Morgunblaðið - 17.05.2001, Blaðsíða 37

LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 17. MAÍ 2001 37
Heimsferðir opna þér leiðina til Ítalíu á verði sem
hefur aldrei sést fyrr á Íslandi. Vikuleg flug alla
föstudaga til Mílanó, þessarar háborgar lista og tísku í
heiminum. Hér kynnist þú listaverkum Leonardo da
Vinci, Scala óperunni með frægustu listamönnum heimsins, hinum fræga miðbæ
þar sem Duomo dómkirkjan gnæfir yfir, hinni frægu verslunargötu Galeria Vittorio
Emanuele II, ráðhúsinu, glæsilegustu verslunum heimsins, listasöfnum og nýtur
lífsins í þessu menningarhjarta Evrópu.
Beint flug
föstudaga engin
millilending
Flugsæti
Flug og bíll
Flug og hótel
Mílanó
í sumar
frá 24.520 kr.
Verð kr. 24.520
Verð p.mann, m.v. hjón með
2 börn, 2 - 11 ára.
Skattar, kr. 2.495.- fyrir
fullorðinn, kr. 18.10 fyrir barn,
innifaldir.
Ekki er öruggt að lægsta fargjald
sé til á öllum brottförum.
Verð kr. 24.870
Flugsæti fyrir fullorðinn.
Verð kr. 27,365 með sköttum.
Skógarhlíð 18, sími 595 1000. www.heimsferdir.is
ANNAÐ kvöld kl. 20.30heldur Davíð Ólafssonbassasöngvari tónleika íÝmi í Skógarhlíð. Davíð
er ungur að árum en hefur verið að
hasla sér völl sem óperusöngvari í
Þýskalandi. Í janúar sl. fékk Davíð
viðurkenningur frá listráði Ýmis fyr-
ir góðan árangur sem upprennandi
óperusöngvari en tónleikarnir á
föstudagskvöldið eru fyrstu opin-
beru tónleikar Davíðs hér á landi.
„Ég lauk námi við Söngskólann í
Reykjavík vorið 1997 og fékk þá inn-
göngu inn í óperudeild Tónlistarhá-
skólans í Vínarborg. Það var frábær
skóli og ég fékk mörg dýrmæt tæki-
færi þar. Það voru fáir bassar við
skólann og því fékk ég að vera með í
öllum uppfærslum,“ segir Davíð í
spjalli við blaðamann. „Eftir þrjú ár í
Vín var ég þegar búinn að syngja yfir
50 sýningar með hljómsveit og það
var dýrmætt veganesti. Fyrir tilvilj-
un hitti ég kennara sem vissi um
lausa stöðu í Sviss. Ég sótti um og
fékk þar hlutverk Rocco fangavarðar
í óperunni Fidielio eftir Beethoven.
Leikstjórinn á þeirri sýningu bauð
mér svo til Lübeck þar sem ég er
núna fastráðinn. Reynslan í Sviss
var mér dýrmæt. Ég ferðaðist á milli
Austurríkis og Sviss og þetta tók
alltaf um 12 tíma með lest hvora leið.
Einu sinni missti ég af lestinni og
varð að redda mér einhvern veginn.
Ég tók sénsinn á fyrsta flugi daginn
eftir og náði að óperuhúsinu klukku-
tíma fyrir sýningu. Þá var ég búinn
að sofa í um 3 tíma og yfirkeyrður af
stressi. En samt varð ég að syngja.
Þetta var ekkert til þess að hrópa
húrra fyrir en maður verður að skila
sínu, sama hvað á gengur.
Lübeck-búar lítið
fyrir nýjungar
Davíð Ólafsson býr í dag í Lübeck,
um 60 km austur af Hamborg. Hann
segir borgina alveg dásamlega. „Eft-
ir að hafa búið þrjú ár í Austurríki
var þetta eins og að koma heim. Hér
er stutt í Eystrasaltið, með sínum
frábæru baðströndum og miðbær-
inn, sem er frá miðöldum, er vernd-
aður af Sameinuðu þjóðunum. Hlut-
fall aldraðra íbúa í Lübeck er mjög
hátt og þeir eru mjög tryggir leik-
húsgestir. Það tók nýr leikhússtjóri
við hérna í haust og hann vildi hrista
svolítið upp í þessu. Það hefur ekki
gengið vel og gamla fólkið hleypur
oft fussandi og sveiandi út í hléi.
Þetta er stundum broslegt en þar
sem hefðin er sterk er ekki auðvelt
að breyta mikið út af. Það hafa verið
settar upp nokkrar nútímaóperur
hérna og allt gott um það að segja.
