Morgunblaðið - 11.12.2003, Blaðsíða 10
FRÉTTIR
10 FIMMTUDAGUR 11. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
ÁRNI M. Mathiesen sjávarútvegs-
ráðherra sagði á Alþingi í gær að
með frumvarpi sínu um línuívilnun
væri ekki verið að draga úr mögu-
leikanum á að styrkja byggðir með
byggðakvóta. „Þvert á móti verða
þeir möguleikar meiri en þeir voru
áður og markvissari,“ sagði hann.
Árni mælti fyrir frumvarpinu á Al-
þingi í gær, en þar er lagt til að tekin
verði upp línuívilnun fyrir dagróðra-
báta, enda sé lína beitt í landi. „Þá er
lagt til að aukin verði heimild til að
koma byggðarlögum til aðstoðar
með úthlutun sérstakra aflaheimilda
standi þau höllum fæti vegna al-
menns samdráttar í sjávarúvegi eða
vegna skerðingar aflaheimilda til
skipa sem þaðan hafa verið gerð út
og landað afla,“ segir ennfremur í at-
hugasemdum frumvarpsins.
Fram kom í umræðum á Alþingi í
gær að mörgum þingmönnum þótti
frumvarpið óljóst. Til að mynda
sagði Kristinn H. Gunnarsson, þing-
maður Framsóknarflokksins, að
ekki væri ljóst hvort verið væri að
skerða byggðakvóta með frumvarp-
inu eða ekki. Sagði hann að af þeim
sökum hefðu framsóknarmenn sett
fyrirvara við þann hluta frumvarps-
ins sem varðaði byggðakvóta. Þau
mál yrðu skoðuð betur í sjávarút-
vegsmálanefnd þingsins.
Jón Bjarnason, þingmaður
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, fullyrti hins vegar að með
frumvarpinu væri verið að skerða
byggðakvóta. Hann kvaðst ekki
skilja hvernig sjávarútvegsráðherra
ætlaði að komast í gegnum um-
ræðuna um þetta frumvarp með því
að halda öðru fram. „Kannski gleyp-
ir Framsókn við svona einföldum
málflutningi. Það á eftir að koma í
ljós.“
Allbærilegt samkomulag
Einar K. Guðfinnsson, þingflokks-
formaður Sjálfstæðisflokksins, sagð-
ist vonast til þess að allbærilegt
samkomulag myndi nást um frum-
varpið á þingi en Steinunn K. Pét-
ursdóttir, varaþingmaður Frjáls-
lynda flokksins, sagði frumvarpið
ómögulegt hvernig sem á það væri
litið. Lúðvík Bergvinsson, þingmað-
ur Samfylkingarinnar, sagði að
veruleikinn í þessu máli væri fyrst
og fremst sá að ríkisstjórnin hefði
ekki lengur tök á þingmeirihlutan-
um. Hann sagði að ríkisstjórnin
hefði ekki þolað þá
pressu sem upp hefði
komið vegna umræð-
unnar um línuívilnun
og „þess vegna varð
ríkisstjórnin að fylgja
því sem nokkrir hátt-
virtir þingmenn kröfð-
ust, þ.e. að færa afla-
heimildir til
Vestfjarða,“ sagði
hann. „Og það kannski
segir meira um stöðu
ríkisstjórnarinnar en
nokkuð annað.“ Hann
sagði það fásinnu að
verið væri að bjarga
einhverjum byggðar-
lögum með frumvarpinu. Það kæmi
aðeins nokkrum byggðarlögum til
góða.
Jóhann Ársælsson,
þingmaður Samfylking-
arinnar, sagði frum-
varpið heldur ekki
merkilegt. „Þetta frum-
varp er svo sem ekki
merkilegt í röð enda-
lausra breytinga sem
hafa verið gerðar í
gegnum tíðina á þessu
fiskveiðistjórnunar-
kerfi. Þær eru gerðar
vegna þess að stefnan
er byggð á óréttlæti og
mismunun. Henni hefur
verið þröngvað fram
undir fölskum formerkj-
um og henni er stöðugt
mótmælt.“ Hann sagði að samþykkt
frumvarpsins myndi ekki leysa deil-
una um fiskveiðistjórnunarkerfið.
