Morgunblaðið - 23.01.2003, Blaðsíða 30
30 FIMMTUDAGUR 23. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Hallgrímur B. Geirsson.
Styrmir Gunnarsson.
Framkvæmdastjóri:
Ritstjóri:
STOFNAÐ 1913
Útgefandi: Árvakur hf., Reykjavík.
Aðstoðarritstjórar:
Karl Blöndal, Ólafur Þ. Stephensen.
Fréttaritstjóri:
Björn Vignir Sigurpálsson.
„Ég var orðinn fimmtíu og
tveggja ára og 120 kíló þegar ég
tók þá örlagaríku ákvörðun að við
svo búið skyldi ekki standa. Árum
saman hafði ég verið alltof feitur
og allar tilraunir til að léttast til
frambúðar höfðu reynst árang-
urslausar. Ég vann að vísu nokkr-
ar orrustur og léttist töluvert en
að lokinni hverri þeirra færðist
víglínan hægt og sígandi til baka
og ég varð stöðugt þyngri.“
Þannig hljóðar upphaf kafla er
ber heitið Reynslusaga Ásmundar
Stefánssonar, í nýrri bók sem Ás-
mundur Stefánsson, hagfræðing-
ur og fyrrverandi forseti ASÍ,
hefur skrifað í samvinnu við Guð-
mund Björnsson lækni. Bókin ber
heitið Þú getur grennst og breytt
um lífsstíl og er væntanleg á
næstu dögum í útgáfu Vöku
Helgafells.
Eingöngu kolvetna-
snautt fæði
Árið 1997 fór Ásmundur á hinn
svonefnda Atkins-megrunarkúr,
sem felur í sér að borða eingöngu
kolvetnasnautt fæði, og náði hann
góðum árangri. „Það var ekki
fyrsta skipti sem ég gerði tilraun
til að megra mig en í þetta sinn
skilaði hún mér stórfelldum og
varanlegum árangri. Ég var á
þessum tíma kominn í 120 kíló en
náði mér á tólf mánuðum niður
um 36 kíló. Í dag er ég á milli 85
og 90 kíló. Það sveiflast svolítið til
og frá eftir því hvað ég gef eftir,
t.d. í kringum jólin en ég held
mér í þokkalegu jafnvægi,“ segir
Ásmundur í samtali við Morgun-
blaðið.
Í bókinni er m.a. að finna
reynslusögu Ásmundar af megr-
unarkúrnum og ýmsar ráðlegg-
ingar. Útskýringar Guðmundar
Björnssonar á hvað býr að baki
megrunaraðferðinni og hvað beri
að varast á grundvelli læknis-
fræðinnar. Fjallað er um næring-
arfræði og mikilvægi breyttra
lífshátta og loks leggur Margrét
Þóra Þorláksdóttir matgæðingur
fram fjölda uppskrifta með þess-
um megrunarkúr, sem byggist
einkum á því að borða helst kjöt,
fisk og grænmeti en sneiða hjá
kartöflum og öðrum kolvetnarík-
um mat.
Ásmundur segir tilurð bókar-
innar þá að hann hafi á sínum
tíma tekið saman lítinn bækling
um megrunaraðferðina sem hann
reyndi og kennd er við banda-
ríska lækninn Robert C. Atkins.
„Sú samantekt hefur farið nokkuð
víða í ljósriti því nokkuð margir
höfðu sambandi við mig og báðu
mig um að fá punkta um þennan
kúr. Það var að vissu leyti kveikj-
an að því að mér fannst að ástæða
gæti verið til að gefa þetta út á
bók. Þegar í ljós kom að Guð-
því. Ég get borðað eins
ég vil, svo lengi sem é
ekki kolvetnaríkan mat.“
Margir voru tortryg
– Þetta hefur verið um
kúr og er skemmst að
gagnrýni sem Jón Bragi
son prófessor varð fyri
hann sagði frá reynslu
kolvetnasnauðu mataræ
nokkrum árum. „Þetta
deildur kúr en umræða
verið að snúast töluver
Ásmundur. „Fyrir ekk
mörgum árum var þetta e
umdeildur kúr heldur for
kúr en í dag held ég að
ekki hægt að halda því
svo sé. Ég held að afstað
sem fjalla um þessi mál
breytt frá því sem áður v
kúr er í dag viðurkenn
ein af aðferðunum til
grenna sig. Fullyrðing
hversu lífshættulegt þetta
hjaðnað mjög mikið. Þótt
nema þrjú ár síðan Jó
kynnti reynslu sína af þ
held ég að það verði ek
deilur um þessa bók.
