Morgunblaðið - 13.12.2003, Blaðsíða 63
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2003 63
LEGSTEINAR
Mikið úrval af legsteinum
og fylgihlutum
Sendum myndalista
MOSAIK
Hamarshöfði 4, 110 Reykjavík, sími 587 1960
Marmari
Granít
Blágrýti
Gabbró
Líparít
Elsku Maja mín,
það er enn svo óraun-
verulegt að þú skulir
vera farin. Ég hafði
alltaf séð þig fyrir mér rúmlega ní-
ræða, hrók alls fagnaðar, umlukta
fjölskyldu og vinum. Þú ert ein-
stök kona sem munt lifa um
ókomna tíð með öllum þeim sem
urðu þess heiðurs að njótandi að fá
að kynnast þér.
Þú skilur eftir stórt gat, stærra
en mig hefði nokkurn tíma grunað.
Ég vil helst ekki þurfa að kveðja
þig, ég vildi að þínir nánustu
fengju að hafa þig hjá sér um
ókomna tíð. En ætli þá á himnum
hafi ekki vantað þig til að koma
skikk á uppeldið á öllum engla-
börnunum.
Þú varst svo sönn og einlæg, það
var svo gaman að segja þér hvað
væri að frétta því fáir sem ég
þekki samglöddust meir og bjuggu
yfir jafn miklum náungakærleik.
Ég finn það núna hvað vantar mik-
ið þegar þú ert ekki hér.
Ég man þegar ég hitti þig fyrst,
það var á sólríkum sumardegi fyr-
MARÍA
ÞORGRÍMSDÓTTIR
✝ María Þorgríms-dóttir fæddist á
Húsavík í S-Þingeyj-
arsýslu 22. júlí 1944.
Hún lést á líknar-
deild Landspítalans í
Fossvogi að kveldi
laugardagsins 23.
ágúst síðastliðins og
var útför hennar
gerð frá Víðistaða-
kirkju 29. ágúst.
ir rúmum níu árum.
Við vorum í eldhúsinu
í Næfurholtinu og þú
varst að búa til tún-
fisksalat og spyrja
mig spjörunum úr um
hverra manna ég
væri, hvað annað. Mér
til mikillar undrunar
kom í ljós að þú vissir
miklu meira um fólkið
mitt en ég.
Ég man eftir ótal
kvöldstundum við eld-
húsborðið þar sem við
sátum og spiluðum
Rummikub á meðan
sólarlagið skartaði sínu fegursta,
ég man eftir sögunni um kópinn
sem fékk að vera í baðkarinu ykk-
ar í nokkra daga. En þrátt fyrir
ótal góðar minningar og sögur
finnst mér það ekki nóg, ég vildi
helst af öllu að þú værir hér enn
og það væri til bók sem héti 227
heilræði eftir Maju Togga.
Elsku Maja og Bjarni, ég á ykk-
ur svo mikið að þakka og verð
ykkur ævinlega þakklát fyrir allt
sem þið gerðuð fyrir mig. Ég er
þess fullviss að ég er betri mann-
eskja í dag eftir að hafa fengið að
kynnast þér, þú ert sönn fyrir-
mynd. Það er því með virðingu og
þökk sem kveð þig, gamla mín.
Elsku Bjarni, Matti, Kristín og
Gummi, makar og barnabörn, ég
samhryggist ykkur innilega og
vona að sá styrkur og lífsþróttur
sem einkenndi Maju lifi með ykkur
um ókomna tíð.
Rakel Jóhannsdóttir.
myndir. Við erum þakklát fyrir
þessi áhrif og allt það sem þau hafa
gefið okkur.
Takk fyrir okkur.
Haukur, Halldór,
Valgerður og María.
Ég man ekki eftir afa öðruvísi en
í góðu skapi og alltaf tilbúnum að
gera eitthvað skemmtilegt með
hverjum sem það vildi. Þótt Maggi
afi og amma Vala væru ekki alvöru
amma mín og afi var alltaf tekið á
móti mér með mestu gleði og hlýju.
Alltaf var gaman að koma til
þeirra; það var sungið, spilað og
hlegið, en mér þótti vænst um
gönguferðirnar sem við fórum í úti
á tjaldstæði. Oftast voru það bara
ég og afi en alltaf beið amma með
eitthvað góðgæti þegar heim var
komið. Nú þegar ég á leið þarna
um og heyri í fýlum, minnir það
mig á þessar ánægjulegu samveru-
stundir.
