Morgunblaðið - 22.03.2001, Blaðsíða 54

MINNINGAR
54 FIMMTUDAGUR 22. MARS 2001 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Magnús JónÁrnason fæddist
á Akureyri 30. nóv-
ember 1947. Hann
lést á heimili sínu í
Hafnarfirði sunnu-
daginn 11. mars síð-
astliðinn. Foreldrar
hans eru Árni Magn-
ússon, f. 24.3. 1918, d.
6.3. 1983, plötu- og
eldsmiður á Akur-
eyri, og Inga Hall-
dóra Jónsdóttir, f.
5.12. 1920, húsmóðir í
Hafnarfirði. Alsystk-
ini Magnúsar Jóns
eru Rebekka, f. 13.8. 1946, leik-
skólakennari í Hafnarfirði; Kol-
beinn, f. 1.11. 1948, húsasmiður í
Hafnarfirði; Ragnar, f. 20.12. 1952,
verkamaður í Hafnarfirði. Hálf-
systkini Magnúsar Jóns, samfeðra,
eru: Franz, f. 9.5. 1944, hitaveitu-
stjóri á Akureyri; Birgir, f. 8.11.
1959, hestatamningamaður á Ak-
ureyri; Helga, f. 29.3. 1964, hús-
móðir á Akureyri. Eftirlifandi eig-
inkona Magnúsar Jóns er Jóhanna
Axelsdóttir, f. 2.12. 1943, jarðfræð-
ingur og kennari. Foreldrar henn-
ar eru Axel Jónsson, f. 8.6. 1922, d.
31.8. 1985, alþingismaður í
Reykjaneskjördæmi, og Guðrún
Gísladóttir, f. 20.11. 1922, húsmóð-
ir í Kópavogi. Dóttir Magnúsar og
Birnu S. Björnsdóttur lögfræðings
er Margrét, f. 13.11. 1984, nemi í
Reykjavík. Börn Jóhönnu og fóst-
ursynir Magnúsar eru 1) Gísli Rafn
Ólafsson, f. 20.3. 1969, ráðgjafi hjá
IMG, börn hans og Guðbjargar
Lindar Valdimarsdóttur, f. 30.12.
1972, eru Ólafur Rafn, f. 27.03.
1995 og Axel Örn, f. 8.10. 1997; 2)
Þorvarður Tjörvi Ólafsson, f. 2.5.
1977, hagfræðinemi og formaður
Stúdentaráðs Háskóla Íslands,
unnusta hans er Anna Margrét
Bjarnadóttir, f. 15.09. 1977,
dönskunemi.
Magnús Jón ólst
upp á Akureyri en
flutti með móður
sinni og alsystkinum
sínum til Hafnar-
fjarðar 1962. Hann
lauk gagnfræðaprófi
við Flensborgarskól-
ann 1964 og kenn-
araprófi frá Kenn-
araskóla Íslands
vorið 1971. Magnús
Jón stundaði verslun-
ar- og verkamanna-
störf á árunum 1964–
1967, var við forn-
leifauppgröft sumrin
1972–1974, kenndi við Barnaskóla
Akureyrar 1971–1973, var kennari
við Víðistaðaskóla í Hafnarfirði
frá 1973 og aðstoðarskólastjóri við
sama skóla undanfarin ár. Magnús
Jón tók alla tíð mjög virkan þátt í
félagsstörfum. Hann starfaði árum
saman í skátafélaginu Hraunbúum
og á annan áratug í Hjálparsveit
skáta í Hafnarfirði. Magnús Jón
sat í stjórn Kennarafélags Reykja-
ness og var formaður þess 1981–
1982, sat í fulltrúaráði Kennara-
sambands Íslands 1983–1992, í
samninganefndum KÍ og gegndi
fjölmörgum öðrum trúnaðarstörf-
um fyrir KÍ. Magnús Jón tók lengi
þátt í sveitarstjórnarmálum fyrir
hönd Alþýðubandalagsins, hann
var varabæjarfulltrúi í Hafnarfirði
1982–1986, bæjarfulltrúi frá 1986
til 1998 og bæjarstjóri í Hafnar-
firði 1994–1995. Hann tók virkan
þátt í undirbúningi og stofnun
Samfylkingarinnar og var í fram-
boði til Alþingis fyrir hana árið
1999. Magnús Jón fór snemma að
fást við blaðaútgáfu og ritaði hann
greinar í blöð og tímarit um árabil.
