Morgunblaðið - 27.03.2001, Side 37
þrjú stjórnunarlög, þ.e. fram-
kvæmdastjórn, sviðsstjórar og yfir-
læknar/deildarstjórar. Þeir síðast-
nefndu stjórna sérgreinum. Slíkum
stjórnunarstöðum fækkar augljós-
lega eitthvað þegar sérgreinar sam-
einast.
Starfsmenn hafa eðlilega velt fyrir
sér hvort sameining spítalanna væri
til þess eins að fækka starfsfólki. Það
hefur aldrei verið markmiðið, þótt
ljóst væri að við sameiningu tveggja
fyrirtækja fækkaði yfirmönnum.
Framkvæmdastjórum og sviðsstjór-
um hefur fækkað og verið er að
skipuleggja næsta stjórnunarlag
spítalans sem er yfirlæknar og deild-
arstjórar. Framkvæmdastjórn
ákvað að fara að ráðum samtaka
lækna og hjúkrunarfræðinga og aug-
lýsa í mörgum tilvikum yfirmanna-
stöðurnar. Jafnframt hefur verið við
það miðað að þeir sem ættu stutt eft-
ir í starfslok gætu samið um þau eða
hætt sem yfirmenn. Sú leið fram-
kvæmdastjórnar hefur sætt gagn-
rýni og verið talið sanngjarnast að
segja fólki upp eða leggja niður störf
og ráða síðan yfirmenn í kjölfar aug-
lýsingar. Hafa verður hugfast að um
er að ræða stöður skv. heilbrigðis-
lögum og fylgt hefur verið staðfestu
stjórnskipulagi spítalans.
Aðgerðirnar hafa verið taldar
harkalegar og að þær sköpuðu
óvissu meðal starfsfólks. Ekki vil ég
gera lítið úr því. Vinnumarkaður hér
á landi fyrir marga sérfræðinga í
heilbrigðisvísindum er takmarkaður
utan spítalans og samkeppni hörð
erlendis. Hins vegar teldust þetta
varfærnar og mjúkhentar aðgerðir
hjá einkafyrirtæki.
Kjarni sameiningarinnar
Sumir telja markmið sameiningar
spítalanna óskýrt og nýja spítalann
skorta framtíðarsýn. Ugglaust er
nokkuð til í því. Ákvörðun um yfir-
færslu Sjúkrahúss Reykjavíkur til
ríkisins í árslok 1998 var pólitísk og
tekin í ljósi rekstrarerfiðleika þess
spítala. Þeir sem stóðu fyrir samein-
ingu spítalanna töldu hana fjárhags-
lega og faglega skynsamlega. Mark-
mið skipulagsbreytinga á
Landspítala – háskólasjúkrahúsi nú
á að vera að bæta fagmennsku í
sjúkraþjónustu, kennslu og vísind-
um innan þess fjárhagsramma sem
samfélagið setur spítalanum. Í því
reynir á starfsmenn og stjórnendur
en ekki síður á stjórnvöld og almenn-
ing að styðja þann málstað. Land-
spítali – háskólasjúkrahús er til fyrir
sjúklinga og almenning í landinu,
ekki starfsmennina. Samt eru það
þeir sem gera spítalann að því sem
hann er.
Höfundur er forstjóri Landspítala –
háskólasjúkrahúss.
Morgunblaðið/Júlíus Sigurjónsson
Landspítali – háskólasjúkrahús er til fyrir sjúklinga og almenning í
landinu, ekki starfsmennina, segir greinarhöfundur, en samt eru það
þeir sem gera spítalann að því sem hann er.
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 27. MARS 2001 37
úr akrýli!
• Níðsterkir, auðveldir að þrífa
• Fást með loki eða öryggishlíf
• Nuddkerfi fáanlegt
• Margir litir, 10 gerðir, rúma 4-12
TREFJAR
Hjallahrauni 2, 220 Hafnarfjörður.
Sími: 555 1027 Fax: 565 2227
pottar
Heitir
Komið og skoðið pottana uppsetta í
sýningarsal okkar, eða hringið og fáið
sendan litprentaðan bækling og verðlista.
Verð frá aðeins kr. 94.860,-
Umboðs- og heildverslun
Nethyl 3-3a - 110 Reykjavík
Sími 53 53 600 - Fax 567 3609
Sparaðu bakið með
réttri vinnuhæð
Netverslun - www.isold.is
1000 kg.
