Morgunblaðið - 13.12.2003, Blaðsíða 67

MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 13. DESEMBER 2003 67
flóði út á götu úr öllum fiskverkun-
arhúsum, alltaf vantaði fólk í vinnu,
enginn hafði heyrt talað um kvóta í
fiski, allir veiddu sem vildu og alltaf
nóg. Við þessar aðstæður kynnt-
umst við hjónin því ágæta fólki, Lóu
og Labba, og varð fljótt að miklu
vinfengi.
Lóa bar hag verkafólks mjög fyrir
brjósti og var áratugum saman kos-
in í stjórn Verkakvennafélagsins
Snótar. Þá voru ekki borguð stjórn-
arlaun eða starfslokasamningar.
Nei, þetta var hugsjónastarf og
sjálfboðavinna, jafnvel hádegistím-
inn notaður til að rukka inn fé-
lagsgjöld, en Lóa var gjaldkeri fé-
lagsins hátt í fjóra áratugi.
Það var gaman að starfa með Lóu
í Snót, bæði í verkalýðshreyfingunni
sem á gleðistundum. Við Snótarkon-
ur fórum saman í margar dásamleg-
ar ferðir, bæði leikhúsferðir upp á
land og einnig til útlanda og auðvitað
nutu eiginmenn okkar góðs af þessu
líka.
Elsku Lóa. Minningarnar hlaðast
upp. Þakklæti fyrir vináttu og sam-
stöðu árum saman. Við hjónin send-
um sonum þínum og fjölskyldum
þeirra samúðarkveðjur. Minning þín
lifir.
Jóhanna Friðriksdóttir.
Heiðurskonan Ólafía Sigurðar-
dóttir, Lóa, er látin. Mig langar í
fáum orðum að minnast hennar nú á
kveðjustundu. Ég kynntist Lóu og
eiginmanni hennar, Tryggva Gunn-
arssyni, upp úr 1974. Þá var ég ný-
kominn til starfa í Vestmannaeyjum
og farinn að taka þátt í félagsstörf-
um með Alþýðubandalaginu. Lóa og
Tryggvi voru þar áberandi og ég
fann fljótt að þar fór félagshyggju-
fólk af lífi og sál. Lóa hafði mjög
ákveðnar skoðanir á þjóðfélaginu og
var alltaf trú þeirri hugsjón að frelsi,
jafnrétti og bræðralag væri lykillinn
að réttlátu samfélagi. Á fundum
lagði Lóa alltaf eitthvað notadrjúgt
til málanna. Hún var óþreytandi við
að minna á tengsl okkar yngri við
það fólk sem hafði fyrr á árum með
harðri vinnu sinni og þrotlausri bar-
áttu skapað það velferðarsamfélag
sem við teljum svo sjálfsagt nú á
dögum.
Lóa var skemmtileg kona og
kunni frá mörgu að segja, einkan-
lega því er snerti verkalýðsbarátt-
una um og eftir miðja síðustu öld.
Hún gegndi í áraraðir trúnaðar-
störfum fyrir sitt félag, Verka-
kvennafélagið Snót, og þar komu
góðir kostir hennar vel fram. Hún
var sanngjörn en jafnframt hörð
fyrir hönd sinna kvenna og með þá
eiginleika að vopni stuðlaði hún að
bættum kjörum verkakvenna og
reyndar alls verkafólks í Vest-
mannaeyjum. Það var gaman að
heyra Lóu segja frá því þegar þær í
forystu Snótar, Dagga á Kirkjuhóli,
Vilborg og Lóa sjálf eitt sinn settu
atvinnurekendum í Vestmannaeyj-
um stólinn fyrir dyrnar um „há-
bjargræðistímann“ með verkfalls-
vopnið í höndum sér til þess að
knýja fram réttlát og sanngjörn
laun til Snótarkvenna. Atvinnurek-
endur töldu fyrirfram að auðvelt
væri að eiga við konurnar, töldu að
þær hefðu lítið að gera í alvöru
karla. En annað kom í ljós. Með ein-
beittan vilja og góðan málstað í far-
teskinu tókst þeim Snótarkonunum
á kurteisan en ákveðinn hátt að
gera körlunum ljóst að það yrði
þeim dýrt spaug að semja ekki við
Snót. Þær gáfu sig ekki hvernig
sem hamast var og að lokum gáfust
karlarnir upp og sömdu. Sigurinn
var sætur en hann var ekki nema
eitt brot úr þeirri baráttu sem stöð-
ugt þurfti að heyja og þarf enn til
þess að berjast fyrir mannsæmandi
launum.
