Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1985, Blaðsíða 7

BÆKUR í VÍÐIDALSTUNGU OG Á ÞINGEYRUM
7
jarðabókina og reyndist miklu seinlegra verk en nokkurn hafði
grunað. Kr. Kálund hefur í formálanum við Embedsskrivelser gert
grein fyrir þessum störfum þeirra. Þeim hefur snemma orðið ljóst að
hentugast var að þeir skipti héruðum milli sín og ynni hvor í sínu lagi.
Þeir hafa ekki hitzt að jafnaði nema á sumrum að þeir riðu til
alþingis; þar sést að þeir hafa báðir verið sumurin 1704—8. Annars sat
Páll heima hjá sér nema hann væri í jarðabókarferðum, en Árni hafði
fasta bækistöð í Skálholti. Það verður ekki séð að Arni hafi stigið fæti í
Norðlendingafjórðung eftir 1702, og öruggt virðist að hann hefur
aldrei sótt Pál heim í Víðidalstungu.
Árni hvarf aftur til Danmerkur haustið 1712 og kom ekki til íslands
eftir það. En fundum þeirra Páls bar saman að nýju áður en langt um
leið, því að 1715 sigldi Páll sökum málaferla sinna og var í
Kaupmannahöfn fram á næsta sumar. Ferðin varð honum dýr, „allur
sá siglingarkostnaður er sagt að kostað hafi Pál lögmann 700 ríxdali
að öllu samantöldu“ segir Grunnavíkur-Jón (Vísnakver bls. LVIII).
Hann hefur verið mjög fjárþurfi þegar hann var að búast heim 1716,
og Árni hefur þá hlaupið undir bagga og léð honum 470 rd. Skuldin
stóð síðan ógreidd ár eftir ár og fór síhækkandi af því að vextir
bættust jafnan við (sbr. PrivBrevv. 663).
Á sumri 1727, sama ár sem Páll Vídalín varð sextugur, reið hann
að vanda til alþingis, vanheill maður. Hann dó á Þingvöllum í tjaldi
sínu 18da dag júlímánaðar.
Hjónin í Víðidalstungu, Páll og Þorbjörg, höíðu eignazt fjögur
börn sem náðu fullorðinsaldri. Tvö þeirra, Magnús og Hólmfríður,
liíðu föður sinn, en tveir synir sem báðir hétu Jón, voru dánir á undan
honum. Jón yngri lézt í Kaupmannahöfn 1725. Jón eldri var heyrari á
Hólum 1724—26, gerðist síðan sýslumaður og gekk að eiga Helgu
dóttur Steins biskups Jónssonar á Hólum, en varð úti á Hjaltadals-
heiði 1726; eftir lát hans ól Helga son, sem eins og vænta mátti var
látinn heita eftir föður sínum (hann varð síðar prestur í Laufási, faðir
Geirs biskups Vídalíns). Þegar Páll Vídalín dó átti hann ekki önnur
afkvæmi á lífi en Magnús og Hólmfríði og þenna sonarson sinn,
tæplega ársgamlan. Hólmfríður giftist Bjarna Halldórssyni tveimur
mánuðum eftir að faðir hennar lézt.
Árna Magnússyni hefur, ekki sízt sökum skuldarinnar, orðið bilt
við er hann spurði Pál Vídalín látinn. Hann hefur þá skrifað þeim
sem hlut áttu að máli, Bjarna Halldórssyni, Magnúsi Pálssyni
(Vídalín) og Steini biskupi (sjá PrivBrevv. 178-83, 657-8, BiblArn