Elsku afi, ég sakna þín og ömmu
mikið en ég trúi því að við hittumst
einhvern tíma aftur. Ég, mamma
og pabbi þökkum ykkur fyrir allt
sem þið hafið gert fyrir okkur.
Megi Guð og englarnir vera með
ykkur báðum.
Hjördís Ásta.
Nú er hann Magnús afi okkar
dáinn, hálfu öðru ári á eftir Völu
ömmu. Við fjölskyldan erum langt
að heiman og aðeins pabbi getur
farið til Víkur að kveðja hann. Okk-
ur þykir mjög leiðinlegt að vera
svona langt í burtu en við systkinin
ætlum að kveðja hann með því að
rifja upp góðar stundir sem við átt-
um með honum. Öll höfum við okk-
ar eigin kynni af Magnúsi afa og
finnst við auðvitað eiga mikið í hon-
um. Ég, Vala, er elst af okkur
þremur og átti minn tíma með afa
og ömmu þegar þau voru í fullu
fjöri. Eitt af því besta og skemmti-
legasta sem ég vissi var að fara til
Víkur og vera hjá afa og ömmu. Ég
vildi helst ekki hafa pabba og
mömmu með, það var svo gott að
vera ein með þeim og fara í göngu-
túra eða bara slappa af. Það leið
öllum vel í miðjuraðhúsinu í Vík.
Ekki vegna hússins eða innrétting-
anna, heldur vegna þess að þarna
bjó yndislegasta og besta fólkið í
heiminum, Magnús afi og Vala
amma. Stormur og Gola. Maður
fékk að sofa á milli þeirra í stóra
hvíta rúminu. Stundum vaknaði ég
þó á nóttunni vegna þess að rúmið
hristist og skalf vegna hrotnanna í
afa. Þá fór ég bara að telja lauf-
blöðin á gardínunum þangað til ég
sofnaði aftur.
Afi var klár og sniðugur karl sem
var alltaf að kenna manni og fræða
um alls kyns hluti. Að fara í göngu-
ferð með afa og ömmu austurmeð
var eins og náttúrufræðitími.
„Jæja, segðu mér nú hvaða fugl er
að syngja“ eða „Vala mín, þetta er
hrafntinna“ og hélt á svörtum
steini. Svo kunni afi eitt sem var
rosalega flott og spennandi, en það
var Mors. „Afi, viltu segja nöfnin
okkar á loftskeytamáli“ vorum við
stelpurnar vanar að biðja hann og
hann var alltaf til í það. Mér fannst
alltaf mjög gaman að fara með afa í
kaupfélagið meðan amma var
heima. Þá keyptum við óskajógúrt
með kaffi- eða karmellubragði,
kremkex og fullt af öðru góðgæti.
Afi stoppaði líka alltaf til að tala við
afgreiðslufólkið, enda vinsæll mjög.
Hann afi var líka svolítið sérvitur,
en við vitum öll að það er hinn
mesti mannkostur. Hann var með
sérstaka tækni við að sykurpækla
pönnukökur og raða þeim fallega á
fat. Ég man líka eftir því að hann
fékk sér alltaf kvöldkaffi fyrir
svefninn, mjólkurglas og sæta-
brauð. Hann var gjarnan með vasa-
klút í vasanum, vindla og greiðu.
Þegar ég kom úr baði, amma búin
að þvo mér og þurrka hljóp ég inn í
stofu og afi greiddi hárið með litlu
svörtu vasagreiðunni sinni. Og síð-
an snýtti hann fánalitt nefið.
Afi og amma voru svo lifandi,
það var svo gaman að vera í kring-
um þau.
Alltaf til í að taka manna eða
vist, stundum kom Helga Sveins í
heimsókn eða við spiluðum bara
ein. En þau spiluðu ekki bara á
spil, amma spilaði á gítar og afi
kunni að spila á munnhörpu og
mandólu, og bæði sungu með. Afi
byrjaði líka oft að syngja eða raula
lag eftir því hvað tilefnið var hverju
sinni. Á veturna gáfu þau oft fugl-
unum í garðinum og þá söng afi
„Frost er úti fuglinn minn“ og
brosti. Þessar vísur hafa einhverja
meiri merkingu núna en áður.
