Morgunblaðið - 23.10.2002, Side 41
BRÉF TIL BLAÐSINS
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 23. OKTÓBER 2002 41
UMRÆÐUR um bólusetningar hafa
aukist gífurlega undanfarin ár í hin-
um vestræna heimi.
Ekki er það að ástæðulausu.
Flestir foreldrar láta bólusetja
börnin í þeirri trú að þau séu að gera
það besta fyrir börnin sín.
Fáir foreldrar fá upplýsingar frá
læknum um skaðann sem bólusetn-
ing getur valdið. Við erum búin að
kynna okkur málið og höfum komist
að því að aukaverkanir frá bólusetn-
ingu eru fjölbreyttar og margar.
Þær eru m.a. flogaveikikast, fötlun,
þarmabólga, ofnæmi, hár hiti, svefn-
truflanir, rofið augnsamband, sein-
þroski og jafnvel dauðsföll. Það er
nauðsynlegt að fylgjast vel með
barninu eftir bólusetningu, skrá all-
ar aukaverkanir niður.
Foreldrar eru sjaldan látnir vita af
heilbrigðiskerfinu, að það sé VAL að
bólusetja. Þegar foreldrar ákveða að
hafna bólusetningu, þurfa foreldrar
að skrifa undir að þeir beri ábyrgð á
barni sínu. Vill læknirinn skrifa und-
ir að barnið þitt skaddist ekki eftir
bólusetningu?
Nú á að fara að bólusetja fyrir
heilahimnubólgu C á Íslandi. Hvað
vitum við um þetta bóluefni? T.d.
stendur í vörulýsingu frá lyfjafyrir-
tækinu Baxter : „Varnaðarorð og
varúðarreglur: Ekki eru enn fyrir-
liggjandi upplýsingar um gagnsemi
bóluefnisins við að koma í veg fyrir
heilahimnu-bólgufaraldur“. Það er
eingöngu búið að nota bóluefnið í
Bretlandi og Írlandi síðan 1999 og
þar voru tilkynnt 16.000 tilfelli um
aukaverkanir skömmu eftir bólu-
setninguna. Við erum sem sagt
þriðja tilraunalandið. Í fréttunum 13.
okt.sl. var sagt að bólusetningin við
heilahimnubólgu C entist alla ævi.
En þetta bóluefni hefur eingöngu
verið notað í fjögur ár. Hvernig er
hægt að vita um langtímavirkni
þessa bóluefnis?
Það eru til upplýsingar um bólu-
setningar, þar sem læknar eru á
móti og með. Allir læknar vita að
engin bólusetning verndar 100%
gegn sjúkdómum. Erlendis eru
greiddar háar skaðabætur vegna
skaða eftir bólusetningu. Á rúmum
áratug hefur ríkistjórn Bandaríkj-
anna greitt tæpan milljarð dala í
skaðabætur til foreldra. Í Bandaríkj-
unum er til the FDÁs VAERS sem
tekur á móti 11.000 skráningum ár-
lega um aukaverkanir og slæm áhrif
bólusetninga, af þessu er 1% (112+)
dauðsföll vegna bólusetninga.
Berum við ekki ábyrgð á börnum
okkar?
Með þessum pistli erum við EKKI
að reyna að hræða fólk svo það láti
ekki bólusetja börnin, heldur að fá
fólk til kynna sér allar hliðar á mál-
inu áður en það tekur lokaákvörðun.
Við ráðleggjum öllum að leita sér
upplýsinga m.a. á
www.frennung.dk
www.vaccinationsforum.dk
www.909shot.com ,
www.thinktwice.com
http://landlaeknir.is/template1.-
asp?PageID=378#hvernig-
aukaverkanir
http://www.vaers.org/vaers.htm
http://www.wddty.co.uk
Okkur langar að heyra frá foreldr-
um sem láta ekki bólusetja börnin
sín.
Hugsið ykkur tvisvar um.
