Morgunblaðið - 16.03.2002, Blaðsíða 21
VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 16. MARS 2002 21
ÍSLENSKA járnblendifélagið hf.
var rekið með 210 milljóna króna
tapi í fyrra og er þetta þriðja árið í
röð sem tap er af rekstri félagsins.
Tapið er þó mun minna en árið 2000
þegar það var 653 milljónir króna.
Rekstrartekjur hækkuðu um 28%
milli ára og í frétt frá félaginu segir
að ástæður þess séu aðallega lækkun
á gengi krónunnar, aukin framleiðsla
og fyrri tíma leiðréttingar sem færð-
ar hafi verið í rekstrarreikning á
þriðja fjórðungi síðasta árs.
Hagnaður fyrir afskriftir og fjár-
munaliði nær sexfaldaðist milli ára
og nam 749 milljónum króna.
Minna tap var af fjármunaliðum í
fyrra en árið 2000, eða 336 milljónir
króna á móti 414 milljónum króna.
Gengistap jókst þó, var 595 milljónir
króna í fyrra, en 462 milljónir króna
árið 2000.
Veltufjárhlutfall batnaði milli ára
Félagið greiddi 124 milljónir
króna í tekjuskatt og átti í árslok
tekjuskattsinneign í efnahagsreikn-
ingi að fjárhæð 181 milljón króna, en
hún var færð niður um 50% þar sem
óvissa ríkir um nýtingu hennar.
Birgðir jukust um tæpan fimmt-
ung milli ára og námu 920 milljónum
króna um síðustu áramót. Á sama
tímabili tvöfölduðust viðskiptakröfur
og námu þær 1,7 milljörðum króna
um áramót. Þetta er meginskýring
þess að handbært fé til rekstrar nam
á síðasta ári 449 milljónum króna þó
veltufé frá rekstri næmi 593 millj-
ónum króna. Handbært fé í árslok
jókst um 43% milli ára og nam 1,1
milljarði króna um síðustu áramót.
Eignir félagsins jukust um 19%
milli ára og námu tæpum 11 millj-
örðum króna um síðustu áramót.
Arðsemi eigin fjár var neikvæð um
5,1%, en árið áður var hún neikvæð
um 15,6%. Veltufjárhlutfall, sem
mælir hlutfall skammtímaskulda og
veltufjármuna, batnaði og var 4,4 um
síðustu áramót en 2,9 ári fyrr.
Engar arðgreiðslur
vegna erfiðrar stöðu
Á hluthafafundi í lok nóvember í
fyrra var samþykkt tillaga stjórnar
um að lækka hlutafé félagsins um
75%, sem þýðir að í stað 4 króna að
nafnverði fyrir lækkun áttu hluthaf-
ar 1 krónu að nafnverði eftir lækkun.
Að því búnu var hlutafé aukið um 650
milljónir króna með lokuðu hluta-
fjárútboði á genginu 1,0. Hlutafé er
nú 1.091 milljón króna að nafnverði
og gengi hefur verið 0,70 að undan-
förnu, en viðskiptin eru strjál og
upphæðir lágar. Sé gert ráð fyrir að
rétt markaðsgengi sé 0,70 er mark-
aðsvirði félagsins rúmar 760 milljón-
ir króna.
Hluthafar í félaginu eru nálægt
ellefu hundruð og eru 13,5% hluta-
fjár í dreifðri eign, en Elkem á
72,6%, íslenska ríkið 10,5% og Sum-
itomo 3,4%. Í frétt frá félaginu segir
að í ljósi erfiðrar stöðu félagsins
muni stjórn þess leggja til við aðal-
fund, sem haldinn verður 13. júní í
sumar, að ekki verði greiddur arður
til hluthafa fyrir árið 2001.
$% &''(
(')*+(
(')*+(
!"#
$
%""
&$
#
'("
# ')*
&($
!()
+),
$*%
!
" #
" #
" #
!
'( ''
!
Tap Íslenska
járnblendifélags-
ins minnkar
TÆKNILEGAR hindranir eru það
sem helst stendur í vegi fyrir aukn-
um kaupum erlendra fjárfesta á rík-
isskuldabréfum í íslenskum krónum,
að því er fram kom í máli erlendra
gesta á ráðstefnu Lánasýslu ríkisins
og Kaupþings New York sem haldin
var í gær. Fjallað var um íslensk
skuldabréf sem alþjóðlega söluvöru
og fjárfestingar erlendra aðila í ís-
lenskum skuldabréfum.