Það sem mér, Einari, er efst í
huga er hve ástríkur, veraldarvan-
ur og fróður maður Magnús afi var.
Það er bara örlítill hluti af þeim
góðu hlutum sem hægt væri að
segja um hann Magnús afa. Hann
hafði gert ansi marga frábæra hluti
í lífinu, fyrir og eftir fæðingu mína.
Ég er nú bara 13 ára og var ekki til
þegar hann var upp á sitt besta, en
ég hef heyrt rosalega mikið um
hann frá pabba og öðrum í fjöl-
skyldunni. Ég man vel eftir heim-
sóknum mínum austur í Vík til
hans og ömmu. Ég var yfirleitt
staddur við rúmstokkinn hjá þeim
þegar þau fóru á fætur (stundum
fóru þau á fætur vegna þess að ég
hafði vakið þau) og afi borðaði allt-
af sveskjugraut í morgunmat. Þeg-
ar þau hjónin fluttu frá Vík til
Hrafnistu í Hafnarfirði fórum við
mikið oftar að heimsækja þau af
því að við búum í Reykjavík sem er
miklu nær. Hann og amma voru
alltaf glöð að sjá okkur þegar við
komum og heimsóttum þau. Þau
brostu þegar þau sáu okkur og
brosin komu mér alltaf í gott skap.
Magnús afi var alltaf snyrtilega
klæddur, sama hvort það var tilefni
eða ekki, alltaf í rosa flottum föt-
um. Stundum í jakkafötum, stund-
um í fallegri skyrtu og fínum,
svörtum, vel straujuðum buxum, og
stundum í gæðavesti. Hann var
ekki bara vel klæddur, heldur
spillti útlitið ekki fyrir. Hann var
með slétt og fallegt andlit og al-
mennilegt nef, nefin í fjölskyldunni
eru nefnilega ættgeng og eru ekki
af minni gerðinni, eins og börnin
hans eru til sönnunar um. Hann
var alltaf frekar rólegur og afslapp-
aður hann afi og flýtti sér ekki að
neinu. Það var mikill kostur við
hann. Hann var alveg afslappaður
þegar hann átti í samræðum, þegar
hann borðaði og jafnvel þegar hann
veiddi. Hann var afskaplega góður
veiðimaður og veiddi meira að
segja örlítið þegar hann var orðinn
eldri en 80 ára. Hann var líka mjög
góðhjartaður. Hann sat mikið í
stólnum sínum og spjallaði vin-
gjarnlega við alla sem voru staddir
hjá honum. Hann var með góðan
húmor, en hló nú samt ekki mikið.
Hann brosti bara góðu brosi og
maður vissi að svoleiðis bros jafn-
giltu hlátri og ánægju.
Magnús afi var alltaf voða kurt-
eis við alla. Hann talaði hlýlega um
fólk sem honum fannst gott og kall-
aði það prúðmenni og ljúfmenni.
Hann vissi trúlega ekki að flestum
fannst hann sjálfur mesta prúð-
mennið. Hann var voða stoltur af
vinum og ættingjum, prúðmennin
sem hann talaði um voru nefnilega
langflest vinir og ættingjar. Magn-
ús afi var góður maður og öllum
sem þekktu hann líkaði vel við
hann. Nú hvílir hann við hlið Völu
ömmu í Vík, þau eru komin aftur
heim.
Ég, Katrín, er nú bara ung
ennþá eins og bróðir minn, en man
líka vel eftir heimsóknunum til afa
og ömmu í Vík. Mér er minnisstætt
þegar við keyrðum upp að húsinu
og bæði komu út í dyrnar til að
taka á móti okkur.
Ég og Einar fórum þá yfirleitt
strax að leika okkur í dótaherberg-
inu í kjallaranum með dótið og föt-
in þar. Það var ekki lítið haldið af
„tískusýningum“ með öllum kjól-
unum þar niðri. Við áttum margar
góðar stundir í húsinu með fjöl-
skyldunni. Ég man mest eftir þeim
á Hrafnistu í Hafnarfirðinum, því
þar bjuggu þau mestalla ævi okkar
yngri barnanna.
Við fórum oftar í heimsókn til
þeirra þá en það var alveg jafn-
gaman og við fengum alveg svaka-
lega mikið af konfekti og nammi.
