Morgunblaðið - 16.12.2003, Blaðsíða 6

FRÉTTIR
6 ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 2003 MORGUNBLAÐIÐ
Opið til 22.00
til jóla
...
er
m
eð
a
llt
f
yr
ir
jó
lin
Jóladagskrá í dag
17.00 Jólaskemmtun á Kringlutorgi
Sigga Beinteins, Grétar Örvars
og jólasveinarnir.
MAGNÚS Pétursson, forstjóri
Landspítala – háskólasjúkrahúss,
segir heppilegast fyrir alla starf-
semi spítalans að ljúka eins og kost-
ur er framkvæmdum við sparnað og
uppsagnir í desember og janúar.
Um er að ræða allt að 200 starfs-
menn sem eiga á hættu að missa
vinnuna á grundvelli tillagna stjórn-
arnefndar LSH til að mæta minnk-
andi fjárveitingum til spítalans á
næsta ári.
Magnús segist ekki þora að
treysta því að unnt verði að ljúka
uppsögnum fyrir
janúarlok vegna
ríkrar samráðs-
skyldu á grund-
velli laga og
reglna þar að lút-
andi. „Viljinn er
sá að reyna að
gera þetta eins
mikið og hægt er
fyrir lok janúar
enda eru mest áhrif af því fyrir
rekstur spítalans,“ segir hann.
Spurður um hvort deildir eins og
slysa- og bráðamóttakan séu tilbún-
ar að taka við auknum verkefnum á
borð við neyðarmóttöku vegna
nauðgana, eins og sparnaðartillögur
gera m.a. ráð fyrir, segir Magnús að
ef rekstrarfjár sé vant, verði menn
einfaldlega að bæta á sig vinnu.
Haft verði samráð við viðkomandi
deildir þegar þar að kemur.
Hlutirnir verða að heita
sínum réttu nöfnum
Jón Baldursson, yfirlæknir á
slysa- og bráðamóttöku Landspít-
alans í Fossvogi, tjáir sig ekki um
þetta tiltekna atriði, en segir að
gera verði greinarmun á hagræð-
ingu og niðurskurði í þessu sam-
bandi. „Hlutirnir verða að heita sín-
um réttu nöfnum,“ segir hann. „Hér
á slysadeildinni er mjög lítið svig-
rúm fyrir nokkra hagræðingu. Það
er löngu búið að stíga öll þau skref
sem menn hafa mögulega getað séð
fyrir í því efni. Ef lækka á útgjöld
hefur það í för með sér niðurskurð á
þjónustu. Við eigum engra annarra
kosta völ.“
Heppilegast að ljúka upp-
sögnum af á næstu vikum
Magnús Pétursson
SIGURÐUR Guðmundsson land-
læknir segir að ekki séu beinlínis
efni til að taka upp skynpróf vegna
krabbameins í blöðruhálskirtli vegna
þess að rannsóknir styðji það ekki
nægjanlega vel að slíkt próf geri
gagn. Hins vegar sé það til og það sé
notað en hugsanlega skýri sú notkun
að einhverju leyti þá staðreynd að
fleiri blöðruhálskirtilskrabbamein
finnist á Íslandi heldur en á hinum
Norðurlöndunum.
Árlega greinast um 160 karlar á
Íslandi með krabbamein í blöðru-
hálskirti eða álíka margir og þær
konur sem greinast með brjósta-
krabba. Eins og fram kom í úttekt í
Tímariti Morgunblaðsins á sunnu-
dag er eftirlit með körlum mun ófull-
komnara vegna þessa en hjá konum.
„Það hafa enn ekki komið fram
nægjanlega skýrar rannsóknir um
gagnsemi skipulagðrar skimunar í
samfélaginu fyrir blöðruhálskirtils-
krabbameini sem leitartækis,“ segir
Sigurður og bætir við að þess vegna
hafi hvorki á Íslandi né í nágranna-
löndunum verið mælt með skimun
fyrir blöðruhálskirtiskrabbameini.
„Það þarf góðar rannsóknir til þess
að menn mæli almennt með leit að
krabbameini,“ segir hann. Í því sam-
bandi bendir landlæknir á að hér-
lendis sé leitað að brjóstakrabba-
meini og leghálskrabbameini hjá
konum, en óljósar upplýsingar séu
um gagnsemi brjóstamyndatöku hjá
konum milli fertugs og fimmtugs,
þótt hún sé mjög skýr á aldrinum frá
fimmtugu til sjötugs. Hins vegar sé
leitað að krabbameininu hjá fertug-
um konum og upp úr.
