Morgunblaðið - 05.04.2002, Blaðsíða 20

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
20 FÖSTUDAGUR 5. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
FJÓRIR bátar af Snæfellsnesi hafa
á yfirstandandi fiskveiðiári veitt
samtals vel á fimmta hundrað tonna
umfram veiðiheimildir. Fiskistofa
hefur þegar svipt þrjá bátanna
veiðileyfi og veiðileyfissvipting þess
fjórða tekur gildi á mánudag verði
ekki búið að laga aflamarksstöðu
hans. Þrír af bátunum fjórum eru
gerðir út af sama aðila. Hann segist
ekki líta svo á að með því að veiða
umfram kvóta sé hann að brjóta lög,
svo framarlega sem skip hans hafi
veiðileyfi.
Dragnótabáturinn Bervík SH frá
Ólafsvík hefur samkvæmt upplýs-
ingum á vef Fiskistofu veitt rúm 129
þorskígildistonn umfram leyfilegt
aflamark, þar af tæp 79 tonn af
þorski og rúm 42 tonn af ýsu. Skipið
fékk ekki úthlutað þorskkvóta á yf-
irstandandi fiskveiðiári en alls hefur
verið fluttur tæplega 197 tonna
þorskkvóti á skipið á fiskveiðiárinu.
Þorskafli þess á fiskveiðiárinu er
hinsvegar orðinn um 275 tonn. Þá
hefur Bervík SH veitt tæp 75 tonn
af ýsu á fiskveiðiárinu eða rúm 42
tonn umfram veiðiheimildir.
Bervík SH hefur ekki landað afla
frá því 26. febrúar sl. en Fiskistofa
svipti það veiðileyfi vegna um-
framafla 27. febrúar uns aflamarks-
staða þess hefur verið lagfærð. Það
hefur hins vegar enn ekki verið gert.
Bervík SH fékk úthlutað 19 tonna
kvóta á fiskveiðiárinu, í löngu, keilu
og skötusel. Stærstur hluti löngu- og
keilukvótans hefur hinsvegar verið
færður af skipinu.
Netabáturinn Aðalvík SH frá
Ólafvík hefur farið rúm 118 þorsk-
ígildistonn fram úr leyfilegu afla-
marki á fiskveiðiárinu, þar af um 116
tonn í þorski. Skipið fékk ekki út-
hlutað þorskkvóta á fiskveiðiárinu
en samtals hafa verið flutt 188 tonn
á skipið frá fiskveiðiáramótunum.
Þorskafli þess á fiskveiðiárinu er
hinsvegar orðinn rúm 304 tonn. Þá
hefur skipið einnig veitt lítilsháttar
umfram kvóta í ufsa, löngu, keilu,
steinbít, skarkola og þykkvalúru.
Aðalvík SH landaði síðast um 42
tonnum af óslægðum þorski í Þor-
lákshöfn 27. mars sl. en þann sama
dag var skipið svipt veiðileyfi vegna
afla umfram heimildir og hefur afla-
marksstaða þess ekki verið lagfærð.
Netabáturinn Klettsvík SH frá
Ólafsvík fékk úthlutað um 53 þorsk-
ígildistonna kvóta á yfirstandandi
fiskveiðiári, þar af um 48 tonn í
þorski. Þá hafa verið leigð um 132
tonn af þorski á skipið. Þorskafli
Klettsvíkur SH á fiskveiðiárinu er
hinsvegar orðinn um 290 tonn og því
hefur það veitt um 99 tonn umfram
kvóta. Klettsvík SH landaði síðast
um 11 tonnum af þorski 3. apríl sl.
en útgerð skipsins hefur verið sent
boð um veiðileyfissviptinu sem tekur
gildi á mánudag hafi aflamarksstað-
an ekki verið lagfærð fyrir þann
tíma. Skipið var þó á sjó í gær.
Markaðsvirði aflans um 70 milljónir
Þá hefur netabáturinn Stormur
SH frá Hellissandi veitt um 117 tonn
af þorski umfram veiðiheimildir á
fiskveiðiárinu. Stormur SH fékk út-
hlutað um 173 tonna þorskkvóta við
upphaf fiskveiðiársins en auk þess
hafa verið flutt um 14,5 tonn af
þorski á skipið. Þorskafli þess er
hinsvegar orðinn rúm 305 tonn á
fiskveiðiárinu. Stormur SH landaði
síðast tæpum 6 tonnum af þorski á
Rifi 2. apríl sl. en skipið var svipt
veiðileyfi í gær vegna afla umfram
veiðiheimildir.
