Ársrit Ræktunarfélags Norðurlands - 01.01.1987, Page 27

HEYSKAPUR
Hefðbúndinn heyskapur á íslandi hefur verið og er enn að
þurrka hey á velli. Uppúr seinna heimsstríði var byrjað að
setja súgþurrkun í hlöður og láta hey inn áður en fullþurrt
var. Þessi verkunarmáti var upptekinn allvíða en líkur benda
þó til þess að enn sé súgþurrkun að gagni í minna en helmingi
af þurrheyshlöðum bænda. Er því ljóst að mjög stór hluti
bænda verður að treysta á að sól og þerrir skili þeim góðu fóðri
í hlöður. Nokkur hluti bænda (10-15% af heyskap í landinu)
heyjar í vothey — er þeim mjög misskipt eftir héruðum. í
Strandasýslu eru flestir með votheysverkun að verulegu leyti,
einnig allmargir í V-Húnavatnssýslu og á örfáum stöðum
öðrum er votheysgerð aðalheyverkun, annars er vothey smá-
ræði hjá mörgum bændum um allt land. Nýjar aðferðir við
heyskap hafa verið reyndar á síðustu árum. Má þar helst til
nefna forþurrkað hey verkað í háa turna (heymeti) og hey
vafið í stóra balla og látið i plastpoka (rúllubaggar). Síðast
nefnda heyið er af ýmsum toga allt eftir rakastigi við hirðingu.
Ef hirt er mjög blautt (20-30% þurrefni) verður vothey í
pokunum. Ef forþurrkun er meiri verður sýrumyndum lítil og
heyið nánast eins í pokunum við gjöf og þegar í þá var látið.
Hey sem verkað er í rúllubagga og hina nýju turna er þó enn
sem komið er ekki stór hluti af heildarheyskap bænda.
Að þessu rituðu er rétt að skoða hvernig þeir heyskapar-
hættir sem nú tíðkast í sveitum falla að því sem áður er fram
komið um hve gott hey þarf að vera handa mjólkurkúm og að
þeirri grasasamsetningu túna sem nú er og hvernig þau grös
breyast í meltanleika og öðrum gæðum eftir því sem á sum-
arið líður. Einnig er tekið tillit til þess hvernig veðurfari er
háttað í landi okkar. Eins og fyrr er frá greint er svigrúm til
heyskapar handa mjólkurkúm þar sem tún eru vaxin inn-
lendum gróðri aðeins vika til tíu dagar. Á þeim tíma verður að
heyja ungann af því sem mjólkurkýrnar þurfa yfir veturinn.
Tækjabúnaður bænda í dráttarvélum og heyvinnsluvélum er
að öllum líkum nægur til að slíkt megi nást. Það sem hins
29