Það er hins vegar erfitt fyrir okkur
ungu söngvarana að safna reynslu
með hlutverkum sem við getum ekki
notað annars staðar. Ég hef að þessu
leyti verið mjög óheppinn þetta leik-
ár. En það gleður mig mjög að önnur
leikhús taka eftir því sem maður er
að gera og af og til koma tilboð um að
syngja millistór hlutverk í öðrum óp-
eruhúsum hér í kring.“
Íslendingar vel þekktir í
þýska óperuheiminum
Næsta leikár verður mjög spenn-
andi að sögn Davíðs og þá mun hann
nánast eingöngu syngja stór hlut-
verk. „Þetta er svona hæg en örugg
þróun finnst mér. Það er alveg með
ólíkindum hvað íslendingar eru orðn-
ir þekktir innan óperunnar í Þýska-
landi. Ef maður hittir óperusöngvara
þá er nánast öruggt að hann þekkir
nokkra íslenska söngvara. Okkur
finnst ekkert eðlilegra en að einhver
sem lærir að syngja fari svo að vinna
í útlöndum. Þegar ég er að tala við
kollega mína hérna og kannski að
kvarta kemur alltaf á þá undrunar-
svipur. Þeir eru fyrst og fremst
þakklátir að hafa vinnu sem söngv-
arar, nánast sama hvar og við hvað.
Hér segja allir að ég sé heppinn að
vera fastráðinn. Þetta skilja Íslend-
ingar ekki. Ég held að við hugsum
þetta fyrst og fremst sem víkingar,
það er að fara út og nema land.
Sennilega er það líka eini hugsunar-
hátturinn sem dugar. Vangaveltur í
þessu fagi eru bara til þess að æra
óstöðugan. Íslendingar hafa alveg
ótrúlegar ranghugmyndir um óperu-
söngvara í útlöndum. Ég söng á
karlakóraskemmtun nýverið. Eftir
sönginn gengu menn að kunningja
mínum og sögðu, þessi Davíð hlýtur
að vera með um eina milljón á mán-
uði í laun. Vinur minn hló og sagði; já
já, það slagar hátt í það. Ég er enn þá
að hlæja að þessu, því að þetta er
nær því að vera árslaunin. Án hjálp-
ar frá fjölskyldu minni heima væri
þetta ógjörningur. Fyrstu árin eru
erfiðust og þá er bara að þrauka.“
Davíð Ólafsson hefur ákveðnar
skoðanir á tónlistaruppeldi íslensku
þjóðarinnar og finnst ýmsu ábóta-
vant í þeim efnum. „Það er mikill al-
mennur söngáhugi á Íslandi. Óp-
eruáhugi er annað mál. Þetta er svo
nýtt allt saman fyrir okkur. Við erum
miklu meira tengd bókmenntum en
óperum. Sibelius skapaði mjög
sterka þjóðarvitund meðal Finna.
Þess vegna fóru þeir upp úr 1950 að
byggja upp stofnanir tengdar tónlist
og lögðu sérstaka rækt við tónlistar-
uppeldi. Í dag eru Finnar leiðandi í
tónlist á mörgum sviðum, t.d. er í
dag almennt talað um óperuæðið í
Finnlandi. Þar eru frumfluttar ár-
lega óperur eftir finnsk tónskáld sem
vekja alþjóðlega athygli. Við Íslend-
ingar höfum lagt mikið upp úr góðri
tónlistarkennslu en það vantar alveg
að kynna klassíska tónlist fyrir börn-
um og unglingum í grunskólunum.
Ég kenndi tónmennt í eitt ár og veit
hvað ég er að segja. Maður var nátt-
úrulega ónýtur á taugum eftir þetta,
enda algerlega reynslulaus. Ég
kynnti einu sinni sinfóníu og bjóst
við að verða líflátinn af krökkunum.
En það var nú öðru nær. Undantekn-
ingarlaust varð ég að spila verkið
aftur og seinna þessa viku komu
nokkrir nemendur með kassettur og
vildu fá að taka sinfóníuna upp. Ég
skil ekki hvernig við getum leyft
okkur að trassa það að kenna fólki að
njóta klassískrar tónlistar. Það eru
allar vísindalegar og sálfræðilegar
rannsóknir sem benda til þess að
klassísk tónlist bæti líðan manna.
Drasltónlist og drasl-
fæði fara saman
Þegar ég var í grunnskóla í Kefla-
vík var diskótek sett í gang í löngu
frímínútunum og allir keyptu sér
snúð og svala. Þegar ég fór í
kennslufræði í Háskóla Íslands sá
maður hvers konar kennslufræðileg
hryðjuverk þarna voru framin. Þeir
sem stjórna neysluvenjum okkar í
gegnum auglýsingar vita að drasl-
tónlist og draslfæði fara saman. Því
sárnaði mér að sjá þetta innan skól-
ans.“
Þegar spjallið berst að atvinnu-
málum söngvara á Íslandi og Ís-
lensku óperunni eru skoðanir Davíðs
jafnumbúðalausar og í tónlistarupp-
eldismálunum. „Það er held ég
draumur flestra íslenskra söngvara
að fá að syngja heima. Óperan hefur
verið kraftaverkasaga frá upphafi og
ótrúlega mörgu hefur verið áorkað.
