Morgunblaðið - 16.03.2002, Blaðsíða 2

FRÉTTIR
2 LAUGARDAGUR 16. MARS 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isMarkadúettinn frá Stam-
ford Bridge / B4
Norðmenn burstuðu Íslendinga
í Danmörku / B2
4 SÍÐUR16 SÍÐUR
Sérblöð í dag
Á LAUGARDÖGUM L a u g a r d a g u r16.
m a r s ˜ 2 0 0 2
TVEIR skipverjar, sem komust lífs
af þegar Bjarmi VE 66 sökk vestur
af Þrídröngum 23. febrúar, gáfu
skýrslu hjá Héraðsdómi Reykjavík-
ur í gær þegar sjópróf vegna slyssins
voru haldin. Við skýrslutökurnar
kom fram að skipverjunum hefði
ekki gefist neinn tími til að fara í
björgunargalla áður en skipið sökk
en allir fjórir skipverjarnir komust
þurrum fótum og heilir á húfi í gúm-
björgunarbát. Þeir komust hins veg-
ar ekki frá skipinu þar sem björg-
unarbáturinn var bundinn við það.
Athygli vakti í dóminum þegar
greint var frá því að tvær línur
tengdu bátinn við skipið. Ekki fékkst
þó skýring á hvernig stóð á því. Ann-
ar skipverjinn sagði að þegar búið
hefði verið að skera á báðar línurnar
hefði það verið orðið of seint því rad-
armastur skipsins rakst í bátinn og
sprengdi hann og þannig rak menn-
ina loks burt frá sökkvandi skipinu á
ónýtum björgunarbáti. Skömmu síð-
ar kom stór alda og velti bátnum svo
einn mannanna tók útbyrðis. Hinir
þrír sem eftir voru náðu þá sæmilegu
taki á bátnum og héngu þar uns þeir
tveir sem björguðust á lífi voru eftir.
Annar skipverjanna sagði að þeg-
ar áhöfnin hefði verið komin í björg-
unarbátinn hefði reynst erfitt að
finna hnífinn til að skera á línurnar
með. Rétt áður en áhöfnin yfirgaf
skipið ýtti einn skipverja á neyðar-
hnapp Tilkynningarskyldunnar og
einnig var neyðarsendir í björgun-
bátnum ræstur.
Upplýst var af fyrrum eiganda
skipsins að í lest skipsins hefðu verið
net og á dekkinu voru 50 netadrekar
í 450 lítra opnum körum. Hver dreki
vó 20–25 kg. Ennfremur voru tveir
toghlerar á dekkinu, annar vó um
250 kg og hinn um 200 kg. Þá voru
um 4 trossur af netum aftur í skip-
inu. Hann taldi allt í eðlilegu horfi
þegar skipið sigldi frá Vestmanna-
eyjum.
Óvenjuleg siglingaleið
Vitnið gat þess þó að á 15–18 ára
sjómannsferli sínum hefði það aldrei
vitað til þess að sjófarendur sigldu
þá leið sem farin var í þetta skiptið.
Yfirleitt væri siglt með landi. Annar
skipverja sagði að stefnan hefði ver-
ið tekin beint á Reykjanes og sagðist
minnast þess að skipstjórinn hefði
talað um að sigla með landi en valið
hinn kostinn.
Skipverjarnir tóku ekki eftir óeðli-
legum hreyfingum skipsins á sigl-
ingu fyrir slysið en síðan kom bak-
borðsvelta sem ekki var unnt að
leiðrétta. Skipið fór á hliðina og eftir
það gerðust hlutirnir hratt. Var talið
að skipið hefði verið um hálfa
klukkustund að sökkva.
Fram kom hjá öðrum skipverjan-
um að hvalbakurinn var lokaður á
siglingunni. Hann sagðist ráma í að
lensuportin á skipinu hefðu verið op-
in og ekkert hefði átt að hindra að
sjór sem skipið tæki inn á sig rynni
út aftur. Fyrrum eigandi skipsins
upplýsti að sjór hefði átt að geta
komist í lest skipsins í því veðri sem
var á slysstaðnum.
Sjópróf vegna Bjarma, sem sökk vestur af Þrídröngum, fóru fram í gær
Allir skipverjar komust
þurrir í björgunarbátinn
SJÁVARÚTVEGSRÁÐHERRA,
Árni M. Mathiesen, gaf í gær út
reglugerð um úthlutun aflahlut-
deildar og aflamarks í kolmunna
sem kveður á um að heildarkvóti Ís-
lendinga verði á 282 þúsund tonn á
árinu 2002. Það er um 65 þúsund
tonnum minna en heildarkolmunna-
afli íslenskra skipa á síðasta ári.
Varlega áætlað nemur útflutnings-
verðmæti 65 þúsund tonn af kol-
munna á bilinu 700 til 800 milljónum
króna. Er þá tekið mið af útflutn-
ingsverðmæti loðnu á þessum tíma.
Samkvæmt reglugerðinni skal
hverju skipi reiknuð aflahlutdeild
miðað við aflareynslu þess á þremur
bestu veiðiárum síðustu sex ára.
Aflamark þess á árinu ræðst síðan
af aflahlutdeild þess og leyfilegum
heildarafla. Það þýðir að mörg
þeirra öflugu uppsjávarveiðiskipa,
sem hafa komið til ný til landsins á
undanförnum mánuðum, fá úthlutað
litlum sem engum kvóta í kol-
munna, enda hafa þau litla afla-
reynslu að baki. Þau þurfa því að
verða sér úti um aflamark á mark-
aði.
