hann upp skriflegan samning staðfestan af svaramönnunum, er
tekur það fram, hve margar álnir eða fiska, eða þegar um auðmenn er
að ræða, hve mörg hundruð í löndum eða lausum aururn brúðguminn
gefur brúðurinni. Pegar svo búið er að staðfesta þennan samning enn
þá einusinni, gengur brúðguminn fram og segir: »Hjer með tek eg
þig mjer til eiginkonu.« Eptir að hafa fengið sjer ofurlitla hressingu,
ganga menn því næst til kirkju, og er sunginn sálmur á leiðinni. Milli
pistils og guðspjalls leiða 2 menn brúðgumann og 2 konur brúðurina
fyrir altarið, og stendur þar klæddur bekkur, er þau setjast á. Pví næst
heldur presturinn vígsluræðuna og fer að öllu eins og siður er til hjá
oss, en brúðhjónin sitja grafkyr á bekknum, þar til guðsþjónustan er úti.
Taka þá brúðsveinar og brúðmeyjar i hönd þeim, eins og áður er frá
skýrt, og leiða þau fram aptur. Pvi næst er brúðkaupsveizla búin eftir
efnurn, og er þess helzt að geta, að veizlugestir drekka þar hver öðr-
um til úr sjerstökum bikar, sem er borinn inn á bakka með 3 ljósum.
Við hverja ádreypu er sungið eitt vers, eða, þegar um höfðingja er að
ræða, sjerstök heillaóskarkvæði, annaðhvort til konungs eða konungsætt-
arinnar eða einhvers þess manns, sem allir vilja vel. Mjer hefur verið
sagt frá því, að prófastur nokkur i Skálholtsstipti hafi einhverju sinni í
brúðkaupsveizlu skorað á menn að drekka skái Heilags Anda. Einn af
prestum þeim er i veizlunni voru, mælti á móti þessu, en prófasturinn
stóð þegar upp og hrópaði: »Hver sem ekki vill drekka skál Heilags
Anda sje bölvaður!« Við þessi þrumuorð urðu menn svo óttaslegnir,
að þeir þegar í stað drukku skálina. Pað er ekki svo langt síðan þetta
skeði, og maðurinn er enn á lífi. A sumum stöðum kvað það vera
siður, þótt nokkrir segi það lagt niður, að um það bil, sem máltíðinni
er lokið, kemur inn loddari kiæddur í nautshúð með hornum, og rjettir
bikar, sem nefndur er vitabikar, að öllum þeim, sem eitthvað hefur orðið
á undir borðum, og marga fíflsku leikur hann fyrir gestum. Pegar
brúðguminn um kveldið vill ganga inn til brúðarinnar, verður hann,
eptir þvi sem sagt er, að lofa henni einhverri gjöf, því að öðrum kosti
nær hann ekki inngöngu til hennar um nóttina. Ef einhver prestur er
í nánd þegar brúðhjónin eru gengin til sængur, heldur hann yfir þeim
blessunarræðu.
Um guðsþjónustuna er ekki neitt sjerlegt að athuga, nema ef vera
skyldi það, að meðan síðasti sálmur fyrir prjedikun er sunginn, fellur
presturinn á knje við altarið og er þá síhringt einni klukku. Pegar
sálminum er lokið, gengur hann i rykkilininu upp á prjedikunarstólinn.
Kvennfóikið liggur á knjám þar til bæninni er lokið á prjedikunarstóln-