Morgunblaðið - 23.10.2002, Qupperneq 2

FRÉTTIR
2 MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 2002 MORGUNBLAÐIÐ
Fylgstu
með
nýjustu
fréttum
www.mbl.isLárus Orri segir erfitt að sætta sig
við neikvæðni og niðurbrot / B4
Staðan í Meistaradeildinni
breyttist lítið / B2, B3
4 SÍÐUR
Sérblöð í dag
VEIRUSÝKING sem veldur hand-,
fót- og munnsjúkdómi hefur gert
vart við sig hjá ungum börnum á
höfuðborgarsvæðinu. Veiran er
mjög smitandi og eru dæmi þess að
öll börn í sömu dagvistun hafi
veikst. Þessi sjúkdómur er stundum
ranglega nefndur gin- og klaufa-
veiki, en sá sjúkdómur leggst ein-
göngu á klaufdýr.
Katrín Davíðsdóttir, trún-
aðarlæknir Leikskóla Reykjavíkur,
segir að þessi sýking komi alltaf
upp annað slagið, oft seinni part
sumars og á haustin. Þetta sé mjög
saklaus veiki sem leggist einkum á
ung börn. Þar sem hún sé mjög
smitandi og einkennin komi ekki í
ljós fyrr en nokkrum dögum eftir
smit séu dæmi þess að mörg börn
úr sama leikskóla eða hjá sömu
dagmóður smitist.
Katrín segir að börnin geti feng-
ið smáhita en önnur séu alveg hita-
laus. „Einkennin eru þau að börnin
fá litlar blöðrur í munninn, í lófa og
á iljar. Útbrotin geta komið fram
víðar, í kringum munninn og á fót-
leggjum. Þetta getur valdið svo-
litlum pirringi hjá krökkum, þau
geta átt erfitt með að borða og ver-
ið með óþægindi í munninum. Flest
börn eru þó hress með þessu og
sýna ekki mikil veikindamerki.
Þetta gengur yfir á nokkrum dög-
um,“ segir Katrín. Hún segir að
börn sem sýkist myndi mótefni
gegn veirunni sem endist ævilangt
og því fái fullorðnir ekki þennan
sjúkdóm.
Sjúkdómurinn oft ranglega
kallaður gin- og klaufaveiki
Haraldur Briem smitsjúkdóma-
læknir segir að hand-, fót- og
munnsjúkdómur sé oft ranglega
kallaður gin- og klaufaveiki sem sé
mjög bagalegt. Veiran sem valdi
sjúkdómnum heiti koxakkí og sé
ekki af sama stofni og veiran sem
valdi gin- og klaufaveiki sem legg-
ist á nautgripi og sauðfé.
Hand-, fót- og munnsjúkdómur
geti bæði borist í lofti og með saur.
Veiran geti verið í saur barna í
nokkurn tíma eftir að þau veikist
og því eigi foreldrar að gæta þess
að þvo hendur sínar og barnanna
sinna vel eftir að þau skipti um
bleiu á börnum sínum eða aðstoði
þau á salerninu.
Hand-, fót- og munn-
sjúkdómur gerir vart
við sig hjá börnum
Á FUNDI borgarráðs í gær var
samþykkt með fjórum atkvæðum R-
listans gegn þremur atkvæðum
sjálfstæðismanna að jafna leiguverð
íbúða í eigu Félagsbústaða frá og
með 1. desember.
Breytingin er til komin vegna
þess að tengja á leiguverð íbúða Fé-
lagsbústaða við fasteignamat í stað
kaupverðs áður. Vegna breyting-
anna hækkar leiguverð um 900
íbúða við jöfnunina en leiguverð 500
íbúða lækkar. Þá leggst auk þess í
desember 12% hækkun vegna
vaxtahækkana Íbúðarlánasjóð á
þær íbúðir sem lækka en ekki fyrr
en í mars á þær íbúðir þar sem
leiguverð hækkar.
