Morgunblaðið - 02.03.2002, Síða 10

FRÉTTIR
10 LAUGARDAGUR 2. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
ÞETTA var mildur vetrardagur
fyrir nokkrum misserum og ég var
nýkominn aftur til starfa á ritstjórn
Morgunblaðsins eftir stutta dvöl er-
lendis. Langþráð frí. Kastaði
kveðju á starfsfélagana, fékk mér
kaffibolla og fór á morgunfundinn.
Allt eins og venjulega; gaman að
fást við spennandi fréttaverkefni.
Allt í einu hnippir einn fréttastjór-
inn, hún Agnes Bragadóttir í mig.
Og örlög mín voru ráðin.
Agnes seldi mér hugmyndina
með aðdáunarverðum hætti. Að
vera þingfréttamaður væri kjörið
fyrir mann eins og mig, sem „væri
hvort sem er opinn“ og gott ef ekki
var „síkjaftandi um pólitík“. Þarna
myndi ég næla mér í frekari sam-
bönd, treysta tengslin við stjórn-
málaflokkana og fulltrúa þeirra og
kynnast innviðum íslenskra stjórn-
mála af eigin raun. Sem þing-
fréttamaður Morgunblaðsins.
Hvorki meira né minna.
Skömmu síðar gekk ég af fundi
Agnesar, búinn að munstra mig á
óræða siglingu. „Í hvað er ég eig-
inlega búinn að koma mér núna?“
var örugglega ein þeirra hugsana
sem fóru um huga minn en eins og
venjulega varð spennan yfir hinu
óþekkta; skemmtilegri áskorun
jarðtengingunni yfirsterkari og með
það sama var ég kominn með skrif-
stofu í sjálfu alþingishúsinu við
Austurvöll og í þráðbeint návígi við
pólitík og aftur pólitík.
Ég veit það ekki. Kannski hefði
ég átt að taka meira tillit til þess-
ara varúðarbjallna sem klingdu í
höfðinu á mér. Að sjálf hefði Agnes
einu sinni verið ráðin sem þing-
fréttaritari Morgunblaðsins með
miklum slink en látið af störfum
síðar sama dag skelfingu lostin með
enn meiri hávaða. Að Stefán Jón
Hafstein, þingfréttamaður Útvarps,
hefði lýst starfslokum sínum þann-
ig, að einn daginn hefði hann geng-
ið út úr húsinu, litið til himins og
tilkynnt Guði að hann ætlaði ekki
að deyja svona ungur.
En allt fór þetta vel. Öll rökin
sem Agnes notaði til þess að selja
mér hugmyndina reyndust réttmæt
og máske ríflega það. Ég féll strax
vel inn í starfið, hafði gaman að
umræðunum (þó ekki alltaf) og
kynntist fljótlega hinu ágæta
starfsfólki þingsins. Þingmönnum
gekk mér sérstaklega vel að kynn-
ast, og víst er að í einhverjum til-
fellum mun sú vinátta endast um
ókomna tíð.
Sem nærri má geta kom mér
margt á óvart í starfi Alþingis. Fyr-
irfram hefur almenningur líklega
nokkuð staðlaða ímynd af löggjaf-
arsamkundunni; að þar þræti menn
aðeins og karpi og mæti jafnvel
helst til illa. Skemmst er frá því að
segja að þingfréttamaður, sem hef-
ur starfsaðstöðu í þinghúsinu og lif-
ir því og hrærist í pólitíkinni rétt
eins og þingmenn sjálfir, kemst að
annarri niðurstöðu. Snemma gerði
ég mér þess vegna ljóst að starf
þingmannsins lýtur öðrum lög-
málum en flest önnur störf; þar
stimpla menn sig ekki inn kl. 9 og
út kl. 17, heldur er þetta sólar-
hringsvinna og áreitið á tíðum yf-
irþyrmandi. Þessi og hinn er í sím-
anum, erindið undantekningarlaust
áríðandi. Annar er kominn að vinna
einhverju frumvarpi fylgi; ætlar
ekki að trufla nema örskotsstund.
Þess á milli eru það fjölmiðlarnir og
ef ekki þeir, þá félagasamtökin;
þorrablótin, herrakvöldin og árshá-
tíðirnar. Sumir eru vitaskuld vin-
sælli en aðrir á slíkum samkomum,
eins og gengur, og nokkrir eru full-
bókaðir allan þorrann eins og hann
leggur sig.
Þetta er vitaskuld allt hluti af
leiknum; hluti af því að vera stjórn-
málamaður og þar með „eign al-
mennings“. Slíkt er ekki fyrir alla,
en margir þeirra sem kjörnir hafa
verið til starfans hér á landi hafa
náð býsna góðum tökum á þessu
hlutverki.
