Morgunblaðið - 29.06.2002, Blaðsíða 42

MINNINGAR
42 LAUGARDAGUR 29. JÚNÍ 2002 MORGUNBLAÐIÐ
✝ Eiríkur Guðna-son fæddist á
bænum Miðbýli í
Skeiðahreppi í Ár-
nessýslu 14. desem-
ber 1915. Hann lést á
líknardeild Land-
spítalans á Landa-
koti 15. júní síðast-
liðinn. Foreldrar
hans voru Guðni Ei-
ríksson bóndi á Vot-
umýri, f. 24. desem-
ber 1888, d. 30. okt.
1977, og Guðbjörg
Kolbeinsdóttir, hús-
freyja og kennari, f.
26. okt. 1889, d. 27. júlí 1966.
Guðni var fæddur á Votumýri, son-
ur hjónanna Eiríks Magnússonar
bónda þar og Hallberu Vilhelms-
dóttur Bernhöft húsfreyju. Guð-
björg var fædd í Stóru-Mástungu í
Gnúpverjahreppi, dóttir hjónanna
Kolbeins Eiríkssonar bónda þar og
Jóhönnu Bergsteinsdóttur hús-
freyju. Eiríkur fór þriggja vikna í
fóstur til afa síns og ömmu á Votu-
mýri og ólst upp hjá þeim þar til
foreldrar hans fluttu einnig að
Votumýri er hann var 3 ára gam-
all. Systkini Eiríks eru Kolbeinn, f.
19. maí 1914, d. 1. júní 2001; Hall-
bera, f. 14. desember 1915, og
Tryggvi Karl, f. 3. september
1918, d. 19. ágúst 1947. Eiríkur
kvæntist 30. maí 1946 Elínu Ei-
þeirra er Guðni, f. 27. janúar 1993;
Bergþóra, f. 20. janúar 1980, unn-
usti hennar er Þórarinn Þórarins-
son, f. 2.október 1976; og Dröfn, f.
2. desember 1981. 3) Tryggvi Karl,
f. 10. október 1948, kvæntur
Ágústu Tómasdóttur, f. 15. mars
1956. Börn þeirra eru Erla Berg-
lind, f. 2. apríl 1985, Ragnhildur
Ýr, f. 13. júlí 1986, og Ástþór Hugi,
f. 3. júlí 1987.
Eiríkur gekk í barnaskólann á
Húsatóftum í Skeiðahreppi og síð-
ar í Héraðskólann að Laugarvatni
í tvo vetur. Hann stundaði einnig
nám í húsasmíði við Iðnskólann á
Selfossi og lauk þaðan meistara-
prófi í iðn sinni. Eiríkur ólst upp
við almenn sveitastörf í föðurhús-
um og eftir að hann og Elín hófu
sinn hjúskap settu þau á stofn sinn
eigin blandaðan búskap á Votu-
mýri 2 sem þau ráku samfleytt í yf-
ir 40 ár, en jafnframt stundaði Ei-
ríkur húsasmíðar bæði innan
sveitar og utan alla sína starfsævi.
Eiríkur gegndi ýmsum trúnaðar-
störfum fyrir sveit sína, meðal
annars með setu í bygginganefnd
Skeiðahrepps til fjölda ára. Sem
ungur maður stundaði Eiríkur
nám í orgelleik hjá Páli og Sigurði
Ísólfssonum og varð hann organ-
isti í Ólafsvallakirkju í framhaldi
af því, en því starfi gegndi hann í
yfir 40 ár. Í tengslum við organ-
istastarfið sótti hann fjölda nám-
skeiða í orgelleik og kórstjórn á
vegum Þjóðkirkjunnar.
Útför Eiríks verður gerð frá
Skálholtskirkju í dag og hefst at-
höfnin klukkan 13. Jarðsett verður
í Ólafsvallakirkjugarði.
ríksdóttur, f. 29. októ-
ber 1917, d. 6. septem-
ber 1995, dóttur
hjónanna Eiríks Þor-
steinssonar bónda á
Löngumýri, f. 6. októ-
ber 1886, d. 25. júlí
1979, og Ragnheiðar
Ágústsdóttur hús-
freyju, f. 9. mars 1889,
d. 26. febrúar 1967.
