Morgunblaðið - 02.03.2002, Blaðsíða 12
FRÉTTIR
12 LAUGARDAGUR 2. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
SJÁLFSTÆTT starfandi sjúkra-
þjálfarar telja að heilbrigðisyfir-
völd brjóti á sér með því að leigja
sjúkraþjálfurum, sem eru launþeg-
ar þessara stofnana, aðstöðu fyrir
einkarekstur eftir umsaminn
vinnutíma fyrir mun lægra verð en
sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfarar
þurfa að greiða sjálfir sem rekstr-
arkostnað af eigin stofum. Erindi
um þetta var sent Samkeppnis-
stofnun fyrir einu ári og fram kem-
ur í gögnum sem borist hafa stofn-
uninni að gerðir hafi verið
samningar við sjúkraþjálfarana um
afnot af aðstöðunni. Samkvæmt
upplýsingum frá Samkeppnisstofn-
un er ákvörðunar að vænta í mál-
inu á næsta fundi stofnunarinnar
eftir u.þ.b. hálfan mánuð.
Ójafn leikur
Kristján Ragnarsson, sem er
sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfari
við Sjúkraþjálfun Kópavogs, segir
að sjálfstætt starfandi sjúkraþjálf-
arar hafi starfað samkvæmt gjald-
skrá og verktakasamningi við
Tryggingastofnun ríkisins. Þessum
samningi hefur nú verið sagt upp.
Á heilbrigðisstofnunum eru sjúkra-
þjálfarar á föstum launum en
stofnanirnar innheimta fyrir þjón-
ustu sína samkvæmt verktaka-
samningnum við Tryggingastofn-
un, sem, að sögn Kristjáns, er
byggður upp fyrir sjálfstætt starf-
andi sjúkraþjálfara. Samkvæmt
þessum samningi eiga 40% af
gjaldinu fyrir hvern meðferðar-
tíma, sem er 2.256 kr., að fara í
rekstur stofunnar, og 60% í laun.
Kristján segir að þetta sé ójafn
leikur þar sem sjálfstætt starfandi
sjúkraþjálfarar þurfa að kaupa öll
sín tæki sjálfir en stofnanirnar,
sem margar eru á föstum fjár-
lögum, hafa fengið tækin og að-
stöðuna fyrir löngu. „Við gerum
líka athugasemd við þann samning
sem heilbrigðisráðuneytið hefur
gert við Styrktarfélag lamaðra og
fatlaðra um göngudeildarþjónustu.
Þar hefur ráðuneytið gert beinan
samning og þar eru gjöldin 30–
65% hærri. Meðferðargjaldið er
þar að meðaltali 3.700 krónur á
móti 2.256 krónum hjá okkur,
nema hjá börnum yngri en 12 ár-
um, þar sem gjaldið er tæpar 2.700
krónur,“ segir Kristján.
Kristján segir að hinn anginn af
málinu sé svo sá að sjálfstætt
starfandi sjúkraþjálfarar megi
ekki hækka hlut sjúklinga þegar
rekstrargjöldin og rekstrarkostn-
aðurinn hækkar. „Við höfum ekki
náð í samningum að leiðrétta taxt-
ann. Við getum ekki fært kostn-
aðarhækkanir yfir á hluta sjúk-
lingsins og Tryggingastofnun vill
heldur ekki greiða hann. Við þurf-
um því að klípa stöðugt meira af
launaþættinum og flytja yfir á
rekstrarþáttinn. Við teljum því að
reksturinn sé núna farinn að taka
til sín 50–60% af meðferðargjald-
inu. Þessu mæta menn með meiri
vinnu en við verðum þá, sam-
kvæmt gamla samningnum við
Tryggingastofnun, að gefa allt upp
í 40% afslátt. Sjúkraþjálfarar á
stofnunum geta á hinn bóginn
starfað í 100% starfi við göngu-
deildarþjónustu og geta farið upp í
allt að 200% starf með einka-
rekstrinum. Þeir lenda hins vegar
aldrei í því að þurfa að gefa afslátt.
Þetta eykur skekkjuna enn þá
meira á milli sjúkraþjálfara á stof-
ununum og sjálfstætt starfandi
sjúkraþjálfara,“ segir Kristján.