Lóa var mikið snyrtimenni og í
þeim efnum voru þau Tryggvi sann-
arlega á sama báti. Hún var glæsi-
leg, alltaf fín og vel til höfð og má
segja að geislað hafi af henni. Þetta
ásamt svo mörgu öðru gerði hana að
aðlaðandi manneskju.
Nú er Lóa látin. Við hjónin vott-
um fjölskyldu Lóu okkar dýpstu
samúð. Hennar er sárt saknað en
minningin um góða samferðakonu
lifir.
Ragnar Óskarsson.
María Jóhannsdóttir
kvaddi í kvöld. Þannig
barst mér fregnin um
andlát Maríu. Hún var
ættuð að austan í föð-
urætt og fæddist eystra, en flutti
barn að aldri til Flateyrar eftir and-
lát föður síns, en móðir hennar,
María Torfadóttir var frá Flateyri.
Dóttir Torfa Halldórssonar skip-
stjóra, sem af mörgum hefur verið
nefndur „faðir Flateyrar“. Á Flat-
eyri bjó hún til æviloka. Setti þann
virðingarsvip á mannlífið, hér í okk-
ar fjallmyndarlega firði, að mér hef-
ur ætíð þótt mannlífsmyndin á Flat-
eyri vera dýpri og tilkomumeiri
vegna tilvistar Maríu. Enda má
segja að saga hennar og forfeðra
hafi verið mjög stór hluti af sögu
Flateyrar, og ekki hafa börn henn-
ar, Einar Oddur og Jóhanna Guð-
rún, verið miklir eftirbátar móður
sinnar í því að láta gott af sér leiða
fyrir þetta litla en dásamlega sam-
félag. Að vera alltaf til staðar, sífellt
að láta gott af sér leiða, kunna að
gleðjast yfir velgengni annarra.
Taka á eigin erfiðleikum af ákveðni
og reisn. Kunna að gleðja aðra og að
gefa af sér. Slíkt fólk er samfélaginu
ómetanlegt.
María var á mínum uppvaxtarár-
um á Flateyri, holdgervingur póst-
og símamála, og var símstöðin í
mínu ungdæmi inni á heimili hennar
– Litlabýli. Rauða fallega húsinu við
Ránargötu. Húsinu sem byggt var
fyrir móður hennar og móðursystur
uppi á Sólbakka, þar sem sonur
hennar Einar Oddur byggði sér
myndarlegt hús á sínum tíma og býr
þar enn.
Alltaf þótti mér mikið til þess
koma sem barni að heyra að „Litla-
býli hafi verið flutt í heilu lagi ofan
af Sólbakka niður á Ránargötuna
(nr. 2). Engir kranar og flutningabíl-
ar voru til staðar til gera það kleift,
en tíminn gekk líklega hægar í þann
tíma. Þar bjó María allt þar til Póst-
ur og sími byggði myndarlegt hús
yfir starfsemi sína handan götunnar
og þangað flutti María. Bjó hún þar
til starfsloka sinna sem stöðvar-
stjóri. En síðustu æviárin bjó hún á
Eyrarvegi 9, þangað sem dóttir
hennar Jóhanna Guðrún, flutti er
hún ákvað að fara á eftirlaun, vera
nær móður sinni og börnum á Flat-
eyri. Hafa það náðugt – þó líklegra
sé að hún hafi aldrei haft jafnmikið
að gera og nú, eftir að hún hætti hjá
hinu opinbera, þá bjuggu þær
mæðgur saman síðustu árin. María
flutti reyndar fyrir liðlega ári á dval-
MARÍA
JÓHANNSDÓTTIR
✝ María Jóhanns-dóttir fæddist á
Hólmum í Reyðar-
firði 25. maí 1907.
