Morgunblaðið - 11.12.2003, Blaðsíða 46

46 FIMMTUDAGUR 11. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
ÞAÐ er kannski að bera í bakka-
fullan lækinn að fjalla eina ferðina
enn um stærðfræðikennslu en þar
sem að umræðan hefur að okkar
mati verið mjög neikvæð og einhliða
þá langar okkur að leggja orð í belg.
Í þessari umræðu hefur mikið verið
rætt um nýtt námsefni og því kennt
um að nemendur kunni ekki skil
áeinföldum reikniaðferðum og að
stór hluti nemenda í 10. bekk falli á
samræmdu prófi í stærðfræði. Það
er einkennilegt að okkar mati að
tengja þetta tvennt saman þar sem
að í vetur er nýja námsefnið notað í
1.– 6. bekk, þannig að þeir nem-
endur sem eru í 6. bekk eru fyrstir
til að nota nýja námsefnið. Nem-
endur í 10. bekk hafa aftur á móti
verið með yfir 20 ára gamalt náms-
efni alla sína skólagöngu, sem var
löngu orðið tímabært að skipta út.
Við eigum flestar börn sem hafa
bæði farið í gegnum nýja og gamla
námsefnið og okkar mat er að það
hafi orðið mikil framför í stærð-
fræðikennslu með tilkomu nýja
námsefnisins. Áhersla á gæði stærð-
fræðikennslu hefur aukist undan-
farin ár sem einnig skiptir miklu
máli þar sem að um flókið samspil
margra þátta er að ræða þegar
námsárangur er annars vegar.
Flestum börnum finnst mikilvægt
að sjá tilgang með því sem þau læra.
Hvaða foreldri kannast ekki við
spurninguna af hverju þarf ég að
læra þetta? Nýja námsefnið og nýir
kennsluhættir gera tilgang stærð-
fræðinnar mun ljósari en áður þar
sem að nemendur eru þjálfaðir í að
nýta sér stærðfræði við raunveru-
legar aðstæður en eru ekki bara að
reikna dæmi á blaði. Kennsla á Ís-
landi hefur lengi verið mjög bóka-
miðuð, það er sem betur fer smám
saman að breytast en rannsóknir
benda til þess að nemendur læra
best með því að fá að takast á við
viðfangsefnið en ekki með því að
vera mataðir af kennurum. Nýja
námsefnið í stærðfræði tekur mið af
þessari þróun. Öll vitum við að börn
eru ólík og þau þurfa að fá að læra á
ólíkan hátt. Sama kennsluaðferðin
hentar ekki öllum. Skólar eru farnir
að taka mun meira mið af þessu nú
en áður meðal annars með því að
vera með fjölbreyttari kennsluað-
ferðir en áður.
Um daginn var birt niðurstaða úr
samræmdum prófum í 4. bekk. Lítið
hefur verið fjallað um þær niður-
stöður í fjölmiðlum en þær er hægt
að kynna sér á vef Námsmatsstofn-
unar www.namsmat.is. Nemendur í
4. bekk hafa verið með nýja náms-
efnið alla sína skólagöngu og kenn-
arar sem kenna þessum árgangi eru
margir búnir að fá nokkra reynslu
af því að kenna þetta námsefni,
samræmdu prófin geta því gefið ein-
hverja mynd að því hverju kennslan
er að skila. Ekki má samt gleyma að
samræmd próf eru ekki algildur
mælikvarði á námsgetu og þau gefa
takmarkaða mynd af því starfi sem
unnið en innan skólanna en þau eru
eina viðmiðið sem við höfum til að
skoða árangur stærri hópa. Okkar
börn eru í Hofsstaðaskóla í Garða-
bæ. Þar hefur markvisst verið unnið
að því að bæta kennslu í stærðfræði
undanfarin ár og hafa kennarar m.a.
farið á námskeið á vegum Kenn-
araháskólans til þess að læra að
kenna nýtt námsefni í stærðfræði.
Við sjáum að þessi vinna er að skila
sér því árangur skólans í sam-
ræmdu prófunum í 4. bekk var mjög
góður. Við erum mjög ánægðar með
þennan árangur og viljum þakka
skólastjórnendum og kennurum fyr-
ir þá alúð og þann metnað sem þau
leggja í sitt starf sem greinilega er
að skila árangri.