2500 kg.
1000 kg.
segull
REYKJAVÍK: Ármúla 11 - sími: 568 1500
AKUREYRI: Lónsbakka - sími: 461 1070
GREI
NAK
URLA
RAR
í stærðfræði og öðrum raungreinum fyrir grunnskóla,
framhaldsskóla og háskóla. Ath. sérsniðið námskeið
fyrir grunnskólanema. Sjá nánar á vefsíðu.
Tölvu- og stærðfræðiþjónustan ehf.
Brautarholti 4, sími 551 5593.
www.tolst.com
NÁMSAÐSTOÐ
Á undanförnum ár-
um hefur komið fram
mikill áhugi meðal
eyjamanna á því að
stærstur hluti gamla
Flateyjarhrepps sam-
einist Stykkishólmi.
Hafa þeir m.a. safnað
undirskriftum og lagt
fyrir félagsmálaráð-
herra. Einnig hefur
viðkomandi sveitar-
félögum verið skrifað
um málið og þau beðin
um að semja um
breytt mörk. Á árinu
1987 sameinuðust allir
hreppar Austur-
Barðastrandarsýslu í
eitt sveitarfélag,
Reykhólahrepp. Flestir sem til
þekkja og eiga hagsmuna að gæta
telja eðlilegt að mörk milli Stykk-
ishólms og Reykhólahrepps á
Breiðafirði liggi mun norðar og
austar en þau gera í dag. Núverandi
skipan veldur margvíslegu óhag-
ræði í stjórnsýslu og opinberri þjón-
ustu.
Í 3. gr. sveitarstjórnarlaga nr. 45/
1998 segir að sveitarfélög hafi
ákveðin staðarmörk, sem óheimilt
sé að breyta nema með lögum.
Einnig segir í sömu grein laganna
að þrátt fyrir þetta ákvæði geti
ráðuneytið breytt mörkum sveitar-
félaga í sambandi við sameiningu
þeirra eða til staðfestingar á sam-
komulagi milli sveitarstjórna. Ný-
lega náðu Reykjavík og Mosfellsbær
samkomulagi um breytt lögsögu-
mörk, sem er báðum sveitarfélög-
unum til hagsbóta. Á sama hátt er
hér með hvatt til þess að Stykk-
ishólmur og Reykhólahreppur semji
um breytt lögsögumörk, þannig að
m.a. Bjarneyjar, Flatey, Hergilsey,
Svefneyjar, Sviðnur og Hvallátur
tilheyri Stykkishólmi í framtíðinni.
Ástæðan fyrir núverandi mörkum
sveitarfélaga og sýslna á Breiðafirði
er söguleg. Fyrr á tímum versluðu
bændur við norðanverðan Breiða-
fjörð í Flatey og sóttu þangað þjón-
ustu sína. Sömuleiðis bændur úr
nærliggjandi eyjum. Af þessum sök-
um var Flateyjar-hreppur auk
Barðastrandarhrepps, Múlahrepps
og Gufudalshrepps, eitt þjónustu-
svæði og tilheyrði Austur-Barða-
strandarsýslu.
Síðustu árin og áratugi hafa
tengsl Flateyjar og Stykkishólms
eflst. Núverandi íbúar Flateyjar
sækja mest alla þjónustu til Stykk-
ishólms, svo og fjöldi fólks sem dvel-
ur þar á sumrin. Ferðir
flóabátsins Baldurs eru
grundvöllur þessara
tengsla, en hann fer
tvær ferðir á dag fram
og til baka yfir Breiða-
fjörð á sumrin en dag-
lega á vetrum. Margir
fyrrverandi eyjamenn,
sem dvelja í eyjunum á
sumrin, búa í Stykkis-
hólmi. Engin sam-
göngutengsl eru milli
Flateyjar og Reykhóla.
Það er örðugt fyrir
Reykhólahrepp að
sinna Flatey og ná-
grannaeyjum frá Reyk-
hólum með ýmis verk-
efni sveitarfélagsins.
