Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 02.02.1952, Side 43
að það, sem óskað var eftir og þörfin lielzt krafði á hverju
sinni. Auðsætt er af svörum þeim, er félagsstjórninni bárust
frá bændum 1904, og fyrr er getið, að þessa var almennt ósk-
að, og þörfin fyrir slíka fræðslu mikil. Má fullyrða, að leið-
beiningar þessar hafi víða orðið að góðu gagni.
Fast skipulag á starfsemi þessa komst þó ekki fyrr en á ár-
unum 1910—12 þegar Ræktunarfélagið var gert að búnaðar-
sambandi. Þá voru ráðnir hinir svonefndu sýslubúfræðingar,
sem áttu auk leiðbeiningastarfsins að mæla jarðabætur í
sýslunum, jafnt hjá öllum bændum, sem í búnaðarfélögum
voru, þótt ekki væru þeir í Ræktunarfélaginu. Starf þetta
varð kostnaðarsamt, og því voru upp tekin föst gjöld frá bún-
aðarfélögum og sýslum, sem fyrr getur. Sú varð þó raunin
á, að verulegur tekjuhalli varð á þessari starfsemi, þannig
voru tekjurnar 1918 aðeins 1175 kr., en útgjöldin 3261,95
kr. Þegar svo aðrir örðugleikar steðjuðu að félaginu, var sýnt
að draga yrði úr þessari starfsemi og 1923 samþykkti aðal-
fundur að leggja hana niður með öllu. Sú ráðstöfun vakti þó
nokkra óánægju, því að menn munu hafa fundið, að hér var
um nauðsynjastarf að ræða. Þess ber þó að gæta, að mælinga-
starfið varð svo umfangsmikið og tímafrekt, að leiðbeininga-
störfin munu hafa beðið við það nokkurn hnekki.
Eftir að jarðræktarlögin komu í framkvæmd 1925, fól
Búnaðarfélag íslands Rf. að annast mælingar jarðabóta á
félagssvæðinu. Með reglugerð er sett var 1926 var mælinga-
gjaldið ákveðið 2 kr. fyrir hvern búnaðarfélagsmann og
sýslugjaldið óbreytt, 50 aurar á býli. Hélzt sú skipan meðan
Rf. var búnaðarsamband. Nokkur óánægja mun þó hafa
verið með þetta fyrirkomulag. Sýslurnar voru tregar á fram-
lögin, og sum búnaðarfélögin héldu því fram, að heppilegra
væri að hver hreppur eða búnaðarfélag hefði sinn mælinga-
mann. Mun þetta meðal annars hafa stuðlað að því, að bún-
aðarsambandsstarfsemi Rf. lagðist niður, sem fyrr segir.