Kennsla er ekki einfalt starf.
Kennarar eiga að vera sérfræðingar
á ótrúlega mörgum sviðum. Við vit-
um það að þriggja ára nám í háskóla
getur ekki gert fólk að sérfræð-
ingum í öllum þeim þáttum sem
grunnskólinn sinnir. Símenntun
kennara er því mjög mikilvæg, sem
og áhugi þeirra til að bæta sig í
þeim þáttum þar sem skórinn
kreppir sem og vilji til að kynna sér
nýjungar í skólastarfi. Garðabær
hefur staðið vel að símenntun sinna
kennara, það er þakkarvert og verð-
ur vonandi haldið áfram á þeirri
braut.
Við höfum allar starfað í foreldra-
félagi og/eða foreldraráði skólans og
þekkjum því af eigin raun hve mik-
ilvægt samstarf heimila og skóla er.
Grundvöllur slíks samstarfs er
traust á milli foreldra og starfsfólks
skólans því þá er hægt að ræða á
málefnalega hátt það sem betur má
fara. Við gerum okkur einnig grein
fyrir því að það er mikilvægt að láta
vita af því sem vel er gert. Eflaust
geta flestir foreldrar verið duglegri
við að láta kennara vita af því sem
þeir eru ánægðir með. Með nýrri
tækni eru samskipti mun auðveldari
en áður og foreldrar og kennarar
þurfa að vera duglegir að notfæra
sér tölvupóst og heimasíður skól-
anna.
Við hvetjum alla foreldra til að
ræða við kennara eða skólastjórn-
endur um skólastarfið, bæði það
sem er gott og það sem þarf að
bæta. Einnig að taka þátt í því starfi
sem foreldrafélög skólanna standa
fyrir því það hefur þann tilgang að
efla þessi mikilvægu tengsl milli
heimila og skóla. Við vitum að það
er alltaf hægt að gera betur og með
jákvæðum stuðningi foreldra verða
skólarnir enn betri skólar þar sem
börnunum okkar líður vel.
Ásta Kristjánsdóttir, Elín
Thorarensen, Guðrún
Gunnarsdóttir, Guðrún Björk
Gunnarsdóttir, Rósa Jónsdóttir
og Una Marsibil Lárusdóttir
skrifa um skólamál.
’Nýja námsefnið og ný-ir kennsluhættir gera
tilgang stærðfræðinnar
mun ljósari en áður.‘
Ásta Kristjánsdóttir
Ásta er í foreldraráði Hofsstaðaskóla,
Elín er fv. formaður foreldraráðsins,
Guðrún er formaður foreldrafélags
Hofsstaðaskóla, Guðrún Björk er
formaður foreldraráðsins, Rósa er fv.
varaformaður foreldraráðs og Una er
í foreldraráði Hofsstaðaskóla.
Elín Thorarensen
Guðrún Björk
Gunnarsdóttir
Rósa Jónsdóttir
Guðrún Gunnarsdóttir
Una Marsibil
Lárusdóttir
Stærðfræðikennsla og
samstarf heimila og skóla
ÞEGAR ákveðið var í
haust að framlengja há-
tekjuskatt í stað þess að
láta hann renna sitt
skeið á enda um ára-
mótin og auka álögur á
landsmenn með hækk-
un þungaskatts og
vörugjalds af bensíni
hafa eflaust margir
hugsað með sér að nú
hlytu svo brýn verkefni
að liggja fyrir að ekki
væri önnur leið fær en
að brúa bilið með því að
hækka skatta á almenning.
Það kom því á óvart í síðustu um-
ræðu um fjárlagafruvarpið þegar lagt
var til að listamönnum á heið-
urslaunum yrði fjölgað um þrjá –
samtals hækkun um 4,8
milljónir króna. Þetta
er kannski ekki há upp-
hæð miðað við önnur út-
gjöld í frumvarpinu – en
þingmenn geta auðvitað
ekki skýlt sér á bak við
það. Þetta eru háar
upphæðir í augum
þeirra sem greiða skatt-
ana. Og, það sem meira
máli skiptir, hvernig
geta þingmenn réttlætt
þá ákvörðun að fjölga
listamönnum á
ríkisstyrkjum á sama
tíma og svo mikilvægt var að hækka
skatta? Var það sem sagt bráðnauð-
synlegt fyrir samfélagið að greiða
laun listamanna af almannafé með
þessum hætti? Að sjálfsögðu ekki.