Samkeppnisstofnun
hafnar því að setja á
bráðabirgðabann
Í erindi lögmanns Félags sjálf-
stætt starfandi sjúkraliða til Sam-
keppnisstofnunar segir m.a. „Um-
bjóðendur mínir telja það hins
vegar andstætt 14. gr. samkeppn-
islaga að heilbrigðisstofnanir, sem
reknar eru fyrir almannafé að öllu
eða nokkru leyti og fá auk þess
ýmiss konar tæki og tól til starf-
seminnar gefins eða án þess að
þurfa að greiða af þeim opinber
gjöld, geti veitt sjúkraþjálfun í
samkeppni við einkareknar sjúkra-
þjálfunarstöðvar, án algjörs fjár-
hagslegs aðskilnaðar sjúkraþjálf-
unar frá öðrum rekstri. Um
þverbak keyrir svo þegar aðstaða,
tæki og tól einstakra stofnana til
sjúkraþjálfunar eru notuð eftir
umsaminn vinnutíma af launþegum
viðkomandi stofnana til að stunda
einkarekstur. Jafnframt virðist
sem Tryggingastofnun ríkisins
greiði mun hærri meðferðargjöld
til sjúkraþjálfunar hjá stofnunum,
eins og Styrktarfélagi lamaðra og
fatlaðra, fyrir þjálfun barna, en
fyrir sambærilega þjálfun á einka-
stofu. Auk þess sem sjúkraþjálf-
arar á vegum Styrktarfélags lam-
aðra og fatlaðra virðast hafa
algjörlega frjálsar hendur um
fjölda þeirra skipta sem sjúklingur
fær í þjálfun meðan sjúkraþjálf-
arar í einkarekstri, sem eru að fást
við sambærileg tilvik, verða að
gera greinargerð eftir hver 20
skipti, sem þjálfun hefur verið
veitt og fá samþykki læknis fyrir
frekari þjálfun.“
Í erindinu er þess krafist að
Samkeppnisstofnun taki til athug-
unar samninga Tryggingastofnun-
ar ríkisins við Landspítala Íslands
– háskólasjúkrahús, MS-félagið,
Styrktarfélag lamaðra og fatlaðra
og Reykjalund og að samkeppn-
isráð mæli fyrir um fjárhagslegan
aðskilnað sjúkraþjálfunar þessara
heilbrigðisstofnana, sem eru í sam-
keppni við einkareknar sjúkra-
þjálfunarstöðvar. Einnig er þess
krafist að Samkeppnisstofnun
leggi með heimild í lögum bann til
bráðabirgða við því að sjúkraþjálf-
arar, sem eru launþegar heilbrigð-
isstofnana megi stunda einkarekst-
ur í sjúkraþjálfunarstöðvum
heilbrigðisstofnana.
Samkeppnisstofnun hafnaði í
mars á síðasta ári kröfu um bráða-
birgðabann við einkarekstri
sjúkraþjálfara í sjúkraþjálfunar-
stöðvum heilbrigðisstofnana.
Jafnframt óskaði stofnunin eftir
athugasemdum við erindi sjálf-
stætt starfandi sjúkraþjálfara frá
Tryggingastofnun, Landspítalan-
um, Reykjalundi og Styrktarfélagi
lamaðra og fatlaðra. Í svari frá
Reykjalundi segir að sjúkraþjálf-
arar stofnunarinnar veiti enga
þjónustu í eigin nafni heldur annist
stofnunin sjálf sjúkraþjálfun fyrir
utanaðkomandi sjúklinga. Fyrir
slíka sjúkraþjálfun innheimtir
stofnunin samkvæmt gildandi
taxta og heldur eftir 13% reiknings
þegar greiðsla berst frá Trygg-
ingastofnun. Afgangurinn er
greiddur viðkomandi sjúkraþjálf-
ara með reglubundnum launum
næstu mánaðamót á eftir. Í svari
frá Landspítalanum kemur fram
að gerður hafi verið munnlegur
samningur milli spítalans og
sjúkraþjálfara spítalans um að
sinna hluta af sjúklingum á göngu-
deild utan fastrar dagvinnu.
Sjúkraþjálfarar fá greiðslu frá
spítalanum fyrir þessa vinnu og
greiða 10% aðstöðugjald.