Ég var í kórnum í 3 ár og það var frá-
bær tími. Það er brýnt að gera rót-
tækar breytingar á húsnæðismálum
óperunnar. Þetta er óviðunandi fyrir
hljóðfæraleikara, söngvara og
áheyrendur líka. Ekki er heldur um
að ræða að ballettdansari nái nema
einu stökki og þá er hann kominn
þvert yfir sviðið. Ég veit að öll um-
ræðan um nýja tónlistarhúsið er við-
kvæm en ég hef sungið í flottum fjöl-
nota húsum þar sem hljómsveitar-
gryfjan er á tjökkum framan við
sviðið. Við óperu- og ballettsýningar
er gólfið látið síga og myndar hljóm-
sveitargryfju en við hljómsveitar-
kvöld og ráðstefnur er gólfinu lyft
upp, járntjald dregið fyrir sviðið og
enginn þarf að sjá að þetta sé leik-
svið. Þetta er nú svona mín hugmynd
um þetta.“
Norrænir rútubílaslagarar
Tónleikar Davíðs annað kvöld eru
haldnir í samráði við listráð Ýmis.
„Þeir veittu mér viðurkenningu í
byrjun janúar og buðu mér að halda
tónleika í húsinu. Þannig vilja þeir
styðja við bakið á ungum tónlistar-
mönnum og hjálpa þeim að koma sér
á framfæri. Ég ætla að byrja á nor-
rænum þjóðlögum. Ég var lengi að
velta því fyrir mér hvort ég ætti að
gera það því að sum lögin eru svona
rútubílaslagarar. Svo mun ég syngja
sönglög frá Norðurlöndunum, þar á
meðal Grieg, Nielsen og Sibelius.
Það er ótrúlegt hvað menn virðast
vera tregir að troða upp með þessa
kalla. Eftir hlé syng ég óperuaríur
og íslensk sönglög.“
Davíð ætlar að kynna dagskrána
sjálfur; fræða fólk um höfundana og
verkin í nokkrum orðum. „Ég hef
gert þetta einu sinni og það urðu allir
svo þakklátir að fá eitthvert sam-
hengi í þetta. Það sagði mér einhver í
gamni að svona tónleikar væru kall-
aðir konsert með kynningu „A la
Jónas Ingimundarson“.
Erfitt að syngja heima
Það verður Ólafur Vignir Alberts-
son sem leikur með Davíð á tónleik-
unum. „Við vorum með norræna
ljóðatónleika við óperuna í Lübeck
nú í mars. Þeir gengu glimrandi vel
og við ákváðum því að skella okkur
fljótlega á tónleika í Ými. Þetta eru
fyrstu einsöngstónleikarnir mínir á
Íslandi en ég hef oft verið að syngja
með öðrum flytjendum.“ Að sögn
Davíðs getur það verið erfitt að
syngja heima, því þar þekkir söngv-
arinn jafnan marga af þeim sem í
salnum eru og væntingarnar eru
miklar. En Davíð hefur áhuga á ým-
iss konar tilbrigðum við venjulegt
tónleikahald. „Ég hef gengið lengi
með þá flugu í höfðinu að vera með
óperuskemmtikvöld. Það yrðu svona
fræðandi tónleikar þar sem ég svið-
set allar aríurnar og dúettana og
vonandi fæ ég einhverja nógu geggj-
aða til þess að gera þetta með mér.“
Davíð Ólafsson er ráðinn til
tveggja ára við óperuna í Lübeck.
„Ég hef unnið mér ágætan sess
hérna við húsið og verð með flest
bassaaðalhlutverkin á næsta ári. Ég
hef verið að syngja fyrir í öðrum hús-
um þegar ég hef haft tíma. Ég hef í
flest skiptin fengið tilboð um hlut-
verk eða stöðu, svo að mér sýnist ég
eiga ágæta möguleika á að fara að
líta í kringum mig. Ég er samt bara
ungur bassi og stóru húsin ráða ekki
oft menn eins og mig í alvarlegri
hlutverkin. Maður verður bara að
bíða og vera þolinmóður. Næst á
dagskrá er að finna góðan umboðs-
mann. Þýska ríkisumboðsskrifstofan
hefur gefið mér nóg að gera en mig
langar að finna einkaaðila sem er
tilbúinn að vinna með mér. Menn
reka oft upp stór augu þegar ég seg-
ist ekki vera með neinn umboðs-
mann. Ég vil bara taka mér góðan
tíma og byggja mig upp. Það er ansi
margt sem ég á eftir ólært.“
„Þetta er
svona hæg en
örugg þróun“
Davíð Ólafsson bassasöngvari á tónleikum fyrr í vetur.
Davíð Ólafsson er ungur keflvískur söngv-
ari sem er að feta sín fyrstu spor á sviði
sönglistarinnar. Hann er nú fastráðinn við
óperuna í Lübeck. Bergþóra Jónsdóttir
ræddi við Davíð um frumraun hans á tón-
leikasviði á Íslandi annað kvöld, starfið úti,
framtíðina og tónlistaruppeldi þjóðarinnar.
begga@mbl.is
Morgunblaðið/Jón Svavarsson