Morgunblaðið - 18.12.2005, Blaðsíða 44

44 SUNNUDAGUR 18. DESEMBER 2005 MORGUNBLAÐIÐ
UMRÆÐAN
Í 65. GREIN Stjórnarskrár-
innar er að finna reglu sem kveð-
ur á um að allir menn eigi að vera
jafnir fyrir lögum og njóta mann-
réttinda án tillits til
kynferðis, trúar-
bragða, skoðana,
þjóðernisuppruna,
kynþáttar, litarháttar,
efnahags, ætternis og
stöðu að öðru leyti.
En hví er ég að minn-
ast á þetta grundvall-
arákvæði íslenskrar
stjórnskipunar hér?
Jú, ástæða skrifa
minna er grein er
birtist hér í blaðinu á
fullveldisdag Íslend-
inga 1. desember síð-
astliðinn eftir Gústaf
Níelsson þar sem hann kvað fast
að réttindabaráttu samkyn-
hneigðra á Íslandi.
Gústaf er ekki sáttur við það
frumvarp sem nú liggur fyrir Al-
þingi þar sem réttarstaða samkyn-
hneigðra er jöfnuð að mestu við
þá réttarstöðu sem pör af gagn-
stæðu kyni búa við á Íslandi í dag.
Hann hefur þó séð ljósan blett í
öllu þessu óðagoti sem nú gengur
yfir hið háa Alþingi þar sem rík-
isstjórnin ,,hlífir“ þjóðkirkjunni í
bili við að þurfa að vera það sem
greinarhöfundur kýs að kalla auð-
mjúk, ambátt tíðarandans. Hér er
hann að vitna til þess að þrátt fyr-
ir að réttarstaðan sé jöfnuð á við
gagnkynhneigð pör verður sam-
kynhneigðum ekki heimilt að gifta
sig í þjóðkirkjunni enn um sinn.
Það er vart í höndum Alþingis að
ákveða hvort þjóðkirkjan heimili
slíkar athafnir eður ei. Það hlýtur
að vera á valdi kirkjunnar að
túlka þá trú sem hún iðkar og
komast að niðurstöðu hvort ást
manns á sama kyni sé fordæmd
eða ekki í Biblíunni og hvort gift-
ing slíkra manna eigi
að vera heimil innan
veggja hennar eða
ekki. Samkvæmt 62.
grein Stjórnarskrár-
innar er hin evang-
elíska lúterska kirkja
þjóðkirkja Íslendinga
og skal ríkisvaldið að
því leyti styðja hana
og vernda. Hvergi er
að finna í lögum rétt
löggjafarvaldsins til
þess að hafa áhrif á
þá stefnu sem trúin
fylgir. Vissulega hefur
það ekki verið við-
urkennt hingað til að kirkjan gifti
samkynhneigð pör þar sem er
skortur á lagaheimild til þessa.
Einhverjir mætir menn vilja halda
því fram að hið heilaga rit drottins
Biblían fordæmi slíkar athafnir.
Sú staðhæfing að slíkt sé ekki
heimilt skv. Guðs orði hefur aldrei
verið gefin út opinberlega af
æðstu stjórn þjóðkirkjunnar.
Hinsvegar var sá boðskapur
kenndur í sunnudagaskólanum er
ég gekk í á mínum yngri árum að
Drottinn Guð elskaði alla menn,
sama hvernig þeir væru. Í mínu
saklausa hjarta trúi ég því að Guð
elski jafnt þá menn sem hrífast af
sama kyni og gagnstæðu kyni,
sem og þá sem hafa brotið á alvar-
legustu ákvæðum hegningarlaga,
svo sem kynferðisafbrot eða
manndráp.
Það virðist fara mest fyrir
brjóstið á greinarhöfundi að í
frumvarpinu skuli samkyn-
hneigðum vera heimilað að ætt-
leiða börn. Telur hann að ekki sé
verið að huga að þeim „sjálfsögðu“
mannréttindum barna, að eiga
bæði föður og móður. Það má vel
vera að einhverjum finnist það
vera mannréttindi barna að eiga
bæði móður og föður.