Elín og Eiríkur
byggðu nýbýlið Votu-
mýri 2 árið 1946 og
bjuggu þau þar æ síð-
an. Þau eiga þrjú
börn: 1) Hallbera, f.
12. júní 1947, gift Búa Steini Jó-
hannssyni, f. 14. okt. 1945. Börn
þeirra eru Hlynur Ingi, f. 16. júní
1973, d. 16. september 1988, Elín
Hrund, f. 22. júní 1976, og Eiríkur
Steinn, f. 30. nóvember 1980, unn-
usta hans er Vigdís Tryggvadóttir,
f. 19. apríl 1980. 2) Guðni, f. 10.
október 1948, kvæntur Helgu Ás-
geirsdóttur, f. 25. júní 1951. Dætur
þeirra eru Ásgerður, f. 19. des.
1969, gift Jóhanni Halldóri Sveins-
syni, f. 28.1. 1967, synir þeirra eru
Hilmar, f. 21. mars 1995 og Hjalti,
f. 20. febrúar 1997; Ruth, f. 19. júní
1972, gift Þorkeli Guðmundssyni,
f. 14. júní 1961, dóttir þeirra er
Helga Sæunn, f. 20.10. 1997; Elín,
f. 6. mars 1976, gift Ólafi Ríkharði
Ólafssyni, f. 21. júní 1972, sonur
Elsku afi. Nú ertu horfinn á braut
og væntanlega ertu kominn í faðm
Ellu ömmu.
Það var alltaf gaman að koma til
ykkar á Votamýri. Fyrstu minningar
okkar eru af ömmu í eldhúsinu að
baka eitthvert góðgæti og af þér,
niðri að smíða eða lagfæra eitthvað
og þar sem þú situr við borðsendann
í borðstofunni og segir okkur sögur.
Þú varst fullur af fróðleik og var sér-
staklega gaman að hlusta á þig tala
um gamla tíma.
Þú varst listamaður í höndunum.
Það eru til margir fallegir hlutir eftir
þig, ekki síst þeir sem þú bjóst til í
seinni tíð eftir að þú fórst að skera út
í tré. Þá var alltaf gaman þegar þú
settist niður við orgelið og spilaðir
nokkur lög eða sálma, enda varstu
músíkalskur með eindæmum.
Þú ert búinn að ganga í gegnum
erfið veikindi en nú er þrautum þín-
um lokið. Við kveðjum þig með sökn-
uði en teljum okkur ríkari manneskj-
ur að hafa átt þig að afa.
Ásgerður, Bergþóra
og Dröfn.
Elsku afi, nú ertu kominn til
ömmu, Hlyns og hinna sem þú ert
búinn að sakna svo mikið í gegnum
tíðina.
Þegar ég sit hérna og skrifa mín
hinstu orð til þín þá kemur fullt af
yndislegum minningum í huga mér,
þó sérstaklega tíminn okkar saman í
sveitinni.
Þetta er ógleymanlegur tími fyrir
mig, svo ekki sé minnst á æskuárin
mín, öll sumrin sem ég dvaldi hjá
ykkur ömmu.
Sveitin hefur orðið mér, Kela og
Helgu Sæunni mikill griðastaður
þessi síðustu ár. Þangað leituðum við
í hvíld frá amstri dagsins og til að að
eyða tíma með þér. Svo má ekki
gleyma öllu sveitadúllinu sem við
fundum okkur að gera saman.
Þú varst alltaf svo blíður og góður
og heldur Helga Sæunn mikið upp á
þig og veit ég að hún heillaði þig al-
veg upp úr skónum. Hún á eftir að
sakna þín mikið, afi minn.