Margt bendir til þess að aukin
spenna sé að færast í pólitíkina hér
á landi og er það vel. Þau pólitísku
hneykslismál sem upp hafa komið
að undanförnu eru sömuleiðis til
þess fallin að opna augu almenn-
ings fyrir valdhöfunum og stuðla að
gagnrýnni umræðu og til lengri
tíma litið hlýtur slíkt aðeins að vera
af hinu góða.
Framundan eru tvennar kosn-
ingar sem geta orðið spennandi.
Stundum er sagt að vika sé langur
tími í pólitík og þess vegna má
kannski segja að tveir vetur í
þinginu jafnist á við heila eilífð. En
sú eilífð hefur þá verið sérdeilis eft-
irminnileg og nú þegar við taka
önnur verkefni á öðrum en þó ekki
óskyldum vettvangi, er rétt að
þakka kærlega fyrir sig.

  



Þingfréttamaður þakkar fyrir sig
EFTIR BJÖRN INGA HRAFNSSON
ÞINGFRÉTTAMANN
bingi@mbl.is
FYRSTA einkarekna heilsugæslu-
stöðin á landinu tók til starfa í gær.
Tveir læknar og einn hjúkr-
unarfræðingur eru starfandi á stöð-
inni og eru þeir ánægðir með mót-
tökur almennings.
Heilsugæslustöðin, sem nefnist
Læknalind, er staðsett við Bæj-
arlind 12 í Kópavogi. Að sögn Guð-
björns Björnssonar, annars
læknanna tveggja, hafa undirtekt-
irnar verið mjög góðar. „Þær eru
alveg eins og við reiknuðum með
því við áttum ekki von á neinu öðru
en að fólk yrði mjög jákvætt. Við
byrjum bara rólega og verðum hér
starfandi tveir læknar, hjúkr-
unarfræðingur og mótttökuritarar
og svo aukum við þetta bara eftir
því sem þörfin gefur tilefni til.“
Hann segir þegar komið töluvert
af sjúklingum og eins hafi margir
litið inn til að kynna sér málin. Í
dag milli klukkan 13 og 17 er opið
hús í Læknalind þar sem Guðbjörn
segir fólk geta fengið allar upplýs-
ingar, rætt við lækna og starfsfólk
og skráð sig ef óskað er.
Morgunblaðið/Sverrir
Danfríður Kristjónsdóttir hjúkrunarfræðingur, Sverrir Jónsson læknir
og Guðbjörn Björnsson læknir eru starfsmenn Læknalindar.
Læknalind tekin til starfa
V
AGN Greve greindi
frá tilhögun laga-
náms í Danmörku á
ráðstefnu lagadeild-
ar Háskóla Íslands í
Lögbergi í gær. Hann var
stundakennari og síðar lektor í
refsirétti og afbrotafræði við
Kaupmannahafnarháskóla 1965
til 1987, forseti lagadeildar þar
1985 til 1987 og frá 1998. Hann
var prófessor við Viðskiptahá-
skólann í Kaupmannahöfn 1987
til 1992 og prófessor í refsirétti
við lagadeild Kaupmannahafn-
arháskóla frá 1992.
Kennd sem sérhæfð grein í
mörgum háskólum
Lögfræði er kennd sem sér-
hæfð grein í mörgum háskólum
í Danmörku, t.d. viðskiptalög-
fræði og stjórnsýslulögfræði, en
aðeins Kaupmannahafn-
arháskóli og háskólinn í Árósum
hafa heimild til að útskrifa
embættisgengna lögfræðinga.
Vagn Greve segir að þetta teng-
ist mikið sögulegum hefðum.
Flestir háskólar í Danmörku
byggist á einni deild, þ.e. um sé
að ræða landbúnaðarháskóla,
verkfræðiháskóla, viðskipta-
fræðiskóla og svo framvegis.
Nú bjóði nær allir þessara sér-
hæfðu skóla hins vegar upp á
einhvers konar laganám, en þar
sem ekki sé um eins breiðan
grunn að ræða og í Kaup-
mannahöfn og Árósum, hafi
þeir ekki heimild til að útskrifa
embættisgengna lögfræðinga.
Verður að hafa breiðan
og sterkan grunn
Vagn Greve segir að fólk ut-
an greinarinnar segi oft að t.d.
viðskiptafræðingar hafi ekki
næga þekkingu á heimspeki
lögfræðinnar, afbrotafræði og
svo framvegis, en málið sé að
þeir sem reyni að takmarka sig
mjög við einangrað atriði nái
ekki tökum á viðfangsefninu.
Tannlæknir sem ætli að ein-
skorða sig við að gera eingöngu
við tennur í efri gómi nái ekki
langt, því með þessum hætti
fari hann t.d. á mis við sjúk-
dóma sem eigi sér stað í munni.
