Morgunblaðið - 09.12.2005, Blaðsíða 10

10 FÖSTUDAGUR 9. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
SLÖKKVILIÐ höfuðborgarsvæðisins var kallað að Alþingishúsinu við
Austurvöll á níunda tímanum í gærmorgun vegna elds sem kviknaði í
aðalrafmagnstöflu í bílageymslu Alþingishússins. Slökkviliðið var að
koma úr útkalli vegna vatnsleka í bænum og var því aðeins tvær mín-
útur á vettvang eftir tilkynningu sem kom klukkan 8.39. Í bílageymsl-
unni var aðaltaflan fyrir allar byggingar þingsins og reyndist það vera
varaaflstöðin sem skemmt hafði aðaltöfluna. Mun slíkt vera mjög fá-
heyrt. Ekki var þó um mikinn eld að ræða í töflunni og gekk slökkvi-
starf fljótt og vel. Engu að síður raskaðist þinghaldið vegna rafmagns-
leysis í húsinu en þingfundur átti að hefjast klukkan 10. Varð að seinka
honum til klukkan 13.
Þegar þingstörf hófust tilkynnti Sólveig Pétursdóttir, forseti þingsins,
að fram hefði farið bráðabirgðaviðgerð og stæðu vonir til að þingstörf
gætu farið eðlilega fram það sem eftir lifði dags. Sagðist hún jafnframt
vonast til að umræðurnar yrðu ekki það rafmagnaðar að öllu myndi slá
út aftur.
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Rafmagnstafla brann yfir í Alþingishúsinu
FRUMVARP iðnaðarráðherra, Val-
gerðar Sverrisdóttur, um rannsókn-
ir á vatnsaflsvirkjunum, verður ekki
afgreitt frá Alþingi fyrir jól, eins og
ráðherra stefndi að. Samkomulag
náðist um það milli stjórnar og
stjórnarandstöðu um hádegisbil í
gær. Önnur umræða um frumvarpið
hófst á Alþingi síðla dags í fyrradag
og stóð hún yfir til að verða tvö um
nóttina. Þegar henni var frestað
voru fimmtán þingmenn; fjórtán
stjórnarandstæðingar og einn
stjórnarliði, enn á mælendaskrá og
Steingrímur J. Sigfússon, formaður
Vinstrihreyfingarinnar – græns
framboðs, hafði staðið og haldið
ræðu í pontu í rúma tvo tíma. Til
stóð að halda umræðunni áfram í
gærmorgun, en þingfundi var frest-
að vegna þess að eldur hafði komið
upp í aðalrafmagnstöflu þinghúss-
ins. Í millitíðinni funduðu þing-
flokksformenn og forsætisnefnd
þingsins og náðu samkomulagi um
að umræddu frumvarpi yrði frestað.
Valgerður Sverrisdóttir kveðst
ósátt við þessa niðurstöðu. „Já, ég er
ósátt. Ég hefði viljað fá þetta mál í
gegn vegna þess að þetta skiptir
máli fyrir rannsóknir a vatnsafli.
Ýmislegt er í pípunum í sambandi
við stóriðjumál víða um land og þess
vegna er mikilvægt að orkufyrirtæk-
in fái svigrúm til þess að rannsaka
vatnsaflið.“
Frumvarpið felur í sér breytingar
á lögum um rannsóknir og nýtingu á
auðlindum í jörðu. Í því er lagt til að
gildissvið þeirra laga verði víkkað
svo þau taki einnig til rannsókna á
vatnsafli til raforkuframleiðslu. Í
frumvarpinu er m.a. kveðið á um að
rannsóknarleyfi, samkvæmt lögun-
um, verði veitt einum aðila, með
þeirri undantekningu að hafi aðilar
sammælst um rannsóknir og sæki
sameiginlega um rannsóknarleyfi
skuli heimilt að veita þeim það sam-
eiginlega. Verði frumvarpið sam-
þykkt verður ráðherra heimilt að
veita vilyrði fyrir nýtingarleyfum í
tengslum við útgáfu rannsóknar-
leyfa, eins og kveðið er á um í lögum
um rannsóknir og nýtingu á auðlind-
um í jörðu. Um þetta atriði er einna
helst deilt. Jóhann Ársælsson, þing-
maður Samfylkingarinnar, segir að
nú sé til að mynda hafið mikið kapp-
hlaup meðal orkuframleiðslufyrir-
tækja um auðlindir landsins, þ.e. fái
þau rannsóknarleyfi fylgir þeim
einnig nýtingarleyfi, verði frum-
varpið samþykkt.
