Morgunblaðið - 16.12.2003, Blaðsíða 53
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 2003 53
LANDSLIÐSMIÐHERJINN í körfuknattleik, Fannar
Ólafsson, hefur tilkynnt félagsskipti úr Hamri í Kefla-
vík. Fannar hefur leikið undanfarin ár með bandarísku
háskólaliði, en hann var áður í herbúðum Keflvíkinga.
Fannar lék með Hamarsmönnum á Landsmóti UMFÍ
fyrir nokkrum misserum er hann var í sumarleyfi frá
háskólanámi sínu.
Samkvæmt heimildum Morgunblaðsins er útlit fyrir
að verkfall í skóla Fannars setji skólavist hans í upp-
nám og mun hann þá missa skólastyrk þann sem hann
hefur fengið á hverju ári. Fari allt á versta veg í þeim
efnum ætlar Fannar að koma til Íslands og leika með
Keflvíkingum.
Fannar átti góðan leik fyrir IUP-háskólann um síð-
ustu helgi er lið hans lagði Cheyey-háskóla 76:61.
Fannar lék í 31 mínútu og var stigahæstur í sínu liði
með 16 stig og tók að auki flest fráköst eða 12 alls.
IUP hefur aðeins tapað einum leik á leiktíðinni en
unnið fimm leiki. Fannar hefur skorað 10,6 stig að með-
altali og er frákastahæstur í liðinu með 8,3 fráköst að
meðaltali.
Fannar í Keflavík?
ÍSLENSKA landsliðið í knattspyrnu er í 58. sæti á
nýjum styrkleikalista Alþjóða knattspyrnusambands-
ins, FIFA, sem gefinn var út í gær. Ísland fer upp um
tvö sæti frá síðsta mánuði eftir jafnteflisleikinn við
Mexíkóa en stendur í stað frá því um síðustu áramót.
Þjóðirnar þrjár sem skipa efstu sætin eru þær
sömu og fyrir mánuði. Heimsmeistarar Brasilíu tróna
í toppsætinu, Frakkar eru í öðru sæti og Spánverjar í
þriðja. Hollendingar fara upp um tvö sæti og eru í
fjórða sæti, Argentínumenn eru í fimmta, Tékkar í
sjötta, Mexíkóar falla niður um tvö sæti eftir jafn-
teflið við Íslendinga og eru í sjöunda sæti, Englend-
ingar og Tyrkir eru í 8.–9. sæti og Ítalir í tíunda sæt-
inu.
Þjóðirnar sem drógust í riðil með Íslendingum í
undankeppni HM eru í eftirfarandi sætum: Svíþjóð
(19), Króatía (20), Búlgaría (34), Ungverjaland (72),
Malta (129).
Ísland í 58. sæti á
FIFA-listanum
„ÉG ætla að verða atvinnumaður í
knattspyrnu og taka í vörina eins og
hinir meistaraflokksmennirnir. Það
er kúl.“ Þetta sagði ungur knatt-
spyrnudrengur við einn af þeim fjöl-
mörgu sem ég hef heyrt í að und-
anförnu vegna munntóbaksnotkunar
knattspyrnumanna.
Elmar Sindri Eiríksson, knatt-
spyrnumaður og kennari á Dalvík,
sendi Knattspyrnusambandi Íslands
opið bréf sem birtist í sunnudagsblaði
Morgunblaðsins. Þar vakti hann at-
hygli á því að í þætti sjónvarpsstöðv-
arinnar Sýnar um Bandaríkjaferð
knattspyrnulandsliðsins í síðasta
mánuði hefði mátt sjá nýliða í lands-
liðinu heiðraðan eftir leikinn, með út-
troðna vör. Elmar spyr í bréfinu:
„Er það leyfilegt að leikmenn ís-
lenska landsliðsins noti tóbak inni í
búningsklefum, og þá kannski fyrir
leiki líka?
Er KSÍ og þjálfurum liðsins ekki
annt um ímynd knattspyrnunnar og
ímynd íslenska landsliðsins í knatt-
spyrnu?
Hvaða áhrif hefur það á áhorf-
endur að sjá landsliðsmenn með út-
troðna vör í beinum tengslum við
keppni?
Er búið að skipta út nammipoka
Gauja fyrir „eina sprautu“ þegar
skorað er og eru leikmenn verðlaun-
aðir með munntóbaki þegar þeim er
skipt út af?“
Elmar stingur með bréfinu á kýli
sem hefur farið stækkandi ár frá ári
og er orðið að umtalsverðu vandamáli
í knattspyrnunni, og eflaust í fleiri
íþróttagreinum. Munntóbaksnotk-
unin fer tæplega framhjá þeim sem
eru í návígi við knattspyrnumenn.
