Morgunblaðið - 18.01.2002, Qupperneq 22

ERLENT
22 FÖSTUDAGUR 18. JANÚAR 2002 MORGUNBLAÐIÐ
HVERS vegna borða ísbirnir
aldrei mörgæsir? Nú, vegna þess
að ísbirnir lifa á norðurpólnum
en mörgæsir eiga heima á suð-
urpólnum!
En þessi gamli brandari virðist
vera úreltur ef marka má þessa
mynd, sem tekin var í dýragarð-
inum í München í Þýskalandi í
gær.
Á meðan hitastig er undir
frostmarki er farið daglega með
mörgæsirnar í gönguferð um
dýragarðinn. Þess er þó vænt-
anlega vel gætt að þær lendi ekki
í klónum á ísbjörnum eða öðrum
dýrum garðsins.
AP
Mörgæsir í
gönguferð
COLIN Powell, utanríkisráðherra
Bandaríkjanna, ræddi í gær við leið-
toga bráðabirgðastjórnarinnar í Afg-
anistan en ráðherrann er á ferð um
Asíulönd. Hét hann „umtalsverðri“
aðstoð við uppbyggingu landsins en
fjallað verður um alþjóðlega efna-
hagsaðstoð við Afgana á ráðstefnu í
Japan á mánudag. Sagðist hann í
sjónvarpsviðtali ekki vilja tilgreina
neina fjárhæð þar sem enn væri ver-
ið að ræða þessi mál í Washington.
„Við munum standa með ykkur á
þessum erfiðleikatímum og framveg-
is,“ sagði Powell. Hann átti fund með
Hamid Karzai, leiðtoga stjórnarinn-
ar, í Kabúl í gær og heldur síðan til
Indlands en fyrsti áfangastaðurinn
var Pakistan.
Bandarískir hermenn hafa fengið
litla aðstoð hjá íbúum austurhéraða
Afganistan í leit sinni að liðsmönnum
al-Qaeda og talibana. Óttast er að
hinir síðarnefndu séu að endurskipu-
leggja varnir sínar á þessum slóðum
en margir talibanar flýðu til fjalla er
aðalvígi þeirra, Kandahar, féll.
Stjórn Karzais hefur ekki tekist að
ná tökum á allstóru svæði í fjalllend-
inu austast í landinu, að sögn fulltrúa
Karzais í París, Mehrabuddin Mast-
an. Abdullah Abdullah, utanríkisráð-
herra Afganistans, sagði málið hafa
verið rætt á fundinum með Powell.
Bandaríkjamenn hafa sent her-
menn, þar á meðal sérsveitir, til Fil-
ippseyja til að veita tæknilega ráð-
gjöf í baráttu við sveitir herskárra
múslíma í suðurhluta landsins. Er
búist við að alls verði bandarísku
hermennirnir orðnir um 700 um
miðjan febrúar. Samtök á eyjunum
Jolo og Basilan, sem kennd eru við
Abu Sayyaf og munu hafa tengsl við
al-Qaeda, hafa tvo bandaríska trú-
boða í gíslingu og filippseyskan
hjúkrunarfræðing.
Bandaríkjahermennirnir munu
einkum aðstoða við þjálfun og upp-
lýsingaöflun en ekki taka beinan þátt
í bardögum. Að sögn filippeyskra
embættismanna munu þeir þó verj-
ast af fullri hörku ef ráðist verður á
þá.
Powell heitir
aðstoð við
Afganistan
   !"








 !"!#$ "%&!'("&) 
*

"&%%
+&"&,"
"&&% "!%!(
" !-&#

$ % &'( '" ""& '
')'
('*+,-" ./'0 ")(" "12 23 2"  ")  
 4'5'' - %6' ',
)' "'7 2%320
2   7-0 "8 '

0'" '3
"+&" 55 , 
7

" 

9:    " ;

.. /0 1

    
 
2&+")
3*
!'&$
&
04
4*


*

  !
< & 2
  
 