Reynslan hefur leitt í
þessar hættur sem me
verið að halda fram h
reynst eins sannreynanl
ýmsir töldu sem fóru fram
umræðu.“
– Hafðir þú áhyggjur
þessu kynnu að fylgja hæ
„Ég hafði í fyrstu á
áhyggjur vegna þess að
voru tortryggnir og ég ge
ig þau mistök þegar ég b
kúrnum að ég fór ekki
isskoðun og fór ekki ei
kólesterólmælingu, sem é
sé mjög skynsamlegt að
þegar það er að byrja á þ
hef hins vegar tvisvar far
rannsókn eftir að ég b
mundur Björnsson læknir var
tilbúinn að vinna að verkefninu
með mér fannst mér sjálfsagt að
ráðast í þetta,“ segir Ásmundur.
Enginn vandi að grennast
Í bókinni lýsir Ásmundur ár-
angrinum af Atkins-aðferðinni
m.a. með þessum orðum: ,,Ég
reyndi þessa nýju leið. Ég snið-
gekk kolvetni en neytti fitu og
eggjahvítuefna að vild. Árangur-
inn lét ekki á sér standa. Ég
grenntist og hélt áfram að grenn-
ast. Þann tíma sem ég var að
grennast leið mér alltaf vel. Ég át
eins og mig langaði til. Ég fann
aldrei til þreytu, var ekki pirr-
aður umfram venju og aldrei
svangur. Það reyndist einfaldlega
enginn vandi að grennast.“ Hann
var spurður hvað þessi megrunar-
aðferð fæli í sér.
„Það eru þrjár aðferðir til að
grennast,“ svarar Ásmundur.
„Það er í fyrsta lagi hægt að fara
í algert svelti og óhætt er að
segja að hver einasti maður sem
þjáist af offitu hafi ítrekað reynt
að finna megrunaraðferð sem
skilar árangri. Ég hafði margoft
reynt það, náði kannski af mér 10
til 12 kílóum og var ánægður með
sjálfan mig í nokkra mánuði en
svo fór ég að þyngjast aftur og í
hvert einasta skipti endaði ég
þyngri en ég var þegar ég byrjað
megrunina. Þetta er í rauninni sú
hefðbundna aðferð sem almennt
er ennþá verið að mæla með að
fólk noti.
Önnur aðferð er að fara í mikla
brennslu með því að stunda öflugt
líkamsræktarstarf. Mörg dæmi
eru um að fólk hafi náð af sér
kílóum með þeim hætti og sumum
hefur tekist að gera það varan-
lega. Í líkamsræktinni er líka oft-
ast lögð áhersla á breytt mat-
aræði, því þetta snýst allt um að
breyta heildarmynstrinu, ekki
bara einstökum þætti.
Þriðja leiðin er svo einfaldlega
að skera kolvetnamagnið niður.
Það virkar í rauninni til megr-
unar með mjög hliðstæðum hætti
og þegar menn eru að svelta sig
heilu hungri en munurinn er bara
sá að maður er saddur þegar
þessari aðferð er fylgt. Það gerir
auðveldara fyrir svona græðgis-
menn eins og mig að takast á við
þetta vegna þess að það er mér
mikið átak að vera hungraður.
Með því að beita þessari aðferð,
þá kemst ég ósköp einfaldlega hjá
Ásmundur Stefánsson lýsir baráttu
árangursríkum megrunarkúr í n
Léttist um
36 kíló á
einu ári
„Ég get borðað eins mikið
vetnaríkan mat,“ segir Ás
Ásmundur Stefánsson hagfræðingur átti um ára-
bil við offitu að stríða. Fyrir 5 árum reyndi hann
svonefndan Atkins-megrunarkúr með þeim ár-
angri að hann er 30–40 kílóum léttari í dag en
hann var þegar hann ákvað að gera eitthvað rót-
tækt í sínum málum. Ásmundur lýsir þessari
reynslu í bók sem hann skrifaði með Guðmundi
Björnssyni lækni.