Þeir níu mánuðir sem við bjuggum
hjá þér sitja einnig mjög ofarlega í
huga mér. Þá kynntist ég þér mjög
vel og sá ég hversu mikil perla þú
varst. Fljótlega eftir að við fluttum
suður kom í ljós sjúkdómurinn sem
þú þurftir að berjast við. Þú háðir þá
baráttu hetjulega eins og allt sem þú
tókst þér fyrir hendur.
Sveitin þín, Votamýri, var þér allt.
Það lýsti þér best á þínum síðustu
ævidögum þegar þú varst á leiðinni
austur með Höllu og Búa. Þú varst
eins og lítill krakki af tilhlökkun og
svafst varla nóttina áður. Þú náðir að
kveðja sveitina, elsku afi, eins og þú
svo augljóslega ætlaðir þér.
Elsku afi, hafðu þökk fyrir allt og
allt. Ég er þess fullviss í hjarta mínu
að þú sért glaður þar sem þú ert
núna. Þú átt alltaf fastan sess í
hjarta okkar allra. Við munum sakna
þín mikið.
Ruth Guðnadóttir.
Ég man svo vel þegar ég fór í
sveitina til afa og ömmu hvað ég var
spennt að fara til þeirra. Það var svo
gott að vera hjá þeim því þar fann
maður svo mikið frelsi og þau gerðu
allt til að okkur systrunum og frænd-
systkinunum leiddist ekki. Það
fyrsta sem ég gerði þegar ég kom til
þeirra var að hlaupa niður í kjallara
til að spila á orgelið hans afa. Ég hef
spilað á það síðan ég man fyrst eftir
mér. Afi kom oft niður til mín og þá
hlustaði hann og spilaði með mér á
hljómborðið sem Halla systir hans
pabba á. Það var yndislegt og amma
kom og hlustaði á okkur. Afi hafði átt
orgelið í mörg ár og hann unni því
heitt. Hann sagði við mig þegar ég
var lítil að þegar ég gifti mig myndi
hann gefa mér orgelið að gjöf. Og
hann gerði það. Hann spurði mig
alltaf hvernig orgelið hljómaði og
hvort ég spilaði mikið á það. Það sást
vel hve mikið hann saknaði að hafa
ekki orgelið hjá sér, en hann keypti
sér píanó og spilaði svo fallega á það.
Það er svo margt sem ég hefði vilj-
að segja við afa áður en hann dó en
ég veit að honum líður vel þar sem
hann er núna því hann hefur loksins
hitt ömmu, Hlyn og aðra sem hann
unni.
Loksins eruð þið saman, elsku afi
og amma. Ég sé ykkur í anda faðm-
ast. Nú er ekkert sem getur stíað
ykkur í sundur. Því nú verðið þið
saman að eilífu.
Elsku afi minn, Guð blessi þig og
varðveiti.
Þín sonardóttir
Elín Guðnadóttir.
Skein yfir landi sól á sumarvegi,
og silfurbláan Eyjafjallatind
gullrauðum loga glæsti seint á degi.
Við austur gnæfir sú hin mikla mynd
hátt yfir sveit og höfði björtu svalar
í himinblámans fagurtærri lind.
(Jónas Hallgrímsson.)
Þessar ljóðlínur mátti oft heyra af
vörum afa okkar, Eiríks Guðnason-
ar. Hann hafði gaman af að fara með
kvæði við hin ýmsu tækifæri, bæði
sem hann hafði lært á unga aldri eða
sem hann setti saman á stundinni.
Afi hafði mikla frásagnargáfu og
hafði frá mörgu að segja. Sögurnar
urðu ljóslifandi þegar hann sagði frá
þannig að maður hlustaði með
athygli.
Sveitin var hans heimili þar sem
hann bjó alla sína ævi og þar undi
hann sér best. Það var honum því of-
arlega í huga síðustu vikurnar að
komast í sveitina og fór hann síðast
12. júní sl. á afmæli móður okkar.