Þverpólitísk nefnd verði skipuð
Jóhann segir að samkvæmt frum-
varpinu sé ráðherra í sjálfsvald sett
að velja þá sem hljóti slík leyfi.
Hann segir að það gangi ekki. „Því
við erum að tala um mjög dýrmætar
auðlindir,“ segir hann. Jóhann segir
að ná þurfi samkomulagi um það
með hvaða hætti velja eigi milli
þeirra sem sækjast eftir nýtingar-
rétti á auðlindum. Í sambærilegu
frumvarpi sem lagt var fram á Al-
þingi sl. vor, og þingmenn Samfylk-
ingar og Frjálslynda flokksins
studdu, var gert ráð fyrir að þver-
pólitísk nefnd myndi vinna að þeirri
stefnumótun. Hann segir að sú til-
laga hafi, af einhverjum ástæðum,
ekki verið í umræddu frumvarpi,
sem lagt var fram nú í haust.
Þess má þó geta að meirihluti iðn-
aðarnefndar þingsins hefur lagt til
að fyrrgreint ákvæði verði tekið upp
í frumvarpið að nýju, þ.e. ákvæði
þess efnis að iðnaðarráðherra skipi
þverpólitíska nefnd sem geri tillögu
um með hvaða hætti verði valið milli
umsókna um rannsóknar- og nýting-
arleyfi. Jóhann segir að þingmenn
Samfylkingarinnar styðji þrátt fyrir
það ekki frumvarpið, því ljóst sé,
skv. því, að ráðherra muni hafa þetta
val í sínum höndum þar til nefndin
kemst að niðurstöðu.
Þingmenn Samfylkingarinnar og
Frjálslynda flokksins hafi viljað
breyta því, en á það hafi meirihlut-
innn ekki fallist.
Þingmenn Vinstri grænna hafa
frá upphafi verið á móti frumvarp-
inu. Steingrímur J. Sigfússon segir
m.a. að með samþykkt frumvarpsins
fái iðnaðarráðherra heimild til að
ýta frekari virkjanarannsóknum af
stað. Nær væri, segir hann, að
staldra við og skoða hvort ekki sé
nóg komið af virkjunum í bili. Frum-
varpið snerti því ýmsa þætti, s.s.
umhverfismál og efnahagsmál. „Það
er eiginlega sama hvernig á það er
litið; áframhaldandi blind keyrsla á
þessa óheftu stóriðjustefnu er glóru-
laus við þessar aðstæður. Við erum
líka sannfærð um að það er að fjara
mjög hratt undan stuðningi við að
haldið verði áfram óbreyttri stefnu í
stóriðjumálum. Þess vegna teljum
við að hver sá tími sem vinnst til
þess að menn geti hugsað sinn gang
sé dýrmætur.“
Valgerður Sverrisdóttir kveðst
hins vegar í samtali við blaðamann
leggja áherslu á að frumvarpið verði
samþykkt í janúar. Hún segir reynd-
ar athyglisvert að bæði Samfylking-
in og Frjálslyndi flokkurinn hafi
stutt sambærilegt frumvarp á síð-
asta vori, en séu nú búnir að breyta
um afstöðu. Jóhann Ársælsson svar-
ar því til að þeir hafi ekki áttað sig á
því að kapphlaup væri hafið meðal
orkuframleiðslufyrirtækja um auð-
lindirnar.