Einnig liggja eftir hann nokkrar
kennslubækur í íslensku.
Útför Magnúsar Jóns verður
gerð í dag frá Víðistaðakirkju og
hefst athöfnin klukkan 13.30.
Elsku Maggi. Ég trúi ekki að þú
sért dáinn. Við höfum gert svo mikið
saman og ég trúi ekki að samveru-
stundirnar verði ekki fleiri. Ég er
einstaklega lánsamur að hafa átt þig
að og þrátt fyrir að hjarta mitt sé
barmafullt af sorg fyllist ég þakklæti
þegar ég lít til baka yfir þann tíma
sem við höfum átt saman.
Fyrst og fremst er ég þakklátur
fyrir að hafa átt þig fyrir pabba. Ég
var 7 ára þegar þú komst inn í fjöl-
skylduna til mín, Gísla og mömmu.
Fyrstu mánuðirnir þegar við vorum
að kynnast eru mér ógleymanlegir.
Þú heillaðir mig alveg upp úr skón-
um og ég var fljótur að ákveða að þú
ættir að vera pabbi minn. Við tefld-
um, spiluðum og þú sagðir sögur. Þú
kunnir svo margar ferðasögur frá
því að þú varst í skátunum og ég vildi
heyra þær allar. Ég hafði svo gaman
af frásögnunum um þennan Magnús
Jón sem gekk fram og aftur yfir
Vatnajökul og lenti í alls konar æv-
intýrum. Ég mun segja börnunum
mínum þessar sögur um afa þeirra
sem vaknaði við „hávaðann“ í kyrrð-
inni á hálendinu og varð snjóblindur
uppi á jökli. Ég er einnig þakklátur
fyrir sumarið þegar við reistum sum-
arbústaðinn okkar í Kjós. Þetta var
einn skemmtilegasti tími lífs míns.
Þetta sumar bundumst við sterkum
böndum sem munu aldrei rofna. Við
unnum oftast tveir einir allan dag-
inn, skruppum reglulega inn í kaffi
til mömmu og horfðum svo á Guðföð-
urinn og aðrar úrvalskvikmyndir á
kvöldin. Þú naust þín svo vel að
vinna uppi í sveit úti undir berum
himni og hver sem vann með þér gat
ekki annað en hrifist með. Okkur leið
hvergi betur en í Kjósinni.
Loks er ég þakklátur fyrir að hafa
átt þig fyrir vin. Við höfum nefnilega
alltaf verið bestu vinir ásamt því að
vera faðir og sonur. Það gerði sam-
band okkar svo sérstakt. Ég gat allt-
af leitað til þín og fengið ráðlegg-
ingar, við skildum alltaf hvor annan
og áttum auðvelt með að vinna sam-
an. Ég á eftir að sakna þess að geta
ekki rætt við þig um pólitík, spurt
þig ráða og haft það rólegt í sveit-
inni. Ég á eftir að sakna svo margs.
Takk fyrir allt.
Þorvarður Tjörvi Ólafsson.
Það var mikið reiðarslag að heyra
að þú værir orðinn veikur, að þú
værir með krabbamein og að þið
væruð því á leið heim frá Bandaríkj-
unum. Við vorum á leið út til ykkar
en lífið er fljótt að breytast. En það
var yndislegt að fá ykkur heim til
okkar og fjölskyldan átti yndisleg jól
saman. Nú er hetjulegri baráttu
þinni við sjúkdóminn lokið. Eftir er-
um við hér og finnum til tómleika.
En í tómleikanum finn ég til þakk-
lætis. Ég þakka fyrir allar góðu
stundirnar, þær eru margar.