Í mínum huga eru það sjálfsögð
mannréttindi barna að eiga for-
eldra sem er annt um barnið og
veita því alla þá ást og umhyggju
sem það þarfnast óháð því hvort
að um sé að ræða tvo einstaklinga
af sitt hvoru kyninu eða því sama.
Það er ekkert sem sannar það að
tveir einstaklingar af sama kyni
séu verri foreldrar heldur en ein-
staklingar af gagnkvæmu kyni. Í
athugasemdum við hið umdeil-
anlega frumvarp um réttarstöðu
samkynhneigðra er tekið fram að
áfram verði metið hverju sinni
hagsmunir barnsins hvort leyfi
verði veitt til ættleiðingar. Slíkt
mat er framkvæmt af aðilum sem
hafa sérþekkingu á slíkum málum
og eru án efa mun betur í stakk
búnir til að meta hagsmuni barna
betur heldur en aðrir. Eins er rétt
að benda á, að á Íslandi eru konur
sem hafa eignast börn saman eftir
„óhefðbundnum“ leiðum og þekkja
börn þeirra ekkert annað en að
eiga aðeins tvær mæður og engan
föður. Ekkert hefur komið fram
um að þessi börn séu verr stödd í
þjóðfélaginu heldur en önnur
börn. Það væri frekar umhugs-
unarefni hvort ekki væri rétt að
skerpa heimildir barnaverndaryf-
irvalda til þess að taka börn af
þeim foreldrum sem ekki sinna
börnum sínum nægilega vel vegna
neyslu áfengis eða annarra vímu-
efna. Það ætti frekar að berjast
fyrir þeim sjálfsögðu mannrétt-
indum barns að fá að alast upp á
góðu heimili og lifa heilbrigðu líf-
erni.
Ég tek undir það með höfundi
greinarinnar að hin kristnu sam-
félög Vesturlanda eru frjálslynd
og umburðarlynd, þau hafa vissu-
lega skilið að sum af okkur mönn-
unum eru „öfugsnúin“ svo ekki sé
minnst á að sum okkar eru afar
þröngsýn. En fyrr má nú rota en
dauðrota, það væri skref aftur á
bak ef við ætluðum að láta skoð-
anir þessara einstöku þröngsýnu
manna hafa áhrif á þróun og mót-
un samfélagsins í átt að nútíma
hugsun. Vissulega er þarft að hafa
slíka einstaklinga með í samfélag-
inu, því ef allir væru á sömu skoð-
un væri umræðan líflaus og leið-
inleg. Hinsvegar þarf fólk að
kunna að virða skoðanir annarra
og setja fram gagnrýni á þær án
þess að í henni felist móðgandi
eða niðrandi ummæli um aðra í
þjóðfélaginu.
Grein þessi er aðeins brot úr
grein höfundar. Greinin mun birt-
ast í heild sinni á vefsvæði höf-
undar.
Sitt sýnist
hverjum
Brynjar Már Brynjólfsson
fjallar um stöðu
samkynhneigðra í þjóðfélaginu
’… það væri skref aftur á bak ef við
ætluðum að láta skoð-
anir þessara einstöku
þröngsýnu manna hafa
áhrif á þróun og mótun
samfélagsins.‘
Brynjar Már
Brynjólfsson
Höfundur er laganemi við
Háskólann í Reykjavík.
TENGLAR
..............................................
http://www.blog.central.is/brynjarm
Í nútímanum
Lítill drengur hefur veikst hast-
arlega og þarf nauðsynlega að
gangast undir aðgerð, sem þó er
ekki hægt að veita í hans heima-
byggð austur á landi
heldur aðeins á Land-
spítalanum. Það þarf
að fljúga með hann
suður og hafa hraðan
á því öll töf minnkar
lífslíkur hans sem og
batahorfur. Allir
leggjast á eitt um að
stytta viðbragðstím-
ann,svo von bráðar er
sjúkraflugvélin lent á
Egilsstöðum og eru
sjúkraflutningsmaður
og læknir með í för.
