Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1985, Blaðsíða 57
ÞORSTEINN HALLDÓRSSON
57
Uppskrift Porsteins í Skarfanesi er 95 blaðsíður, og hefur hann
skrifað þær á tímabilinu 24. febrúar - 23. marz 1805.
Seinna verkið í umræddu handriti Þorsteins er sem fyrr segir
Speigill þolinnmædinnar. Samann tekinn og skrifadur af þeim
haalærda manne Síra Paale Biórnssýne, fordum Presti aa Selaardal
og Prófaste í Bardastranda[r]syslu.
Þorsteinn hefur skrifað þetta verk á tímabilinu 7. maí 1807 - 19.
maí 1808, og er það ásamt registri 143 blaðsíður.
Partar bókarinnar eru þrír, hinn fyrsti um þolinmæðina, sem hann
kallar móður hinna dyggðanna, annar um stöðuglyndið, fyrstu dóttur
þolinmæðinnar, þriðji um hugarins kyrrð, aðra dóttur þolinmæðinn-
ar, og fjórði partur heitir sinnis nægja (ánægja), sem er þriðja dóttir
þolinmæðinnar.
Formáli Páls í Selárdal hefst á þessa leið:
Mikils lofs verdugum mönnum: Virduglegum og havijsum Herra:
Sigurde Biórnssyne, sunnan og austan á Islande, Logmannc ágiæt-
umm. Eirninn hans velvirdtum bródur, Heidarlegum og vel lærdum
kiennimanni, Síra Hannese Biörnssyne: Mijnumm æruvyrdandi
elskulegum!
Lijf og heiller!
Mig fyser, ehrugöfuger menn, ad fylgia til húsa yckar hrelldri og
munadarlausri eckiu, sem nú í mörg aar setid hefur eijnmana ij
eckiusæti, sijdan misti sinn egtamann, a hvörs biargalnum sig nært
hefr til þessa, og sijnar þriár dætur, eigi án móds og mædu, þó
frómlega og riettvijslega, giefande þeim alleina sijn mód[u]r brióst ad
siuga, bædi á eydimorkum og öræfum, í borgum og samkundum, á
sió og landi, í Elldi og Vatni, hita og frosti. Stendr hún hier fyrir
yckar augum, fákiæn og Tóturliót, sem von er, bædi af elli og or-
byrgd, þar so fáir verda til umm stundir hana ad sæma þeim kyrtli,
sem henni væri somalegt ad klædast á mannamóti. Þolinnmædi
nefnir hon sig, hrósandi ætt sinni, at komin sie af gömlum adli -.
Að lokum skal hér farið fáeinum orðum um biskupasagnahandrit
Þorsteins í Skarfanesi, er v'arð tilefni sýningarinnar í fyrra og nú
þessarar samantekningar um Þorstcin og nokkur handrita hans.
Ferill biskupasagnahandritsins er þessi samkvæmt upplýsingum
gefandans Kristínar Skúladóttur:
Guðmundur sonur Þorsteins erfði það við lát Þorsteins 1818, ílutti
það með sér vestur yfir Þjórsá, er hann settist að fyrst í Bræðratungu