Þórður Geir Jónasson, forstjóri
Lánasýslu ríkisins, ræddi um ís-
lenska ríkisskuldabréfamarkaðinn
og sagði afar mikil umskipti hafa
orðið á síðasta áratug, ekki síst þeg-
ar ríkið byrjaði með uppboð á rík-
isskuldabréfum árið 1992. Þá nefndi
hann að árið 2000 hefðu orðið miklar
breytingar með samningum við
ákveðna aðila um að vera viðskipta-
vakar ríkisskuldabréfanna og að við
það hefði seljanleiki þeirra aukist og
áhugi útlendinga hefði aukist í fram-
haldinu. Þórður benti á að velta
skuldabréfa hefði aukist mikið á síð-
asta ári á sama tíma og viðskipti með
hlutabréf hefðu dregist saman.
Ólík hagsveifla hér og erlendis
eykur áhuga útlendinga
Benjamin Heller, sjóðstjóri hjá
HBK, sem er einn stærsti fjárfestir
heims í skuldabréfum minna þróaðra
markaða, sagði íslenska markaðinn
að ýmsu leyti svipaðan mörkuðum
Mið- og Austur-Evrópu. Hann væri
þó að mörgu leyti betri og nefndi
Heller sem dæmi um það að aðgang-
ur að upplýsingum um efnahagsmál
væri mjög góður hér á landi, en á
heimasíðum Lánasýslunnar, Seðla-
bankans og Þjóðhagsstofnunar gætu
útlendingar fundið nauðsynlegar
upplýsingar á ensku.
Heller sagði þá staðreynd að
sveiflur í hagkerfinu hér á landi
væru ólíkar hagsveiflum í Evrópu og
Bandaríkjunum gera landið að
spennandi kosti fyrir erlenda fjár-
festa, því með því að bæta íslensku
skuldabréfunum í safn sitt gætu þeir
bætt það mikið. Undir þessa skoðun
tóku hinir erlendu gestirnir og einn-
ig Heiðar Már Guðjónsson hjá Kaup-
þingi New York, sem einnig flutti er-
indi á ráðstefnunni. Heiðar Már
sagði að með því að hafa lítinn hluta
safna sinna íslensk skuldabréf gætu
erlendir sjóðir dregið umtalsvert úr
áhættu sinni en um leið aukið ávöxt-
unina. Þetta væri það sem vekti helst
áhuga útlendinga á íslensku skulda-
bréfunum og þess vegna myndi
áhugi þeirra ekki minnka svo nokkru
næmi þó vextir hér á landi lækkuðu
nokkuð.
Heller sagði mikilvægt að bæta
enn viðskiptavakakerfið hér á landi,
til dæmis með því að hækka þær
upphæðir sem viðskiptavakarnir
væru skuldbundnir til að eiga við-
skipti með hverju sinni.
Flemming Bendsen, sem er yfir-
maður í skuldabréfaviðskiptum hjá
Bear Stearns í London, lýsti þeirri
skoðun sinni að endurhverf viðskipti
væru ekki nægilega þroskuð hér á
landi og fjárfestar þyrftu að geta
stundað fjölbreyttari slík viðskipti.
Hér væri aðallega boðið upp á end-
urhverfu viðskiptin við Seðlabank-
ann og það nægði ekki. Bendsen
sagði að einnig væri til bóta að hafa
færri og stærri flokka skuldabréfa,
þannig gæti til að mynda verið betra
að hafa tvo stóra flokka en sjö eða
átta minni.
Vantar tengingu við
alþjóðlegt uppgjörskerfi
Loks lagði Bendsen ríka áherslu á
að mikill vandi fælist í því að Ísland
væri ekki aðili að alþjóðlegu upp-
gjörskerfi fyrir verðbréf, til að
mynda Euroclear, en margir fjár-
festar gerðu það að skilyrði fyrir við-
skiptum að geta gert þau upp með
slíku kerfi.
Undir þetta tók Anthony Faillace,
aðalsjóðstjóri Drake Management,
sem er skuldabréfasjóðafyrirtæki í
New York, og Heller lýsti sig raunar
sömu skoðunar í pallborðsumræðum
í lok ráðstefnunnar. Hann sagðist þó
vegna reynslu sinnar af Euroclear
geta skilið að langan tíma tæki að
semja við fyrirtækið um að það
tengdist íslenska markaðnum.
Faillace sagði íslenska markaðinn
einn þann mest spennandi hjá
þróuðu ríki, aðallega vegna þess að
hagsveiflan væri ólík því sem gerðist
í öðrum löndum, en einnig vegna
hárra vaxta sem hlytu að fara lækk-
andi. Hann sagðist hafa trú á að
vextir myndu lækka umtalsvert á
árinu, sem yrði bæði gott fyrir hag-
kerfið og þá sem hefðu fjárfest í ís-
lenskum skuldabréfum.
Ráðstefna um íslensk skuldabréf sem alþjóðlega söluvöru
Hægt að auka erlend-
ar fjárfestingar