INGIBJÖRG BJÖRNSDÓTTIR,
Sæbóli 33, Grundarfirði,
srp64@binet.is,
STEFFAN PETERSEN,
srp64@binet.is,
SHELAGH SMITH,
goss@vdsl.is,
ANGELIQUE KELLEY,
angel_kelley@hotmail.com.
Bólusetningar –
þitt val
Frá Ingibjörgu Björnsdóttur:
MÉR blöskrar sú staðreynd sem
blasir við systur minni og þjóð-
félaginu í dag: Svo virðist sem börn
séu alin upp í gegnum GSM-síma á
Íslandi!
Systir mín sem á son sem er ný-
orðinn tíu ára og glímir við þá
ákvörðun og togstreitu að hann
langar í GSM-síma. Hann var
reyndar búinn að ákveða að kaupa
Playstation 2-tölvu með eldri bróð-
ur sínum fyrir afmælispeningana
sína en nú er erfitt að velja, besti
vinur hans og „allir vinirnir eru
komnir með síma“ eins og hann
orðar það.
Börnin virðast vera alin upp í
gegnum síma í dag, jú vegna þess
að það þarf að vera hægt að koma
því til skila að mömmu og pabba
seinkar og þau verða ekki komin
heim fyrr en klukkan 19:00 í kvöld
og því verður sonurinn að sækja
litla bróður í leikskólann klukkan
16:00.
Það þarf að minna á að læra
heima beint eftir skóla og hafa
snyrtilegt heima þegar mamma og
pabbi koma dauðþreytt heim.
Á flestum heimilum byrjar dag-
urinn á því að börnin eru vakin
klukkan 7:00, þá þarf að bursta
tennur, klæða yngstu börnin, reka
á eftir þeim eldri, smyrja nesti og
borða morgunmat, allt í mesta flýti,
til að ná í skóla og vinnu fyrir
klukkan 8:00. Börnin þurfa því að
vera án foreldra sinna frá klukkan
8:00 að morgni til klukkan 19:00 að
kvöldi, sem gerir ellefu tíma á ein-
um sólarhring, fyrir utan að tíu ára
börn þurfa tíu tíma svefn á sólar-
hring og fara því að sofa klukkan
21:00. Ef við leggjum þá saman eru
þetta þrír tímar sem barnið er með
foreldrum sínum.
Ég spyr: Hvert stefnir eiginlega
þjóðfélag okkar þegar við erum far-
in að verja aðeins þremur tímum á
dag með börnum okkar?
Einhver myndi kannski segja að
þetta væri ýkt dæmi, en ég er viss
um að það eru þó nokkuð margir
foreldrar sem þurfa að horfast í
augu við þessa staðreynd; þurfa að
fara á námskeið til að sinna kröfum
og hraða neysluþjóðfélagsins til að
vera fullvirk í því eða vinna lengur
frameftir og þurfa því að koma
skilaboðum til barna sinna í gegn-
um GSM-síma og eru því tilneydd
eða finnst það sjálfsagt að þau séu
með svoleiðis tæknitól. Jú, því að
það eru hvort sem er „allir vinirnir
komnir með síma“.
Hvað á systir mín að gera, á hún
að leyfa syni sínum að kaupa GSM-
síma þar sem „allir vinirnir eru
komnir með síma“?
Þess má geta að hún vinnur 75%
vinnu, hún er að byrja á tölvu-
námskeiði og pabbinn vinnur
myrkranna á milli til að eiga fyrir
GSM-símum fyrir alla fjölskylduna.
Ætti hún að taka sjálfstæða og
siðferðislega ákvörðun og leyfa
syninum að kaupa ekki síma, eða á
hún að láta stjórnast af barninu og
markaðshyggjunni sem stjórnar
þessu svokallaða „lögmáli markað-
arins“ sem tröllríður öllum og boða
skýr skilaboð til barnanna; að þau
verði að fá síma eins og hinir og síð-
ast en ekki síst til að vita hvar
mamma og pabbi eru, þar sem þau
eru aldrei heima.
Fyrir utan allt saman hefur nú
þegar komið í ljós, að GSM-símar
geta valdið krabbameini! Hvað þá
hjá börnum með óþroskaðan og
ófullmótaðan heila.
