Morgunblaðið - 16.04.2002, Síða 10
FRÉTTIR
10 ÞRIÐJUDAGUR 16. APRÍL 2002 MORGUNBLAÐIÐ
UM HELGINA opnuðu Sjálfstæð-
isflokkurinn og Reykjavíkurlistinn
kosningamiðstöðvar sínar vegna
borgarstjórnarkosninganna í vor.
Lifandi tónlist, skemmtiatriði og
veitingar voru á boðstólum hjá báð-
um framboðum.
Björn Bjarnason, borgastjóra-
efni D-listans, ávarpaði gesti við
opnun miðstöðvarinnar í Skaftahlíð
24 á laugardag og hið sama gerði
Ingibjörg Sólrún Gísladóttir borg-
arstjóri þegar kosningamiðstöð R-
listans var opnuð á sunnudag í
Túngötu 6 í Grjótaþorpi.
Fjöldi gesta lagði leið sína á
kosningamistöðvarnar við opnun
þeirra.
Að sögn talsmanna flokkanna er
reiknað með því að kosningabar-
áttan fyrir borgarstjórnarkosning-
arnar fari nú á fullt skrið. Fram-
bjóðendur munu á næstunni fara út
á meðal kjósenda til að kynna
stefnumál flokkanna. Kosning-
arnar fara fram laugardaginn 25.
maí.
Morgunblaðið/Golli
Gestir, frambjóðendur og fréttamenn hlýða á ávarp Ingibjargar Sólrúnar Gísladóttur.
Morgunblaðið/Golli
Björn Bjarnason, borgarstjóraefni Sjálfstæðisflokksins, flytur ávarp við opnunina.
Kosninga-
miðstöðvar
opnaðar um
helgina
Á SÍÐUSTU 12 mánuðum hafa lyf
hækkað í verði um 13,7% sam-
kvæmt tölum Hagstofu Íslands. Á
sama tíma hefur vísitala neyslu-
verðs hækkað um 7,5%. Stærstan
hluta hækkunarinnar má rekja til
reglugerðabreytinga sem tók gildi
um áramót. Ingolf Petersen, skrif-
stofustjóri í heilbrigðisráðuneytinu,
telur hins vegar að ákvarðanir
stjórnvalda skýri þessar breytingar
ekki til fulls og að apótekin hafi ver-
ið að lækka afslætti til sjúklinga.
Lyf halda áfram að hækka
Ingolf sagði að um áramót hefðu
verið gerðar breytingar á reglugerð
um greiðslur almannatrygginga í
lyfjakostnaði, en þær fólu í sér að
allar viðmiðunarupphæðir vegna
endurgreiðslna Tryggingastofnunar
ríkisins voru hækkaðar til samræm-
is við verðlag, en upphæðunum var
síðast breytt fyrir tæplega tveimur
árum. Breytingarnar þýddu að
kostnaður einstaklings vegna lyfja-
ávísunar á algengustu lyf jukust
um10%, en breytingin var mismun-
andi eftir verði lyfs. Greiðsluþak
elli- og örorkulífeyrisþega fyrir B-
merkt lyf hækkaði um 100 krónur,
fór úr 950 í 1.050 krónur á lyfja-
ávísun, sem er 10,5% hækkun.
Veruleg hækkun varð á lyfjaverði
um áramót eftir að reglugerðar-
breytingin tók gildi, en hækkunin
hefur hins vegar haldið áfram síðan.
Hækkunin á síðustu þremur mán-
uðum er 2% sem er nokkuð umfram
almennt verðlag. Athyglisvert er
einnig að nokkur hækkun mældist í
visitölunni um mitt síðasta ár áður
en gengislækkunin hófst og án þess
að nein breyting yrði hjá stjórnvöld-
um og á kostnaðargreiðslum.
„Lyfsalar segjast ekki hafa lækk-
að sína afslætti til sjúklinga. En ef
þeir reikna sína afslætti í krónum,
sem þeir gera, þá lækkar prósentu-
talan sem fólk fær í afslátt þegar
sama krónutala er veitt í afslátt
prósentureiknað af hærri tölu.
Þetta er því svolítill leikur að orð-
um.
Ef horft er á neysluverðsvísitöl-
una verður ekki betur séð en að af-
slættirnir hafi verið að lækka,“
sagði Ingolf.