Ráðgjafi í einkafyrirtæki, sem
hafi ekki farið í gegnum hefð-
bundið laganám, skorti t.d.
kunnáttu í fjölskyldurétti og
svo megi lengi telja. Sá sem út-
skrifast sem embættisgengur
lögfræðingur verði að hafa
breiðan og sterkan grunn,
þekkingu á mörgum sviðum en
ekki mikla sérhæfingu. Því séu
Kaupmannahafnarháskóli og
háskólinn í Árósum í raun ekki
í samkeppni við aðra háskóla
sem bjóði upp á laganám, en
þeir síðarnefndu útskrifi engu
að síður mjög hæfa sérfræðinga
á mörgum sviðum. Hann beri
því virðingu fyrir því sem þeir
geri og gagnrýni þá ekki.
Grein sem nær til
alls heimsins
Lögfræðin er hvorki bundin
við ákveðið ríki né samband
heldur nær hún til alls heimsins
og segir Vagn Greve mikilvægt
að alþjóðavæðingunni sé við-
haldið innan háskólaheimsins.
Þannig sé best tryggt að allir
tali sama tungumál og að réttur
einstaklingsins verði tryggður.
Hann áréttar samt að heim-
urinn taki örum breytingum
sem og lögin og mikilvægt sé að
fylgjast vel með því sem sé að
gerast. Þegar hann hafi verið í
laganámi hafi verið talið að lær-
dómurinn myndi endast í starfi
ævilangt en annað hafi komið á
daginn. Nú viti menn að stöðugt
þurfi að endurnýja þekkinguna.
Í stað utanbókarlærdóms leggi
lagadeild Kaupmannahafnarhá-
skóla áherslu á að kenna nem-
endum hvar þeir eigi að leita
gagna og hvernig eigi að nota
þau.
Danskur prófessor um tilhögun laganáms
Almenn lagaþekk-
ing hornsteinninn
Vagn Greve, forseti
lagadeildar Kaup-
mannahafnarháskóla,
segir að almenn þekk-
ing skipti öllu í laga-
námi og einna mik-
ilvægast sé að
nemendur viti hvar hin
ýmsu lög og reglur sé
að finna og hvernig eigi
að vinna úr þeim.
Morgunblaðið/Sverrir
Vagn Grave, forseti lagadeildar Kaupmannahafnarháskóla.
ÁRNI Tómasson, bankastjóri Búnað-
arbanka Íslands, segir að búið hafi
verið að koma á aðskilnaði milli ólíkra
sviða bankans í samræmi við lög um
verðbréfaviðskipti áður en kæra kom
fram vegna meintra innherjavið-
skipta með hlutabréf í Pharmaco, en í
bréfi efnahagsbrotadeildar ríkislög-
reglustjórans til viðskiptaráðherra
kemur fram að stjórnendur Búnaðar-
bankans hafi ekki gætt að þeim að-
skilnaði milli sviða bankans sem gert
sé ráð fyrir í lögum um verðbréfavið-
skipti.
Árni sagði að búið hefði verið að
lagfæra þetta áður en kæran kom
fram, en rétt væri að taka fram tvennt
í því sambandi. Annars vegar að
menn hefðu talið sig vera að gera
hlutina rétt í bankanum í þessum efn-
um, en á þessum tíma hefðu reglur
hvað þetta snerti verið í mótun ef til
vill. Stjórnendur bankans hefðu talið
sig vera að gera þetta eftir bestu sam-
visku og laganna bókstaf. Síðan hefðu
komið fram ábendingar um annað og
breytingar verið gerðar í framhaldinu
í samræmi við það.
Árni sagði að hitt atriðið sem taka
þyrfti fram í þessu sambandi væri að í
sjálfu sér væri allt í lagi að búa yfir
trúnaðarupplýsingum ef þær væru
ekki misnotaðar. Það væri ekkert í
Pharmaco-málinu sem benti til þess
að stjórnendur hefðu misfarið með
trúnaðarupplýsingar. Einn starfs-
maður, sem bjó yfir trúnaðarupplýs-
ingum, hefði átt tvenn viðskipti og
upphæð viðskiptanna benti ekki til
þess að þetta hefði verið gert af hálfu
bankans til að hagnast á því. Viðskipt-
in hefðu verið mjög óveruleg, önnur
að nafnverði 200 þúsund á genginu
13-14 og hin að nafnverði 500 þúsund.
Sá aðili sem þetta hefði gert hefði
brotið starfsreglur bankans og væri
hættur störfum í bankanum. Frá því
hann hefði átt þessi viðskipti og þar til
upplýsingar komu fram á Verðbréfa-
þingi í júní 1999 hefði gengið á
Pharmaco verið stöðugt nálægt 13-14,
eins og það hefði haldist óbreytt
meira og minna alveg þangað til í des-
ember 1999. Þessar fjárhæðir, þótt
þær væru margfaldaðar með 14, væru
mjög litlar fjárhæðir í hlutfalli við
þær fjárhæðir sem um væri að ræða í
rekstri bankans.
Árni Tómasson bankastjóri
Búið að koma á aðskiln-
aði þegar kæran kom