Hún lést á sjúkrahús-
inu á Ísafirði föstu-
daginn 5. desember
síðastliðinn og var
útför hennar gerð
frá Fossvogskirkju
12. desember.
arheimilið Sólborg –
hinum megin götunnar
– á Flateyri, þar sem
hún þarfnaðist frekari
umönnunar, enda kom-
in talsvert á tíræðisald-
urinn.
María var mjög virk
í starfi Kvenfélagsins
Brynju og formaður
um tíma. Þá var hún
virk í starfi leikfélags-
ins, þó hún léki ekki
mikið. Hún var líka
mikill unnandi tónlist-
ar og einkanlega píanó-
tónlistar, enda lék hún
sjálf á píanó og orgel. Hún þjálfaði
og starfaði sem organisti í kirkju-
kórnum um árabil, lék á píanó á
ýmsum skemmtunum og fleira
mætti telja.
Mér er ljóst að ég er engan veg-
inn fær um að rekja æviferil hennar
af þeirri nákvæmni sem lífshlaupi
hennar sæmir. Vonandi verða aðrir
til þess. Mér varð snemma ákaflega
hlýtt til Maríu. Hún var einn af
uppáhaldsviðskiptavinum föður
míns, allt frá opnunardegi á tíu ára
afmælisdegi mínum, þegar hann
opnaði verslun sína í kjallara
tengdamóður sinnar á Túngötunni.
Maríu flutti ég tíðum matvörur heim
og ætíð var mér þar vel tekið. Vin-
skapur fjölskyldna okkar minnkaði
ekki heldur við það að ég fór að
starfa hjá syni hennar í Hjálmi.
Hún var ákaflega stolt kona og
hafði fullt efni á að vera það. Hún
missti mann sinn Kristján Ebenez-
ersson ungan að aldri, en hann lést
af völdum lungnabólgu og var jarð-
aður í Fossvogskirkjugarði. Börn
sín tvö ól María upp og tókst ákaf-
lega vel, eins stór hlutið þjóðarinnar
hefur kynnst. Hún var líka mikill
gleðigjafi barna- og barnabarna-
börnum sínum og ég leyfi mér að
segja: mikið lífsakkeri. Hún var allt-
af til staðar fyrir þau, á nóttu sem
degi. Tók á móti þeim í lok skóla-
dags og gaf þeim að borða og veitti
hvaðeina er þau vanhagaði um. Hún
spilaði mikið við afkomendur, skyld-
fólk og vinkonur, bridge, kanasta og
ýmislegt fleira, allt fram til hins síð-
asta. Elskaði að spila á spil ekki síð-
ur en á píanóið og að hlusta á tónlist,
hygg ég að segja megi án þess að
ýkja.
Það hefur verið höggvið stórt
skarð í fjölskylduhópinn á Sólbakka.
Jólin nálgast og María hefur verið
miðpunktur jólahaldsins í áratugi.
Börn, barnabörn og barnabarna-
börn munu hins vegar um eilífð eiga
bjartar og góðar minningar um góða
móður, ömmu og langömmu. María
Jóhanns hefur kvatt okkur að sinni.
Þakka ég henni samleiðina og allt
sem hún veitti mér og kenndi, beint
og óbeint. Fjölskyldum Jóhönnu
Guðrúnar og Einars Odds færi ég
innilegustu samúðarkveðjur móður
minnar og fjölskyldu auk fjöl-
skyldna systkina minna.
Eiríkur Finnur Greipsson.
Nú fer ég heim að Úlfsstöðum
og fæ kaffi, hugsaði ég einhverju
sinni, er ég var staddur suður í
Hjáleigu að bíða eftir einhverju.
Þau voru ein heima „eldri hjónin“,
Guðbjörg og Halldór, stödd uppi á
lofti. Ég vissi sem var að vel yrði á
móti mér tekið. Guðbjörg þurfti
um margt að spyrja og frá mörgu
að segja. Halldór sagði lítið en
brosti því meir út í annað eins og
honum þætti ekki allt eins og vera
ætti. „Ætlarðu ekki að gefa
drengnum kaffi?“ spurði hann loks
en mér fannst svo gaman að ég var
löngu búinn að gleyma kaffinu.