Sjávarútvegsráðherra mælti fyrir frumvarpi um línuívilnun á Alþingi í gær
Áhöld um hvort frumvarpið
skerði byggðakvóta eða ekki
Morgunblaðið/Ásdís
Þingmennirnir Einar Oddur Kristjánsson, Bjarni Benediktsson og Gunnar Birgisson fylgjast með umræðum.
Árni M. Mathiesen
FJÁRMÁLARÁÐHERRA, Geir
H. Haarde, lagði fram á Alþingi í
gærkvöld frumvarp um að sjó-
mannaafsláttur yrði felldur niður.
Lagt er til að hann verði felldur
niður í jöfnum áföngum á tíma-
bilinu frá 1. janúar 2005 til 1. jan-
úar 2008. Miðast frumvarpið við að
sjómannaafslátturinn lækki um
25% á hverju ári frá 2005 og falli
niður frá og með 2008.
Í greinargerð frumvarpsins seg-
ir að sjómannaafslátturinn þyki
ekki í takt við tímann eða ríkjandi
viðhorf í skattamálum. „Eðlilegt er
að um kjör sjómanna sé samið í
frjálsum samningum milli þeirra
og viðsemjenda þeirra. Er frum-
varpið lagt fram í aðdraganda
kjarasamninga sjómanna en samn-
ingar fyrir stóra hópa þeirra renna
út í ársbyrjun 2004. Ríkisstjórnin
telur rétt að af hennar hálfu liggi
fyrir á Alþingi mörkuð stefna
varðandi afnám sjómannaafsláttar-
ins þannig að samningsaðilar geti
haft hana til hliðsjónar í viðræðum
sínum.“
Hefur minnkað að raungildi
Í greinargerð segir einnig að
upphaf sjómannaafsláttarins megi
rekja allt aftur til ársins 1954 þeg-
ar lögfestur var annars vegar svo-
nefndur hlífðarfatafrádráttur og
hins vegar fæðisfrádráttur.
Ákvæði laganna hafi síðan tekið
töluverðum breytingum í áranna
rás. „Sakir þess hve þetta fyr-
irkomulag hefur lengi tíðkast þyk-
ir eðlilegt að afnám sjómannaaf-
sláttar eigi sér stað í nokkrum
áföngum eins og fram kemur í
frumvarpinu.“ Þá segir að sjó-
mannaafslátturinn hafi minnkað að
raungildi undanfarin ár vegna
fækkunar sjómanna og er áætlað
að hann nemi um 1,1 milljarði
króna árið 2004.
Frumvarp um afnám sjómannaafsláttar lagt fram
Verði felldur niður
í áföngum til 2008
Úreltur/12
EFNAHAGS- og viðskiptanefnd
Alþingis leggur til að samþykkt
verði lagafrumvarp um að virð-
isaukaskattur af hljóðbókum verði
lækkaður úr 24,5% í 14%. Í áliti
nefndarinnar segir að sanngirn-
isrök styðji þá breytingu. Með
henni verður skatthlutfallið á
hljóðbókum hið sama og á bókum
almennt. Hljóðbækur eru lesið
efni, sem gefið er út á diskum, tón-
snældum eða öðrum þeim miðli
sem nýtist til hlustunar. Þeir sem
nota hljóðbækur eru einkum aldr-
aðir, sjóndaprir og blindir sem og
lesblindir.
Magnús Þór Hafsteinsson, þing-
maður Frjálslynda flokksins,
mælti fyrir frumvarpinu á Alþingi
fyrr í vetur. Efnahags- og við-
skiptanefnd leggur til að frum-
varpið verði samþykkt, eins og áð-
ur segir, og að lögin öðlist gildi 1.
janúar 2004.
Virðisaukaskattur af hljóðbókum lækki
STURLA Böðvarsson samgöngu-
ráðherra sagði í fyrirspurnartíma á
Alþingi í gær að stjórnvöld hefðu
ekki í hyggju að
beita beinum
styrkjum eða
sértækum að-
gerðum til að
halda uppi milli-
landaflugi frá
Akureyri. Kom
þetta fram í svari
hans við fyrir-
spurn Hlyns
Hallssonar, vara-
þingmanns Vinstrihreyfingarinnar
– græns framboðs. Spurði Hlynur
ráðherra m.a. að því hvort stjórnöld
hygðust kanna leiðir til að stuðla að
beinu millilandaflugi frá Akureyri í
ljósi þess að flugfélagið Grænlands-
flug hefði hætt slíku flugi.