Ég minnist með hlýju allra kvöld-
anna sem setið var fram eftir við eld-
húsborðið eða uppi í sumarbústað og
kjaftað um heima og geima. Einnig
minnist ég kvöldanna sem við sátum
yfir verkefnunum í setningafræðinni
frá því ég var í íslensku í Háskól-
anum. Þá kom sér vel að það var ís-
lenskusnillingur á heimilinu. Öll
sunnudagskvöld sátum við og
skemmtum okkur yfir þeim.
Það hefur verið ómetanlegt að
finna alla þá hjálp og hvatningu sem
kom frá þér til okkar Tjörva. Þú
gladdist ávallt þegar vel gekk hjá
okkur og varst eins og klettur þegar
erfitt var. Þú og Jóhanna hafið alltaf
viljað allt fyrir okkur gera. Það eru
margir sem sakna þín sárt, þeim öll-
um votta ég innilega samúð. Takk
fyrir allt.
Anna Margrét Bjarnadóttir.
Í Griðlandi er sumarið á himnum,
þegar birtan tekur völd. Þar syngur
fuglakór vorljóð sín við voginn og
fjallstindarnir hvítu blána með
hverjum deginum. Sveitin við voginn
var Magnúsi afar kær. Hann lagði á
sig mikla vinnu við uppbyggingu
þessa griðlands, svo að fjölskyldan
gæti notið þess og átt þar gleði-
stundir burtu frá skarkala heimsins.
Magnús kom inn í fjölskyldu okk-
ar þegar hún var í sárum. Með lífi
sínu og viðhorfum breytti hann öllu
til betri vegar. Hann var vel gerður
og vitur maður, bróðir bræðra í hug-
sjónastarfi og yndislegur fjölskyldu-
faðir og afi. Stórfjölskyldan fór ekki
varhluta af manngæsku hans og
hjálpsemi. Hann opnaði faðminn fyr-
ir öllum börnum fjölskyldunnar og
var ávallt tilbúinn til að hjálpa þeim
sem voru hjálparþurfi.
Við erum bæði snortin og afar
þakklát Magnúsi fyrir allt sem hann
lagði af mörkum.
Á dimmum síðkvöldum í sveitinni
eru stjörnurnar svo bjartar að hægt
er að sjá alheiminn og ævintýri hans.
Á slíkum kvöldum er auðvelt að leiða
hugann að tilgangi lífsins. Ef líf okk-
ar er fyrirheit um eitthvað annað og
betra, þá á Magnús vísan samastað
hjá stjörnunum. Með söknuð í hjarta
kveðjum við Magnús Jón og þökkum
samfylgdina.
Þórhannes og Nanna.
Magnús Jón, frændi minn og vin-
ur, er látinn. Við Maggi vorum systk-
inasynir svo kynni okkar hófust
snemma. Ég man glöggt eftir æsku-
heimili hans á Akureyri þótt ekki
væri ég hár í lofti þegar Inga Dóra
flutti suður til Hafnarfjarðar með
börnin. Á Brunnstíginn heimsóttum
við svo frændsystkinin endrum og
sinnum á æskuárunum og þangað
var alltaf gott að koma.
Haustið 1971 kom Magnús Jón
norður á Akureyri, þá nýútskrifaður
kennari, til þess að kenna í Barna-
skóla Akureyrar og leigði þá vetr-
arlangt litla íbúð í kjallaranum
heima í Klettaborg. Á þessum árum
bar ég lotningarfulla virðingu fyrir
þessum stóra frænda mínum sem
hafði svo skemmtilega róttækar
skoðanir, skeggjaður með svarta
alpahúfu, ekki ólíkur veggspjaldinu
af Che Guevara sem hékk uppi í her-
berginu mínu og einhvern veginn
fannst mér þá eins og Maggi hefði
líka tekið þátt í byltingum á fram-
andi slóðum eins og Che.
Þegar Magnús hóf störf við
Barnaskóla Akureyrar var Tryggvi
Þorsteinsson skólastjóri þar.
