Dagblaðið Vísir - DV - 23.06.1990, Blaðsíða 24

24
LAUGARDAGUR 23. JÚNÍ 1990.
í vinnu hjá Sam frænda II:
Hvað ertu búin
að telja marga?
Þú verður að taka lögregluna með þér þegar þú ferð út að vinna, sagði flokksstjórinn og leit á mig
Anna, þú verður að taka lögregluna
meö þér þegar þú ferð út í þitt hverfi,
sagöi flokksstjórinn minn um leið og
hann rétti mér heljarmikla möppu
með manntalsskjölum.
Viðstaddar voru tvær konur sem
báðar höfðu búið miklu lengur á
svæðinu heldur en ég og vissu því
um hvaða hverfi var að ræða. Þær
urðu skelfingu lostnar þegar þær
heyrðu hvaða hverfi mér hafði verið
úthlutað. Ég trúði auðvitað ekki
flokkstjóranum, hélt hann væri aö
gera að gamni sínu og sagði:
Þú hlýtur að vera að gera aö gamni
þínu? Hringja í lögregluna? Hvað
heldurðu að ég fari að gera það!
Þetta er alveg voðalegt hverfi, sagði
hann þá. Ég skal koma með þér fyrst,
svo getum við séð til en eftir að fer
að skyggja máttu alls ekki fara þang-
að.
Það kom í ljós aö um var að ræða
alræmt hverfi í nágrannabæ mínum.
Nærri þrír fjórðu hlutar allra glæpa,
sem framdir eru á Mið-Flórídasvæð-
inu, eru taldir eiga rætur sínar að
einhverju leyti í þessu hverfi. Mér
er tjáð að þarna fari fram eiturlyfja-
sala og alls kyns spilhng ráði þarna
ríkjum. íbúamir eru að langmestu
leyti svartir og var ég satt að segja
meira en lítið kvíðafull yfir þessu
nýja starfi.
Þar með var ævintýrið byrjað. Eftir
aö Bill, flokksstjórinn minn, hafði
útskýrt eitt og annað fyrir okkar fór-
um við hver til síns heima. Áður en
hægt var að halda út á vettvang varð
að vinna undirbúningsvinnu og varð
hún að gerast heima við. Bill sagði
mér svo að hringja til sín er ég væri
tilbúin að fara út í hverfið.
Ég var bæöi dálítið spennt en líka
hálfhrædd og feimin að fara á vett-
vang. í starfi mínu sem blaðamaður
í yfir þrjátíu ár hef ég auðvitað hitt
ýmiss konar fólk en aldrei neitt líkt
því sem ég hitti þarna. Þetta var al-
veg sérstakt. Að þurfa að spyrja fólk,
og það kolsvarta útlendinga, um
þeirra nánustu hagi var svolítið sem
ég hafði ekki lent í áður. Mér fannst
eins og ég væri að hnýsast í eitthvað
sem mér kæmi hreinlega ekkert við.
Ég verð að viöurkenna að þegar ég
horfði á auðar línurnar sem ég átti
að fylla með nöfnum í vinnubókinni
minni datt mér aldrei í hug að mér
myndi takast það.
í gin ljónsins
Svo kom loks aö því að við Bill
héldum út af örkinni. Varla þarf að
taka fram að það var mjög heitt í
veðri og ég reyndi þvi að vera létt-
klædd.
Þar af leiðandi hafði ég ekki vasa
fyrir skriffæri, gleraugu og annað
sem síðar kom í ljós að nauðsynlegt
er að hafa við höndina við skrásetn-
ingu heimsbyggðarinnar. Ég hélt.á
manntalsmöppunni á handleggnum
og við borð lá að handleggurinn slitn-
aði af vegna þyngslanna.
Hverfið mitt reyndist vera tvískipt.
Þetta voru allt leiguíbúðir, öðrum
megin einlyft íbúðarhús með þrem
til fjórum íbúðum en hins vegar
tveggja hæða hús með fleiri íbúðum.
Annars vegar voru oddatölumar og
hins vegar jöfnu tölumar. Hér í
Bandaríkjunum er aigengast að
jöfnu tölurnar séu vestan og norðan
I fyrsta húsinu bjuggu sjö manns. Mjög erfitt var að skilja enskuna sem maðurinn talaði og vissi hann næsta lítið um aldur eða nöfn barnanna.
við strætin en oddatölurnar sunnan
og austan við. Hvort leigufyrirtækið
hafði sína skrifstofuna sem sá um
hverfin. Þess vegna kom ekki að sök
þótt ég missti af því að læra hvernig
átti að finna húsnæði á korti úti á
víðavangi.
Viö urðum að leggja bílnum á
gestabílastæði og ganga þó nokkum
spöl. Það virkaði í það minnsta langt
í steikjandi sólarhitanum með níð-
þunga manntalstöskuna á öxlinni.
Svo börðum við að fyrstu dyrun-
um. Bill er ákaflega stór maður, vel
yfir 180 cm á hæð og þreklega vax-
inn. Hann var búinn að leggja mér
lífsreglurnar en þegar fyrsti skjól-
stæðingurinn birtist var mér allri
lokiö og ég kom varla upp nokkru
orði.
Bil hafði því orð fyrir okkur og ég
skráði.
Góðan daginn, við erum hér frá
manntalinu, sagði hann hátt og
snjallt og allir viðstaddir sáu strax
að þama var á ferðinni maður með
vald. Þegar ég fór svo ein míns liðs
reyndi ég að líkja eftir tóninum í
rödd Bills og ég held nú bara aö mér
hafi ekki tekist sem verst.