Eitt af því sem ég man mest eftir
honum afa var að þegar við komum
í heimsókn þá söng hann fyrir mig
lag um konu sem hét Katarína.
Mér fannst ég vera svaka sérstök,
að einhver hefði gert lag um mig.
Eitt af þessu sérstaka við hann afa
var að hann var rosalega góður við
alla. Ég veit ekki um neinn sem lík-
aði ekki við afa og ömmu eða hafði
ekkert gott að segja um þau og
alltaf vorum við að heyra sögur af
góðverkum þeirra yfir árin.
Við systkinin erum þakklát
Magnúsi afa og Völu ömmu fyrir
þær minningar sem við eigum um
þau og þann tíma sem við fengum
að vera hjá þeim og kynnast þeim.
Þau voru fyrirmyndarfólk og við
erum öll stolt af því að vera afkom-
endur þeirra. Þótt bæði séu nú dáin
þá munu þau lifa í hugum okkar
barnanna.
Valgerður, Katrín og Einar
Pálmabörn.
Kæri Maggi bróðir. Ég kveð þig
að sinni.
Varla verður sagt að andlát þitt
hafi komið á óvart okkur sem fylgst
höfum með líðan þinni síðustu árin.
Viðbrögðin eru þó alltaf þau sömu
þegar maður heyrir lát góðs bróður
og vinar. Mann setur hljóðan, lítur
til baka og horfir yfir farinn veg.
Þótt ég komi til með að sakna þín,
þá get ég ekki annað en fagnað því
að krossinn, sem þú hlaust að bera,
er nú ofan tekinn.
Þú vannst það góðverk að koma
heim á hverju sumri til að stunda
sjóinn með pabba og hugsa um
heyskapinn. Þú vissir að pabbi gat
ekki gert út bátinn sinn nema með
þinni hjálp. Í landlegum var mikið
að gera í heyskapnum. Þú dróst
þar ekki af þér, þótt þú værir
bæklaður á handlegg.
Þú varst skarpgreindur mann-
kostamaður og víðlesinn. Þú varst
búinn að sjálfmennta þig heima
þegar þú fórst í eldri deild að
Reykjaskóla í Hrútafirði, eldri
deild í Samvinnuskólann og síðast í
Loftskeytaskólann.
Við vorum mjög samrýnd, þótt
það væru rúm 9 ár á milli okkar. Í
gamla daga fannst mér óhugsandi
að fara á böll eða á önnur manna-
mót nema þú værir með.
Átti ég oft í basli með að draga
þig frá bókunum. Það spilaði auð-
vitað inní að þú borgaðir alltaf fyrir
mig inn á skemmtanirnar. Þú
kynntir mig alltaf sem litlu systur
þína, þótt ég væri eins stór og þú
og þótti mér gaman að þessu.
Eitt sinn, er við Jóhann vorum
úti á Kanarí, fórum við, sem oftar,
á veitingastað. Þar sat Gunnar Dal
rithöfundur. Ég heyri að hann er
að segja frá því að hann hafi verið
á Reykjaskóla. Ég spyr hann hvort
hann hafi verið þar með Magnúsi
Þórðarsyni. Hann hélt það nú og
sagði svo.
„Ert þú kannski litla systir hans
Magga, þá verð ég nú að traktera
þig almennilega“.
Sjórinn kallaði alltaf á þig og
ætlaðir þú að vinna á Lóranstöðinni
á Reynisfjalli meðan þú biðir eftir
skipsplássi. Þetta fór á annan veg.
Þín gæfuspor áttu eftir að liggja
austur í Vík í Mýrdal. Þar kynnt-
istu yndislegri konu, henni Völu
þinni, og voruð þið óaðskiljanleg
upp frá því þangað til Vala lést fyr-
ir rúmu ári og var jarðsett í Vík, og
nú ferð þú til hennar og leggst við
hliðina á henni.
Þið eignuðust 6 mannvænleg
börn, fyrirtaks tengdabörn, sem öll
eru hámenntuð, hóp af barnabörn-
um og barnabarnabörnum, sem þið
voruð stolt af og máttuð þið vera
það.
Að lokum óska ég þér góðrar
heimkomu.
Borghildur.