Því spyr ég: Er gemsauppeldi á
Íslandi?
VILMAR H. PEDERSEN,
Eyjabakka 14, Reykjavík.
Gemsauppeldi?
Frá Vilmari H. Pedersen:
MIKIÐ hefur verið ritað og rætt um
virkjanaframkvæmdir og stóriðju
hér á landi á undanförnum mánuð-
um. Fámennur hópur mótmælenda
sem kalla sig umhverfisverndar-
sinna hefur verið
áberandi í þjóð-
félaginu, en sem
betur fer eru
hagsmunir þjóð-
arinnar og jarðar-
innar hafðir að
leiðarljósi. Í
Brundtland
skýrslunni eru
ríki heimsins
hvött til þess að
nýta endurnýjanlega orku, þar með
talið óvirkjað vatnsafl, alls staðar í
heiminum.
Gróðurhúsaáhrif eru talin eitt al-
varlegasta vandamál sem steðjar að
mannkyninu. Um allan heim keppast
menn nú við að vinna gegn þessari
þróun. Þótt þessi vá blasi við mann-
kyninu heldur eftirspurn eftir orku
áfram að aukast. Mengunarlausir
orkugjafar eru því mikilvægari en
nokkru sinni fyrr til þess að sjá fyrir
þörfum okkar.
Aukin rafmagns- og álframleiðsla
hér á landi er því skynsamleg í bar-
áttunni gegn gróðurhúsaáhrifum á
jörðinni. Raforkunotkun til álfram-
leiðslu í heiminum byggist að stórum
hluta á raforku vinnslu með kolum,
sem er skelfilegur mengunarvaldur.
Við nýtingu helstu jökuláa og háhita-
svæða hér á landi til rafmagnsfram-
leiðslu færi minna en 2% af flatar-
máli landsins undir orkumannvirki.
Allir landsmenn hljóta að vilja leggja
sitt af mörkum til þess að minnka
gróðurhúsaáhrifin eins og kostur er.
Mikil vá steðjar hins vegar að líf-
ríki sjávar umhverfis landið og ættu
öll umhverfisverndarsamtök hér á
landi að beina kröftum sínum að því
máli. Mengunin frá kjarnorkuendur-
vinnslustöðinni í Sellafield á Eng-
landi er með öllu óásættanleg fyrir
okkur Íslendinga. Víða um lönd hef-
ur reynst erfitt að finna hentuga los-
unarstaði fyrir geislavirkan úrgang.
Hefur þá iðulega verið á það ráð
brugðið að koma honum fyrir á hafs-
botni.
Það hefur verið eitt helsta bar-
áttumál íslenskra stjórnvalda í al-
þjóðlegu starfi að umhverfismálum
að gripið verði til markvissra alþjóð-
legra aðgerða til að draga úr og
stöðva mengun hafsins frá land-
stöðvum, því að um 80% af mengun
sjávar eru rakin til ýmissa athafna á
landi. Því er það krafa mín og allra
hugsandi umhverfisverndarsinna að
öll samtök, hverju nafni sem þau
nefnast, veiti íslenskum stjórnvöld-
um stuðning í þessu máli.
Það skelfir mig og fleiri, að í byrj-
un þessarar aldar sjást þess lítil
merki frá helstu ráðamönnum
heimsins að tekið verði á umhverf-
ismálum af festu og einurð eins og
nauðsyn krefur. Jöfnun auðs í heim-
inum er eitt af frumskilyrðum fyrir
góðum árangri í umhverfismálum,
en sjálfselska og eigingirni mann-
skepnunnar virðist ætla að ráða ríkj-
um um ókomna tíð. Hundruðum
milljóna er eitt í einn hval (Keikó) á
meðan milljónir barna deyja úr
hungri. Að öllum líkindum verður
þessi öld sú síðasta hjá mannkyninu í
óbreyttri mynd. Þessi staðhæfing
kemur frá öllum helstu vísindamönn-
um heims, það húmar að kveldi hjá
okkur jarðarbúum.