Sturla sagði að millilandaflug
yrði ekki stundað nema fyrir því
væru rekstrarlegar forsendur.
„Svar mitt er því að stjórnvöld hafa
ekki í hyggju að beita beinum
styrkjum eða sértækum aðgerðum
til að millilandaflug verði stundað
frá Akureyri,“ sagði hann. „Telji
flugfélag, hvaða nafn sem það ber,
markaðslegar forsendur fyrir milli-
landaflugi frá Akureyri munu
stjórnvöld fagna því og greiða götu
þess félags sem mest má vera, sam-
anber fyrirgreiðsluna við Græn-
landsflug, en það félag fékk öll þau
leyfi og undanþágur sem það ósk-
aði.“
Styrkja ekki
millilanda-
flug frá
Akureyri
Sturla Böðvarsson
ÖNUNDUR S. Björnsson,
varaþingmaður Samfylkingar-
innar, hefur lagt fram á Al-
þingi tillögu til þingsályktunar
um úttekt á stöðu kornræktar
á Íslandi. Meginefni tillögunn-
ar er eftirfarandi: „Alþingi
ályktar að fela landbúnaðar-
ráðherra að skipa fimm manna
nefnd til að kanna með hvaða
hætti megi stórauka kornrækt
til fóðurgerðar á Íslandi, þann-
ig að hún verði samkeppnisfær
við niðurgreitt innflutt korn.
Nefndin geri tillögur um hve
mikið korn sé raunhæft að
rækta innanlands og hvað þurfi
til svo að hægt sé að stunda
kornrækt sem aðalbúgrein. Þá
leggi nefndin mat á hag-
kvæmni þess að rækta fóður-
korn á íslandi og gildi þess fyr-
ir atvinnulífið.“
Hefur alla burði til að
vera sjálfstæð búgrein
Í greinargerð segir m.a. að
kornrækt hafi verið stunduð í
áratugi á Íslandi. Þar segir að
miklir vaxtarmöguleikar séu í
fóðurkornsframleiðslu og að
greinin hafi alla burði til þess
að vera sjálfstæð búgrein. En
til þess þurfi hún að verða sam-
keppnisfær við innflutta fram-
leiðslu. Ennfremur er bent á að
hún njóti lítils stuðnings hér á
landi.
„Efling greinarinnar er
þjóðfélagslega hagkvæm bæði
þegar litið er til gjaldeyris-
sparnaðar og landnýtingar.
Hún eykur fjölbreytni atvinnu-
lífs í byggðum landsins og at-
vinnumöguleika bænda að
sama skapi. Um leið eru færð
störf til íslenskra bænda,“ seg-
ir í greinargerðinni.
Gerð verði
úttekt á
stöðu korn-
ræktar í
landinu
EFNAHAGS- og viðskipta-
nefnd Alþingis hefur ákveðið
að vaxtabætur verði skertar
um 10% á næsta ári. Upp-
haflega átti þakið á vöxtum,
sem miðaðist við 7% af skuld-
um, að lækka í 5,5% og var
reiknað með að það myndi
hafa áhrif á bætur um fjögur
þúsund manns.
Eftir að frumvarp þessa
efnis hafði verið lagt fram og
í kjölfar dóms Hæstaréttar
var talið að þetta kynni að
brjóta gegn eignarréttar-
ákvæðum stjórnarskráinnar.
Efnahags- og viðskiptanefnd
fékk því lögfræðing til að fara
yfir málið og niðurstaða
nefndarinnar varð að ákveðin
var flöt skerðing eða 10% á
næsta ári.
Hins vegar tekur uppruna-
lega breytingin gildi frá og
með árinu 2005 en markmiðið
með breytingunni var einkum
það að vinna gegn skulda-
hvetjandi áhrifum bótanna,
ekki síst gagnvart tekjuháum
einstaklingum eða fjölskyld-
um.
Flöt 10%
skerðing
vaxtabóta
næsta ár