Morgunblaðið - 28.01.2003, Blaðsíða 4

FRÉTTIR
4 ÞRIÐJUDAGUR 28. JANÚAR 2003 MORGUNBLAÐIÐ
EKIÐ var á 10 ára dreng á leið
yfir gangbraut við Seljaskóga í
Breiðholti laust fyrir kl. 8 í gær-
morgun. Að sögn lögreglunnar í
Reykjavík slasaðist drengurinn
ekki alvarlega en hann hlaut
meiðsl á mjöðm og rispaðist í
andliti. Hann var fluttur með
sjúkrabifreið á Landspítala –
háskólasjúkrahús.
Talsvert var um óhöpp í um-
ferðinni í Reykjavík í gær.
Tvær bifreiðir lentu í árekstri á
Sæbraut snemma í gærmorg-
un. Nota þurfti tækjabíl
Slökkviliðs höfuðborgarsvæðis-
ins til að klippa bílflak utan af
einum slösuðum og var hann
fluttur á slysadeild vegna
eymsla í hálsi.
Ekið á barn
við gangbraut
KAUPFÉLAG Hrútfirðinga á
Borðeyri í Strandasýslu er ekki
lengur í rekstri en félaginu var
veitt heimild til nauðasamninga
um áramót. Skuldir félagsins
nema alls um 57 milljónum
króna. Að sögn Björns Jóhann-
essonar hdl. á Ísafirði, umsjón-
armanns samninganna, býðst
félagið til að greiða kröfuhöfum
sínum 28% af þeim fjárhæðum
sem þeir eiga kröfu á. Lægri
kröfur en 20.000 verði þó
greiddar að fullu. Hann segir
að félagið hafi selt eignir í ágúst
í fyrra, þ.m.t. veitingaskálann á
Brú. Björn segir að Kaupfélag
Hrútfirðinga á Borðeyri hafi
með nauðasamningsumleitun-
um komist hjá því að fara í
gjaldþrot. Segir hann félagið
áfram verða til og takist nauða-
samningar geti það farið aftur í
rekstur. Til að nauðasamningar
takist verður tiltekinn hluti
kröfuhafa að samþykkja tilboð
félagsins en atkvæði verða
greidd um tilboð félagsins til
kröfuhafa hinn 25. febrúar
næstkomandi.
Kaupfélagið
á Borðeyri í
nauðasamn-
ingum
KONA var flutt á slysadeild með sjúkrabifreið
eftir að bifreið hennar lenti á ljósastaur í Ártúns-
brekku síðdegis í gær. Meiðsl hennar voru þó
minniháttar að sögn lögreglunnar í Reykjavík.
Bifreið hennar lenti út af og festist konan í flak-
inu. Kalla þurfti til tækjabifreið Slökkviliðs höf-
uðborgarsvæðisins til að ná henni út. Tildrög
slyssins eru óljós.
Óhappið hafði þau áhrif á ökumann aðvífandi
bifreiðar, að hann hemlaði en fékk þá tvær bif-
reiðir aftan á sig svo úr varð þriggja bíla árekst-
ur. Mikið eignatjón hlaust af vegna atvikanna
tveggja og talsverðar umferðartafir, en slysið
varð á annatíma. Lögreglan var um klukkutíma
að ljúka störfum á slysstað.
Morgunblaðið/Júlíus
Ók á ljósastaur og slasaðist í Ártúnsbrekku
EFTIRLITSSTOFNUN EFTA
(ESA) hefur stefnt íslenska ríkinu
fyrir EFTA-dómstólinn og krefst
þess að dómstóllinn lýsi því yfir að ís-
lenska ríkið brjóti gegn reglum um
Evrópska efnahagssvæðið með því
að krefjast hærri flugvallarskatta í
millilandaflugi en í innanlandsflugi.
„Ég er mjög ósáttur við þessa af-
stöðu ESA vegna þess að það hefur
enginn kvartað eða gert athuga-
semdir við þessa mismunandi gjald-
töku og það sýnir auðvitað hversu
ósveigjanlegt þetta kerfi er,“ segir
Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra og hafnar því að skattlagning-
in skekki samkeppnisstöðu. Þá sé
ESA að ganga lengra en Evrópu-
sambandið geri gagnvart eigin aðild-
arríkjum.
Samkvæmt upplýsingum frá
Flugmálastjórn Íslands er skattur-
inn sem um ræðir 1.250 krónur í
millilandaflugi en 165 krónur í innan-
landsflugi. Árið 2001 runnu 670
milljónir til ríkisins með þessari
skattheimtu, þar af voru 616 millj-
ónir vegna millilandaflugs.