Hann naut stundarinnar vel og
kvaddi svo sveitina sína í einstöku
veðri þar sem vorið var í hámarki.
Afi var mjög fjölhæfur og listrænn
hagleiksmaður og vandaði vel til
allra þeirra verka sem hann tók sér
fyrir hendur. Allt var vandlega
ígrundað sem hann ætlaði að fram-
kvæma en þegar ákvörðun var tekin
gekk allt upp. Ómetanlega hjálp
veitti afi okkur fjölskyldunni þegar
við byggðum sumarhús okkar á
Votumýri og var það góður tími.
Hann lék við hvern sinn fingur
þegar orgelið var nálægt. Hann var
organisti til margra ára við Ólafs-
vallakirkju, en einnig naut afi þess
að spila fyrir alla þá sem heyra vildu
og nutum við þess þegar hann settist
við orgelið í sumarbústaðnum og
fyllti húsið af tónlist. Það var ein-
hvern veginn eins og hlýja streymdi
úr hverri nótu og hann lagði svo
sannarlega sálina í spilamennskuna.
Afi fór tvisvar sinnum til útlanda.
Fyrri ferðin var dagsferð til Græn-
lands eða Ameríku eins og hann kall-
aði það. Í þessi ferð tók hann nokkr-
ar myndir og miðlaði því sem fyrir
augu bar þannig að okkur fannst
eins og hann hefði verið miklu lengur
í ferðinni. Síðar heimsótti afi mig
(Elínu Hrund) til Danmerkur með
mömmu og pabba og skoðaði sig um
þar og hafði mikla ánægju af. Hon-
um fannst hann vera leita upprunans
vegna þess að hann átti ættir að
rekja til Danmerkur í gegnum Hall-
beru Bernhöft ömmu sína.
Ekki er hægt að minnast afa án
þess að Elín amma okkar komi þar
við sögu. Þau vorum miklir félagar
og báru gagnkvæma virðingu hvort
fyrir öðru. Við vorum oft um lengri
og skemmri tíma hjá þeim í sveitinni
og var sá tími afar lærdómsríkur.
Það eru forréttindi að fá að umgang-
ast afa sinn og ömmu á sama hátt og
við fengum.
Afi hafði ávallt einbeittan vilja og
einhvern óskýranlegan neista sem
fylgdi honum til síðustu stundar.
Við fráfall afa er missir mömmu
okkar mikill þar sem hún og afi voru
mjög náin. Samband afa og mömmu
einkenndist af væntumþykju og
fórnfýsi, sem við viljum taka okkur
til fyrirmyndar.
Við þökkum afa fyrir allt sem
hann var okkur og kveðjum hann
með söknuði.
Minning hans lifir í hjarta okkar.
Elín Hrund og Eiríkur Steinn.
Þegar ég fór í sveitina til langafa
leyfði hann mér alltaf að spila á org-
elið og leika mér uppi á háalofti.
Hann leyfði mér líka alltaf að smíða
niðri í kjallara hjá sér og einu sinn
tálgaði ég spýtu með honum.
Langafi var alltaf rosalega góður við
mig.
Mér þykir vænt um þig, langafi.
Guð blessi þig.
Guðni Örvarsson.
Kær vinur, frændi og uppeldis-
bróðir er látinn eftir harða baráttu
við krabbamein. Eirsi frændi var
ekki þannig gerður að hann gæfist
upp fyrr en í fulla hnefana, en eitt
sinn skal hver deyja. Hann skildi
sáttur við Guð og menn aðfaranótt
15. júní sl. Hann var búinn að vera á
sjúkrahúsi frá því í október 2001.
Hann var alltaf með hugann fyrir
austan, á Votumýri. Nokkrar ferð-
irnar fóru börnin hans með hann
austur til þess að heimsækja sveitina
kæru og var hann nýkominn úr slíkri
ferð er kallið kom.
Við Eirsi vorum bræðrasynir og
frá 9–15 ára aldri var ég í fóstri hjá
Guðna, föðurbróður mínum, og Guð-
björgu, konu hans, foreldrum Eirsa.