Sérstakt blóðpróf sem leitar að
ákveðnu efni sem tengist blöðruháls-
kirtiskrabbameini (PSA) er talsvert
notað á Íslandi. Sigurður segir að
það sé sennilega ástæða þess að
blöðruhálskirtilskrabbamein hafi
mælst algengara á Íslandi en á hin-
um Norðurlöndunum og tíðnin hafi
vaxið hraðar hérlendis. „PSA-prófið
virðist vera notað meira hér hlut-
fallslega heldur en til dæmis í Dan-
mörku,“ segir hann. Hins vegar liggi
ekki nægjanlega miklar rannsóknir
fyrir til þess að hægt sé að mæla með
því að hafin verði leit á meðal karl-
manna þjóðarinnar sem komnir séu
yfir fimmtugt. En prófið sé til og
læknar noti það oft.
Krabbameinsleit háð
góðum rannsóknum
„ÉG hef verið viðriðinn stjórnunar-
störf á Landspítalanum í fjöldamörg
ár og man ekki eftir öðru en að það
hafi alltaf verið
svipa á okkur með
það að spara og
draga saman,“
segir Atli Dag-
bjartsson, yfir-
læknir á vöku-
deild Barnaspítala
Hringsins. „En
alltaf reynist það
svo að það er ekki
hægt að spara og
draga saman eins og til er ætlast.“
Hann segir það ekki auðvelt verk
fyrir yfirstjórn spítalans að þurfa að
grípa til úrræða á borð við uppsagnir,
en hins vegar sé uppi krafa um slíkt
og því þurfi að ganga í það verk.
„Það er engin spurning að hér er
um að ræða stærstu sparnaðarkröfu
sem ég hef séð á mínum ferli við
Landspítalann. Það sem mér finnst
sérstakt við þetta mál er að það er
þvertekið fyrir að þessar kröfur verði
dregnar til baka.
Ég er þó ekki smeykur um að sú
eining sem ég stjórna skaðist vegna
þessara aðgerða, en sé litið á Barna-
spítalann í heild sinni er þjónustan
brothætt sem stendur. Við erum ný-
flutt í nýtt húsnæði og sömuleiðis
nýbúin að sameina þar tvær barna-
deildir. Þar með höfum við komið á
bráðamóttöku fyrir börn á öllu land-
inu. Starfsemin hefur farið mjög vel
af stað og ég veit ekki hvort þjóðin vill
að hún verði brotin niður t.d. með því
að flytja alla bráðamóttökuna frá hin-
um nýja Barnaspítala Hringsins yfir í
Fossvog eins og sparnaðartillögurnar
gera m.a. ráð fyrir. Það held ég að
væri spor afturábak.“
Aldrei hægt
að draga sam-
an eins og til
er ætlast
Atli Dagbjartsson
Á MILLI 60 og 70% af okkar
starfsemi er bráðaþjónusta og
við höfum verið að endurskipu-
leggja þjón-
ustuna á síð-
ustu árum,“
segir Margrét
I. Hallgríms-
son, sviðsstjóri
hjúkrunar á
kvennasviði
Landspítalans.
„Ég tel að við
séum búin að
ganga ansi
langt í sparnaði og hef áhyggjur
af því hvernig eigi að spara enn
frekar. Ég finn að fólk er ofsa-
lega kvíðið og margir hugsa um
hvort þeim verði sagt upp. Það
hefur verið talað um ákveðnar
aðgerðir sem snerta kvenna-
sviðið ekki svo mikið, en hins
vegar fléttast öll starfsemin við
ýmsa stoðþjónustu presta, sál-
fræðinga, félagsráðgjafa o.s.frv.
Óbein skilaboð yfirvalda eru
þau að við megum ekki loka einu
eða neinu, heldur veita sömu
þjónustu. Við sem störfum hér
sjáum þó ekki hvernig eigi að
spara með því að veita sömu
þjónustu og áður. Það er alveg
ljóst að við þurfum að minnka
þjónustuna. Ég vona að við sem
stjórnendur berum gæfu til að
gera það á réttum stöðum því
við höfum fyrst og síðst áhyggj-
ur af skjólstæðingum okkar sem
sífellt verða veikari og veikari.“
Fólk er
ofsalega
kvíðið
Margrét I.
