Árbók Landsbókasafns Íslands - Nýr flokkur - 01.01.1985, Blaðsíða 40

40
JÓN HELGASON
Bjarni Halldórsson lét eftir sig þrjú börn á lífi: Halldór klaustur-
haldara á Reynistað, Þorbjörgu gifta Jóni varalögmanni Ólafssyni í
Víðidalstungu og Ástríði konu Halldórs sýslumanns Jakobssonar.
Eftir að Bjarni var látinn var mikið ósætti með erfmgjunum,
„Þingeyra arfaþrætumál“ sem kallað er Smæ. I 414. Þess sér stað í
Lögþingisbókinni 1774, prentaðri í Hrappsey sama ár, bls. 34 og 35:
Jón Ólafsson varalögmaður bannar 5ta júlí 1774 að Halldór Bjarna-
son eða börn hans brúki héreftir Vídalíns nafn, „enn lýser, ad konu
sinne Þorbiorgu Vídalín samt logeigendum Vídedalstúngu tilkome
ad bera þetta nafn“. Þessu mótmælir Halldór 22an júlí og segir að
hann muni láta Vídalíns nafn „fylgia ser og sínum baurnum, sem
loglega fenged býnafn“.
Bréf sem varðar arfaþrætumálið er til í Þjóðskjalasafni („Dánarbú
Bjarna Halldórssonar“, Skrá um skjöl og bækur í Landsskjalasafninu
III, 1910, bls. 192). Bréfið er undirritað Leirá lOda okt. 1777 afBirni
Markússyni lögmanni og Oddi Stefánssyni nótaríusi, sem settir hafa
verið til að fjalla um deilumálið. í bréfið er tekin upp kæra frá
Halldóri, dagsett 23ðja sept. 1777. Hann segir þar að arfinum hafi
verið þannig skipt að hann telji sig „stórlega graveret og forurettet“ af
samörfum sínum og fer fram á að Jón varalögmaður verði skyldaður
til að „frammleggia ... til nyrrar vyrdingar og nyrra arfa-Skiffta
allar þær Skrifadar og prentadar bækur, sem hann bæde leinelega og
opinberlega hefur tekid edur taka láted í hier greindu Sterbúe, So sem
hann hefur þær med sinne eigen álagdre Vyrdingu til sin teked, med
hvoria hans Vyrding eg er aldeiles ofornægdur“. Bréfið endar á því að
Björn Markússon og Oddur Stefánsson stefna Jóni Ólafssyni og
Halldóri Jakobssyni ásamt konum þeirra til fundar í lögréttu við
Öxará 20asta júlí 1778 til að svara ákærum Halldórs. Ekkert mun
kunnugt um þessa ráðstefnu, hvort af henni hefur orðið, og ef svo var,
hvort matið á bókunum hefur verið endurskoðað.
Nokkurar bækur skrifaðar í Vigur eða þar í nánd hafa borizt til
Lundúna og eru þar varðveittar í British Library, sem nú er kallað
(áður British Museum). Jón Þorkelsson hefur gert grein fyrir þeim í
ANL VIII, bls. 201 o. áfr.
Add. 4857 (misprentað 4858 í grein JÞork.). Innihald: 14 sögur.
JÓl. hefur ekki munað eftir þessari bók, en í skrá C er hún nr. 14.
Add. 4859. Innihald: 24 sögur. Sama bók og B 9, C 21.
Add. 4865. Innihald: Sturlunga saga og Árna biskups saga (sbr.