Ingolf sagði að gengið hefði ein-
hver áhrif á lyfjaverð og það væri
erfitt að sjá hvenær gengisáhrifin
kæmu inn í vísitöluna. Hins vegar
værum við með hámarksverð í ís-
lenskum krónum og því hefðu geng-
isbreytingar ekki jafnrík áhrif og
áður þegar lyfjaverð var skráð í er-
lendri mynt. Þorri lyfja væri í dag
skráður í íslenskum krónum. Allar
breytingar á verði þyrfti að bera
undir lyfjaverðsnefnd.
Að mati ASÍ, sem staðið hefur
fyrir verðkönnunum á lyfjaverði að
undanförnu, hefur öll hækkunin á
lyfjaverði sem varð um áramót
vegna breytinga á reglugerð farið
út í verðlagið. Apótekin hafi ekki
tekið neitt á sig. „Ef skoðaðar eru
breytingar á lyfjahluta vísitölu
neysluverðs kemur í ljós að breyt-
ingin frá nóvember 2001 til mars
2002 er 10,6%. Munurinn á milli
desember 2001 og janúar 2002, þeg-
ar breytingin á reglugerðinni tekur
gildi, er 7,5%, en vísitalan hefur far-
ið hækkandi frá því í desember á
síðasta ári. Í hverjum mánuði kem-
ur út opinber lyfjaverðskrá sem
lyfjaverð mánaðarins er miðað við.
Ef borið er saman verð á þeim lyfj-
um sem voru í könnuninni í
verðskrá nóvember annarsvegar og
verðskrá mars hinsvegar, kemur í
ljós að minniháttar breytingar hafa
verið á verðskránni á þessu tímabili
og allar til lækkunar.
Það virðist því vera að breyting-
arnar sem urðu um áramótin hafi
lent á sjúklingum en apótekin hafi
ekki tekið neitt af breytingunni á
sig,“ segir í fréttatilkynningu ASÍ.
Lyf hafa hækkað um
13,7% á 12 mánuðum
VERIÐ er að leggja lokahönd á
uppgjör vegna framkvæmda
við Smáralind. Viðræður hafa
staðið yfir undanfarna mánuði
milli aðalverktakans, Ístaks, og
forráðamanna verslanamið-
stöðvarinnar. Ágreiningur hef-
ur verið um viðbótarkröfur
vegna verksamnings, en að
sögn Pálma Kristinssonar,
framkvæmdastjóra Smáralind-
ar, hafa aðilar verið að nálgast
hvor annan í samkomulagsátt.
Loftur Jón Árnason, yfir-
verkfræðingur hjá Ístaki, segir
einnig að ágætlega hafi gengið
á síðustu mánuðum að komast
að samkomulagi. Um sé að
ræða flókið uppgjör, enda verk-
ið stórt í sniðum.
„Tíminn hefur verið notaður
vel að undanförnu. Viðfangs-
efnin sem nú eru til úrlausnar
eru af allt annarri og minni
stærðargráðu en áður,“ sagði
Pálmi.
Fram hefur komið í Morgun-
blaðinu hjá talsmönnum
Smáralindar að kostnaður við
verkið hafi farið um 10% fram-
úr þeirra áætlunum, en skrifað
var undir samning við Ístak
upp á 5 milljarða króna, að
meðtöldum virðisaukaskatti, í
maí árið 2000.
Uppgjör við
Ístak langt
komið
Smáralind
BRYNDÍS Hlöðversdóttir, þing-
flokksformaður Samfylkingarinnar,
er ósammála Davíð Oddssyni for-
sætisráðherra um að af tæknilegum
ástæðum væri ekki mögulegt að
sækja um aðild að Evrópusamband-
inu fyrr en í fyrsta lagi árið 2007.
Davíð hélt því fram, meðan á heim-
sókn hans í Noregi stóð, að ekki
væri tæknilega mögulegt að sækja
um aðild að ESB fyrr en eftir fimm
ár, því fyrst þyrfti að breyta ís-
lensku stjórnarskránni og til þess
þyrfti tvennar kosningar. Þ.a.l. væri
aðild að loknum viðræðum og þjóð-
aratkvæðagreiðslu ekki möguleg
fyrr en árið 2010.
Bryndís vék að þessu í erindi
sem hún flutti á ráðstefnu norsku
Evrópusamtakanna í Noregi sl.
laugardag, þar sem hún gerði grein
fyrir stöðu Evrópuumræðunnar á
Íslandi.