Í bókun fulltrúa Sjálfstæðis-
flokksins í borgarráði segir að máls-
meðferð R-listans valdi leigutökum
meiri búsifjum en unnt sé að rök-
styðja með hækkun á vöxtum vegna
nýrra lána til félagslegs húsnæðis úr
1% í 3,5% í byrjun ársins 2001. Þá
segir í bókuninni að fulltrúar R-
listans hafi ranglega látið í veðri
vaka að þeim mætti þakka ákvörðun
ríkisstjórnar og Alþingis um að fella
niður skatta á húsaleigubætur. „Nú
hefur hagur leigutaka vegna skatta-
lækkunarinnar verið hrifsaður af
þeim með 12% hækkun leigu.“
Borgarráðsfulltrúar Sjálfstæðis-
flokksins vilja að félagsmálaráð
fylgist rækilega með áhrifum hækk-
unarinnar á einstaka leigutaka,
einkum barnmargar fjölskyldur. Þá
verði fylgst með áhrifum hennar á
félagsleg útgjöld borgarinnar og
það metið hvort skynsamlegra sé að
borgarsjóður axli hluta leigukostn-
aðar eða auki félagsleg útgjöld sín.
Fulltrúar R-listans ítrekuðu
ásetning sinn að jafna leigu á sam-
bærilegum íbúðum hjá Félagsbú-
stöðum og vöktu athygli á að rök-
semdir um réttmæti þess standi
óhaggaðar. Jöfnun leiguverðsins feli
í sér hækkun á leigu um 900 íbúða
en lækkun um 500 íbúða. Nái lækk-
unin einkum til stórra íbúða sem
keyptar hafi verið fyrir barnmargar
fjölskyldur.
Húsaleiga hjá Félags-
bústöðum almennt lág
Þá liggi fyrir að húsaleiga hjá Fé-
lagsbústöðum sé almennt lág og
undir þeim heimildum sem um slík-
ar íbúðir gildi hjá Íbúðalánasjóði.
Fyrir liggi að félagsmálaráð muni
fylgjast vel með stöðu þeirra sem
verði fyrir hækkun húsaleigu vegna
þeirra aðgerða sem samþykktar hafi
verið.
Umdeild breyting á leigu
Félagsbústaða samþykkt
Sjálfstæðismenn segja að niðurfelling skatta
á húsaleigubætur hafi verið hrifsuð burt
BORHOLUNNI á Þeistareykjum
var hleypt upp í gær og þykir hún
lofa mjög góðu, að sögn Hreins
Hjartarsonar framkvæmdastjóra
Orkuveitu Húsavíkur og stjórn-
arformanns Þeistareykja ehf., sem
standa að framkvæmdum á svæð-
inu.
Aðeins er rúmur mánuður frá því
að borun holunnar lauk en Hreinn
sagði að holan væri aflmeiri en
meðalháhitahola á Íslandi nú strax í
upphafi. Hann sagði að holan yrði
látin blása í vetur og að frekari nið-
urstöður um afl hennar ættu að
liggja fyrir eftir 3–4 mánuði.
Hreinn sagði að þegar væri farið
að huga að frekari borunum á
Þeistareykjasvæðinu. Engin
ákvörðun lægi fyrir um framhaldið,
en svæðið virtist vera mjög gott.
Morgunblaðið/Kristján
Karl Sveinsson hleypir holunni upp en Benedikt Steingrímsson frá Orkustofnun t.h. fylgist með mæli á hljóðdeyfi.
Kraftur
á Þeista-
reykjum
BORGARRÁÐ samþykkti á fundi
sínum í gær að styrkja fyrirhugaðar
framkvæmdir við uppsetningu fjöru-
tíu nýrra hjúkrunarrýma við hjúkr-
unarheimilið Eir. Styrkurinn, sem
nemur 30% af heildarverði, þó mest
180 milljónum króna, er háður því
skilyrði að full fjármögnun verkefn-
isins liggi fyrir.
Jafnframt fól borgarráð borgar-
stjóra að láta ganga frá samningi við
Eir um þátttöku Reykjavíkurborgar
þar sem komi fram gjalddagar
styrktarfjárhæðar og annað sem
máli skipti.
