Morgunblaðið - 29.11.2003, Blaðsíða 13

VIÐSKIPTI/ATHAFNALÍF
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 29. NÓVEMBER 2003 13
Í OKTÓBERMÁNUÐI voru fluttar
út vörur fyrir 15,8 milljarða króna og
inn fyrir 18,6 milljarða króna fob.
Vöruskiptin í október voru því óhag-
stæð um 2,8 milljarða króna en í
október í fyrra voru þau hagstæð um
1,9 milljarða. Um er að ræða áttunda
mánuðinn í röð sem halli mælist á
vöruskiptum við útlönd en afgangur
reyndist flesta mánuðina í fyrra.
Fyrstu tíu mánuði ársins voru
fluttar út vörur fyrir tæpa 152,9
milljarða króna en inn fyrir 167,1
milljarð króna fob. Halli var því á
vöruskiptunum við útlönd sem nam
14,2 milljörðum króna en á sama
tíma árið áður voru þau hagstæð um
12,9 milljarða. Vöruskiptajöfnuður-
inn var því 27,1 milljarði lakari en á
sama tíma árið áður.
Mesti halli síðan árið 2000
Fara þarf aftur til ársins 2000 til
að finna meiri halla á vöruskiptajöfn-
uði en verið hefur í ár en þá var hall-
inn ríflega 30 milljarðar króna á
fyrstu tíu mánuðum ársins, að því er
fram kemur í morgunkorni Íslands-
banka.
Verðmæti vöruútflutnings fyrstu
tíu mánuði ársins var 152,9 milljarð-
ar sem er samdráttur upp á 7,4% frá
sama tímabili árið áður. Sjávarafurð-
ir voru 62% alls útflutnings og var
verðmæti þeirra 9% minna en á sama
tíma árið áður. Mestur samdráttur
varð í verðmæti fiskimjöls, frysts
fisks og saltfisks en á móti kom að
aukning varð í verðmæti útflutts lýs-
is.
Í október síðastliðnum voru fluttar
út vörur fyrir 15,8 milljarða króna í
mánuðinum og inn fyrir 18,6 millj-
arða króna. Verðmæti útflutnings
dróst saman um 17% frá október í
fyrra til október í ár og þar af dróst
verðmæti sjávarafurða saman um
20%, að því er fram kemur í morg-
unkorni Íslandsbanka.
Verðmæti útfluttra iðnaðarvara
var 4% minna á föstu gengi en á sama
tíma árið áður. Útflutningur á áli
dróst saman en á móti kom aukning á
útfluttu kísiljárni, að því er fram
kemur í frétt frá Hagstofu Íslands.
Verðmæti vöruinnflutnings fyrstu
tíu mánuði ársins var 167,1 milljarð-
ur eða 9,3% meira á föstu gengi en á
sama tíma árið áður. Mest aukning
varð í innflutningi á fjárfestingarvör-
um, fólksbílum, flutningatækjum til
atvinnurekstrar og neysluvörum en á
móti kom að kaup á flugvélum, reikn-
uð á föstu gengi, urðu 5,8 milljörðum
minni í ár en í fyrra.
Hallinn á vöruskipt-
um 14,2 milljarðar




  



  

 

    
  





 !""# 
$








 

   






  
  

 




   
       





!

 "!#


 !
 "

# $
$
%

!


$
  $!
%

&' "

& 



( 
 
 )




&

&!   '   (


      

 

 *+ +,-.
/ /,//
0 01-2

. 1.*-
  


3--+/
/* 10/0



3 ,**.
.+ /.2/

 
1 1/0/
. ,213
3 -,*1
0 322/


 
 
 
 32 ./3-
- -1+1

  ,-./
 




 3 11*0
/3 *3./



3 ,+1+
.+ /133

 
.+ 3+-0
- ./,*
3 1*12
. .*-+

 

 ! 
!"

 




4125
6*..5
4125
43,-5
4//35
 "
 
6.+/5
63-5
 6/05
6135

  613*5

6025
4,*15



#$%&'
()
*

+

),#*-

      
 


(7
!'!

'