Það var gott að vera þarna hjá þess-
ari góðu fjölskyldu. Eiríkur hafði þá
lært á orgel og spilaði gjarnan á
kvöldin og allir sungu með. Eirsi var
kirkjuorganisti í Ólafsvallakirkju í
tugi ára og stjórnaði kirkjukórnum.
Hann var listamaður af Guðs náð. Á
yngri árum meðan hann var á Laug-
arvatnsskóla teiknaði hann og skar
út mjög fallega hluti sem voru gefnir
ýmsum við hátíðleg tækifæri. Hann
lærði húsasmíði og var meistari í
sínu fagi. Hann reiknaði (teiknaði)
og lagaði fjölda húsa á Skeiðum og
síðar. Alltaf var vandað til verka.
Seinni ár gerði hann mikið af því að
gera við gömul húsgögn. Hann hefur
gert þau sem ný. Fyrir tveim árum
tók hann að sér að gera upp leiði afa
okkar og ömmu, keypti nýjan leg-
stein, fjarlægði gömul feyskin tré og
gerði upp leiðið. Þetta gerði hann að
mestu einn.
Lífið hjá frænda mínum var ekki
alltaf dans á rósum, en aldrei heyrði
ég frá honum æðruorð. Hann missti
bróður sinn í bílslysi og tvíburasonur
hans lenti í bílveltu og lamaðist fyrir
neðan mitti aðeins tólf ára gamall.
Dóttursonur hans lést í bílslysi er
hann var aðeins 16 ára. Það var mik-
ið lagt á þau hjónin Ellu og Eirsa en
þau létu þetta ekki á sig fá og enginn
sá þeim bregða þótt blæddi hið
innra. Þau báru harm sinn í hljóði.
Ég býst við að hið yfirvegaða skap
frænda míns hafi hjálpað honum þar
mikið.
Eirsi var tvíburi. Amma og afi
tóku hann að sér strax við fæðingu.
Þau arfleiddu hann svo að helmingi
jarðarinnar. Hann hóf síðan búskap
á jörðinni. Byggði öll hús frá grunni
á smekklegan hátt og hagkvæman.
Þeim Ellu búnaðist vel. Hún var
mikil og góð húsmóðir og gekk til
allra verka með honum, ásamt
börnum. Börnin þeirra þrjú fengu öll
góða menntun.
Síðasta vetur spjölluðum við Eirsi
mikið saman um lífið. Eitt sinn sagði
hann: „Ég var ekki bóndi í mér, ég
hefði getað hugsað mér annað starf,
t.d. útskurð, mér þótti gaman að
svona fínvinnu.“ Ég hef séð hluti eft-
ir hann sem eru hrein listaverk.
Eirsi frændi var tryggðatröll, hann
hafði mjög mikið skopskyn sem hann
brá oft fyrir sig, sér og öðrum til
hugarléttis. Það var gott í amstri
dagsins að geta séð spaugilegar hlið-
ar, ekki síst þegar dimmdi að.
Nú er frændi minn kær horfinn á
nýjar slóðir og veit ég að honum líð-
ur vel þar í félagsskap horfinna vina
og frænda. Megi Guð blessa Eirsa á
Votumýri, ég þakka honum alla vin-
semd liðinna ára.
Hvíl þú í friði, frændi,
Vilhjálmur Sigtryggsson.
Það er merkilegt þegar maður lít-
ur til baka og uppgötvar hvaða atvik
í lífinu hafa haft hvað mest áhrif á
mann í uppvextinum. Eitt af því sem
ég get nefnt er þegar ég varð þeirrar
gæfu aðnjótandi sem pjakkur að fá
að fara í sveit til Eiríks frænda míns
og Elínar frænku minnar eða Ellu og
Eissa á Votumýri eins og ég kallaði
þau ætíð. Það hefur varla verið burð-
ugur vinnumaður sem mætti í sveit-
ina, átta ára gamalt borgarbarnið.