ODDGEIR ÞÓR ÁRNASON,
garðyrkjutæknifræðingur,
Esjugrund 52, Kjalarnesi.
Húmar
að kveldi
Frá Oddgeiri Þór Árnasyni:
Oddgeir Þór
Árnason
HINN 16. október sl. var grein á for-
síðu Morgunblaðsins með fyrirsögn-
inni „Milljónir barna svelta í hel ár-
lega“. Þarna er Jesús á meðal þeirra
og hann kallar til okkur: „Hjálpið
mér, ég er svo svöng.“ Um þetta má
lesa í Matteus 25:31-46.
Svo las ég einnig auglýsingu um
veisluhald Íslendinga í sjónvarps-
dagskrá: Brúðkaup, afmæli, skírn,
ferming, útskrift, erfidrykkja,
kokkteilboð, jólahlaðborð o.s.frv.
Endurgreiðsla: 150.000 krónur
hámark.
Ég get ímynda mér að um hverja
einustu helgi allt árið um kring sé
eitthvað af þessum veislum í gangi
fyrir meira eða minna um 150.000.
Það kostar hins vegar aðeins 950
krónur á mánuði að hjálpa einu barni
í Afríku!
Ég veit að margir Íslendingar eru
í samtökum á borð við SOS, ABC,
Borne-fonden, sem hjálpa börnum í
vanþróuðum löndum. En því miður
ekki nógu margir. Það eru mörg þús-
und manns hér á landi sem hafa
meira en nóg til að hjálpa einum eða
tveimur af þessum sveltandi börn-
um. En það vantar viljann og þess
vegna þurfa svo mörg börn að deyja
úr hungri daglega.
Þetta er ekki aðeins vandinn á Ís-
landi heldur um allan heim. Þetta er
kallað afskiptaleysi (apathy). En fólk
hér á að vera kristið.
Ég byrjaði með eitt barn fyrir 24
árum, en í dag eru það fleiri. Samt er
ég aðeins á örorkubótum, sem eru
ekki einu sinni nóg handa mér. En
um leið og ég tek að mér eitt barn í
viðbót hjálpar Drottinn mér með það
sem vantar, bæði handa mér og
börnunum mínum. Ef viljinn til að
hjálpa er fyrir hendi sér Drottinn
um allt hitt.
Ég veit því af eigin raun að það er
einnig til mikil fátækt hér á Íslandi
og búin að vera nokkuð lengi, með
yfir 30.000 Íslendinga fyrir neðan
fátæktarmörk. Það er ríkisstjórninni
að kenna, af því að Ísland er núna
meðal fimm ríkustu landa heims.
Það er svo sannarlega engin ástæða
fyrir þessari miklu fátækt hérna.
En eins lengi og ríkisstjórn vill
alls ekki gera neitt í þessu máli, ætti
Rauði kross Íslands að safna mán-
aðarlega fyrir þennan hóp fólks sem
hefur ekki einu sinni fyrir mat eða
læknishjálp.
Þetta er ríkisstjórninni til hábor-
innar skammar, það ætti öllum að
vera ljóst.
Vakna þú, Ísland, því að einn góð-
an veðurdag kemur að skuldadög-
um.
SONJA R. HARALDS,
Bakkakoti, Reykjavík.
Fátækt – böl mannkynsins
Frá Sonju R. Haralds:
S
n
a
ig
e
:
G
æ
ð
a
g
ri
p
u
r
á
g
ó
ð
u
ve
rð
i.
..
Gerð RF-315 hvítur
HxBxD = 173x60x60 cm
Kælir/frystir: 229+61 ltr.
Kælivél Danfoss, kælimiðill R600A,
orkuflokkur “A“, hávaði 40 dB(A)
ÓTRÚLEGT VERÐ
57.990,- stgr.
2ja ára ábyrgð og fullkomin
varahluta- og viðgerðarþjónusta.
Snaigé kæli- og frystiskápar fást
í mörgum gerðum og stærðum,
hvítir, metalic og stál.
ASKALIND 3 - KÓPAVOGI - SÍMI: 562 1500
KÆLI- OG FRYSTISKÁPAR