"  #
 
Bandaríkjahermenn aðstoða Filipps-
eyinga í baráttu gegn Abu Sayyaf
Kabúl. AFP, AP.
JEAN-Claude Gayssot, sam-
gönguráðherra Frakklands,
sagði í gær, að Mont Blanc-
göngin milli Frakklands og
Ítalíu yrðu opnuð um miðjan
næsta mánuð ef allar öryggis-
prófanir gengju vel.
Gayssot sagði í frönsku öld-
ungadeildinni, að hann biði
þess, að fransk-ítalska örygg-
isnefndin staðfesti, að allur
öryggisbúnaður virkaði eins
og til væri ætlast. „Öryggið
verður haft í fyrirrúmi, hvað
sem það kostar,“ sagði Gayss-
ot.
Göngin hafa verið lokuð frá
því í mars 1999 en þá týndu
39 manns lífi eftir að eldur
kom upp í vöruflutningabíl
inni í þeim. Brann eldurinn í
tvo daga áður en björgunar-
menn komust á vettvang.
Mont
Blanc-
göngin
brátt
opnuð
París. AP.
Peter Odighizuma, nemandi sem
vikið hafði verið úr Appalachian-
lagaskólanum í Grundy í Virginíu í
annað sinn, myrti á miðvikudags-
kvöld rektor skólans, prófessor og
nemanda með skammbyssu áður en
hann var yfirbugaður. Þrír að auki
særðust illa. Rektorinn hét L.
Anthony Sutin og vann á sínum
tíma fyrir landsnefnd bandaríska
demókrataflokksins. Myndin er af
Odighizuma sem er upprunninn í
Nígeríu og hafði átt í erfiðleikum í
náminu en taldi að sér væri mis-
munað.
Þrír myrtir
í lagaskóla í
Virginíu
AP
Peter Odighizuma.
GLAFCOS Klerides, forseti Kýpur,
og Rauf Denktash, leiðtogi tyrkneska
minnihlutans á norðurhluta eyjunnar,
hafa ákveðið að hittast framvegis
þrisvar sinnum í viku í því skyni að
ræða leiðir til að binda enda á deilur
um skiptingu landsins. Fer fyrsti
fundurinn fram nk. mánudag á griða-
svæði sem lýtur stjórn Sameinuðu
þjóðanna á miðju eyjunnar.
Klerides ræddi ekki við blaðamenn
eftir fundinn en Denktash sagði við-
ræðurnar hafa verið „afar gagnlegar,
afar góðar“.
Meðal mála sem munu reynast erf-
ið úrlausnar eru deilur um skiptingu
eyjunnar, en tyrkneskar hersveitir
réðust inn í landið árið 1974 og lögðu
þriðjung þess undir sig. Vill Denktash
að tyrkneski hlutinn fái viðurkenn-
ingu sem sjálfstætt ríki en Klerides
hefur hins vegar stutt hugmyndir um
sambandsríki eininganna tveggja.
Viðræðurnar nú tengjast líklegri
inngöngu Kýpur í Evrópusambandið
en stjórnvöldum í Tyrklandi hefur
verið gerð grein fyrir því að leggi þau
ekki sín lóð á vogarskálarnar geti far-
ið svo að þeirra eigin aðildarumsókn
verði stungið undir stól.
Viðræður af
stað á Kýpur
Nicosia. AFP.
FULLTRÚAR frá alþjóðaráði
Rauða krossins heimsóttu í gær
fangana sem Bandaríkjamenn hafa í
varðhaldi í herstöð sinni við Guant-
anamo-flóa á Kúbu. Hugðust þeir
kanna aðbúnað fanganna áttatíu,
sem þangað voru fluttir nýverið frá
Afganistan, og sannreyna að vel með
sé þá farið en Bandaríkjastjórn hef-
ur mátt sæta gagnrýni fyrir meðferð
sína á mönnunum.
Fulltrúar alþjóðaráðs Rauða
krossins áttu að koma til Kúbu um
kl. tíu í gærkvöldi, að sögn Victoriu
Clarke, talsmanns bandaríska varn-
armálaráðuneytisins. Um var að
ræða lækni og tungumálasérfræð-
inga.
Sagði Clarke fangana fá „afar, af-
ar góða meðferð“ og kvaðst sann-
færð um að það yrði líka niðurstaða
fulltrúa Rauða krossins.
Talsmenn Bandaríkjastjórnar
segjast alltaf hafa ráðgert að fulltrú-
ar Rauða krossins fengju að hitta
fangana, en það er eitt af helstu hlut-
verkum alþjóðaráðsins í stríðsátök-
um að kanna aðbúnað fanga. Menn-
irnir áttatíu eru undir strangri
gæslu í svonefndum Röntgenbúðum
í Guantanamo-herstöðinni. Dúsa
þeir í einföldum, opnum klefum og
hefur það valdið áhyggjum ýmissa
mannréttindasamtaka.
Alþjóðleg mannréttindasamtök og
erlendir stjórnarleiðtogar hafa einn-
ig keppst um að lýsa áhyggjum af
þeirri ákvörðun Bandaríkjamanna
að neita að skilgreina mennina átta-
tíu sem stríðsfanga en sem slíkir
nytu þeir ákvæða Genfar-sáttmálans
um mannúðlega meðferð stríðs-
fanga. Hefur Mary Robinson, fram-
kvæmdastjóri Mannréttindastofn-
unar Sameinuðu þjóðanna, sagt að
menn legðu að veði þau gildi, sem
barist hefur verið fyrir því að fá við-
urkennd, ef mönnunum yrði ekki
veittur lagalegur réttur stríðsfanga.
Fullyrt er að á milli þrír og tíu
mannanna séu breskir ríkisborgarar
og einnig er um Frakka að ræða sem
hefur mjög aukið umfjöllun um mál-
ið í vestrænum fjölmiðlum. Sumir
þeirra ku vera Sádí-Arabar og
a.m.k. einn er sagður ástralskur en
annars hafa Bandaríkjamenn lítið
viljað láta uppi um fangana, sem allir
börðust með talibönum og al-Qaeda-
hryðjuverkasamtökunum í Afganist-
an.
Bandaríkjastjórn blæs hins vegar
á alla gagnrýni. „Ég hef ekki
minnstu áhyggjur af aðbúnaði þess-
ara manna,“ sagði Donald Rumsfeld
varnarmálaráðherra í samtali við
BBC. „Það er komið mun betur fram
við þá heldur en þeir hafa komið
fram við aðra.“
Kanna aðbúnað
fanga í Guantanamo
Reuters
Rútur biðu þegar C-141 flutningavél Bandaríkjahers kom með fangana.
Washington, London. AFP, Washington Post.