En þessi heiðurshjón tóku svo sann-
arlega vel á móti frænda sínum og
strax frá upphafi var eins og maður
ætti sitt annað heimili á Votumýri. Í
minningunni er eins og það hafi allt-
af verið sól og brakandi þurrkur á
Votumýri. Öll fjölskyldan nýkomin
úr heyskap í kaffi í eldhúsinu hjá
Ellu að borða jólaköku og drekka
ískalda mjólk, mikið spaugað og
hlegið.
Eiríkur frændi minn var hæfi-
leikaríkur maður, bóndi og smiður
góður og spilaði listavel á orgel. Það
sem ég man best eftir í fari hans og
hafði hvað sterkust áhrif á mig var
hans græskulausa glettni og lífs-
gleði. Hann hafði mikla og góða
kímnigáfu og þegar ég heimsótti
hann síðast á sjúkrahúsið þar sem
hann háði lokaorrustu sína og veik-
indin höfðu leikið líkama hans grátt
skein glettnin og lífsgleðin ennþá úr
augum hans og við gerðum að gamni
okkar og hlógum. Þetta var nokkr-
um dögum áður en hann dó og hann
hafði þá hugarró og æðruleysi til að
bera sem mér hafði alltaf fundist
aðdáunarvert í fari hans. Um leið og
ég sendi öllum aðstandendum hans
samúðarkveðjur vil ég þakka frænda
mínum góð kynni og allar yndislegu
minningarnar frá æskuárum mínum.
Blessuð sé minning hans.
Óskar Baldursson.
Í dag verður til moldar borinn í
sinni ástsælu sveit, Skeiðum, Eiríkur
Guðnason, bóndi, trésmiður og org-
anisti á Votumýri. Eiríkur var okkur
bræðrum sem besti frændi þótt
óskyldur væri og sá sem einna lengst
hefur fylgt okkur á lífsleiðinni. At-
vikin höguðu því svo að Votamýri
varð okkar annað heimili allt fram á
unglingsár. Segja má að sú vinátta
og tryggð sem bundin var Votumýri
hafi átt sér langa sögu en upphafið
má rekja til vináttu afa okkar og
ömmu, Ísólfs Pálssonar og Þuríðar
Bjarnadóttur á Stokkseyri, við afa
og ömmu Eiríks, þau Eirík Magn-
ússon og Hallberu Bernhöft á Votu-
mýri. Sigríður Magnúsdóttir ljós-
móðir, systir Eiríks eldri, tók föður
okkar í fóstur og ól hann upp nánast
frá fæðingu ásamt manni sínum,
Guðna Árnasyni úr Selvogi. Tengslin
við Votumýri eiga sér því mjög djúp-
ar rætur.
Eiríkur Guðnason var einstakur
mannkostamaður. Því þarf ekki að
lýsa fyrir þeim sem þekktu hann og
reyndu. Þótt hann gerðist bóndi var
hugurinn ekki síður bundinn öðrum
verkefnum og áttu smíðar og annað
handverk sem og tónlistin þar sinn
sess. Sjálfsagt hefur Eiríkur gerst
bóndi af ljúfri skyldurækni eins og
algengt var á þeirri tíð en hann var
lærður smiður og hinn mesti völund-
ur á handverk. Einnig lærði hann
orgelleik hjá föður okkar og Páli
bróður hans og varð það til að
EIRÍKUR
GUÐNASON
ÆSKILEGT er að minningar-
greinum fylgi á sérblaði upp-
lýsingar um hvar og hvenær sá,
sem fjallað er um, er fæddur,
hvar og hvenær dáinn, um for-
eldra hans, systkini, maka og
börn, skólagöngu og störf og
loks hvaðan útför hans fer
fram. Ætlast er til að þessar
upplýsingar komi aðeins fram í
formálanum, sem er feitletrað-
ur, en ekki í greinunum sjálf-
um.
Formáli
minning-
argreina