Bryndís sagði það rétt að breyt-
ingar á stjórnarskrá krefðust sam-
þykkis tveggja þinga, en ef vilji
væri fyrir hendi væri hægt að gera
það með þeim hætti að breytingin
tæki gildi haustið 2003. Benti hún
einnig á að margir væru þeirrar
skoðunar að gera þyrfti breytingar
á stjórnarskrá hvort sem er vegna
EES-samningsins.
Hún sagði í samtali við Morg-
unblaðið eftir fundinn að það væri
grundvallarmisskilningur hjá for-
sætisráðherra að breyta þyrfti
stjórnarskránni áður en lögð yrði
fram umsókn um aðild að ESB.
Hugsanleg skilaboð í næstu
kosningum
„Ef það væri pólitískur vilji fyrir
hendi í dag um að fara út í þetta
mætti leggja frumvarp fyrir þingið
strax á næsta haustþingi og af-
greiða það frá Alþingi næsta vor og
nýtt þing sem kemur saman haustið
2003 samþykkti það svo á nýjan
leik.
Ég á hins vegar ekki von á að
það sé pólitískur vilji fyrir þessu á
meðan Davíð Oddsson er forsætis-
ráðherra,“ segir hún.
Bryndís bendir á að ef pólitískur
vilji verði fyrir hendi um að sótt
verði um aðild að ESB eftir þing-
kosningarnar næsta vor sé vel hægt
að gera allar nauðsynlegar ráðstaf-
anir á mun styttri tíma en Davíð
hafi haldið fram.
Byrjað yrði á samningaviðræðum
um hugsanlega aðild og ekki yrðu
gerðar breytingar á stjórnarskrá
fyrr en samningsdrög lægju fyrir.
Þau yrðu svo að sjálfsögðu lögð fyr-
ir þjóðina. Sá möguleiki væri fyrir
hendi að rjúfa þing áður en kjör-
tímabilið er liðið til að afgreiða
breytingar á stjórnarskrá.
„Þetta kjörtímabil væri þá mjög
sérstakt fyrir þær sakir að þá væri
verið að bera undir þjóðina samn-
inginn og um leið stjórnaskrár-
breytinguna. Síðan yrði þingið sem
kæmi saman þar á eftir að sam-
þykkja breytinguna,“ segir hún.
„Þetta er bara spurning um póli-
tískan vilja. Það er ljóst að hann er
ekki fyrir hendi í dag en það gæti
breyst eftir kosningar. Ef Samfylk-
ingin setur Evrópusambandsaðild á
dagskrá eftir póstkosninguna í
haust, ef Framsóknarflokkurinn fer
í svipaða átt og ef þessir tveir
flokkar fá svo verulegan tilstyrk í
næstu kosningum eru það auðvitað
ákveðin skilaboð frá þjóðinni,“ segir
hún.
Bryndís sagðist í erindinu í Nor-
egi sjálf vera þeirrar skoðunar að
Ísland ætti að sækja um aðild að
ESB ef viðunandi samkomulag
næðist um sjávarútvegsmálin, þar
sem tryggt yrði að Íslendingar
héldu eigin stjórn á fiskimiðunum í
kringum landið. „Ég dró fram á
fundinum að auðvitað veltur fram-
haldið mikið á því hvernig næstu
kosningar fara. Mér sýnist orðið al-
veg ljóst að kosningarnar munu að
miklu leyti snúast um Evrópumálin.
Þau eru greinilega á dagskrá ís-
lenskra stjórnmála og ef stjórn-
málamennirnir vilja ekki heyra það
er það að minnsta kosti krafa sem
hefur komið frá atvinnulífinu, eink-
um Samtökum iðnaðarins, og ég tel
að það sé áhugi víðar í atvinnulífinu
á að skoða þetta í alvöru, m.a. hvað
það myndi til dæmis skila atvinnu-
lífinu ef við tækjum upp evruna.
Margir spá því líka að Alþýðusam-
band Íslands muni taka upp já-
kvæða afstöðu til aðildar á fundi
sambandsins í haust,“ segir hún.
Bryndís Hlöðversdóttir segir að undirbúningur ESB-aðildar þurfi ekki að taka mörg ár
Spurning um pólitískan vilja