Morgunblaðið - 19.10.2001, Page 8

FRÉTTIR
8 FÖSTUDAGUR 19. OKTÓBER 2001 MORGUNBLAÐIÐ
Síðasti dagur sérpantana fyrir jól er 27 okt.
exó húsgaganvaerslun
Fákafeni 9 108 Reykjavík
sími 568 2866 fax 568 2866
www.exo.is exo@exo. is
Opið
mánudaga - föstudaga
frá 10:00 til 18:00
laugardaga
frá 10:00 til 16:00
R E Y K J A V Í K - O S L Ó
Málþing Astma- og ofnæmisfélagsins
Skortur á skiln-
ingi í skólum
ASTMA- og ofnæm-isfélagið gengstfyrir málþingi um
daglegt líf með astma og
ofnæmi á Hótel Loftleið-
um milli kl. 10 og 13 á
morgun. Málþingið er öll-
um opið.
Tonie Gertin Sørensen
upplýsingafulltrúi segir að
Astma- og ofnæmisfélagið
hafi verið stofnað til að
berjast fyrir hagsmunum
astma- og ofnæmissjúk-
linga árið 1975.
„Meginstarfsemi félags-
ins skiptist í tvennt. Ann-
ars vegar talar félagið máli
sjúklinga með astma og of-
næmi við yfirvöld heil-
brigðismála, kennslumála
og aðra hlutaðeigandi.
Hins vegar sinnir félagið
fræðslu meðal félagsmanna með
fyrirlestrahaldi, fréttablöðum og
útgáfu bæklinga. Nú er verið að
undirbúa vefsíðu þar sem m.a. er
gert ráð fyrir samskiptavettvangi
fyrir félagsmenn með svipuð
vandamál og áhugasvið.
Astma- og ofnæmisfélagið er
deild í Samtökum íslenskra
berkla- og brjóstholssjúklinga
(SÍBS). Félagið er aðili að nor-
rænum samtökum sjúklinga með
astma og ofnæmi.“
Hvað er astmi og ofnæmi?
„Astmi kemur t.d. fram í
tengslum við ofnæmi og veirusýk-
ingar. Bólgur myndast í lungna-
pípunum og kalla fram einkenni á
borð við hósta og andþrengsli. Ef
lungnakvef er lengi að ganga yfir
eða ef hóstaköst trufla nætur-
svefninn og koma fram í tengslum
við áreynslu gæti verið um astma
að ræða.
Ofnæmi veldur yfirdrifnum við-
brögðum ónæmiskerfisins við ým-
iss konar utanaðkomandi áreiti,
t.d. frá ákveðinni fæðu, plöntum,
dýrum, rykmaurum og stundum
lyfjum. Þetta gerist þegar líkam-
inn myndar svonefnd IgE-mótefni
fyrir einhverju af þessu. Einkenn-
in koma fram með mismunandi
hætti, t.d. veldur frjóofnæmi oft
nefrennsli, nefstíflum, rauðum
augum, bólgu í augum og miklum
kláða í nefi og augum. Einkenni
fæðuofnæmis koma fram í melt-
ingafærum og á húð en geta einn-
ig verið alvarlegri. Þau geta verið
kláði í munni og koki, magaverkir,
uppköst og niðurgangur eða út-
brot með kláða. Dýraofnæmi veld-
ur oftast einkennum frá öndunar-
vegi, þ.e. bólgum í nefi eða
astma.“
Hvað þjást hlutfallslega margir
af astma og ofnæmi?
Astmi er algengastur hjá börn-
um og fer hlutfallið upp í 20% á
ákveðnu aldursskeiði. Um 5% full-
orðinna eru talin vera með ein-
hvers konar astmaeinkenni.
Eins og astminn er ofnæmi al-
gengast í yngri aldurshópum.
Engu að síður hafa um 20% fólks á
aldrinum 20 til 44 ára greinst með
jákvæða húðsvörun. Þar af hafa á
bilinu 10 til 12%
greinst með frjókorna-
ofnæmi, svipað hlutfall
með ofnæmi fyrir dýr-
um og um 6% fyrir ryk-
maurum. Ekki er vitað
hvað nýjasta ofnæmið fyrir latexi
er útbreitt. Ofnæmið getur orðið
sérstaklega alvarlegt í nútíma-
samfélagi þar sem latex er orðið
algengt í ýmsum hversdagslegum
hlutum eins og hönskum, blöðrum
og teygjum. Fólk með þessa teg-
und ofnæmis verður t.d. alltaf að
láta vita af ofnæminu fyrir innlögn
á sjúkrahús og þegar það fer til
tannlæknis til þess að hægt sé að
grípa til viðeigandi ráðstafana.
Ráðlegt er fyrir fólk með ofnæmi
að ganga með Medic-alert-arm-
band sem greinir frá ofnæminu.
Hvaða erindi verða flutt á mál-
þinginu?
Davíð Gíslason, sérfræðingur í
lyflækningum og ofnæmissjúk-
dómum, ríður á vaðið með fyrir-
lestur undir yfirskriftinni „Of-
næmissjúkdómar á Íslandi“. Fast
á hæla hans kemur Björn Árdal,
sérfræðingur í barnalækningum,
ónæmis- og ofnæmisfræði, og flyt-
ur fyrirlestur um ofnæmissjúk-
dóma og skólann.
