Morgunblaðið - 16.12.2003, Blaðsíða 43
UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ ÞRIÐJUDAGUR 16. DESEMBER 2003 43
HÉR á landi er það gamall siður að
skjóta upp flugeldum um áramótin.
Fyrir nokkrum árum fór að bera á
því að farið var að
skjóta upp flugeldum í
tíma og ótíma löngu
fyrir og jafnvel eftir
áramót.
Margir dýraeig-
endur, sérstaklega þeir
sem eiga hunda, ketti
og hesta kannast vel
við þann óróa og angist
sem dýr þeirra ganga í
gegnum um áramót
vegna þess hávaða og
ljósagangs sem fylgir
þessum flug-
eldaskotum. Mýmörg
dæmi eru um að bless-
uð dýrin reyni að forða
sér frá þessum ólátum
og strjúki þá að heim-
an, jafnvel til fjalla eða
til óbyggða. Um síð-
ustu áramót, eða
nokkrum dögum eftir
varð alvarlegt slys und-
ir Hafnarfjalli á þjóð-
vegi númer eitt, þegar
nokkrir hestar fældust
vegna flugeldasýningar sem haldin
var í nágrenninu og brutu sér leið upp
á þjóðveginn, þar sem bíll kom aðvíf-
andi og keyrði á þá. Mildi var að ekki
varð stórslys af, en nokkra hesta varð
að aflífa. Þetta er því ekki bara
vandamál í þéttbýlinu. Sjálfur átti ég
hund þegar ég var dýralæknir á
Kirkjubæjarklaustri og um ein ára-
mót uggði ég ekki að mér og leyfði
hundinum að vera úti um kvöldið þeg-
ar byrjað var að skjóta upp flug-
eldum. Þetta voru þó bara nokkrir
flugeldar og ekkert í líkindi við þær
stórskotaliðsæfingar sem yfir okkur
gengur hér á höfuðborgarsvæðinu
um hver áramót. Þar kom að ég gerði
mér grein fyrir að hundurinn var
týndur og fjölskyldan fór að leita að
honum. Eftir nokkurn tíma kom þá
bóndi og góðkunningi úr sveitinni
með hundinn. Hann sagðist hafa ver-
ið á leið inn á Klaustur og séð hund-
inn á mikilli ferð á leið frá staðnum.
Hann stöðvaði þá bílinn og hundurinn
þáði að koma í skjól í bílnum. Næstu
áramót á eftir gaf ég hundinum ró-
andi töflur og hélt honum innandyra.
Það er einmitt það sem við dýra-
læknar höfum ráðlagt gæludýraeig-
endum að gera, ef dýr þeirra verða
óróleg um áramótin.
Hestamenn geta reynt
að byrgja glugga á hest-
húsum og hafa ljósin
kveikt og stilla útvarp á
háværa hljómlist, allt til
að minnka áhrifin af há-
vaða og ljósglömpum frá
flugeldunum.
Þetta er kannski það
sem dýraeigendur geta
sætt sig við og finnst
ásættanlegt að láta dýr
sín ganga í gegnum einu
sinni á ári, sérstaklega
þar sem hægt er að gera
ráðstafanir þennan eina
dag ársins.
En út frá dýravernd-
arsjónarmiðum þá er
það óásættanlegt að
dýrin séu látin ganga í
gegnum þessar kvalir
sem þau greinilega líða í
nærfellt heilan mánuð
eins og hefur verið um
síðustu áramótin. Oft
byrjar þessi ófögnuður
um miðjan desember og stendur eitt-
hvað fram yfir þrettándann.
Ég skora á allann almenning að
taka saman höndum og muna eftir
gæludýrunum, sem eru í öðru hverju
húsi á þéttbýlisstöðum og á hverjum
bæ í sveitinni. Ég skora á fólk að láta
sér nægja að skjóta upp flugeldum á
gamlársdag og fram eftir nýársnóttu
eða á þeim tíma sem dýraeigendur
geta haft viðbúnað vegna dýra sinna.
Skorað er á flugeldasala að minna
kaupendur á þetta atriði við sölu flug-
eldanna, t.d. með sérstökum upplýs-
ingamiðum. Ennfremur væri æski-
legt að lögreglan leyfði ekki
flugeldasýningar nema um áramótin,
en eins og kunnugt er þá er það í
flestum samþykktum sveitarfélag-
anna að leyfi lögreglu þarf til að halda
slíkar sýningar.
Dýravernd um
áramót
Halldór Runólfsson skrifar um
dýravernd
Halldór Runólfsson
’Ég skora á fólkað láta sér
nægja að skjóta
upp flugeldum á
gamlársdag og
fram eftir ný-
ársnóttu.‘
Höfundur er yfirdýralæknir.
RSH.is
Dalvegi 16b • 201 Kópavogur
Sími 544 5570 • Fax 544 5573
www.rsh.is • rsh@rsh.is
Fyrir farartæki
VERSLUN • VERKSTÆ‹I
Radíófljónusta Sigga Har›ar
Talstö›var sem
flola nánast allt
Fjarskipti eru
okkar fag
w
w
w
.d
es
ig
n.
is
©
20
03
Gátlisti fyrir fjallafer›ir fylgir
Jólagjöf jeppamannsins
Dreifing. Hönnun og umbrot • S. 577 1888
Fæst í næstu bókabú›
MEIRIHLUTINN í bæjarstjórn
Kópavogs ákvað nýlega að senda
Kópavogsbúum jólaglaðning í
formi skattahækkunar. Sjálfstæð-
ismenn af öllum mönnum hafa
ákveðið að hækka útsvar í Kópa-
vogi. Forystumaður Sjálfstæð-
isflokksins í Kópavogi
Gunnar Birgisson
hefur ár eftir ár hald-
ið því fram í ræðu og
riti að Kópavogsbær
sé eitt best rekna
bæjarfélagið í landinu
með tilheyrandi
lækkun skulda og
meiri rekstr-
arafgangi. Það er því
eðlilegt að spyrja hví
íbúar Kópavogs fá
ekki að njóta þessa
með lækkun á skött-
um en ekki öfugt.