Tryggvi sagði Magga hvað hann ætti
að kenna um veturinn og þar á meðal
voru biblíusögur. Magga leist vel á
fyrirætlanir Tryggva að öðru leyti en
því að hann þverneitaði að kenna
biblíusögur, að hætti róttæklinga.
Annaðhvort voru menn róttækir og
samkvæmir sjálfum sér á þessum ár-
um eða ekki. Tryggvi horfði þegjandi
um stund á þennan skoðanadjarfa,
unga kennara en sagði svo: „Hefurðu
ekki gaman af þjóðsögum, Magnús?“
Magnús játti því. „Eru hebreskar
þjóðsögur nokkuð síðri en aðrar
þjóðsögur?“ sagði Tryggvi þá. Eftir
þetta kenndi Magnús biblíusögurnar
án frekari mótmæla, með sínum
hætti.
Tíu árum síðar stóð ég sjálfur í
sporum kennarans þegar ég hóf
kennslu við Víðistaðaskóla í Hafnar-
firði. Þá urðum við Magnús Jón sam-
starfsmenn, kenndum saman ís-
lensku á unglingastigi í tvö ár. Það
var gott að vinna með Magnúsi enda
var hann frábær kennari. Hann var
okkur ungu og óreyndu kennurunum
fyrirmynd, leiðbeindi okkur í starfi
og ég hygg að hann eigi hvað stærst-
an þátt í því að ég ákvað síðar að
gera kennslustarfið að aðalstarfi. Á
þessum tíma áttaði ég mig líka á því
hversu góðan dreng Maggi frændi
hafði að geyma í alla staði. Vináttu
hans átti ég vísa upp frá því.
Magnús var glettinn og hafði gott
auga fyrir hinu spaugilega í lífinu en
hann var jafnframt góðum gáfum
gæddur og gat verið gagnrýninn
þegar svo bar undir og í honum var
skemmtilegur púki á stundum. En
hann var líka hlýr og gott að eiga
hann að ef á móti blés.
Nemendur Magnúsar báru mikla
virðingu fyrir honum og kunnu að
meta það sem hann hafði fram að
færa. Eftir að ég fór að kenna við
Flensborgarskóla heyrði ég nem-
endur sem komu úr Víðistaðaskóla
margoft lýsa því yfir að Magnús væri
einhver besti kennari sem þeir hefðu
haft.
Leiðir okkar Magnúsar lágu einn-
ig saman í Alþýðubandalaginu og
bæjarpólitíkinni í Firðinum. Þar
vann félagi Magnús frábært starf.
Hann var ótrúlega vel að sér í sveit-
arstjórnarmálum og öllu því er lýtur
að stjórn Hafnarfjarðarbæjar.
Magnús bar ekki tilfinningar sínar á
torg, var ef til vill ekki allra eins og
stundum er sagt, en þeim sem
þekktu hann er vel ljóst hversu heill
hann var og sannur í skoðunum.
Hann gegndi af alúð starfi bæjarfull-
trúa og síðar bæjarstjóra, á þeim
vettvangi sem menn eru ekki alltaf
hver annars bróðir í leik.
Það hefur alltaf verið gott að
sækja Magnús og Jóhönnu heim og á
kosninganóttum voru haldnar
ógleymanlegar veislur á heimili
þeirra þar sem ekkert var til sparað
og allir boðnir velkomnir.
Það er mikil eftirsjá í Magnúsi
Jóni og dauðinn knúði dyra alltof,
alltof fljótt.
Frændi, þegar fiðlan þegir,
fuglinn krýpur lágt að skjóli,
þegar kaldir vetrarvegir
villa sýn á borg og hóli,
sé ég oft í óskahöllum,
ilmanskógum betri landa,
ljúfling minn sem ofar öllum
íslendíngum kunni að standa,
hann sem eitt sinn undi hjá mér
einsog tónn á fiðlustreingnum,
eilíft honum fylgja frá mér
friðarkveðjur brottu geingnum.
Þó að brotni þorn í sylgju,
þó að hrökkvi fiðlustreingur,
Eg hef sæmt hann einni fylgju:
óskum mínum hvar hann geingur.
(Halldór Laxness.)