Hér fæ ég mér í staup í minn-
ingu Magnúsar Þórðarsonar, móð-
urbróður míns, þó að drykkurinn
sé ekki eins góður og sá sem hann
gaf mér þegar ég heimsótti hann.
Hann var frjálshuga maður, góður
faðir og eiginmaður, örlátur við alla
sem kynntust honum og sannur
sósíalisti. Hann var sérstakur mað-
ur, skemmtilegur að tala við og
hafði ákveðnar skoðanir á mörgum
málefnum.
Það verða aldrei nógu margir
svona Magnúsar.
Heimir Alfred Salt, Leeds.
Ég var heimagangur hjá Völu og
Magga í Vík í Mýrdal. Það er ómet-
anlegt að hafa í uppvextinum feng-
ið að vera í því hlutverki að taka
þátt í lífinu sem lifað var á heimili
þeirra, umræðum, leik og söng.
Heiðurshjónin Valgerður Guð-
laugsdóttir og Magnús Þórðarson
voru alltaf kölluð Vala og Maggi. Á
þeim árum sem ég átti heima í Vík
með foreldrum mínum voru þau og
börn þeirra næstu nágrannar okkar
og mjög kærir vinir ávallt síðan.
Milli heimilanna var daglegur sam-
gangur og mikil samskipti. Vala og
Maggi áttu um margt mjög sér-
stakt heimili. Börnin voru mörg og
húsrými þröngt fyrstu búskaparár-
in. Vegna vaktavinnu á loftskeyta-
stöðinni á Reynisfjalli var Magnús
oft heima við að degi til og þá gekk
hann að heimilisstörfum og tók þátt
í uppeldi barnanna til jafns við
konu sína.Að því leyti var hann á
undan sinni samtíð. Lífið var ekki
ávallt dans á rósum hjá þeim frem-
ur en hjá öðrum. En þau hjón voru
samhent. Þau voru ákaflega fé-
lagslynd og vinmörg, léku bæði á
hljóðfæri og á heimilinu var mikið
sungið, spilað og leikið sér. Og það
var talað saman um alla heima og
geima. Á þetta heimili var gott og
gaman að koma og það dró mig að
sér eins og segull.
Magnús var að mörgu leyti sér-
stæður maður. Hann var kröfu-
harður við sjálfan sig og aðra en
hann var líka réttsýnn og mild-
ur.Hann var pólitískur í víðtækri
merkingu þess orðs, vel að sér og
áhugasamur um menn og málefni.
Hann lét sig varða það sem var að
gerast í heiminum nær og fjær. Á
grundvelli hreinnar manngæsku
var hann sannfærður sósíalisti.
Þegar ég kom aftur til Víkur í
Mýrdal með fjölskyldu minni all-
nokkrum árum eftir að foreldrar
mínir og ég fluttum þaðan var það
ekki síst til að heimsækja þau Völu
og Magga.Eins og ávallt var okkur
tekið af einstakri elskusemi.
Síðustu árin bjuggu þau þau
hjónin í Hafnarfirði. Þar voru þau
nær sínu fólki en fjölskyldan átti
áfram húsið í Vík og dvöldu þau
þar oft með börnum sínum, tengda-
börnum og barnabörnum.
Þótt samverustundum fjöl-
skyldna okkar hafi fækkað hin síð-
ari ár hafa sterk vináttuböndin
haldist í meira en hálfa öld. Val-
gerður lést sumarið 2002. Síðast
hitti ég Magnús á heimili dóttur
hans Guðlaugar um jólin í fyrra.
Þar var öll fjölskyldan samankom-
in. Honum þótti gott að vera með
sínu fólki og þó að hann væri ekki
samur og áður var handtakið enn
hlýtt.
Nú er Magnús allur. Mér finnst
eins og með honum sé lokið
ákveðnum kapítula sem tengist
bernsku minni í Vík og þar með
andblæ þess tíma sem þá var. Ég
kveð vin minn Magnús Þórðarson
með virðingu og þakklæti. Fyrir
hönd móður minnar, Helgu Ein-
arsdóttur, og fjölskyldu sendi ég
börnum hans þeim Guðlaugu, Sol-
veigu, Þórði, Unni, Pálma, Gerði og
fjölskyldum þeirra einlægar sam-
úðarkveðjur.
Margrét Oddsdóttir.