’ Sniðgekk kol-vetni en neytti fitu
og eggjahvítuefna
að vild. ‘
Bókin er sameiginlegt ver
Stefánssonar og Guðmund
læknis.
ELYSÉE-SAMKOMULAGIÐ
40 ÁRA
Frakkar og Þjóðverjar fögnuðu þvíí gær að fjörutíu ár eru liðin fráundirritun Elysée-samkomu-
lagsins. Samkomulagið, sem kennt er
við forsetahöllina frönsku, var undirrit-
að í París af Charles de Gaulle Frakk-
landsforseta og Konrad Adenauer
kanslara Þýskalands og innsiglaði sögu-
legar sættir þjóðanna er tekist höfðu á í
tveimur heimsstyrjöldum fyrr á öldinni.
Í samkomulaginu fólst að þjóðirnar
ákváðu að leggja deilur sínar til hliðar
og vinna í staðinn sameiginlega að upp-
byggingu og umbyltingu Evrópu.
Það má færa rök fyrir því að fátt hafi
haft meiri áhrif á þróun Vestur-Evrópu
á síðastliðnum áratugum en samstarf
Frakka og Þjóðverja innan Evrópusam-
bandsins. Aðildarríkjum Evrópusam-
bandsins hefur fjölgað eftir því sem árin
liðu og þau eru nú fimmtán talsins.
Samt er ljóst að mikilvægar ákvarðanir
um þróun og stefnu sambandsins eru
enn að miklu leyti teknar á fundum
kanslara Þýskalands og forseta Frakk-
lands.
Á síðustu árum hefur hins vegar ekki
farið á milli mála að samstarf þjóðanna
er ekki eins náið og það lengi var.
Frakkar og Þjóðverjar hafa ekki verið
samstiga í öllum málum er varða fram-
tíð ESB. Að hluta til er það til marks um
þann mikla árangur er náðst hefur.
Engum dettur lengur í hug að Frakk-
land og Þýskaland ráðist hvort á annað.
Það er útilokað. Markmiðið um að
tengja ríkin það nánum böndum að stríð
væri óhugsandi er orðið að veruleika.
Þess vegna þykir það ekki lengur til-
tökumál ef Frakka og Þjóðverja greinir
á um einhver mál. Það ógnar ekki stöð-
ugleika og friði í Evrópu fremur en
ágreiningur á milli Bretlands og Frakk-
lands.
Þegar ESB-ríkin voru einungis sex
talsins var eðlilegt að Þýskaland og
Frakkland mynduðu þungamiðju sam-
bandsins. Eftir því sem aðildarríkjun-
um hefur fjölgað hafa hagsmunir aðild-
arríkjanna orðið fjölbreytilegri. Mörg-
um þykir ekki sjálfgefið lengur að tvö
ríki, þótt mikilvæg séu, ráði ferðinni í
jafnmiklum mæli og raun ber vitni. Að
auki hafa hugmyndir Frakka og Þjóð-
verja ekki alltaf farið saman. Innan
skamms munu tíu ný ríki fá aðild að
Evrópusambandinu. Þar með mun enn
draga úr hlutfallslegu vægi Þýskaland
og Frakklands.
Á fjörutíu ára afmæli Elysée-sam-
komulagsins er ljóst að Frakkar og
Þjóðverjar stefna að því að efla enn
frekar hið nána samstarf þjóðanna og
hafa sameiginlega áhrif áfram á þróun
Evrópusambandsins. Það er táknrænt
að í tilefni afmælisins skuli ekki einung-
is leiðtogar ríkjanna heldur allir þing-
menn frönsku og þýsku þjóðþinganna,
sem og ráðherrar ríkisstjórna ríkjanna,
hafa átt sameiginlega fundi í París.
Leiðtogarnir lögðu áherslu á að tengsl
Þýskalands og Frakklands væru ekki
einungis vináttutengsl heldur væru ör-
lög ríkjanna samofin. Ákveðið hefur
verið að halda reglulega sameiginlega
ríkisstjórnafundi og stefnt er að tvö-
földu ríkisfangi allra Frakka og Þjóð-
verja í framtíðinni. Andi Elysée-sam-
komulagsins er enn til staðar. Aðstæð-
ur eru hins vegar breyttar.