Þess utan er fjárhagsstaða hrepps-
ins það erfið og tekjur hans af íbú-
um og sumarhúsaeigendum í Flatey
það takmarkaðar að ekki er hægt að
ætlast til að hann geti staðið fyrir
uppbyggingu eða umfangsmikilli
þjónustu í Flatey. Hreppurinn hefur
látið höfnina í Flatey afskiptalausa,
þjónusta byggingarfulltrúa hrepps-
ins hefur verið í algjöru lágmarki,
veginum frá höfninni inn í þorpið
hefur ekki verið haldið við, hrepp-
urinn treysti sér ekki til að koma
upp vatnsveitu í þorpinu og ekkert
hefur verið gert af hálfu hreppsins
til að koma upp aðstöðu fyrir ferða-
menn í Flatey. Með þessum orðum
er ekki verið að sakast við hreppinn
heldur benda á að Flatey þarf að
hafa öflugra sveitarfélag sem bak-
hjarl en nú er.
Stykkishólmur er öflugt sveitar-
félag og stærstur hluti Breiðafjarð-
areyja er í baklandi sveitarfélagsins,
m.a. hvað snertir ferðamannaþjón-
ustu, rekstur Baldurs og hörpudisk-
veiðar. Stykkishólmur á því mikilla
hagsmuna að gæta hvað Breiða-
fjarðareyjar varðar. Sveitarfélagið
hefur þann styrk sem þarf, auk
góðra samgöngutengsla, til að taka
að sér lögboðin verkefni sveitar-
félaga í stærstum hluta fyrrverandi
Flateyjarhrepps. Það er vitað að
viðhorf bæjarstjórnar Stykkishólms
til þessa máls eru jákvæð en Reyk-
hólahreppur þarf að sýna frum-
kvæði svo af samningi um breytt
lögsögumörk geti orðið. Hér með er
skorað á viðkomandi sveitarfélög og
félagsmálaráðuneytið að beita sér
fyrir samkomulagi um breytt lög-
sögumörk milli Stykkishólms og
Reykhólahrepps sem leiði til þess að
stærstur hluti fyrrverandi Flateyj-
arhrepps verði hluti Stykkishólms-
bæjar.
Sigfús
Jónsson
Lögsögumörk
Flatey þarf að hafa öfl-
ugra sveitarfélag sem
bakhjarl, segir Sigfús
Jónsson, en nú er.
Höfundur er framkvæmdastjóri
Nýsis hf.
Sameining Flateyjar
og Stykkishólms
í eitt sveitarfélag
nema launalaust. Því miður gerist
það oft að fólk sem hættir hjá skól-
unum að vori snýr ekki aftur til starfa
í skólanum haustið þar á eftir. Einnig
er forvitnileg staða skólaliða í nýjum
vetrarfríum skólanna, þar sem þeir
eiga enga möguleika á að geyma
hluta af sumarfríinu til þess að vera
heima þessa daga, eins og margir
aðrir munu gera.
Tilraunaskólar
Ég er innilega sammála Sigurði
þegar hann segir: „Skólinn verður
aldrei betri en starfsmenn hans gera
hann ... ég held að rekstrarfyrir-
komulagið hafi mjög lítið að segja um
það hvert fólk ræður sig. Frekar að
kjör og réttindi ráði því.“ Nákvæm-
lega! Hvers vegna að vera þá með öll
þessi læti? Þegar Öldutúnsskóli tók
til starfa fyrir 40 árum var hann til-
raunaskóli og sem slíkur fékk hann
meira fjármagn en aðrir skólar bæj-
arins. Ríkti sátt um það mál. Líklega
hafa menn þá horft til þess að sú til-
raun yrði til hagsbóta fyrir alla
skólana í bænum. Einnig hét Há-
teigsskóli Æfinga- og tilraunaskóli
Kennara(-háskóla) Íslands þangað til
fyrir nokkrum árum. Núna, næstum
því hálfri öld síðar, á að gera næstu
tilraun í skólamálum hér í bæ og þá
verður fjandinn laus. Ef einhver
treystir sér til þess að gera jafnvel
eða betur en bærinn í rekstri Ás-
landsskóla, meðal annars með því að
bjóða kennurum betri kjör, hvers
vegna má þá ekki leyfa það?
Að lokum vil ég taka það fram að
Sigurði er frjálst að kalla mig frjáls-
hyggjumann og betlara ef honum líð-
ur betur við það. Aftur á móti frábið
ég mér ósmekkleg ummæli sem hann
setur fram í úrdrætti greinar sinnar
og eru ekki sæmandi manni í hans
stöðu.
Höfundur er foreldri í Víðistaða-
skóla og situr fyrir hönd Foreldra-
félags Víðistaðaskóla í foreldraráði
Hafnarfjarðar.