8




STÖKUR ehf. á Akureyri hafa
keypt allt hlutafé Loðskinns
Sauðárkróki ehf. af Kaupþingi
Búnaðarbanka hf. Í samkomulagi
vegna kaupanna, sem undirritað
var í fyrrakvöld, eru fyrirvarar
um niðurstöður áreiðanleikakönn-
unar og samþykki bankastjórnar
Kaupþings Búnaðarbanka.
Í tilkynningu frá Stökum og
Kaupþingi Búnaðarbankanka
segir að fyrirvörunum skuli rutt
úr vegi fyrir 12. desember næst-
komandi. Þrátt fyrir fyrirvarana
hafa Stökur nú þegar tekið við
stjórn fyrirtækisins og hefur
Ormarr Örlygsson, framkvæmda-
stjóri Staka, tekið við fram-
kvæmdastjórn Loðskinns Sauðár-
króki.
Búnaðarbanki Íslands stofnaði
Loðskinn Sauðárkróki árið 1999
eftir gjaldþrot samnefnds fyrir-
tækis. Yfirtók bankinn þá eignir
og rekstur þrotabúsins og hefur
rekið fyrirtækið sem skuldaskila-
eign undanfarin ár. Í tilkynning-
unni segir að ítrekað hafi verið
reynt að selja fyrirtækið, en án ár-
angurs fyrr en
nú.
Ormarr Ör-
lygsson segir
að ákvörðun
hafi ekki verið
tekin um
hvernig rekstri
Loðskinns
Sauðárkróki
verði hagað til
framtíðar. Hálfum mánuði verði
varið í að fara yfir rekstur og
efnahag fyrirtækisins og ákvörð-
un verði tekin í framhaldi af því.
Ormarr segir að staðan í
skinnaiðnaðinum sé bærileg.
Nokkur niðursveifla hafi verið
undanfarið en það sjái fyrir end-
ann á því. Reksturinn á Akureyri
hafi gengið ágætlega. Hann vill
ekki upplýsa hvaða verð Stökur
greiða fyrir Loðskinn Sauðár-
króki.
Stökur ehf. á meirihluta hluta-
fjár í Skinnaiðnaði hf. á Akureyri.
Hjá því fyrirtæki starfa um 65
manns og um 40 manns hjá Loð-
skinni Sauðárkróki.
Stökur kaupa
Loðskinn
Sauðárkróki
Kaupþing Búnaðarbanki hefur
ítrekað reynt að selja
Ormarr Örlygsson
FJÁRMÁLAEFTIRLITIÐ (FME)
tilkynnti í gær að ákvörðun kæru-
nefndar hefði fellt úr gildi ákvörðun
FME frá 16. júní sl. um að leggja
bann við að Fjárvernd-Verðbréf hf.
stundi starfsemi erlendis.
Fjárvernd kærði ákvörðun FME
til kærunefndar og felldi hún ákvörð-
unina úr gildi 26. nóvember sl. sam-
kvæmt lögum um opinbert eftirlit
með fjármálastarfsemi.
Í tilkynningu FME er tekið fram
að samkvæmt lögum skuli fjármála-
fyrirtæki sem hyggst stunda starf-
semi á Evrópska efnahagssvæðinu
tilkynna Fjármálaeftirlitinu það fyr-
irfram. Að uppfylltum tilteknum skil-
yrðum sendir Fjármálaeftirlitið slíka
tilkynningu áfram til fjármálaeftirlita
viðeigandi landa. Jafnframt er tekið
fram að Fjárvernd-Verðbréf hf. hafi
ekki sent slíka tilkynningu til Fjár-
málaeftirlitsins.
Breytir litlu fyrir Fjárvernd
Ingólfur Arnarson, framkvæmda-
stjóri Fjárverndar, segir þetta breyta
litlu fyrir starfsemi Fjárverndar.
Fjárvernd hafi lagt fram kæruna á
sínum tíma til að eyða ákveðinni rétt-
aróvissu. Ekki standi til að Fjárvernd
sæki um heimild til að stunda við-
skipti erlendis að svo stöddu en fyr-
irtækið hafi nú sama rétt í viðskiptum
og önnur fjármálafyrirtæki.
Kærunefnd um
Fjárvernd-Verðbréf
Mega stunda
starfsemi
erlendis
ÚR VERINU
ÁRSÞING Farmanna- og fiski-
mannasambands Íslands mótmælir
hverskonar sértækum aðgerðum
stjórnvalda við úthlutun aflahlut-
deildar og bendir á að hlutdeild smá-
báta í afla hafi aukist jafnt og þétt en
sú aukning verið tekin frá öðrum.
„Slík mismunun er með öllu ólíðandi.
Sú línuívilnun sem nú er í um-
ræðunni myndi enn auka forréttindi
smábáta á kostnað annarra skipa-
flokka. Þingið skorar því á stjórn-
völd að láta af þeirri undanlátsstefnu
við smábáta sem stunduð hefur verið
undanfarin ár,“ segir í ályktun
þingsins sem lauk í gær.
Í ályktuninni segir jafnframt að
með lögfestu ákvæði í stjórnarskrá
um að auðlindir sjávar séu sameign
þjóðarinnar sé erfitt að færa rök sem
dugi fyrir leiguframsali aflaheimilda
innan fiskveiðiársins. Lagði þingið
áherslu á að þeim, sem hafi yfir afla-
heimildum að ráða, skuli skylt að
nýta þær og að um leigu á kvóta sé
