Frjáls verslun - 01.10.1967, Blaðsíða 21

FRJÁLS VERZLUN
21
Alfreð Elíasson forstjóri og Kristján Guðlaugsson stjórnarformaður starfa náið saman innan Loftleiða h.f.
bjó þar til ársins 1920, er hann
fór með fjölskyldu sína til
Reykjavíkur og lét af prestsstörf-
um fyrir aldurs sakir. Var Krist-
ján þá á fjórtánda ári.
Séra Guðlaugur seldi bústofn
sinn á þeim tíma, er hann var í
lágu verði, en húsnæði í Reykja-
vík fór stöðugt hækkandi. Hrukku
eignir prests naumlega til kaupa
á húsnæði við Laugaveginn. Var
séra Guðlaugur blindur og óvinnu-
fær og hafði ekkert sér til lífs-
framfæris nema rýr eftirlaun.
Varð Kristján, sonur hans, því að
sjá fyrir sér sjálfur, og var svo
alla tíð meðan hann var í mennta-
skóla og háskóla, að hann vann
með námi og við hvað, sem
til féll. Vann hann við höfnina,
við byggingarstörf, bókfærslu,
þýðingar, kennslu og þingskriftir.
Kristján var sveitarinnar barn,
er hann kom til bæjarins, ein-
rænn nokkuð og lengi frábrugð-
inn reykvískum jafnöldrum sín-
um í hugsun, framkomu og klæða-
burði. Þótti þeim fyrst í stað hinn
fátæki prestssonur frá Steingríms-
firði heldur furðulegur. Mælti
hann jafnvel ekki á sama máli og
þeir, því að hann var mjög lesinn
í íslendingasögunum, bar keim af
málfari þeirra og spurði menn að
ættum, og þarf enginn að leiða
getur að því, hvaða álit reykvísk-
ir jafnaldrar hans höfðu á þannig
framkomu.
Kristján settist árið 1920 í
gagnfræðadeild Menntaskólans í
Reykjavík. Lagði hann sig lítið
eftir námsefninu í skóla, en las
þeim mun meir bókmenntir. Gerð-
ist hann skáldmæltur, er á leið,
enda ortu menntaskólanemar mik-
ið á þeim tímum, og skálda-
klíkur lögðu undir sig kaffihús.
Kristján stóð utan við allar
klíkur, en umgekkst þó nokkuð
skáld og listamenn og lagði mikla
rækt við lestur bókmennta, þegar
tími gafst til.
Avöxtur bókmenntaiðjunnar
eru þau ljóð, er Kristján birti í
Skólablaðinu og síðar í ljóðabók
hans, Skuggum, sem hann gaf út
árið 1927. Þykir sú bók að mörgu
leyti frambærilegt byrjendaverk.
Stóð félagslíf með miklum
blóma í Menntaskólanum og kapp-
ræður háðar um ýmis efni. Tók
Kristján allmikinn þátt í félags-
lífinu og háði þar oft orðasennur
og ritdeilur. Var þetta frekar gam-
an en alvara, þótt sótt væri og
varizt af kappi. Ekki verður sagt
að pólitísk átök væru veruleg
innan skólans, fyrr en þá undir
lokin. Íþróttalíf var nokkurt í
skólanum og voru þar, auk leik-
fimi, æfðar skylmingar, knatt-
spyrna, róðrar, glímur o. fl.
Kristján lauk stúdentsprófi úr
máladeild Menntaskólans í Reykj a-
vík árið 1927.
Kristján Guðlaugsson stóð nú
andspænis því, að þurfa að velja
sér ævistarf. Hafði hann löngu
ákveðið að halda til útlanda og
nema fagurfræði, og taldi sig
heppinn, er hann náði sér í steypu-
vinnu, sem var ágætlega borguð,
og átti bað fé að gera honum kleift
að sigla.
Einhvernveginn rennir menn
grun í, að hann hafi ætlað sér að
taka upp merki Jónasar, bróður
síns. En svo fór þó ekki. Krist-
ján varð fyrir óhappi við vinn-
una, og varð að hætta. Hann
fórþá vestur í Dali til systur sinnar
til að jafna sig og þar gekk hann
um sumarið frá ljóðabók sinni,
Skuggum, sem kom út um haustið.
Útgáfa ljóðabóka hefur aldreiþótt
arðvænleg á íslandi, en Kristján
fékk þó þannig nokkurn aukaeyri
og hóf um haustið nám í lögfræði
við Háskóla íslands.