Við Selma vottum Jóhönnu, Ingu
Dóru og fjölskyldu Magnúsar allri
okkar innilegustu samúð. Farnist
þér vel, Magnús Jón, á guðs vegum.
Símon Jón Jóhannsson.
Liðnir dagar lifa. Augnablikið er
skammlíft. Framtíðina þekkir eng-
inn. Ferð er lokið fyrr en varir. Vin-
áttan teygir sig yfir landamæri lífs
og dauða.
Það er þetta sem í hugann kemur,
þegar ég kveð vin minn Magnús Jón
Árnason.
Við höfum lengi deilt dögum og
geði, átt saman bæði súrar stundir
og sætar, ofið vináttuþráðinn, sem
aldrei hefur slitnað. Sá þráður er
traustur og heill og heldur, þegar
aðrir þræðir slitna.
Leiðir okkar lágu fyrst saman í
skátastarfinu, þegar Magnús Jón
var nemandi í Flensborgarskólan-
um. Þá var hann með hár á herðar
niður, fyrsti hafnfirski „bítillinn“. Ég
fann fljótt, að þar var góður liðsmað-
ur á ferð, mannsefni, sem gaf sig all-
an í hvert það verkefni sem hann
tókst á hendur. Hann varð fljótt dug-
andi skáti, sem lét til sín taka í útilífi
og öðrum skátastörfum, hugkvæmur
og pennafær, margsinnis viðriðinn
útgáfu og ritstjórn skátablaða, bæði
innan Hraunbúa og á skátamótum.
Mér þótti því ekkert eðlilegra en
að hann legði leið sína í Kennara-
skólann, vissi að hann hafði áhuga og
hæfileika til að manna og móta
félaga sína og vini, vinna með æsku-
fólki, vinna vel úr þeim efniviði sem í
því bjó. Það var mér ánægjuefni,
þegar hann og Ólafur sonur minn
bundust vinaböndum, fyrst í skáta-
starfi, svo í Kennaraskólanum og
síðan í dagsins önnum líðandi ára.
Það sama á við um önnur börn mín,
sem síðar bundu vináttu við hann.
Ég vissi, að ég var að vinna Víði-
staðaskóla og nemendum hans gott
gagn, þegar ég réð Magnús Jón sem
kennara við skólann. Ég vissi líka að
það var vel ráðið, þegar hann varð
yfirkennari við Víðistaðaskóla. Ég
var þá skólastjóri þar og naut þar
ágætra hæfileika hans í skólastarfi,
áhuga og metnaðar fyrir framgangi
skólans. Ég sagði þá stundum, þegar
ég var spurður um Magnús Jón:
„Hann er því betri sem meira reynir
á. Hann er stærstur og sterkastur,
þegar vandamál koma upp og krefj-
ast úrlausna.“
Sumum fannst hann hranalegur
og snarpur. En hugurinn var heill og
hjartað hlýtt. Það fundu þeir vel sem
honum kynntust.
Nemendur eru oft glöggir á kjarn-
ann í kennaranum. Þeir skynja og
skilja lögmál agans og réttlætisins,
meta hreinskiptni og heiðarleika í
orðum og gerðum, finna að leiðin til
þroskans er stundum þyrnum stráð.
Magnús Jón eignaðist því marga vini
meðal nemenda sinna, kveikti þar
vináttuelda sem ennþá brenna.
En það var ekki aðeins á vettvangi
skátahugsjónarinnar sem lífsviðhorf
okkar fóru saman. Við horfðum báðir
til betra og réttlátara samfélags, þar
sem réttur lítilmagnans var virtur,
þar sem forréttindi skyldu víkja, þar
sem samhjálpin og samábyrgðin
tryggði öryggi einstaklinganna í
samfélaginu, þar sem jafnaðarstefna
og mannréttindi voru höfð að leið-
arljósi. Um þetta vorum við sam-
mála, – en um árabil ósammála hvar í
flokki við skipuðum okkur til að
vinna þessum lífsgildum framgang.