Það eina sem ég sakna frá þess-
ari ferð er að frúin skyldi ekki
taka mig í fangið til að geta klapp-
að mér á bakið. Það kemur þó ekki
að sök því að ég man enn höndina
við bakið um leið og hin rétti bita í
lófann hér áður fyrr. Já, það var
gleði á Úlfsstöðum þann dag eins
og fyrri daginn. Eins var líka gam-
an á Úlfsstöðum hvert sinn er ég
kom til „yngri hjónanna“ Auðar og
Óskars til að kvabba eitthvað. Ég
AUÐUR KRISTÍN
SIGURÐARDÓTTIR
✝ Auður KristínSigurðardóttir,
Syðri-Úlfsstöðum í
Austur-Landeyjum,
fæddist á Kúfhóli í
sömu sveit 6. janúar
1935. Hún lést á líkn-
ardeild Landspítal-
ans í Kópavogi 20.
nóvember síðastlið-
inn og var útför
hennar gerð frá
Krosskirkju í Aust-
ur-Landeyjum 29.
nóvember.
held þó ekki að allir
atburðir lífs þeirra
hafi verið gleðiefni.
Þau hjónin hafa þurft
að taka á móti sorg og
mótlæti á sinni lífsleið
ekki síður en gerist
og gengur. Þær raun-
ir hafa þau staðið af
sér. Að minnsta kosti
er ekki annað að sjá
eða heyra. Sjálfsagt
hafa þau gert sér
grein fyrir því að lífið
heldur áfram og verð-
ur ekki stöðvað. Sá er
háttur þess sem trúir
og veit að hann er aldrei einn á
ferð.
Um fjörutíu ára skeið hef ég
verið nágranni Úlfsstaðahjónanna
með aðra löppina, áður í hjáleig-
unni fyrir norðan og seinna í hjá-
leigunni fyrir sunnan. Aldrei man
ég eftir öðru en velvild og greið-
vikni úr þeirri átt sem Úlfsstaðir
eru. Fyrir alla hjálpina og ánægju-
stundirnar vil ég þakka af heilum
hug.
Ég mun vissulega sakna þess að
sjá ekki lengur frúna á Úlfsstöð-
um, fallega og töluvert drjúga með
sig á gæðingi sínum hér vestur á
árbakkanum. En það verður ekki á
allt kosið. Sumir halda því fram að
framhaldslífið sé líkt því sem lifað
er hér. Sé svo ætla ég að mínu
loknu að kaupa mér hjáleigu við
hliðina á Úlfsstöðum. Þar verður
gott að vera.
Ég óska vinum Auðar á Úlfs-
stöðum allrar velgengni og henni
góðrar ferðar. Og enn og aftur:
Kærar þakkir, góðu vinir.
Filippus Björgvinsson.
Tíminn líður og
minningarnar hrann-
ast upp. Samferða-
mennirnir ganga hjá
hver af öðrum og
skilja eftir sig misjafnlega djúp
spor.
Móðursystir mín, Ingibjörg
María Jónsdóttir, eða Ebba eins
og hún var alltaf kölluð, lést sum-
arið 1999 og nú er eiginmaður
hennar, öðlingurinn og mannvin-
urinn, Rögnvaldur Jónsson í
Flugumýrarhvammi, horfinn til
konu sinnar og forfeðra.
Æviganga Valda var um margt á
annan veg en gerist og gengur.
Hann var bóndi, kennari, skólabíl-
stjóri og kirkjuorganisti en hafði,
engu að síður, alltaf nægan tíma til
að hjálpa og styðja samferðamann-
inn væri þess þörf. Í því voru þau
hjónin mjög samhent svo sem í
öllu öðru, sem á fjörur þeirra rak.
Að fara fram í Hvamm, með
böggul eða bréf fyrir mömmu og
pabba, var eitt af mínum fyrstu
ábyrgðarstörfum. Þá var lagt á
Brún og honum riðið greitt fram
veginn. Þegar í hlaðvarpann kom
tóku þau Ebba og Valdi ætíð á
móti mér, með hlýju og ástúð sem
aldrei gleymist. Þau voru þá yf-
irleitt búin að fylgjast með ferð
drengsins neðan Eyrarnar en þar
voru hlið, sem stundum reyndust
þeim litla erfið. Í bakaleið var
sami háttur á hafður.