Samkeppnisstofnun barst einnig
svar frá Styrktarfélagi lamaðra og
fatlaðra við þeim hluta erindis Fé-
lags sjálfstætt starfandi sjúkraliða
sem snýr að því að Trygginga-
stofnun ríkisins greiði hærri með-
ferðargjöld til sjúkraþjálfunar hjá
stofnunum, eins og Styrktarfélagi
lamaðra og fatlaðra, fyrir þjálfun
barna, en fyrir sambærilega þjálf-
un á einkastofu. Þar segir að gerð-
ur hafi verið þjónustusamningur
milli félagsins og heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytisins og í
honum sé skilgreint hverjum félag-
ið eigi að þjóna. Þar sé fyrst og
fremst meðferðarþungum sjúkling-
um sinnt og húsnæði æfingastöðv-
ar félagsins sé sérsniðin að þörfum
starfseminnar.
Engin afskipti ráðuneytis
Í svari frá heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneyti kemur fram að
ráðuneytið hafi ekki haft afskipti
af samningum einstakra heilbrigð-
isstofnana við sjúkraþjálfara um
notkun á starfsaðstöðu innan
stofnananna og hefur ekki talið
ástæðu til slíkra afskipta. Ráðu-
neytið telur það alfarið mál hverr-
ar stofnunar hve mikið viðkomandi
starfsmaður greiðir í leigu eða
önnur aðstöðugjöld á hverjum
stað.
Sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfarar telja heilbrigðisyfirvöld brjóta á sér
Sjúkraþjálf-
urum leigð
aðstaða hjá
stofnunum
Aðstöðumunur virðist vera milli sjálfstætt
starfandi sjúkraþjálfara og þeirra sem
starfa inni á stofnunum og leigja aðstöðu
þar til einkareksturs eftir umsaminn
vinnutíma. Guðjón Guðmundsson skoðaði
þetta mál sem Samkeppnisstofnun er
nú með til umfjöllunar.
!" #$
%&
' &
"
"
(
)
*
+
,
! !-
.
%&
"
$ $
)
/
0
1
2
*
+
"
3
#
"
,
"
3
#
"
FJÖLMENNI var á kynningu á framhalds-
námi við Háskóla Íslands sem fram fór í
fyrradag. Kynntar voru 110 námsleiðir á
meistara- og doktorsstigi.
Að sögn Guðrúnar J. Bachmann hjá þró-
unar- og kynningasviði HÍ voru margir
sem nýttu sér tækifærið til að kynna sér
framhaldsnám við skólann. „Það var örtröð
þessa þrjá tíma sem þetta stóð og greini-
lega mikill áhugi. Þarna voru fulltrúar frá
hverri einustu deild og hverri skor innan
deildanna sem býður upp á framhaldsnám.“
Hún segir að gestir á kynningunni hafi
bæði verið fólk, sem er nýútskrifað úr
grunnnámi, og þeir sem útskrifuðust fyrir
allnokkru og jafnvel dæmi um að fólk á
áttræðisaldri hafi komið til að kynna sér
möguleika á framhaldsnámi við Háskólann.
Gífurleg fjölgun hefur orðið í framhalds-
námi við Háskólann undanfarin ár og í ár
stunda um 750 nemendur framhaldsnám
við skólann. Til samanburðar voru 280
nemendur í framhaldsnámi fyrir fjórum ár-
um.
Umsóknarfrestur vegna náms á fram-
haldsskólastigi er að sögn Guðrúnar svolít-
ið mismunandi eftir námsleiðum en al-
mennt er hann til 15. mars. Ítarlegar
upplýsingar um reglur einstakra deilda er
að finna á heimasíðum viðkomandi deilda.
Áhugi á framhaldsnámi við HÍ mikill
Morgunblaðið/Sverrir
Það var mikið að gera hjá kennurum og nemendum í framhaldsnámi við Háskólann sem
kynntu námsleiðir við skólann. Fjöldi fólks lagði leið sína á kynninguna.
Þeir voru ekki allir háir í loftinu sem
stungu inn nefinu á kynningunni í fyrra-
dag. Viktoría Snævarsdóttir, sem er eins
og hálfs árs, var á staðnum, en lét sér að
vonum fátt um finnast um framhaldsnám-
ið í Háskólanum.