Nokkur spenna ríkir
um borð á leiðinni
suður enda flugið
langt og líðan drengs-
ins ekki meira en svo
stöðug og hann þarf á
stöðugri súrefnisgjöf
að halda. Á endanum
lendir vélin með hann
í Reykjavík hvar
sjúkrabíll bíður hans
og innan skamms er
litli drengurinn kom-
inn inn á skurðstof-
una og í aðgerðina sem bjargar lífi
hans. Allt gengur að óskum og
peyinn mun ná sér að fullu.
Eftir tíu ár
Lítil stúlka hefur orðið fyrir
slysi og m.a. hlotið slæma höf-
uðáverka. Þegar komið er með
hana á heilsugæsluna í þorpinu er
hún í lostástandi og ljóst að engan
tíma má missa, hún verður að
komast í sérhæfða aðgerð á Land-
spítalanum. Kölluð er út sjúkra-
flugvél og meðan hún er á leiðinni
frá Akureyri er stúlkunni ekið til
Egilsstaða, þar sem flugvélin tekur
hana ásamt móður hennar. Líðan
barnsins hrakar heldur á leiðinni
og læknirinn um borð gerir allt
sem í hans valdi stendur til að
halda í horfinu, en úrræðin eru fá.
Aðeins er hægt að vona að komist
verði með hana suður í tæka tíð.
Um síðir líða ljósin í borgin hjá
milli skýja undir vinstri vængnum,
meðan vélin er í aðflugi til Kefla-
víkur, hvar lent er að lokum.
Sjúkrabíllinn er til reiðu þegar
flugvélin ekur í hlað og eftir ör-
skotsstund er ekið með blikk-
ljósum og sírenum áleiðis til
Reykjavíkur. Þegar styttist í
Vogaafleggjarann stöðvast hjarta
stúlkunnar og grípa þarf til lífg-
unartilrauna. Þær bera þó árangur
í þetta sinn, en útlitið er ugg-
vænlegt því enn er langur spölur
eftir. Hálka er á leiðinni og þó
nokkur umferð svo ekki er hægt
að aka eins hratt og ella væri.
Annað hjartastopp á sér stað þeg-
ar tekur að nálgast Straumsvík og
nú standa lífgunartilraunir yfir uns
komið er inn á bráðamóttökuna
þar sem stúlkunni er ekið í flýti til
skurðstofunnar. Móðir hennar er
látin bíða fyrir utan þar til loks
kemur að því að læknir tilkynnir
henni að dóttir hennar sé í önd-
unarvél, en að því miður sé ekkert
hægt að gera henni til hjálpar. Allt
hefur verið gert sem í
mannlegu valdi stend-
ur en heili barnsins er
í raun hættur að
starfa. Litla stúlkan er
dáin.
Fyrra dæmið hér að
ofan er raunsönn lýs-
ing á sjúkraflugi eins
og þau gerast reglu-
lega hér á landi og
gæti verið að gerast
meðan þú lest þetta.
Síðara dæmið er hins
vegar sú framtíðarsýn
sem nú er verið að
bjóða landsbyggðinni
upp á af fólki, óvönd-
uðu að meðulum, sem
færir hiklaust mann-
fórnir til framdráttar
sínum málstað og póli-
tíska frama. Litla
stúlkan er fórnarlamb
þröngsýni þeirra og
firringar. Það er með
ólíkindum að þrátt fyr-
ir margítrekaðar
ábendingar um lífs-
nauðsyn þess að hafa flugvöll í
grennd við okkar bestu sjúkrahús
skuli vera til fólk sem heimtar
völlinn burt úr borginni, jafnvel að
allt flug innanlands færist til
Keflavíkur, og það án þess að ljá
máls á nokkrum úrræðum öðrum,
sem haldið geta jafngóðri tengingu
landsbyggðarfólks við þessi sjúkra-
hús. Og þrátt fyrir að þyrluflugs-
tjórar LHG o.fl. hafi undanfarið
kappkostað að koma á framfæri
staðreyndum um notagildi þyrln-
anna hikar þetta fólk ekki við að
varpa áfram framan í landsmenn
þessum þvættingi, nú síðast í kast-
ljósþætti á miðvikudaginn, að
bráðatilfellum sé eingöngu sinnt
með þyrlum. Andmælandinn í
þessum þætti var þó þá þegar bú-
inn að skýra skilmerkilega frá ann-
mörkum þessa, sem sýnir forherð-
inguna á þessum bæ. Mér gafst
nýlega kostur á að sitja ráðstefnu
um flugvallarmálið, sem Frjáls-
lyndi flokkurinn boðaði til. Af-
rakstur hennar er efni í margar
svona greinar, en eitt var eft-
irminnilegt, og það var hvernig
fulltrúi samtakanna Betri byggð
kaus að rökstyðja mál sitt, gegn
núverandi staðsetningu flugvall-
arins í Vatnsmýrinni; dreifð byggð,
eins og einkennir höfuðborg-
arsvæðið, veldur svo lífshættu-
legum offituvandamálum meðal
íbúanna. Eða þannig!