Hallgrímsson
„VIÐ höfum oft selt listaverk fyrir
jólin til að geta átt fyrir jólunum og
að þessu sinni langaði okkur til að
gera eitthvað annað en að selja mað-
ur á mann og skelltum upp sýningu,
þegar okkur var boðin aðstaðan á
Póstbarnum,“ segir Ingibjörg Finns-
dóttir.
Mæðgurnar Ingibjörg Finnsdóttir
og Auður Andrea Skúladóttir eru
með listsýningu á Póstbarnum við
hliðina á Hótel Borg við Póst-
hússtræti. Auður Andrea er 12 ára
og er í Félagi einstakra barna en
þetta er fyrsta sýning þeirra. „Þem-
að hjá henni felst í því hvernig hún
tjáir sig í gegnum sjúkrahúsvistir og
hvernig sjálfsímynd hennar hefur
styrkst,“ segir Ingibjörg um verk
dóttur sinnar, sem hefur unnið með
tré, gifs, pappír, gler og fleira, en
sjálf er Ingibjörg með um 30 verk.
„Við höfum verið mikið heima í
gegnum árin þar sem hún hefur oft
þurft að fara í aðgerðir en við höfum
reynt að nýta tímann til að byggja
upp sjálfsímynd hennar. Hún er
flink í höndunum og hefur þá sér-
stöðu að geta gert ýmislegt list-
rænt.“
Auður Andrea er í Borgaskóla en
var áður í Öskjuhlíðarskóla. Móðir
hennar segir að hún eigi við tölu-
verða námsörðugleika að stríða
vegna sjúkdómsins en listsköpun
liggi fyrir henni. „Ég hef verið fönd-
urleiðbeinandi og til þess að örva
hana byrjuðum við snemma að
föndra saman. Hún fær mikla útrás í
föndrinu og listsköpunin hefur mjög
góð áhrif á sálina. Það er eins til eins
og hálfs árs bið í listaþerapíu fyrir
börn sem eiga við örðugleika eins og
Auður Andrea á að stríða og við get-
um ekki beðið aðgerðarlausar. Það
er mikið atriði að byggja upp sjálfs-
ímyndina og hlúa vel að sálinni.“
Sýningin er opin frá klukkan 11 til
1 á hverjum degi fram í janúar og
segir Ingibjörg að viðbrögðin hafi
verið góð. „Það hafa allir tekið þessu
mjög vel, bæði fengum við húsnæðið
frítt og listamenn spiluðu við opn-
unina án þess að taka greiðslu fyrir,
en við erum öllu velgerðarfólki okk-
ar mjög þakklátar. Ég er með fast
verð á mínum verkum en það þarf
að semja sérstaklega við Auði And-
reu um verðið á hennar verkum.
Með því er ég að kenna henni að
meta sjálfa sig og standa og falla
með eigin ákvarðanatökum. Um
helgina seldi hún til dæmis mynd í
gegnum síma og ég er stolt af
henni.“
Morgunblaðið/Jim Smart
Ingibjörg Finnsdóttir og Auður Andrea Skúladóttir, dóttir hennar, eru
með listaverk á sýningu á Póstbarnum sem vakið hefur athygli margra.
Mæðgur eru með sýningu á listaverkum á Póstbarnum
Segir listsköpunina
hafa góð áhrif á sálina
DÓMSTÓLL Skáksambands Íslands
hefur fallist á það í úrskurði sínum að
mótsnefnd Íslandsmóts skákfélaga
hafi ekki verið rétt skipuð er hún
dæmdi þrjár skákir af Hróknum, með
þeim rökum að í liðinu væru of margir
útlendingar. Hrókurinn kærði skipun
mótsnefndar til Skáksambandsins. Í
nýlegri niðurstöðu dómstólsins er
þess krafist að mótsnefndin, sem
skipuð verði þeim Þorsteini Þor-
steinssyni, Þráni Guðmundssyni og
Einari S. Einarssyni, komi saman á
ný og kveði upp nýjan úrskurð varð-
andi skákir Hróksins á Íslands-
mótinu. Þar til það gerist standa fyrri
úrslit að sögn Jóhanns Hjartarsonar,
lögmanns Hróksins, og Hrókurinn er
því efstur á Íslandsmótinu.
Kæra Hróksins
Mótsnefnd
komi
saman aftur