Frumvarp um rannsóknir á vatnsaflsvirkjun ekki afgreitt fyrir jól
Deilur snúast um að nýting-
arleyfi fylgi rannsóknarleyfi
Eftir Örnu Schram
arna@mbl.is
Morgunblaðið/RAX
HALLDÓR Ásgrímsson forsætis-
ráðherra sagði á Alþingi í gær að
fjárveitingar til Sundabrautar, sem
kveðið er á um í frumvarpi til laga
um ráðstöfun á söluandvirði Sím-
ans, væru ekki skilyrtar við svokall-
aða innri leið. Hann sagði að í
frumvarpinu væri gert ráð fyrir
innri leiðinni. „En það er ekki skil-
yrt,“ sagði hann. Helgi Hjörvar,
Össur Skarphéðinsson og Mörður
Árnason, þingmenn Samfylking-
arinnar í Reykjavík, fögnuðu þess-
um orðum ráðherra. Það sama
gerði Guðlaugur Þór Þórðarson,
þingmaður Sjálfstæðisflokks í
Reykjavík. Önnur umræða um
frumvarp ríkisstjórnarinnar um
ráðstöfun á söluandvirði Landssíma
Íslands hf. fór
fram á Alþingi í
gær. Stefnt er að
því að frum-
varpið verði af-
greitt á Alþingi í
dag.
Í frumvarpinu
er m.a. gert ráð
fyrir því að átta
milljörðum verði
varið til lagn-
ingar Sunda-
brautar. Í greinargerð frumvarps-
ins segir að ákvörðunin taki mið af
því að svokölluð innri leið verði val-
in. Það sé í samræmi við álit Vega-
gerðarinnar. Ráðgert sé að hefja
framkvæmdir um mitt ár 2007 og
stefnt að verklokum árið 2010.
Ýmsir aðilar, nú síðast borgarráð
Reykjavíkur, hafa hins vegar hvatt
til þess að fjárveitingar til Sunda-
brautar verði ekki bundnar
ákveðnum skilyrðum.
Hvergi nefnt í frumvarpinu
Halldór Ásgrímsson sagði á hinn
bóginn á Alþingi í gær að hvergi
kæmi fram í frumvarpinu að fjár-
veitingarnar væru skilyrtar innri
leiðinni, þótt ákveðnir aðilar hefðu
kosið að túlka frumvarpið á þann
hátt. „Þegar ríkisstjórnin tók þá
ákvörðun að leggja það til við Al-
þingi að átta milljörðum króna
verði varið til Sundabrautar á til-
teknum árafjölda, ræddi ég m.a. við
borgarstjórann í Reykjavík um þá
ákvörðun ríkisstjórnarinnar. Ég
gerði henni grein fyrir því að hér
væri miðað við tillögu Vegagerð-
arinnar eins og hún lá fyrir á þeim
tíma, sem gerði ráð fyrir svokall-
aðri innri leið. Í framhaldi af því
lýsti […] borgarstjórn Reykjavíkur,
frekar en borgarráð, yfir ánægju
sinni með þessa ákvörðun enda
hafði það lengi verið baráttumál
Reykvíkinga og borgarstjórnar
Reykjavíkur að verja fjármagni til
þessara framkvæmda.“
Halldór ítrekaði að í greinargerð
frumvarpsins væri miðað við innri
leiðina „en það stendur hvergi í
þessu frumvarpi að þessi leið sé
skilyrt,“ sagði hann. „Það kemur
hvergi fram í frumvarpinu.“ Hann
sagði að ýmsir hefðu gert at-
hugasemdir við innri leiðina og
sagði eðlilegt að farið yrði yfir þær.
Slíkt mætti þó ekki verða til þess
að framkvæmdum yrði seinkað. Síð-
an sagði hann: „Það má líka vel
vera að borgarstjórn Reykjavíkur
vilji að þarna verði farið í kostn-
aðarsamari framkvæmdir sem komi
borginni vel. Þá er það atriði sem
þarf að ræða milli ríkis og borgar.“
Hann sagði mikilvægt að fara betur
yfir þessi mál áður en endanlegar
ákvarðanir yrðu teknar. „En auð-
vitað verðum við að gæta þess að
velja hagkvæmustu leiðina í þessu
sambandi, þannig að það kosti
skattborgarana sem minnst – þó
þannig að íbúar verði ekki fyrir
ónauðsynlegu ónæði þar af.“
Ekki sett
skilyrði um
innri leið
Sunda-
brautar
Halldór
Ásgrímsson