En báðir lifðum við þá hamingju-
stund að standa saman í pólitískri
fylkingu, sjá merki jafnaðarstefn-
unnar borið fram af sókndjarfri fylk-
ingu jafnaðarmanna, sjá líkurnar
aukast á samhentri sókn félags-
hyggjufólks undir gunnfánum Sam-
fylkingarinnar. Okkur dreymdi
stóra drauma um samfélag jafnaðar
og réttlætis, um veröld friðar og
bræðralags, enda þótt við sæjum vel
að leiðin yrði óralöng og grýtt, áður
en því markmiði yrði náð. En við vor-
um á leiðinni reiðubúnir til átaka fyr-
ir hugsjónir okkar og lífsgildi. Það
var gott að vera aftur með honum í
sama báti.
Vinur minn, Magnús Jón. Þú varst
skapríkur maður, einarður, hrein-
skiptinn og ósérhlífinn til átaka fyrir
það sem þú trúðir á. Skilningur þinn
var skýr, skoðanir þínar hiklausar og
þú gast verið óvæginn í orði. Gagn-
rýni þín gat verið sárbeitt og mark-
viss. Stundarvinsældir léstu víkja
fyrir hiklausum málflutningi, hrein-
skilni var þér í blóð borin. Það var
ekki vandalaust að vera vinur þinn
og félagi, en það var þess virði. Ég er
þér þakklátur fyrir samstarf og sam-
skipti öll, – fyrir vináttu og samveru-
stundir á vettvangi liðinna daga. Ég
þakka þér samfylgdina og óska þér
góðrar ferðar á vit hins ókunna sem
bíður okkar handan landamæra lífs
og dauða.
Jóhönnu vinkonu minni, fjöl-
skyldu hennar, svo og öðrum vanda-
mönnum Magnúsar Jóns Árnasonar,
sendi ég innilegar samúðarkveðjur
með þökk í huga og vináttu í hjarta.
Við erum ekki fátæk eða umkomu-
laus, þegar við kveðjum Magnús
Jón. Hann skildi eftir hjá okkur
minningar sem lifa og lýsa, hugsjón-
ir til að berjast fyrir og verðug verk-
efni til að vinna að. Við erum menn
að meiri að fylgja þeim fast eftir,
tvinna saman draumsýnina og veru-
leikann. Þannig ræktum við best vin-
áttuna við látinn vin, þegar við yljum
okkur við minningaeldinn, sem við
eigum með Magnúsi Jóni Árnasyni.
Sá eldur brennur og lýsir okkur inn í
framtíðina.
Hörður Zóphaníasson.
Maggi töff var hann kallaður þeg-
ar ég sá hann fyrst. Hann var fimm-
tán ára eða svo, nýlega fluttur til
Hafnarfjarðar frá Akureyri, og kol-
svart hárið hafði vaxið þannig yfir
eyrun að hann taldist bítill – fyrsti
bítillinn í Flensborg. Ég var fjórum
árum yngri, enn í barnaskóla. Báðir
vorum við að vísu í skátafélaginu, en
ekki í sama hópnum – og ég var víst
rekinn í rúmið þegar Maggi og félag-
ar hans komu á kvöldin til þess að
ræða við skátaforingjann föður minn
um merkileg mál á borð við vormót
Hraunbúa eða Þunnildið, sem þeir
félagarnir gáfu út fjölritað og er eitt
merkasta blað hafnfirskrar skáta-
sögu. En ég sá að drengurinn hafði
sérstaka áru – ég leit strax upp til
Magga töff. Og það breyttist aldrei,
hvort sem hann gegndi nafninu
Maggi Árna, Maggi svarti, kommún-
istaforinginn í Hafnarfirði, eða bara
Magnús Jón.
Haustið 1967 lentum við saman í
A-bekknum í Kennaraskóla Íslands.
Þó Magnús væri eldri kom fljótt í
ljós að við áttum skap saman og hann
lét mig leika með sér í gamanþætti á
kynningarballinu á Hótel Sögu
fyrsta haustið. Næstu fjögur árin
vorum við einsog samlokur. Ekki
MAGNÚS JÓN
ÁRNASON