Borgin
styrkir Eir
GEIR H. Haarde fjármálaráðherra
segir að samstarf ríkisins og annarra
aðila um byggingu hjúkrunarheimila
á grundvelli laga um málefni aldr-
aðra og framkvæmdasjóðs aldraðra
hafi gefið mjög góða raun og því sé
ekkert sem mæli með því að kostn-
aðinum verði í auknum mæli vísað yf-
ir á ríkið.
Í síðustu viku veltu borgarfulltrú-
ar D- og R-lista vöngum yfir því á
fundi borgarstjórnar hvers vegna
gengið hefði verið út frá því í áraraðir
að ríkið ætti einungis að borga 40% af
byggingu hjúkrunarheimila þegar
því bæri lögum samkvæmt að greiða
85%.
Fjármálaráðherra segir að þessi
mál séu nú í sérstakri athugun innan
fjármálaráðuneytisins og heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytisins.
Vandinn sé sá að um þátttöku ríkis
gildi tvenn lög sem gjarnan sé vísað í
á víxl. Hann bendir á að langflest
hjúkrunarheimili hafi verið byggð á
grundvelli laga um málefni aldraðra
þar sem gert sé ráð fyrir 40% styrk-
framlagi úr framkvæmdasjóði aldr-
aðra.
Á grundvelli laga um heilbrigðis-
þjónustu hafi hins vegar ekki verið
byggð hjúkrunarheimili nema í fáum
undantekningartilfellum.
Davíð Á. Gunnarsson, ráðuneytis-
stjóri í heilbrigðisráðuneytinu, segir
að leiðirnar tvær sem rætt er um í
tengslum við þátttöku ríkis í bygg-
ingu sjúkrastofnana í samstarfi við
aðra aðila séu báðar réttar og jafn-
réttháar samkvæmt lögum. Í öðru til-
vikinu sé um að ræða ríkisstofnun en
í hinu tilvikinu stofnun þar sem fram-
lag ríkisins er í raun og veru styrkur.
Samkvæmt lögum um heilbrigðis-
þjónustu byggir ríkið sjúkrahús,
þ.m.t. hjúkrunarheimili, sem eru
byggð í samræmi við ákvörðun Al-
þingis um fjárveitingar til ákveðinna
heilbrigðisstofnana. Samkvæmt
þeim er sveitarfélagi skylt að láta
slíkri byggingu í té byggingarlóð og
greiða 15% af stofnkostnaðinum.
Davíð nefnir hér dæmi af Hátúns-
deild Landspítalans sem byggð var
með þessum hætti á sínum tíma. Í
slíkum tilvikum gilda um það sérstök
lög hvernig stjórn skuli skipuð þar
sem sveitarfélagið og starfsmenn
eiga sína fulltrúa en ráðherra skipar
formann.
Á hinn bóginn eru í gildi lög um
málefni aldraðra þar sem er að finna
mjög ólík ákvæði, að sögn Davíðs.
Samkvæmt þeim geta aðilar sem
hafa áhuga á að byggja hjúkrunar-
heimili fyrir aldraða fengið til þess
ákveðna styrki. Davíð segir að upp-
hafið að þessu fyrirkomulagi sé öfl-
ugt starf sjálfseignarstofnana á borð
við Dvalarheimili aldraðra sjómanna
og Grund. Hann bendir á að sam-
kvæmt lögum um málefni aldraðra
og í tengslum við framkvæmdasjóð
aldraðra séu engar kröfur á eignar-
aðild og framlagið teljist því í raun
styrkur. Engin ákvæði séu heldur í
lögum um að ríkið eigi fulltrúa í
stjórn.
Þátttaka ríkisins í byggingu hjúkrunarheimila í sérstakri athugun
Tvenn lög
eru í gildi
TVEIR jarðskjálftar urðu norðan
Öræfajökuls með skömmu millibili
um miðnættið í gær eftir tæplega
sólarhrings hlé. Fyrri skjálftinn var
2,2 á Richter kl. 11 mín. yfir mið-
nætti og annar upp á 1,4 á Richter
fylgdi í kjölfarið 43 sekúndum síðar.
Smáskjálftar
í gærkvöldi
♦ ♦ ♦