„Enginn kvartað“
ESA heldur því fram að Ísland
brjóti gegn EES-samningnum þar
sem skattar sem innheimtir eru fyrir
innanlandsflug og flug til Grænlands
og Færeyja séu lægri en vegna
skatta af flugi milli Íslands og ann-
arra landa innan EES. Í þessu felist
brot gegn 36. grein samningsins sem
kveður á um að engin höft skuli vera
á frelsi til að keppa um þjónustu inn-
an EES. Málið er ekki nýtt af nálinni
en árið 1998 gerði Eftirlitsstofnun
EFTA formlega athugasemd vegna
málsins.
Sturla Böðvarsson samgönguráð-
herra segir að reglur EES snúist um
að tryggja samkeppni og jafna að-
stöðu. „Það hefur enginn kvartað
undan þessu kerfi okkar nema emb-
ættismenn hjá ESA. Kerfið er byggt
upp til að skapa tekjur fyrir flug-
málaáætlun sem er að stærstum
hluta varið til uppbyggingar á innan-
landsflugvöllum og til flugöryggis-
mála. Við höfum ekki talið að það
raski samkeppnisstöðu þótt það sé
annar flugvallarskattur í millilanda-
flugi en í innanlandsflugi,“ segir
hann.
Þar sem misháir skattar raski í
raun ekki samkeppnisaðstæðum hafi
íslensk stjórnvöld ekki verið tilbúin
til að fallast á að breyta skattheimt-
unni. Sturla bendir á að í Skotlandi
sé sambærilegur mismunur á flug-
vallarsköttum en ESB hafi ekki talið
ástæðu til að grípa til aðgerða vegna
þess. Þá séu íslensk flugfélög ekki að
notfæra sér lægri gjaldheimtu á inn-
anlandsflugvöllum til að fljúga í sam-
keppni við önnur flugfélög á EES.
„Ef það væri svo, þá væri þetta eðli-
leg athugasemd,“ segir hann. Að-
spurður um lægri skatta á flug frá
Íslandi til Grænlands og Færeyja,
segir Sturla að sú ákvörðun byggist
á íslenskum lögum og hafi m.a. verið
ætlað að auðvelda flug til jaðar-
svæða. Erlend flugfélög hafi ekki
gert athugasemdir við þetta og hann
telji þessa ráðstöfun ekki raska sam-
keppnisstöðu.
Fellst ekki á rök íslenskra
stjórnvalda
Í stefnu ESA kemur m.a. fram að
stofnunin fellst ekki á þau rök ís-
lenskra stjórnvalda að ekki sé hægt
að bera saman innanlands- og milli-
landaflug. Ekki sé deilt um að aðild-
arríki EES ráði sjálf skattheimtu á
flugvöllum sínum en þá verði að
gæta að því að hún brjóti ekki gegn
reglum EES. Íslenska ríkisstjórnin
hafi á hinn bóginn haldið því fram að
skattheimta á flugvöllum falli ekki
undir EES-samninginn. Á það fellst
ESA ekki. Þá telur ESA að fjarlægð
landsins frá öðrum löndum EES
skipti ekki máli heldur hljóti mis-
munandi skattheimta að byggjast á
því að á flugvöllunum sé veitt mis-
munandi þjónusta. Íslensk stjórn-
völd hafi ekki sýnt fram á slíkt og
miðað við eðli skattheimtunnar sé
erfitt að sjá hvernig þjónustan geti
verið mismunandi. Frá því ESA
gerði fyrst formlega athugasemd við
skattheimtuna árið 1998 hafa íslensk
stjórnvöld rætt við stofnunina og
leitað sátta, nú síðast fyrir helgi.
Aðspurður um hvað gerist fallist
EFTA-dómstóllinn á röksemdir
ESA segir Sturla: „Við skulum ekki
hrapa að niðurstöðu fyrirfram. Það
hlýtur að vera vottur af heilbrigðri
skynsemi á þessum bæjum.“ Alltof
snemmt sé að velta því fyrir sér
hvort skattur vegna millilandaflugs
yrði lækkaður eða skattur á innan-
landsflug hækkaður.
616 milljónir af millilandaflugi
Deilan snýst um flugvallargjald
sem lagt er á farþega í millilanda- og
innanlandsflugi. Opinber gjöld sem
innheimt eru af millilandaflugi eru
lendingargjald, flugvallargjald og
vopnaleitargjald. Lendingargjald
miðast við þyngd flugvéla en flug-
vallar- og vopnaleitargjald er lagt á
hvern brottfararfarþega. Flugvall-
argjald er 1.250 krónur í millilanda-
flugi en 165 krónur í innanlandsflugi.
300 króna vopnaleitargjald er ein-
ungis lagt á farþega í millilandaflugi.
Langstærstur hluti millilanda-
flugs fer um Keflavíkurflugvöll og
eru tekjur vegna millilandaflugs að
stærstum hluta innheimtar þar. Að
sögn Heimis Más Péturssonar, upp-
lýsingafulltrúa Flugmálastjórnar Ís-
lands, nam gjaldtaka vegna milli-
landaflugs tæplega 616 milljónum
árið 2001 en um 54 milljónum af inn-
anlandsflugi. Þetta fé rennur til flug-
málaáætlunar og að sögn Heimis
Más fékk Keflavíkurflugvöllur út-
hlutað 64 milljónum úr þeim sjóði ár-
ið 2000 en meginhluti fjármunanna
hafi runnið til uppbyggingar á innan-
landsflugvöllum.