SAMTÍMALISTASAFN Í MIÐBORGINNI
Í vor verður opnað alþjóðlegt samtíma-listasafn við Laugaveginn, en sam-
starf hefur tekist á milli borgarinnar og
Péturs Arasonar um að setja á stofn safn
utan um listaverkaeign hans og konu
hans, Rögnu Róbertsdóttur. Í frétt í
blaðinu í gær kemur fram að undirbún-
ingur að þessu verkefni hefur staðið yfir í
nokkurn tíma en eins og Stefán Jón Haf-
stein, formaður menningarmálanefndar
borgarinnar, segir þar hefur tilfinnan-
lega vantað samtímalistasafn í borginni
og því er það mikið gleðiefni að samn-
ingar skuli takast um að opna stærsta
safn erlendrar samtímalistar hér á landi
fyrir almenningi.
Í safninu eru verk eftir marga þekkt-
ustu frumherja hins alþjóðlega listheims
á tuttugustu öld, en sérstaða safns Pét-
urs og Rögnu felst einmitt í erlendu
verkunum þar sem íslensk söfn hafa
hingað til ekki séð sér fært að fjárfesta
svo nokkru nemi í erlendri myndlist.
Eins og Pétur bendir á er þetta því í
„fyrsta skipti sem list eftir mjög þekkta
erlenda listamenn fær að sjást í návígi
við íslenska list“. Það leikur enginn vafi á
því að safnið brúar það bil í íslenskri
myndlistarmenningu sem hvað síst hefur
verið sinnt, þótt ávinningur og sérstaða
myndlistarsögu lítillar þjóðar eins og
okkar hafi án efa mun meiri þýðingu í
samhengi við sögu umheimsins. Heildar-
framlag borgarinnar til þessa verkefnis
nemur 14 milljónum á ári, auk þátttöku í
kostnaði við nauðsynlegar breytingar á
húsnæðinu í upphafi.
Full ástæða er til að fagna þeirri fram-
sýni sem menningarmálanefnd sýnir með
þessum samstarfssamningi. Formaður
nefndarinnar segir réttilega að safn af
þessu tagi skipti miklu máli fyrir menn-
ingarlandslag borgarinnar, en nokkuð
hefur borið á umræðu um hnignun mið-
borgarinnar að undanförnu. Pétur vísar
einnig til þess hversu návígið við Ný-
listasafnið geri þennan hluta miðborg-
arinnar spennandi fyrir myndlistarunn-
endur, en Nýlistasafnið hefur einmitt
staðið í samningaviðræðum við borgina
að undanförnu um aukin framlög til að
standa straum af flutningum safnsins á
síðasta ári, auk viðræðna við Listasafn
Reykjavíkur um varðveislu listaverka-
eignar þess, sem er umtalsverð og segir
töluverða sögu um listsköpun ákveðins
hóps íslenzkra myndlistarmanna á síð-
ustu áratugum. Með auknum stuðningi
við Nýlistasafnið gæti borgin haldið
áfram á sömu braut og stuðlað að því að
það grasrótarstarf sem þar er unnið
héldist með ákjósanlegum hætti í hend-
ur við uppfræðslu á sviði samtímalista í
safninu á Laugaveginum.
Því má ekki gleyma að listalíf flestra
samfélaga hefur í gegnum aldirnar mót-
ast mjög af framsýni og stórhug list-
unnenda, á borð við Pétur og Rögnu, og
listamanna sjálfra, svo sem þeirra fjöl-
mörgu sem gefið hafa Nýlistasafninu
verk sín í gegnum tíðina. Það er ekki
nema eðlilegt að samfélagið þekkist
óeigingjarnt framlag þessa fólks með
því að standa straum af því að koma
þeim menningarverðmætum sem það
hefur staðið vörð um fyrir almennings-
sjónir. Með samningi borgarinnar við
Pétur Arason hefur Listasafni Reykja-
víkur verið tryggt samstarf við safn
hans, sem er mikill fengur fyrir safnið.
Varðveislusamningur um safneign Ný-
listasafnsins gæti orðið til þess að efla
starfsemi Listasafnsins enn frekar, auk
þess sem þá væri loksins tryggt að búið
sé að þeim verðmætum sem þar liggja
með viðunandi hætti.