Sjálfur hef ég tekið viðtöl við lands-
liðsmenn og leikmenn og þjálfara fé-
lagsliða eftir leiki þar sem þeir hafa
vart verið talandi vegna tóbaks-
magnsins undir efri vörinni. Ég hef
margoft séð knattspyrnumenn af-
myndaða í andliti eftir leiki eða æf-
ingar. Ekki aðeins meistaraflokks-
menn, heldur einnig pilta í 2. flokki,
og í þeim aldurshópi er notkun munn-
tóbaks stöðugt að aukast.
Verst af öllu er þegar krakkarnir
sjá fyrirmyndirnar sínar, meist-
araflokksleikmennina, á eigin fé-
lagssvæðum með óþverrann í vörinni.
Einu sinni þótti „kúl“ að reykja, en
það er sem betur fer liðin tíð, og þeir
sárafáu íþróttamenn sem ekki hafa
vanið sig af þeim ósið fara yfirleitt
laumulega með þann löst sinn. En nú
er „kúl“ að troða í vörina. Áðurnefnt
atvik, þar sem nýliði tekur við heið-
ursmerki KSÍ, í landsliðsbúningi, úr
hendi varaformanns KSÍ, í búnings-
klefa A-landsliðs Íslands, frammi fyr-
ir sjónvarpsmyndavél, er kornið sem
fyllir mælinn. Nú er mál að linni.
Knattspyrnusamband Íslands hef-
ur ekki staðið sig sem skyldi. Eins og
Geir Þorsteinsson framkvæmdastjóri
segir í viðtali hér til hliðar, hafa engar
reglur verið settar um munntób-
aksnotkun hjá þessu stærsta sér-
sambandi landsins, þrátt fyrir ábend-
ingar þar um. KSÍ hefur sofið á
verðinum, og hjá félagsliðunum virð-
ist mest lítið hafa verið gert til að
bæta ímyndina á þessu sviði. Eins og
fram kemur hjá Þorgrími Þráinssyni
hér til hliðar hafa nokkur sér-
sambönd tekið á málinu, og þeim ber
að hrósa.
Boltinn er hjá KSÍ, sem er í afar
sterkri stöðu til að beita sér af fullum
þunga og getur sett þrýsting á félög-
in. Meðal annars með því að setja
ákvæði inn í leikmannasamninga um
að tóbaks af hvaða tegund sem er sé
ekki neytt í tengslum við æfingar,
keppni eða annað á vegum félaganna
og á þeirra svæðum. Geir segir að
viljann skorti ekki. Munntóbaksnotk-
unin er orðin svartur blettur á þessari
vinsælustu íþrótt sem stunduð er hér
á landi og nú er kominn tími á aðgerð-
ir. Munntóbak er ekki „kúl“.
Víðir Sigurðsson
„Ég ætla
að verða
atvinnu-
maður og
taka í
vörina“
Að sögn hans sendi Tóbaks-varnanefnd, eins og hún hét
þá, áskorun til allra sérsambanda
innan Íþrótta- og ólympíusambands
Íslands fyrir ári. „Þar bentum við á
fyrirmyndarhlutverk íþróttamanna
í landsliðum Íslands í öllum grein-
um og skoruðum á sérsamböndin
að beita sér fyrir því að ekki væri
notað munntóbak eða annað tóbak,
í keppnisferðum á þeirra vegum.
Við fengum góð viðbrögð frá Skíða-
sambandinu, Íshokkísambandinu,
Glímusambandinu og Körfuknatt-
leikssambandinu, en höfum lítið
heyrt frá öðrum. Þá sendum við
einstaklingum í meistaraflokkum í
körfuknattleik, knattspyrnu, hand-
knattleik og skíðum bréf þar sem
skaðsemi munntóbaks var nákvæm-
lega útlistuð.