Bervík SH, Aðalvík SH og Kletts-
vík SH eru öll gerð út af sama aðila
og hafa samtals veitt um 350 þorsk-
ígildistonn umfram leyfilegar veiði-
heimildir á fiskveiðiárinu. Miðað við
um 200 krónur fáist að meðaltali fyr-
ir kílóið af þorski og ýsu á fiskmörk-
uðum hérlendis má ætla að verð-
mæti þess afla sem skipin þrjú hafa
veitt umfram kvóta nemi um 70
milljónum króna.
Kristján Kristjánsson, útgerðar-
maður skipanna, segist ekki líta svo
á að með því að veiða umfram veiði-
heimildir sé hann að brjóta lög, svo
framarlega sem skip hans hafi veiði-
leyfi. Hann segist munu leiðrétta
kvótastöðu skipanna þegar verð á
aflamarki lækkar. „Ég lít svo á að
mér sé heimilt að halda skipi til
veiða á meðan það hefur veiðileyfi.
Það er algengt að skip veiði umfram
kvóta og séu svipt veiðileyfi. Þau fá
síðan veiðileyfið á ný þegar þau hafa
leigt til sín kvóta aftur. Ég leigði til
skipanna um 2.000 tonna kvóta á síð-
asta ári. Það verður því ekkert stór-
mál að leigja þann kvóta sem skipin
hafa veitt umfram núna. En á meðan
leiguverðið er 180 krónur er hverj-
um manni ljóst að slík útgerð geng-
ur ekki. Ég á hinsvegar von á að
leiguverðið lækki í vor þegar kvóta-
lausu skipunum fækkar en væntan-
lega verða mörg þeirra gjaldþrota
með vorinu. Ég mun því leggja skip-
unum þangað til verðið lækkar og
framboðið eykst. Það er vissulega
skelfilegt að missa veiðileyfið og
þurfa að leggja skipunum. En svona
er kerfið. Það er erfitt að verða sér
úti um kvóta og núna er hávertíð og
fiskurinn verðmætari,“ segir Krist-
ján.
Fátítt að svo mikið magn
sé veitt umfram kvóta
Kjartan Júlíusson, forstöðumaður
lögfræðisviðs Fiskistofu, segir að
samkvæmt lögum hafi útgerðir fjóra
virka daga til að laga aflamarks-
stöðu sína hafi þau veitt umfram
heimildir. Skipin sem hér um ræði
séu nokkuð stór og afkastamikil og
geti því veitt mikið á stuttum tíma.
Auk þess kunni að vera að afli skip-
anna sé ekki skráður á réttum tíma
inn í kerfið og hann komi því seinna
fram en ella. Samkvæmt heimildum
Morgunblaðsins hafa umrædd skip
landað afla sínum í gáma og selt á
erlendum mörkuðum og því komi
upplýsingar um afla þeirra seinna
fram en ef þau seldu aflann hér-
lendis.
Kjartan segir brögð að því að ein-
stakir aðilar komi fram með þessum
hætti og veiði umfram veiðiheimild-
ir. Sem betur fer sé það hinsvegar
undantekning, einkum þegar um svo
mikið magn sé að ræða.
Samkvæmt lögum um umgengni
við nytjastofna sjávar varða brot
gegn ákvæðum laganna sektum
hvort sem þau eru framin af ásetn-
ingi eða gáleysi. Sé um stórfelld eða
ítrekuð ásetningsbrot að ræða varða
þau allt að sex ára fangelsi. Sam-
kvæmt lögunum má sekt við fyrsta
brot ekki vera lægri en 400 þúsund
krónur en ekki hærri en 4 milljónir
króna, allt eftir eðli og umfangi
brots. Við ítrekað brot má sekt ekki
nema lægri fjárhæð en 800 þúsund
krónum og ekki hærri fjárhæð en 8
milljónum króna, sömuleiðis eftir
eðli og umfangi brotsins.
Hafa veitt á
fimmta hundr-
að tonna um-
fram kvóta
Fjórir bátar á Snæfellsnesi sviptir
veiðileyfi vegna umframafla
TÆKNILEGA verður mögulegt að
hefja framkvæmdir við þekking-
arþorp, sem fyrirhugað er að reisa í
Vatnsmýrinni í tengslum við Há-
skóla Íslands, fyrir lok þessa árs.
Skilyrði fyrir því að af fram-
kvæmdum geti orðið er að samn-
ingar liggi fyrir um fjármögnun og
við leigjendur fyrir sumarbyrjun.