ekki að ræða. Taka verði sérstaklega
á þeim tilvikum sem upp komi ef skip
stöðvist vegna ófyrirsjáanlegra at-
vika.
Jafnframt krafðist þingið þess að
að stjórnvöld skýri nú þegar reglur
um hámarks yfirráð aflahlutdeildar,
þannig að einstök fyrirtæki geti ekki
í skjóli óskýrra reglna og með beinni
eða óbeinni aðild að öðrum fyrir-
tækjum haft yfirráð yfir aflahlut-
deild sem sé langt umfram þau við-
miðunarmörk sem sett hafa verið í
einstökum tegundum.
Þingið fagnaði gagnrýnum við-
brögðum stjórnvalda við gerræðis-
legum ákvörðunum stjórnenda fjár-
málafyrirtækja við að skara eld að
eigin köku en mótælti því að sömu
stjórnvöld hafi í engu sinnt eða
spornað við þeirri græðgislegu
eignamyndun sem orðið hafi til í
skjóli stjórnvalda á grundvelli laga
um stjórn fiskveiða og óverðskuldað
fært einstaklingum hundruð, jafnvel
þúsundir, milljóna í vasann.
Sjómannaafslátturinn haldi
Þá mótmælti þingið harðlega öll-
um áformum um skerðingu eða af-
nám á svokölluðum sjómannaaf-
slætti. „Það vekur furðu að flestir
stjórnmálamenn sem tjá sig um mál-
ið tala af slíkri vanþekkingu að með
ólíkindum er. Sjómannaafslátturin
er og hefur verið hluti af kjörum sjó-
manna í yfir 40 ár.“
Ennfremur gerði þingið þá kröfu
að greitt verði af öllum launum sjó-
manna í séreignalífeyrissparnað,
enda sjómenn eina stétt launamanna
sem ekki njóti þeirra sjálfsögðu rétt-
inda í lífeyrismálum.
Eins lagði þingið áherslu á að veið-
arfærarannsóknir verði stórefldar
með nýjustu tækni sem völ er á, svo
sem neðansjávarmyndavél og öðrum
hátæknibúnaði. Lagði þingið til að
þeir fjármunir sem inn komi vegna
svokallaðs Hafró-kvóta verði alfarið
nýttir til veiðarfærarannsókna. Þá
skoraði þingið á stjórnvöld að sjá til
þess að hvalveiðar hefjist í atvinnu-
skyni eigi síðar en árið 2006.
Árni Bjarnason var á þinginu end-
urkjörinn forseti FFSÍ til næstu
tveggja ára.
Undanláts-
semi við smá-
báta mótmælt
EIMSKIP hefur
ákveðið að nýta
kauprétt í janúar á
næsta ári og kaupa
Dettifoss, kaup-
verðið er um 1,3
milljarðar króna.
Dettifoss hefur verið
á þurrleigu með
kaupréttarheimild
frá árinu 2000.
Gámaskipið Detti-
foss var tekið í þjón-
ustu Eimskips í októ-
ber 2000 um leið og
umtalsverðar breyt-
ingar voru gerðar á siglingakerfi
félagsins. Dettifoss hefur ásamt
systurskipi sínu Goðafossi þjónað
Evrópuhöfnum vikulega á sk. norð-
urleið (Reykjavík, Eskifjörður,
Þórshöfn, Rotterdam, Hamborg,
Árósar, Gautaborg og Fredrik-
stad).
Dettifoss sem er 165 metrar að
lengd, hefur 17.034 tonna burðar-
getu og er smíðaður í Danmörku
1995.
„Skipið er, ásamt Goðafossi,
stærsta og fullkomnasta gámaskip
sem rekið hefur verið á Íslandi til
þessa. Boðið er upp á farþegaflutn-
inga yfir sumartímann í systurskip-
unum Dettifossi og Goðafossi,“ seg-
ir meðal annars í frétt frá Eimskip.
Skipstjóri á Dettifossi er Matth-
ías Matthíasson og yfirvélstjóri
Geir Geirsson. Dettifoss er fimmta
skipið með því nafni í flota Eim-
skips.
Eimskip nýtir
kauprétt á Dettifossi
FÆREYAR og Evrópusambandið
hafa náð tvíhliða samkomulagi um
fiskveiðar á næsta ári. Í samkomu-
laginu felst gagnkvæmur samingur
um veiðar á kolmunna.
Færeysk skip fá að veiða 45.000
tonn af kolmunna innan lögsögu
ESB, en Evrópusambandið fær að
veiða 16.000 tonn innan lögsögu
Færeyja. Jafnframt fá Færeyingar
að veiða 3.065 tonn af botnfiski,
9.840 tonn af makríl, 1.160 tonn af
síld, 10.000 tonn af loðnu, 9.000
tonn af brislingi og hrossamakríl
og 18.000 tonn af spærlingi innan
lögsögu ESB. Á móti fær ESB að
veiða 3.240 tonn af djúpsjávarfiski,
6.300 tonn af karfa, 5.000 tonn af
þorski og ýsu, 14.860 tonn af öðr-
um botnfisktegundum og 4.469
tonn af makríl. Að mestu leyti er
um að ræða endurnýjun á þeim
sem samningi sem verið hefur í
gildi
Færeyjar semja við
ESB um kolmunna