Sigurveig Þ. Sigurðardóttir,
sérfræðingur í barnalækningum,
ónæmis- og ofnæmisfræði, flytur
þriðja fyrirlesturinn um lyfjaof-
næmi. Sigurður Kristjánsson, sér-
fræðingur í barnalækningum, of-
næmis- og ónæmissjúkdómum,
tekur við með umfjöllun um atóp-
ískt exem og fæðuofnæmi. Unnur
Steina Björnsdóttir, sérfræðingur
í lyflækningum, ofnæmis- og
ónæmissjúkdómum, stígur því
næst í pontu og fjallar um
ofnæmislost. Björn Rúnar Lúð-
víksson, sérfræðingur í lyflækn-
ingum og ónæmisfræði, rekur síð-
an lestina með fyrirlestur um
ónæmisgalla og ofnæmi. Á milli
fyrirlestra verður hægt að koma
með fyrirspurnir og í lokin verður
efnt til pallborðsumræðna.
Hvaða erindi finnst þér for-
vitnilegast?
„Nú seturðu mig í vanda því að
erindin eru öll mjög
áhugaverð. Fyrir for-
eldra með börn í grunn-
skólum getur verið
áhugavert að heyra
Björn Árdal tala um of-
næmissjúkdóma og skólann. Þar
mæta börn því miður ekki alltaf
nægilegum skilningi, t.d. átta ekki
allir sig á að nóg getur verið að
sessunauturinn eigi gæludýr til
þess að ofnæmiseinkenni blossi
upp. Ef barn er með fæðuofnæmi
getur einn biti verið nóg til að
kalla fram einkenni. Vorferð get-
ur haft of alvarlegar afleiðingar í
för með sér fyrir suma.“
Tonie Gertin Sørensen
 Tonie Gertin Sørensen fæddist
í Frederiksberg í Danmörku 23.
október 1969. Tonie lauk BS-
prófi í hjúkrunarfræði frá Syge-
plejeskolen við Rigshospitalet í
maí 1994 og flutti til Íslands ári
síðar. Hún sinnir hlutastarfi við
hjúkrun og uppfærslu heimasíðu
barnasviðs innan dagdeildar
barna á Barnaspítala Hringsins
og er upplýsingafulltrúi Astma-
og ofnæmisfélagsins.
Tonie er gift Grétari Þórissyni
bifreiðasmið og eiga þau tvö
börn, Kaju 6 ára og Janus 4 ára.
Astmi er al-
gengastur hjá
börnum
Kúrið þið ykkur bara undir vegg, hróin mín, herinn sér um kauða.
SUNNLENSK kona gaf sig í
vikunni fram við Íslenska
getspá, en hún var ein með allar
fimm tölurnar réttar í Lottó 5/38
hinn 8. september síðastliðinn og
er vinningur hennar rúmar 24
milljónir króna. Miðinn var seld-
ur í söluturni á Selfossi sama
dag og útdrátturinn fór fram en
vinningsins ekki vitjað fyrr en
rúmum mánuði síðar.
Guðbjörg Hólm, þjónustu-
fulltrúi Íslenskrar getspár, segir
að vinningurinn hafi að vanda
komið sér vel en vinningshafinn
er fjölskyldukona sem óskaði
nafnleyndar.
Tveir Reykvíkingar skiptu
með sér stóra vinningnum í
lottóinu síðasta laugardag en þá
var potturinn fjórfaldur og hlutu
þeir því 8 milljónir hvor. Annar
miðinn var keyptur í söluturn-
inum Póló á Bústaðavegi og hinn
í Kúlunni á Réttarholtsvegi. Báð-
ir vinningar hafa verið sóttir.
Öruggara að skila miðum
strax eftir útdrátt
Guðbjörg segir ekki algengt
að vinningshafar dragi að sækja
stóru vinningana enda ákveðið
öryggi sem fylgi því að skila
miðanum með vinningstölunum
til Íslenskrar getspár. Þó séu
margir sem velji að hafa hægt
um sig fyrst um sinn og skila inn
miðanum að mánuði liðnum en
þá er hægt að leysa vinninginn
út.
Vinningar fyrnast á ári þannig
að vinningshafar geta geymt
miðann það lengi treysti þeir sér
til.
Eigandi lottómiða gefur sig fram
Sunnlensk kona
vann 24 milljónir
ENGAR vísbendingar hafa borist
rannsóknarlögreglunni í Hafnarfirði
um hver eða hverjir grófu djúpa holu
við Krísuvíkurkirkju á dögunum.
Ekkert hefur fundist í holunni sem
lögreglan telur máli skipta og því
ekki talið að spjöll hafi verið unnin.
Engin vitni hafa heldur gefið sig
fram, sem gæti varpað ljósi á þetta
dularfulla mál. Berist engar vísbend-
ingar fljótlega má reikna með að
mokað verði í holuna, að því er lög-
reglan tjáði Morgunblaðinu í gær.
Eins og fram kom í Morgun-
blaðinu sl. sunnudag var það lög-
reglumaður í Hafnarfirði sem gekk
fram á holuna á ferð sinni um svæðið.
Haft var samband við fornleifadeild
Þjóðminjasafnsins en starfsmenn
hennar könnuðust ekki við að neinar
rannsóknir hafi farið fram við kirkj-
una á vegum deildarinnar.
Lögreglan
engu nær
um ástæðu
Holan við
Krísuvíkurkirkju