Sjálfstæðismenn hafa
alla vega staðið í
þeirri trú að til þess
væri leikurinn gerð-
ur. Í stað þess er
andstæðingum Sjálf-
stæðisflokksins færð-
ur jólaglaðningur
með svikum á grund-
vallarstefnu flokks-
ins. Útsvar í Kópa-
vogi er eftir þetta
hærra en í Reykjavík
R-listans. Hvernig er
hægt að réttlæta
það?
Það kann að vera að íslenskt
þjóðfélag sé orðið þannig í dag að
lítið sé gert með orðatiltækið sem
sjálfstæðismenn gerðu frægt „orð
skulu standa“. Það sjáum við því
miður allt of mikið af í kjölfar síð-
ustu alþingiskosninga. Þessi
skattahækkun í Kópavogi kemur
fast á hæla skattahækkunarpakka
ríkisstjórnarflokkanna, sem höfðu
lofað veglegum skattalækkunum.
Það skal þó ekki koma neinum á
óvart að skatta þurfi að hækka
miðað við þá útþenslustefnu sem
núverandi ríkisstjórn hefur staðið
fyrir. Laun „elítunar“ í
landinu sem þiggur
laun frá ríkinu hefur
nær hækkað um 100%
á örfáum árum, lífeyr-
isskuldbindingar
hækkað að sama
skapi, risna ríkisins
hefur hækkað um
hundruð milljóna,
ferðakostnaður rík-
isins farið í nýjar hæð-
ir, kostnaður við utan-
ríkisþjónustuna hefur
margfaldast og svona
mætti lengi telja. Á
sama tíma er látið hjá
líða að koma böndum á
heilbrigðiskerfið. Og á
sama tíma ætla for-
ystumenn stjórn-
málaflokkanna að verð-
launa sjálfa sig með
„ofureftirlaunum“
skömmu eftir að þeir
hækkuðu árleg framlög
til stjórnmálaflokkanna
í rúmlega 200 milljónir.
Er ekki komin tími
til að sjálfstæðismenn
á Alþingi og í sveitar-
stjórnum fari að vinna
vinnuna sína í að ná niður opinber-
um útgjöldum og lækka álögur á
almenning? Orð skulu standa.
Skulu orð standa?
Jón B. Lorange skrifar um
skattamál
Jón B. Lorange
’Það skal þóekki koma nein-
um á óvart að
skatta þurfi að
hækka miðað
við þá útþenslu-
stefnu sem nú-
verandi rík-
isstjórn hefur
staðið fyrir.‘
Höfundur er kerfisfræðingur. Síðumúla 34 - sími 568 6076
Ýmislegt áhugavert
fyrir safnara
ÞAÐ er örugglega fátt sem gleð-
ur foreldra meira en
að sjá barnið sitt vaxa
upp og dafna á eðli-
legan hátt, njóta upp-
vaxtaráranna og fara
með góðar minningar
og gott uppeldislegt
veganesti í farteskinu
inn í framtíðina. Að
sama skapi er það
jafn nöturlegt fyrir
foreldra að horfa upp
á barnið sitt glata
æskuárunum og
björtum framtíð-
aráformum í krumlu
fíkniefnanna og fara
inn í lífið með brotna
sál og skertan lífs-
vilja. Blessunarlega
er mikill meirihluti
ungmenna á Íslandi
ekki í neinum vand-
ræðum í þessum málum. Hins veg-
ar verður ekki framhjá því litið að
fyrir þá sem eru byrjaðir að feta
þennan varasama stíg þá er fram-
boðið trúlega meira en nóg af eit-
urlyfjum. Mikið framboð og skipu-
lögð markaðssetning fíkniefnasala
gerir það að verkum að þessi skað-
sömu efni eru orðin mun nær
börnunum okkar en áður var og
hætturnar því töluvert meiri.
Þegar börn og ungmenni lenda í
vandamálum tengdum áfengi og
fíkniefnum þá er það langoftast
eftir að útivistartíma þeirra lýkur,
sérstaklega um helg-
ar. Þetta eru sorgleg-
ar staðreyndir sem
lögreglumenn sjá allt-
of oft í störfum sínum.
Því hefur það m.a.
verið mikið kappsmál
hjá lögreglunni að for-
eldrar og forráða-
menn fylgi útivistar-
reglunum eftir í
hvívetna. Ég segi
áfram foreldrar, ver-
um á varðbergi og
þéttum öryggisnetin
gagnvart þeim aðilum
sem vilja afvegaleiða
börnin okkar með
ólyfjan, vímuefnum og
vondum skilaboðum.
Að gefnu tilefni hvet
ég foreldra sérstak-
lega til að slaka ekkert
á útivistarreglunum þegar skólar
fara í frí yfir jól og áramót.
Virðum landslög og sköpum börn-
unum þannig betra skjól til að
þroskast og styrkjast á heilbrigðan
hátt fyrir framtíðina. Börnin heim
á réttum tíma öll kvöld alla daga.
Áfram foreldrar
Valgarður Valgarðsson skrifar
um uppeldismál
’Börnin heim áréttum tíma öll
kvöld alla
daga.‘
Höfundur er lögregluvarðstjóri í
Garðabæ.
Valgarður Valgarðsson