Þetta kom fram í máli Stefáns
Ólafssonar, prófessors við Háskóla
Íslands og forstöðumanns Borg-
arfræðaseturs, á hádegisverð-
arfundi Skýrslutæknifélags Íslands
í gær. Á fundinum var fjallað um
þekkingarþorp, þekkingarsetur og
vísindasetur, sem eru meðal þeirra
hugtaka sem notuð eru um um-
hverfi, sem meðal annars er ætlað
að auka líkur á nýsköpun. Unnið
hefur verið að áformum um að
koma á fót þekkingarumhverfi í
nokkrum sveitarfélögum á höf-
uðborgarsvæðinu að undanförnu.
Hugmyndir þessar eru misjafnlega
langt á veg komnar.
Stefán sagði í erindi sínu að hönn-
un þekkingarsetursins í Vatnsmýr-
inni væri lokið, kostnaðar- og við-
skiptaáætlun hafi verið gerð og
hægt sé að hefja markaðssetningu
og sýna væntanlegum leigjendum
hvaða valkostir séu í boði. Einnig
standi viðræður yfir um fjár-
mögnun verkefnisins. Þá sé stofnun
hlutafélags um uppbygginguna og
reksturinn komin vel á veg. Gert er
ráð fyrir að þekkingarþorpið í
Vatnsmýrinni verði um 50 þúsund
fermetrar að flatarmáli.
Ingvar Kristinsson, sem situr í
stjórn Þekkingarhússins ehf., sagði
brýnt að draga að fyrirtæki erlendis
frá til að byggja upp þekking-
arsetur hér á landi. Hann greindi
frá undirbúningi að uppbyggingu
hátæknigarðs í Urriðaholti við
Garðabæ. Um er að ræða 35 ára
samstarfsverkefni Þekkingarhúss-
ins, Oddfellowreglunnar og Garða-
bæjar. Ætlunin er að byggja hús-
næði fyrir hátæknifyrirtæki með
þjónustu á staðnum. Auk húsnæðis
fyrir fyrirtækin verður meðal ann-
ars um að ræða leikskóla, skóla,
heilsugæslu, stúdentaíbúðir, íbúða-
hótel og fleira. Áætlað bygg-
ingamagn er um 220 þúsund fer-
metrar og er gert ráð fyrir að á
svæðinu starfi um 8–10 þúsund
manns. Í fyrsta áfanga er gert ráð
fyrir um 57 þúsund fermetrum á
fyrstu 5 árunum. Ingvar sagði vinnu
við hönnun standa yfir og fjár-
mögnun vera í skoðun.
Björn Gunnlaugsson, stjórn-
arformaður Þróunarfélagsins
Lundar, greindi frá fyrirhugaðri
þekkingarmiðstöð í landi Lundar í
Kópavogi. Hann lagði ríka áherslu á
að þeir sem séu að vinna að hug-
myndum um þekkingarþorp eða
miðstöðvar hér á landi vinni saman
að því verkefni. Aðstandendur
Lundar hafi leitað hugmynda í Nor-
egi, meðal annars vegna þess
hversu umhverfi þar svipaði mikið
til umhverfisins hér á landi. Í því
sambandi hafi verið horft til reynslu
þeirra sem staðið hafi að svonefndri
IT Forneby þekkingarmiðstöð.
Þekkingarmiðstöðin Lundur bygg-
ist á þeim hugmyndum sem þar hafi
verið unnið eftir.
Ari Skúlason, framkvæmdastjóri
Aflvaka hf., velti því upp hvort hug-
myndir um þekkingarsetur hér á
landi séu raunhæfar. Í augnablikinu
sé atvinnuhúsnæði til að mynda
nægjanlegt. Hann sagði mikilvægt
að þeir sem vinni að hugmyndum í
þessa veruna gerðu það út frá
ákveðinni sérstöðu, því allir virtust
róa á sömu mið í þessum efnum. Að
öllu jöfnu verði ekki næg eftirspurn
frá innlendum fyrirtækjum til þess-
ara verkefna. Erlent fjármagn og
erlendir aðilar þurfi því að koma til
og draga þurfi hentuga erlenda
starfsemi inn í landið og inn í þessa
fyrirhuguðu þekkingargarða.
Þekkingarsetur á nokkrum stöðum á höfuðborgarsvæðinu
Framkvæmdir í Vatnsmýri
gætu hafist fyrir árslok
Morgunblaðið/Golli
Ari Skúlason spurði hvort hug-
myndir um þekkingarsetur hér á
landi væru raunhæfar.