Fæðingarvottorð
einfölduðu
skrásetninguna
í fyrsta húsinu bjuggu sjö manns.
Mjög erfitt var að skilja enskuna sem
maðurinn talaði og vissi hann næsta
lítið um aldur eða nöfn barnanna,
sem hann átti sum en þó voru fleiri
stjúpböm. Ekki bætti úr skák að
sjónvarpið var stillt á hæsta hljóð,
svo hátt að glumdi í öllu húsinu. Lít-
il hnáta var að sniglast í kringum
okkur og hvarf af og til inn í innri
vistarveru. Allt í einu kom sú litla
með bunka af fæðingarvottorðum og
gerðist nú skrásetningin öllu auð-
veldari þar sem hægt var að lesa
bæði nöfn og fæðingardaga af skír-
teinunum.
Þessi „skjólstæðingur" bauð okkur
inn en margir gerðu það alls ekki.
Töluðu við okkur á tröppunum, þeir
stóðu í skugganum en við í glamp-
andi sólinni. En það var heldur ekki
sem árennilegast þegar mér var boð-
ið inn. AUs staðar var dregið fyrir
gluggana svo að inni var hálfrökkvað
og þegar maöur kemur inn úr glamp-
andi sólinni er maður hálfbhndur.
Og þegar við bætist að fólkið var
kolsvart sá ég stundum ekki einu
sinni fólkið sem sat eða lá í fletum
sínum.
Langoftast yfirheyrði ég fólkið á
dyraþrepinu í glampandi sólinni, al-
veg að stikna. Stundum bogaði svit-
inn svo af mér að blöðin urðu hál-
frök. Eins fallegt að þetta var ekki
skrifað með bleki, það hefði verið
ljóta sjónin. Allt er skráð með blý-
anti til að auðveldara sé að lagfæra
villur sem kunna að slæðast inn í
kerfiö.
Eftir að búið er að safna upplýsing-
um á vettvangi verður að halda heim
á leið og skrásetja allt í rétta reiti.
Það tekur líka sinn tíma. Ég var svo
spennt að skila verki mínu vel aö
fyrsta daginn vann ég langt fram yfir
háttatíma.
Hér hafa þeir ekki trú á yfirvinnu
svo að það varö að hagræða vinnu-
tímanum á vinnuskýrslunni þannig
að hann yrði helst ekki yfir 8 tíma
dag hvern. '
Hins vegar mátti færa tíma yfir á
laugardaga eða sunnudaga ef á þurfti
að halda. En sama tímakaup var,
hvaða dagur sem var. Sjálfur verður
starfsmaðurinn að halda skýrslur
yfir aksturinn. Hins vegar geri ég ráð
fyrir að ef hann þyki óeðlilega mikill
sé gerð athugasemd þar við.
Bill bauðst til að fara með mér aft-
ur en nú vildi ég prófa sjálf. Hann
sagði mér að hringja í lögregluna en
einhvern veginn kom ég mér ekki
að því og fór ein míns liðs til fundar
við „skjólstæðinga" mína. Þann dag-
inn voru það mest konur og börn sem
ég hitt. „Illþýðin" hafa þá líklega
verið úti að safna liði eða sofandi.
Ég var þarna yfirleitt á morgnana
fram yfir hádegið en varð svo að
koma aftur seinnipartinn. Kvöldin
voru alveg úr leik. Bill lagöi á það
ríka áherslu að eftir að sólin væri
komin á vesturhimininn mætti ég
ekki vera þarna á ferli. Enda hefði
mér ekki dottið’ það í hug.
Daglegur gestur
Verkið dróst á langinn því að víða
var enginn heima viö þegar mig bar
að garði. í venjulegum tilfellúm hefði
skrásetjarinn skihð eftir nafn sitt og
símanúmer og viðkomandi svo
hringt. Ekki var taliö ráðlegt að gera
það þarna í þessu hverfi. Ég varð því
að heimsækja hvert heimilisfang
þrisvar sinnum áður en ég mátti fara
í „síðustu tilraun" sem var raunar
afar einföld. Það var að spyrja skrif-
stofufólkið um íbúana. Það reyndist
afar elskulegt fólk sem skildi vel
vandræði mín og leysti skilmerkilega
úr spurningum mínum.
Þar sem ég er samviskusöm, af hin-
um svokallaða gamla skóla, reyndi
ég þrisvar sinnum við hvert heimilis-
fang nema nokkur sem ég taldi að
væru auð en reyndust það svo ekki
þegar til átti að taka.
Að vísu var ekki auðvelt að sjá
hvar var búið og hvar ekki. Glugga-
tjöldin voru ekki upp á marga fiska
og rúðurnar sumar hverjar brotnar
og bara troðið einhverju drasli í göt-
in.
Umgangurinn
var skelfilegur
Suma dagana voru yfirfullir rusla-
gámar í hverjum botnlanga og nóg
var af alls kyns flugum og öðru kviku
sem heldur sig í heitum löndum.
Blessuð litlu börnin voru að leika
sér í öllum skítnum, mörg hver ber-
fætt. Það er ekki vegna þess að þau
eigi ekki skó en hér um slóðir þykir
mörgum það gott og gilt aö ganga
berfættir, jafnt börnum sem full-
orðnum. Einn daginn voru þrír litlir