Í bæklingi um munntóbak sem
við, landlæknir og fleiri aðilar gáf-
um út fyrir tveimur árum kemur
fram að hjarta þeirra sem nota
munntóbak slær að meðaltali um 15
þúsund aukaslög á dag. Tóbakið
þrengir æðarnar og þess vegna
þarf hjartað að erfiða meira og
dæla hraðar. Auk þess ná þeir sem
nota munntóbak sér seinna af
meiðslum, sökum minna blóðflæð-
is.“
Þorgrímur sagði að brýnt væri að
sérsamböndin tækju þetta mál al-
varlega. „Þau sækja um styrki
vegna forvarnagildis íþróttarinnar,
og þá er lágmark að þau setji um
leið reglur um að þeir sem koma
fram sem fulltrúar Íslands í þeirra
grein noti ekki tóbak. Því miður
hafa þau ekki sinnt þessu hlutverki
sínu nógu vel. Það var vel tekið á
reykingum á sínum tíma, íþróttahús
eru reyklaus og lögð er áhersla á að
stúkur á knattspyrnuvöllum séu
reyklausar en það er sorglegt að
ekki sé betur tekið á munntóbak-
inu. Við höfum reynt að vinna að
því á bakvið tjöldin, án hasars, og
höfum hvatt sérsamböndin til að
bæta úr, og höfum rætt á jákvæð-
um nótum við þá aðila sem þetta
mál varðar. Ég á von á því að innan
skamms komi reglugerð frá heil-
brigðis- og menntamálaráðuneytum
um að tóbaksnotkun verði alfarið
bönnuð á íþróttasvæðum utanhúss
og það mun hjálpa mikið til,“ sagði
Þorgrímur Þráinsson.
Þorgrímur Þráinsson, sviðsstjóri
tóbaksvarna hjá Lýðheilsustöð
„Sorglegt að ekki
sé betur tekið á
munntóbakinu“
ÞORGRÍMUR Þráinsson, sviðsstjóri tóbaksvarna hjá Lýðheilsustöð,
sagði við Morgunblaðið í gær að bréf Elmars Sindra Eiríkssonar til
KSÍ, sem birtist í blaðinu á sunnudag, væri mjög þörf ábending um
notkun munntóbaks meðal knattspyrnumanna, og íþróttamanna al-
mennt. „Ég er feginn því að fleiri en við skuli sýna þessu áhuga og
vona að bréfið og frekari umfjöllun í kjölfarið verði til þess að opna
augu fólks betur fyrir þessu alvarlega vandamáli,“ sagði Þorgrímur.
Nei, við höfum engar reglur settog ekki bannað mönnum að
nota munntóbak í ferðum á okkar
vegum, en höfum þó ítrekað við þá
sem nota þetta að halda notkun
sinni fjarri sviðsljósinu. Ég geri
mér hins vegar fulla grein fyrir því
að þetta er orðið stórt vandamál í
íslenskri knattspyrnu. Spurningin
er hvar og hvernig á að byrja bar-
áttuna gegn því en við þurfum að
skoða þetta vel og finna leiðir til
að verjast þessum ófögnuði.“
Geir telur að notkun munntób-
aks meðal knattspyrnumanna hér
á landi eigi rætur sínar að rekja til
íslenskra leikmanna sem leikið
hafa erlendis.
„Ég tel að munntóbakið hafi
borist hingað í gegnum atvinnu-
menn sem léku erlendis fyrir rúm-
um áratug. Þannig varð ég fyrst
var við þetta og frá þeim tíma höf-
um við séð notkun þess vaxa jafnt
og þétt. Það er vissulega ákvörðun
hvers og eins hvort hann notar
munntóbak en við getum barist
fyrir því að það sjáist allavega
ekki opinberlega. KSÍ fékk á sín-
um tíma bréf frá Tóbaksvarna-
nefnd um þetta mál, og þetta hef-
ur verið rætt af stjórn KSÍ, án
þess þó að gripið hafi verið til
formlegra aðgerða. En það er eng-
in spurning um viljann af okkar
hálfu, við erum tilbúnir að berjast
gegn munntóbakinu eins og við
höfum gert gegn reykingunum
með góðum árangri. Það verður að
ráðast að rót vandans, ná sam-
vinnu við félagsliðin og gera það
sem hægt er til að útrýma þessu
úr knattspyrnunni. ÍSÍ, Lýðheilsu-
stöð og KSÍ sem stærsta sérsam-
bandið þyrftu að taka á þessu máli
í sameiningu og reyna að sporna
gegn notkun munntóbaksins,“
sagði Geir Þorsteinsson.
„Tilbúnir
að berj-
ast gegn
munn-
tóbak-
inu“
KNATTSPYRNUSAMBAND Ís-
lands hefur engar reglur sett
um notkun munntóbaks í
keppnisferðum íslenskra lands-
liða. Geir Þorsteinsson, fram-
kvæmdastjóri KSÍ, staðfesti það
við Morgunblaðið í gær en lýsti
því yfir að sambandið væri
reiðubúið til að taka á vanda-
málinu af fullum krafti.
Geir Þorsteinsson,
framkvæmdastjóri KSÍ
ÍÞRÓTTIR