Afli verið langt
umfram ráðleggingar
Heildarkvótinn á árinu 2002 er
23% lægri en heildarveiði íslensku
skipanna varð á árinu 2001 sem þá
veiddu alls um 347 þúsund tonn og
hefur afli Íslendinga aldrei orðið
meiri. Ítrekað hefur verið reynt að
semja um skiptingu kvóta úr kol-
munnastofninum á undanförnum ár-
um en viðræður hafa til þessa eng-
an árangur borið. Samanlagðar
kröfur þeirra þjóða sem bítast um
kolmunnann í Norður-Atlantshafi
nema samtals um 160% af þeim
heildarkvóta sem Alþjóðahafrann-
sóknaráðið hefur ráðlagt. Á síðasta
ári veiddust tæpar 1,8 milljónir
tonna af kolmunna í Norður-Atl-
antshafi, nærri þrefalt það sem vís-
indamenn hafa ráðlagt.
Sjávarútvegsráðherrar Íslands og
Færeyja ákváðu á fundi sínum fyrir
skömmu að báðar þjóðirnar myndu
draga úr kolmunnaafla sínum á
þessu ári. Er sú ákvörðun byggð á
bágri stöðu kolmunnastofnsins en
undanfarin ár hefur verið veitt
langt umfram ráðleggingar fiski-
fræðinga af kolmunna. Sjávarút-
vegsráðuneytið mun endurskoða
ákvörðun sína um heildarveiðimagn
með tilliti til ákvarðana annarra
ríkja um veiðimagn og þróunar í
veiðunum.
Íslendingar veiddu um 347 þús-
und tonn af kolmunna á síðasta ári
eða 20,5% heildaraflans í Norður-
Atlantshafi. Alls veiddust um 269
þúsund tonn af kolmunna innan ís-
lensku lögsögunnar á síðasta ári,
eða um 15% heildaraflans.
Kolmunnakvóti
ákveðinn 282
þúsund tonn
65 þúsund tonnum minna en
heildarafli síðasta árs
ÓFORMLEGAR viðræður hafa ver-
ið í gangi um nýjan samning milli
sjálfstætt starfandi sjúkraþjálfara
og samninganefndar heilbrigðis-
ráðuneytisins án árangurs en Garðar
Garðarsson, formaður samninga-
nefndar ráðuneytisins, segir að mál-
ið sé í raun hjá Alþingi, því það fari
með fjárveitingarvaldið.
Garðar segir að fulltrúar samn-
inganefnda hafi rætt saman að und-
anförnu, en ekki sé hægt að segja til
um hvert þær viðræður leiði. Málið
sé að Alþingi hafi ákveðið hvaða fjár-
muni ríkisvaldið ætli að leggja í
málaflokkinn. Sjúkraþjálfurum hafi
verið boðið að fá alla þessa fjármuni.
Þeir vilji meira og því sé málið eig-
inlega komið úr höndum samninga-
nefndarinnar vegna þess að meiri
fjárveitingar séu ekki fyrir hendi.
Að sögn Garðars stendur málið
um að farið sé að fjárlögum og þeim
hlýtt. Samninganefnd ráðuneytisins
hafi boðið sjúkraþjálfurum strax allt
það fé sem væri í boði og komið að
ýmsu leyti til móts við sjónarmið
þeirra varðandi tiltekin atriði í
rekstrinum, en nefndin hefði ekki
fjárveitingarvaldið og þar stæði hníf-
urinn í kúnni.
Samninganefnd heil-
brigðisráðuneytisins
Ekki hægt að
bjóða meira
LÖGREGLAN í Reykjavík hefur
lokið rannsókn sinni á tildrögum al-
varlegs slyss sem varð við fjölbýlis-
hús í Yrsufelli um miðjan desember
sl. þegar karlmaður höfuðkúpu-
brotnaði við fall fram af svölum ann-
arrar hæðar hússins. Lögreglan
rannsakaði málið með hliðsjón af því
að framinn hefði verið refsiverður
verknaður með því að hinum slasaða
hefði verið hrint fram af svölunum.
Lögreglan sendi í upphafi þessa
mánaðar rannsóknargögn til ríkis-
saksóknara þar sem ákvörðun verð-
ur tekin um hvort ákært verður í
málinu.
Rannsókn lokið á
slysinu í Yrsufelli
RÓLEG stund með blað og kaffi.
Kanna hvað er í fréttum og skola
því niður með síðdegisbollanum. Er
hægt að hugsa sér það betra?
Morgunblaðið/Ásdís
Er eitthvað að frétta?
TVÖ vélsleðaslys urðu í Mývatns-
sveit síðdegis í gær en þar hófst þá
árlegt vélsleðamót. Í öðru tilvikinu
datt ökumaður af sleða á töluverðri
ferð en í hinu tilvikinu valt sleði með
ökumanni sínum niður bratta
brekku. Annar mannanna er grun-
aður um ölvun við akstur og var sá
fluttur með sjúkrabíl til aðhlynning-
ar á Fjórðungssjúkrahúsinu á Akur-
eyri.
Óhöpp á vél-
sleðamóti
♦ ♦ ♦