Þegar í barnaskólann kom lágu
leiðir okkar Valda saman en þar
RÖGNVALDUR
JÓNSSON
✝ RögnvaldurJónsson fæddist í
Réttarholti í Skaga-
firði 29. ágúst 1908.
Hann lést á Heil-
brigðisstofnuninni á
Sauðárkróki 1. októ-
ber síðastliðinn og
var útför hans gerð
frá Flugumýrar-
kirkju 11. október.
var hann kennari
minn. Þar fylgdist
hann með framgangi
mála af áhuga og um-
hyggju. Hann vann að
kennslunni sem vinur
og faðir okkar allra.
Þegar að því kom að
ég þurfti að taka
ákvörðun um frekari
skólagöngu, fylgdist
hann með því og lagði
þar hönd á plóginn.
Þannig leitaðist hann
við að styðja nemend-
ur sína fram á veginn,
svo sem hann gat
hverju sinni. Það er gæfa hverju
ungmenni að eiga slíkan vin og
kennara að leita til sem Valdi var.
Eftir að Valdi hætti störfum
byggðu þau Ebba sér hús í hlað-
varpanum í Flugumýrarhvammi.
Þar bjuggu þau síðustu árin, undu
hag sínum vel og nutu sólarlags-
ins. Þar var gott að koma, líta með
þeim yfir farinn veg og minnast
liðinna stunda.
Eftir lát Ebbu flutti Valdi út á
Dvalarheimili aldraðra á Sauðár-
króki en dvaldi heima í Hvammi,
þegar heilsa og aðstæður leyfðu.
En heima í Hvammi var hugur
hans til hinstu stundar.
Valdi var vörpulegur á velli,
myndarlegur og vel farinn í and-
liti. Hann var vel gerður bæði and-
lega og líkamlega. Hvar sem hann
fór bar hann með sér festu, góð-
leika, ró og frið. Það treystu allir
Valda í Hvammi. Þau störf, sem
hann tók að sér, voru í góðum
höndum.
Ég og fjölskylda mín þökkum
þér, vinur minn, samfylgdina, sem
var löng, góð og traust.
Góður vinur er genginn, sem
gott er að minnast.
Blessuð sé minning Valda í
Hvammi.
Sigtryggur Jón Björnsson
frá Framnesi.
MORGUNBLAÐIÐ birtir afmælis- og minningargreinar endurgjalds-
laust alla daga vikunnar. Greinunum má skila í tölvupósti (netfangið er
minning@mbl.is - svar er sent sjálfvirkt um leið og grein hefur borist)
eða á disklingi og þarf útprentun þá að fylgja. Nauðsynlegt er að til-
greina símanúmer höfundar og/eða sendanda (vinnusíma og heima-
síma). Tekið er á móti afmælis- og minningargreinum á 1. hæð í húsi
Morgunblaðsins, Kringlunni 1 í Reykjavík, og á skrifstofu Morgun-
blaðsins Kaupvangsstræti 1 á Akureyri. Ekki er tekið við handskrif-
uðum greinum.
Minningargreinum þarf að fylgja formáli með upplýsingum um hvar
og hvenær sá sem fjallað er um er fæddur, hvar og hvenær dáinn, um
foreldra hans, systkini, maka og börn og loks hvaðan útförin verður gerð
og klukkan hvað. Ef birta á minningargrein á útfarardegi verður hún að
berast fyrir hádegi tveimur virkum dögum fyrr. Ef útför er á sunnudegi,
mánudegi eða þriðjudegi þurfa greinarnar að berast fyrir hádegi á
föstudegi. Berist greinar hins vegar ekki innan hins tiltekna skilafrests
er ekki unnt að lofa ákveðnum birtingardegi. Þar sem pláss er takmark-
að getur þurft að fresta birtingu greina, enda þótt þær berist á réttum
tíma.
Birting afmælis- og
minningargreina