Það er auðvitað ekki í verkahring
hins opinbera að skattleggja almenn-
ing til þess að greiða listamannalaun
til einstakra listamanna. Skattgreið-
endum sjálfum er fyllilega treystandi
til þess að ráðstafa þessum peningum
beint til þeirra listamanna sem þeir
kjósa hverju sinni, einfaldlega með
því að kaupa verk þeirra. Þingmenn
voru ekki kjörnir til að sinna lista-
gagnrýni.
Þingmenn verða að gæta þess að
fara varlega með fé skattgreiðenda.
Þeir verða að sýna það í verki að
hægt sé að minnka útgjöld hins opin-
bera og að þannig sé hægt að skapa
svigrúm til skattalækkana. Þess
vegna hefðu þingmenn að sjálfsögðu
ekki aðeins átt að fella fyrrnefnda til-
lögu um fjölgun listamanna á heiðurs-
launum, heldur leggja slík heiðurs-
laun niður að öllu leyti. Þannig hefðu
sparast samtals fjörutíu milljónir
króna. Margt smátt gerir eitt stórt.
Ragnar Jónasson skrifar
um skattlagningu ’Það er auðvitað ekki íverkahring hins
opinbera að skattleggja
almenning til þess að
greiða listamannalaun
til einstakra
listamanna.‘
Ragnar Jónasson
Höfundur er varaformaður
Heimdallar.
SAMKVÆMT niðurstöðum í rann-
sókn sem unnin var fyrir nýja heim-
ildamynd um auðjöfra á vegum
bresku sjónvarpsstöðvarinnar BBC
eru lesblindir mun líklegri en aðrir til
að auðgast sem frumkvöðlar í við-
skiptum.
Í forsíðugrein
breska dablaðsins
Sunday Times er talað
um að það sé ekki al-
gjört skilyrði að vera
lesblindur, en það
hjálpi verulega til að
safna auði. Sálfræð-
ingar sem rannsökuðu
hugarstarfsemi við-
skiptafrömuða upp-
götvuðu sér til furðu að
lesblinda virðist vera
sá þáttur sem flestir
þeirra áttu sameig-
inlegan. Um 40% af
þeim 300 bresku við-
skiptafrömuðum sem
rannsóknin náði til
höfðu verið greindir
lesblindir, en það er
fjórum sinnum hærra
hlutfall en í þjóðfélag-
inu almennt. Rann-
sóknin sýndi að geysi-
stór hluti þeirra 5.000
Breta sem hafa orðið
auðjöfrar á eigin spýt-
ur voru slakir í skóla og
standa sig enn illa á prófum.
Richard Branson, yfirmaður Virg-
in-samsteypunnar, eignaðist sína
fyrstu milljón sterlingspunda aðeins
18 ára gamall þegar hann stofnaði
Virgin-hljómplötuútgáfuna og hann
er dæmigerður lesblindur auðjöfur.
Hann er nú einn ríkustu manna Bret-
lands og viðurkennir að hann vissi
ekki almennilega muninn á nettó- og
brúttó-hagnaði fyrr en það var út-
skýrt fyrir honum nýlega. Hann seg-
ist hafa verið meðvitaður um les-
blindu sína frá upphafi og því gerði
hann sér fljótt grein fyrir því að hann
myndi líklega ekki ná prófum. Hann
ákvað því að setja sína orku í annað
og það hefur sannarlega skilað ár-
angri. „Lesblindan gerir mig mjög
góðan í að koma verkum á aðra sem
ég ekki get unnið sjálfur og sömuleið-
is gerir lesblindan það að verkum að
ég á auðvelt með að fá heildaryfirsýn
yfir verkefni.“
Lesblindir snillingar
Listinn er langur yfir frumkvöðla og
afburðafólk sem hafa átt við lesblindu
að stríða. Flestir mestu uppfinn-
ingamenn tuttugustu aldarinnar voru
lesblindir.
Thomas Alva Edison er meðal ann-
ars titlaður faðir ljósaperunnar og
plötuspilarans, ásamt hundraða ann-
arra uppfinninga sem skipa honum
sess sem einn mesti uppfinn-
ingamaður sögunnar.