Sturla segist telja réttlætanlegt að
farþegar um Keflavíkurflugvöll
greiði fyrir uppbyggingu á innan-
landsflugvöllum og fyrir bætt flug-
öryggi, enda noti þeir flugvellina
talsvert á ferðum sínum um landið.
Samkvæmt upplýsingum frá
Ferðamálaráði Íslands er áætlað að
árið 2001 hafi 295.000 ferðamenn
komið til landsins og að tekjur af
þeim hafi numið 37,7 milljörðum. Af
þeirri upphæð voru 14,8 milljarðar
vegna fargjalda en 22,9 milljarðar
vegna útgjalda þeirra innanlands.
Miðað við þetta voru tekjur af hverj-
um ferðamanni að meðaltali um
130.000 krónur, þar af um 78.000 kr.
vegna útgjalda þeirra á Íslandi. Að-
spurður um hvort það gæti borgað
sig að lækka flugvallargjöld og
freista þess að auka flugumferð og
þar með tekjur af ferðamönnum,
segir Sturla að það veiti ekkert af
þessum tekjum til að standa undir
rekstri flugvalla í landinu. Það kunni
vel að vera að flugumferð myndi
aukast en hann hafi ekki séð óyggj-
andi vísbendingar um slíkt.
Sturla Böðvarsson segir misháa flugvallarskatta ekki skekkja samkeppnisstöðu
Enginn kvartað nema
embættismenn ESA
FARÞEGUM Flugleiða til og frá Íslandi fjölgaði
um 2,7% á síðasta ári, þótt sætaframboð félagsins
hafi verið 15% minna en 2001. Í fréttatilkynningu
frá Flugleiðum kemur fram að fækkun farþega
sem fylgdi minna framboði hafi öll komið fram
meðal farþega á leið yfir Norður-Atlantshaf með
stuttri viðkomu á Keflavíkurflugvelli, en þeim hafi
fækkað um 27,6%.
„Í heild fækkaði farþegum í millilandaflugi
Flugleiða á árinu 2002 úr tæplega 1.360 þúsund á
árinu 2001 í tæplega 1.200 þúsund eða um 11,7%.
Vegna minna framboðs varð sætanýting hins veg-
ar 0,7 prósentustigum betri en 2001, en hún var
72,1% að meðaltali á árinu,“ segir í tilkynningunni.
Í frétt Flugleiða segir að vegna breyttra að-
stæðna í alþjóðaflugi, sem meðal annars megi
rekja til atburðanna 11. september, hafi eitt af
meginmarkmiðum í rekstri félagsins á árinu verið
að draga úr hlutfalli farþega í vélum félagsins sem
eru á leið yfir hafið, en auka hlutfall þeirra sem
ferðast til og frá Íslandi.
Farþegum fjölgaði í febrúar
Á árinu í heild voru farþegar á leiðum til og frá
landinu, þ.e. Íslendingar á leið til útlanda og er-
lendir ferðamenn á leið til Íslands, 61% af heild-
arfarþegafjöldanum, en á árinu 2001 var þetta
hlutfall 52%.
Farþegum sem áttu erindi til Íslands eða frá Ís-
landi fjölgaði um 12,8% í desember, en þeim sem
fljúga yfir Norður-Atlantshafið um Ísland í vélum
Flugleiða fækkaði um 23,1%. Farþegum í milli-
landaflugi Flugleiða fækkaði í heild um 3,9% í des-
ember í samanburði við sama mánuð 2001. Þeir
voru 66.934 nú en voru 69.655 í desember 2001.
Farþegum á almennu farrými fækkaði um 5% en á
viðskiptafarrými fjölgaði farþegum um 14,1%.
„Líkt og á undanförnum mánuðum er samsetn-
ing farþegahópsins hagkvæmari en var á árinu á
undan, en í desember voru farþegar á leiðum til og
frá Íslandi 63% af heildarfjölda farþega á móti
54% á árinu á undan. Í desember minnkaði sæta-
framboð Flugleiða um 8,4% og salan um 6,1%, sem
leiddi til þess að sætanýting var í mánuðinum 1,6
prósentustigi betri en í desember 2001. Hún var
64,2% í desember í ár, en 62,6% á árinu á undan,“
segir í tilkynningu frá Flugleiðum.
Farþegum í innanlandsflugi Flugfélags Íslands
fjölgaði í desember um 2,8%, úr 17.448 farþegum í
fyrra í 17.940 í ár, en sætanýting félagsins jókst
um 1 prósentustig.
Sætaframboð hjá Flugleiðum minnkaði um 15% í fyrra og nýting batnaði
Farþegum fjölgaði um 2,7%