Undirskriftasöfnun sú sem hags-
munasamtökin ÁFRAM efndu til
til varnar Reykjavíkurflugvelli
mun standa til áramóta. Söfnunin
hefur gengið misvel eftir stöðum,
og virðast íbúar smærri byggð-
arlaga standa best saman, m.v.
höfðatölu. En í stærri bæjum er
enn langt í land og vil ég því
hvetja hvern og einn sem enn á
það eftir, til að vakna til vitundar
um hvað hér er í húfi. Þetta eru
umfram allt öryggishagsmunir
(burt séð frá öðrum óþægindum, ef
völlurinn fer), hvenær sem er get-
ur vegalengd og/eða tími skilið
milli feigs og ófeigs þegar bráða-
flutningar eiga sér stað. Næsti
sjúklingur gæti orðið þú sjálfur.
Eða barnið þitt. Ekkert okkar hef-
ur efni á að láta sér standa á sama
um flugvallarmálið. Undirskrift-
arlistann má prenta út af vefsíðu
okkar, „afram.is“. Þar kemur einn-
ig fram hvert skal senda hann til
baka. Hér er tækifæri til að mót-
mæla í verki þessum mannfórnum.
Tvö útköll
Þorkell Ásgeir Jóhannsson
fjallar um Reykjavíkurflugvöll
og sjúkraflug
Þorkell Ásgeir
Jóhannsson
’Það er líkaklárt að hvert
sem flugvöll-
urinn fer mun
hann fjarlægj-
ast þessi
sjúkrahús.‘
Höfundur er formaður hagsmuna-
samtakanna ÁFRAM í Dalvík-
urbyggð, auk þess flugmaður og hef-
ur starfað við sjúkraflug.
NÚ GENGUR í garð sá tími
sem mest hreyfir við tilfinningum
okkar.
Tíminn sem við helst vildum
eiga með þeim sem við elskum
mest – börnunum okkar.
Sorgin sem fylgir því að fá ekki
að umgangast barnið sitt verður
sárust þegar jólin koma – tími
barnanna.
Margir feður hafa ekki um-
gengni við börn sín. Virðist sem
mæður, veikar mæður, geti ráð-
stafað börnum sínum eins og við-
skiptavarningi. Gert börnum sín-
um að vera föðursvipt.
Margar rannsóknir sýna að
börn sem ekki fá að umgangast
föður sinn verða undir í lífsbarátt-
unni.
Tíðni sjúkdóma, sjálfsvíga og
annarrar ógæfu er svo aukin hjá
þessum börnum að svipting föður
flokkast undir glæp – alvarlegasta
glæp.
Hugur minn stendur til þess-
arra barna, til feðranna sem ekki
fá að sjá börnin sín.
Sá sem jólin eru helguð vildi
veg barna – ekki jól án barnanna.
Jón Gunnar Hannesson
Jól – án barnanna
Höfundur starfar með
Félagi ábyrgra feðra.
Bankastræti 3 • S. 551 3635
www.stella.is
Ítalskar förðunarvörur
í heimsklassa