Alexander Graham Bell fann með-
al annars upp símann.
Henry Ford kom fram með leið til
að fjöldaframleiða bíla og auðgaðist
vel af því.
Bill Gates er ótvírætt frumkvöðull í
tölvutækni og það gerði hann ríkasta
mann heims.
William Hewlett,
stofnandi Hewlett Pack-
ard-tölvurisans, er les-
blindur og tókst aug-
ljóslega að virkja það
vel.
Steve Jobs er stofn-
andi Apple-tölvurisans
og maðurinn á bak við
teiknimyndarisann Pix-
ar, sem kom teikni-
myndum aftur á kortið
með Toy Story, Bug’s
Life og núna síðast
Finding Nemo. Teikni-
myndir hafa ekki verið
eins vinsælar síðan Walt
Disney var og hét, en
hann var að sjálfsögðu
lesblindur líka.
Albert Einstein er oft
notaður sem tákn um
ofurgreind og hann var
óumdeilandlega mikill
frumkvöðull á sínu sviði
þrátt fyrir lesbindu.
Isaac Newton var les-
blindur en hann er með-
al áhrifamestu frum-
kvöðla sögunnar og er þekktastur
fyrir að uppgötva aðdráttarafl jarðar.
Leonardo da Vinci var ekki aðeins
einn mesti listamaður sögunnar,
heldur var hann mikill verkfræðingur
og hugsuður. Hann hannaði meðal
annars svifdreka 500 árum en
Wright-bræður flugu í fyrsta sinn, en
þeir voru reyndar líka lesblindir
ásamt Charles Lindbergh sem fyrst-
ur flaug yfir Atlantshafið með við-
komu á Íslandi.
Jamie Oliver, nakti kokkurinn hef-
ur einstaka hæfni til að búa til auð úr
matseld og hann er ekki smeykur við
að viðurkenna að hann sé lesblindur.
Hans C. Andersen er gott dæmi
um það að lesblinda getur verið kost-
ur fremur en hindrun þegar kemur
að ritstörfum og glæpasagnahöfund-
urinn Agatha Christie er það sömu-
leiðis. Fremstu rithöfundar heims
áttu við lesblindu að stríða, enda er
sköpunargáfa og öflugt ímyndunarafl
einn af grunnþáttum lesblindunnar.
Náðargáfan lesblinda
Þessar staðreyndir falla allar mjög
vel að hugmyndafræði Ron Davis,
sem einnig er lesblindur og hefur í
tvígang á sinni starfsævi komist í hóp
auðjöfra, fyrst í málmiðnaði og seinna
aftur í fasteignaviðskiptum. Hann
varði nánast öllum sínum auði í að
rannsaka hvernig hægt væri að ryðja
úr vegi neikvæðum þáttum lesblind-
unnar og virkja þá jákvæðu þætti
sem valda því að svo margir lesblindir
ná árangri í viðskiptum. Hann hefur
nú fundið svarið og telur að mynd-
ræna hugsunin sem býr að baki les-
blindunnar sé lykilatriði í ofurgreind
og snilligáfu.
Þessar hugmyndir eru settar fram
í bók hans Náðargáfan Lesblinda,
sem Lesblind.com hefur gefið út á Ís-
landi. Í bókinni er hugmyndafræði
Davis-kerfisins útskýrð og þar er
einnig einföld skref-fyrir-skref lýsing
á því hvernig lesblindan er leiðrétt og
möguleikar snilligáfunnar leystir úr
læðingi. Mikill fjöldi foreldra les-
blindra um allan heim hefur hjálpað
börnum sínum með bókinni einni
saman. Íslendingar standa þó betur
að vígi en aðrar þjóðir, vegna þess að
Lesblind.com hefur nú einnig gefið út
samnefnt íslenskt myndband sem
skýrir aðferðirnar enn betur.
Lesblinda –
lykill að auðlegð
og velgengni
Axel Guðmundsson
skrifar um lesblindu
Axel Guðmundsson
’Um 40% afþeim 300 bresku
viðskiptafröm-
uðum sem rann-
sóknin náði til
höfðu verið
greindir les-
blindir.‘
Höfundur er Davis-leiðbeinandi.
Var hvergi hægt að spara?